شمس العماره

مختصات: ۳۵°۴۰′۴۴٫۶۵″ شمالی ۵۱°۲۵′۱۹٫۵۹″ شرقی / ۳۵٫۶۷۹۰۶۹۴°شمالی ۵۱٫۴۲۲۱۰۸۳°شرقی / 35.6790694; 51.4221083کاشی هفت رنگ در نمای شمس العماره   ازاره بخشی از طبقهٔ همکف شمس العماره   ازاره و کف بخشی از طبقهٔ همکف شمس العماره   ازاره بخشی از طبقهٔ همکف شمس العماره
شَمسُ العِماره یکی از بناهای تاریخی تهران، مربوط به دورهٔ قاجار و از شاخص ترین بناهای کاخ گلستان و برجسته ترین ساختمان ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان است. که کار ساخت آن از سال ۱۲۴۴ تا ۱۲۴۶ خورشیدی به طول انجامید که تاریخ بنایش (۱۲۸۴ قمری) را بحساب جمل «کاخ شاهنشاه» می نامند. دلیل برجسته بودن این سازه، بلندی، تزیینات و طراحی آن است.
شمس العماره دارای پنج طبقه و ۳۵ متر ارتفاع است که در زمان ساخت بلندترین ساختمان آن دوره در تهران بوده است و اولین ساختمانی بود که از فلز در سازهٔ آن استفاده کرده اند. کلیهٔ ستون های طبقات بالا و حفاظ ها چدنی هستند.
پیش از ساخته شدن سردر باغ ملی، این ساختمان به عنوان نماد شهر تهران شناخته می شد.

شَمسُ العِماره
شَمسُ العِماره
شَمسُ العِماره
شَمسُ العِماره
شَمسُ العِماره
شَمسُ العِماره
از عمارت های کاخ گلستان و از اولین ساختمان های بلند و به سبک اروپایی ـ ایرانی تهران. در ۱۲۸۲ق و دورۀ ناصرالدین شاه قاجار بنا شده است. از دو برج پنج طبقه و یک کلاه فرنگی با علامت شیر و خورشید تشکیل شده است که اولین برج ساعت تهران به شمار می رفت. بالای کلاه فرنگی یک پرچم در اهتزاز بود. دریاچه یا استخر بسیار بزرگی داشت که در آن قایق سواری می شد. یک درِ آن به خیابان ناصرخسرو و میدان مقابل عمارت که به میدان شمس العماره شهرت داشت، باز می شد و سردر آینه کاری داشت. در اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی، جلسه های هیئت وزیران در شمس العماره تشکیل می شد و وزیران از آن در رفت و آمد می کردند، به همین سبب به باب الصدور و در هیئت وزرا شهرت پیدا کرده بود. به آن، در شمس العماره، باب عالی، و سردر آینه نیز می گفتند. در یکی از تالارهای شمس العماره دو تابلو از محمد شاه و ناصرالدین شاه قرار داشت. در روزهایی مانند عید فطر، بالاخانۀ سردر چراغانی می شد. در ماه های محرم و صفر در کاخ شمس العماره مراسم عزاداری و تعزیه برگزار می شد. از نظر آرایه های ساختمانی مانند گچ بری، آینه کاری، کاشی کاری، و نقاشی های دیواری از بناهای درخور توجه دورۀ قاجار به شمار می رود.