کلمه جو
صفحه اصلی

اصالت حظر

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] منع تصرّف در اشیا قبل از اباحه شرع می باشد
حظر به معنای منع است و اصالت حظر به معنای حکم اولی عقل به منع تصرف در اشیا با قطع نظر از وجود شرع و حکم شارع نسبت به آنها است.
دیدگاه اصولیون درباره حکم عقل به افعال عادی انسان
در این که عقل، صرف نظر از احکام شرع ، نسبت به افعال عادی انسان ، که انتفاع از آن صحیح است و برای کسی ضرر ندارد در مقابل افعال ضروری مثل تنفس و نیز در مقابل افعال قبیحی که ضرر دارد و افعالی که در نزد عقلا حسن است (چه حکمی دارد)، میان اصولیون اختلاف است:۱. عده ای اعتقاد دارند عقل در این موارد، به اباحه و جواز ارتکاب حکم می دهد؛۲. برخی بر آن اند که حکم عقل در این موارد، حظر و منع ارتکاب است؛۳. برخی دیگر، مانند «حاجبی»، اعتقاد دارند عقل هیچ گونه حکمی در این موارد ندارد؛۴. گروهی مانند «اشعری» معتقدند عقل به توقف حکم می نماید.
استدلال معتقدان به حظر
استدلال معتقدان به حظر این است که اشیای موجود در طبیعت از آن خدا و ملک او است و انسان هم جزئی از طبیعت است، پس انسان و اعمال او همگی مخلوق و مملوک خداوند است؛ بنابراین، تصرف در ملک خداوند، بدون اجازه او بنا بر حکم عقل، ممنوع است.
تفاوت های اصالت حظر و اصالت احتیاط
...


کلمات دیگر: