زابل یسایان

زابل یسایان (ارمنی: Զապէլ Եսայեան؛ زاده ۴ فوریه ۱۸۷۸ - ۱۹۴۳) استاد ادبیات، رمان نویس و مترجم ارمنی اهل عثمانی بود.
سوفی
هرانت
زابل یسایان با نام اصلی زابل هُوْهانِسیان در شب جمعه ۴ فوریه ۱۸۷۸ در "محله سیلیهدار"، شهر اسکودار در اوج جنگ روسیه و عثمانی به دنیا آمد. تحصیل اولیه را در مدرسه ابتدایی "سریر مقدس" انجام داد وی در سال ۱۸۹۵ به پاریس نقل مکان نمود جایی که وی "ادبیات و فلسفه" را در دانشگاه سوربن تحصیل نمود. با "الهام از جنبش رمانتیسم" و "احیای ادبیات سده نوزدهم ارمنی در گویش ارمنستان غربی" او شروع به نگارش به صورت نویسنده ای حرفه ای نمود.
در سال ۱۸۹۵ نخستین شعر خویش را با نام "Night Song"در گاهنامه "تساقیک" (گل) آرشاگ چوبانیان به چاپ رسید. پس از "انقلاب ترک های جوان" در سال ۱۹۰۸، زابل یسایان به کنستانتینوپل بازگشت. در سال ۱۹۰۹ وی به کیلیکیه رفت و مجموعه مقالاتی در ارتباط با قتل عام آدانا به چاپ رسانید. همچنین سرنوشت غم انگیز ارامنه در کیلیکیه موضوع کتاب "در میان خرابه ها" (Among the Ruins کنستانتینوپل ۱۹۱۱)، رمان کوتاه "The Curse" (۱۹۱۱) و داستان های کوتاه "Safieh" (۱۹۱۱), و "The New Bride" (۱۹۱۱) وی شد.
یسایان تنها زن در فهرست هدفمند برای دستگیری و اخراج روشفنکران ارامنه توسط دولت ترکان جوان عثمانی در ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ بود. او توانست از بازداشت طفره برود و به بلغارستان و پس از آن به قفقاز فرار کند جایی که وی با پناهجویان برای مستندسازی شواهد جنایت هایی که در حین نسل کشی ارمنی ها صورت گرفته بود همکاری نمود