کلمه جو
صفحه اصلی

گاز نجیب

فرهنگ فارسی

گازی از گروه هجده جدول تناوبی عناصر که تک‌اتمی است و جز در چند مورد، ازنظر شیمیایی بی‌اثر است متـ . گاز بی‌اثر inert gas گاز نادر rare gas


دانشنامه عمومی

گازهای نجیب که بی بو و بی رنگ و بی مزه هستند، به عنصرهای هلیوم، نئون، آرگون، کریپتون، زنون، رادون و اوگانسون گفته می شود که همه در دمای اتاق گازی هستند و در گروه A8 جدول تناوبی قرار دارند. به استثنای هلیوم، تمام گازهای نجیب دارای آرایش الکترونی خارجی ns2 np6 هستند که آرایش های بسیار پایدارند.
ساخت لامپ های تابلوهای تزئینی فروشگاه ها (گاز هلیوم رنگ زرد، نئون قرمز، آرگون قرمز یا آبی، کریپتون سبز مایل به آبی، و زنون رنگ آبی متمایل به سبز ایجاد می کند)
افزودنعلی
تمامی این گازها تک اتمی هستند و به مقدار کم در اتمسفر یافت می شوند. (تنها حدود یک درصد حجم هوا را تشکیل می دهند). در بین گازهای نجیب، رادون عنصری رادیواکتیو و خطرناک است. گازهای نجیب بیشترین انرژی یونیزاسیون را داشته و الکترونگاتیویته آن ها بسیار کم و ناچیز است. این گازها نقطه ذوب پایینی دارند (هلیوم کمترین مقدار نقطه ذوب را دارد) و همگی در هوای اتاق به شکل گاز هستند.
تا سال ۱۹۶۰ میلادی تصور می شد که این گازها به علت داشتن عدد اکسیداسیون برابر «صفر» بی اثر هستند و تمایل به تشکیل ترکیب ندارند. تمامی گازهای نجیب ماکزیمم تعداد الکترون را در لایه بیرونی (آخر) الکترونی خود دارا بوده (گاز هلیم ۲ و بقیه گازها ۸ الکترون) و تمایل اندکی به گرفتن یا از دست دادن الکترون دارند که همین خاصیت موجب پایداری آنها شده است. در مورد گازهای هلیوم، نئون و آرگون ترکیب شناخته شده ای ثبت نشده ولی کریپتون در واکنش با فلوئور تشکیل ماده جامد بی رنگی می دهد. زنون هم تشکیل ترکیبات زیادی با اکسیژن و فلوئور ایجاد می کند.
تا سال ۱۹۶۲ میلادی تصور می رفت که این گازها در واقع از نظر فعالیت شیمیایی بی اثرند، ولی در آن سال مارسلین بارتلت با تهیهٔ ترکیبی به فرمول O2PtF6 (بلورهای قرمز نارنجی) و با توجه به اینکه انرژی یونش Xe , O2 بهم نزدیک است (حدود ۲۷۹ کیلوکالری بر مول) به فکر تهیه O2PtF6 افتاد و سرانجام آن را به صورت بلورهای زرد رنگ بدست آورد. به تدریج ترکیب های دیگری از Xe بدست آمد که بیشتر آن ها را می توان از XeF6 (که خود مانند سایر فلوئوریدهای زنون از ترکیب مستقیم در دمای قوس الکتریکی حاصل می شوند) بدست آورد. فرمول و ساختار برخی از این ترکیب ها در جدول زیر نشان داده شده است.

فرهنگستان زبان و ادب

{noble gas} [شیمی] گازی از گروه هجده جدول تناوبی عناصر که تک اتمی است و جز در چند مورد، ازنظر شیمیایی بی اثر است متـ . گاز بی اثر inert gas گاز نادر rare gas


کلمات دیگر: