گیوه

گیوه نوعی پاپوش تابستانی، سبک، بادوام و مناسب برای راهپیمایی های طولانی، ویژه مردان روستایی و از جمله صنایع دستی مناطقی از ایران است. در استان های کردستان، ایلام چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه و زنجان تولید گیوه رواج دارد همچنین تولید گیوه در شهر سنجان استان مرکزی نیز رواج دارد. همه مراحل تولید این پاپوش، دستی است و عموماً از نخ قالی، نخ ابریشم و کف آن از پارچه، چرم یا لاستیک است.
پوست گاو که به صورت نوارهای باریک در کف گیوه به کار می رود و از روستاهای اطراف و بخصوص «اسپریس» می آورند.
پیه برای اینکه به درفش ها یا نوارهای باریک پوست مالیده شود و ضمن کار اصطکاک را از بین ببرد.
نری گاو برای نصب در نوک و انتهای گیوه که بعد خشک شدن حالت شاخی پیدا می کند و استحکام گیوه را افزایش می دهد.
نخ تابیده شده از موی بز برای بخیه کاری دور تخت گیوه که رویه گیوه به آن بافته می شود؛ ولی چون مواد تولید شده در محل بخصوص در روستای نودشه که تولید زیاد است کفاف مصرف کار را نمی دهد، کمبود آن را از نقاط دیگر بخصوص از روستاهای اطراف و شهرهای کرمانشاه، سنندج، همدان و … تهیه می کنند.
مواد تشکیل داده گیوه نخ پنبه ای، نخ قالی و نخ ابریشم (در شهرستان آباده استان فارس اصطلاحاً تنه نامیده می شود) و ضایعات چرم است. رویه گیوه بدست زنان و توسط انواع سوزن ها (به جز سوزن خیاطی) و جوالدوز بافته می شود و قسمت کف گیوه (زیره) نام دارد که از جنس پارچه، چرم یا لاستیک می باشد.کف گیوه (زیره) از نظر جنس سه نوع می باشد:
یکی از انواع آن پارچه است که جنس پارچه باید از پنبه باشد و به غیر از پنبه، نمی توان آن را درست کرد. (تختی که از پارچه تهیه می شود، هر چه پارچه کهنه باشد تخت آن مرغوب تر است) تختی که پارچه در ساختمان آن بکار رفته در فرهنگ آباده به آن شیوه می گویند. این نوع تخت از نظر کیفیت در سطح بالایی قرار گرفته.
دومین نوع آن چرم است که کیفیت آن کمتر از پارچه است.

نوعی پاپوش. از رشته های نخی به هم تافته یا پارچه های درهم تابیده درست می شود. زیرۀ گیوه ها معمولاً چرمی است و می تواند پاشنه دار یا بی پاشنه باشد. این پای افزار از قرون میانی شناخته شده است و طبقات مختلف اجتماع آن را می پوشیده اند و مورد استفاده زنان و مردان بوده است. گیوه انواع مختلفی دارد که امروزه مهم ترین آن گیوۀ ملکی و گیوۀ کرمانشاهی است. گیوه های رنگی، ابریشمی، نوک تیز، زیرۀ چرمی و سایر طرح های متنوع هنوز تولید می شود. این گیوه ها بیشتر در آباده، یزد، طبس، کرمانشاه و پاوه دوخته می شود.