[ویکی فقه] امانت های خدا (قرآن). بر طبق آیات قرآن خداوند امانت هایش را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه کرد ولی آنها از حمل آن سر برتافتند.
۱. عرضه امانت الهی بر آسمان ها از سوی خداوند و خودداری آن ها از پذیرش آن: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد ، تکلیف ، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » در این که مقصود از عرضه امانت بر آسمان ها، زمین و کوه ها چیست، چند احتمال وجود دارد: احتمال اول این که مضافی در تقدیر است و در اصل «انا عرضنا الامانة علی اهل السمـوات و...» باشد؛ بنابراین، منظور، عرضه امانت بر اهل آسمان ها، زمین و کوه ها است. احتمال دوم با توجه به معنای «عرضنا» است که معنای مقابله کردن دارد؛ یعنی اگر امانت عرضه شده به بندگان از نظر ارزش و اهمیت با آسمان و... سنجیده شود، باز این امانت ارزشمندتر و مهم تر است. طبق احتمال سوم، آیه مبتنی بر فرض است به این معنا که اگر آسمان ها، زمین و کوه ها عاقل بودند و امانت (تکالیف دینی) بر آن ها عرضه می شد، بر آن ها سنگینی می کرد و از پذیرش آن ترس داشتند. ۲. ناتوانی آسمان ها از تحمل امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » مقصود از «فابین...»، ناتوانی و فقدان استعداد است، نه امتناع ورزیدن که از ظاهر لفظ فهمیده می شود. ۳. ترس آسمان از عواقب پذیرش امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! »
زمین و امانات خدا
۱. عرضه امانت الهی بر زمین و سرباز زدن زمین از پذیرش آن: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۲. قابلیت نداشتن زمین برای تحمل امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۳. ترس زمین از پذیرش امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! »
کوه ها و امانات خدا
۱. عرضه امانت الهی بر کوه ها و سرباز زدن آن ها از پذیرش آن: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد ، تکلیف ، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۲. قابلیت نداشتن کوه ها برای تحمل امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۳. ترس کوه ها از پذیرش امانت خدا: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! »
مشرکان و امانات خدا
...
۱. عرضه امانت الهی بر آسمان ها از سوی خداوند و خودداری آن ها از پذیرش آن: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد ، تکلیف ، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » در این که مقصود از عرضه امانت بر آسمان ها، زمین و کوه ها چیست، چند احتمال وجود دارد: احتمال اول این که مضافی در تقدیر است و در اصل «انا عرضنا الامانة علی اهل السمـوات و...» باشد؛ بنابراین، منظور، عرضه امانت بر اهل آسمان ها، زمین و کوه ها است. احتمال دوم با توجه به معنای «عرضنا» است که معنای مقابله کردن دارد؛ یعنی اگر امانت عرضه شده به بندگان از نظر ارزش و اهمیت با آسمان و... سنجیده شود، باز این امانت ارزشمندتر و مهم تر است. طبق احتمال سوم، آیه مبتنی بر فرض است به این معنا که اگر آسمان ها، زمین و کوه ها عاقل بودند و امانت (تکالیف دینی) بر آن ها عرضه می شد، بر آن ها سنگینی می کرد و از پذیرش آن ترس داشتند. ۲. ناتوانی آسمان ها از تحمل امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » مقصود از «فابین...»، ناتوانی و فقدان استعداد است، نه امتناع ورزیدن که از ظاهر لفظ فهمیده می شود. ۳. ترس آسمان از عواقب پذیرش امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! »
زمین و امانات خدا
۱. عرضه امانت الهی بر زمین و سرباز زدن زمین از پذیرش آن: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۲. قابلیت نداشتن زمین برای تحمل امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۳. ترس زمین از پذیرش امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! »
کوه ها و امانات خدا
۱. عرضه امانت الهی بر کوه ها و سرباز زدن آن ها از پذیرش آن: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد ، تکلیف ، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۲. قابلیت نداشتن کوه ها برای تحمل امانت الهی: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! » ۳. ترس کوه ها از پذیرش امانت خدا: «انا عر ضنا الامانة علی السماوات والار ض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها وحملها الانسان انه کان ظلوما جهولا: ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! »
مشرکان و امانات خدا
...
wikifeqh: امانت های_خدا_(قرآن)