کلمه جو
صفحه اصلی

قصاب کاشانی

دانشنامه عمومی

سعید قصاب کاشانی شاعر پارسی گوی سدهٔ دوازدهم هجری است.
حسین پرتو بیضایی، تهران: انتشارات ابن سینا، ۱۳۳۸.
محمد عباسی، تهران: مؤسسه خدمات چاپ، ۱۳۶۲.
غلامحسین جواهری (وجدی)، تهران: انتشارات سنایی، ۱۳۶۳.
احمد کرمی، تهران: انتشارات ما، ۱۳۷۹.
سعید قصاب کاشانی از شاعران نام آور دورهٔ صفویه بود که در اواسط سدهٔ دوازدهم قمری می زیست. همان طور که در تذکره ها آمده، تخلص او در شعر «قصاب» بوده و تخلص او با شغل و حرفه او مناسبت داشته. به غیر از قصاب کاشانی، پنج نفر دیگر با این عنوان در تذکرة الشعرا و ماخذ دیگر معرفی شده اند که چهار نفر شاعر و یک نفر عارف است از آن جمله است: امیر بیک قصاب اصفهانی، قصاب گیلانی، میرزا ابوالحسن یغمای جندقی که غزلیاتی در هجو مطایبه با تخلص قصابیه ساخته، قصاب یزدی، ابوالعباس معروف به قصاب (اهل آمل و از عرفای قرن چهارم.)
در تذکرة المعاصرین حزین لاهیجی آمده سعید قصاب اهل کاشان بود و حرفه اش قصابی. وی شعر بسیاری از مردم را حفظ داشت و به مجلس شعرا رفته و در گفتن غزل ها با ایشان همراهی می کرده است. وی معاصر و معاشر صائب تبریزی بود و مکرر اشعار خود را نزد وی می خواند و نزد او می آموخت. قصاب با آن که خط و سواد نداشت دیوان اشعارش را مشتمل بر ۳۰۰۰ بیت گفته اند. هرگز در قوافی و استعمال لفظ اشتباه نمی کرد و سلیقه اش با عدم بضاعت از عهدهٔ ربط کلام و روانی سخن برآمدی. در اواخر عمر ترک پیشهٔ خود کرده ساکن مشهد شده و تا آخر عمر ساکن بود و پس از درگذشت در آن جا دفن شد.
در قاموس الاعلام ترکی چاپ ۱۳۱۴ این چنین آمده که از شعرای ایران و اهل کاشان است. به طوری که در تذکره های مذکور مطلب دیگری که معرف هویت وی باشد دیده نمی شود و از اسلاف و اعقاب وی خبری در دست نیست و خود نیز در اشعارش به امور زندگی اشارتی نکرده. اما آن چه جسته و گریخته از بیان او درک می شود مردی کاسب و تهیدست و به طور قطع و یقین حرفهٔ او قصابی بوده و به همان جهت تخلص خود را «قصاب» قرار داده و در مقاطع بعضی غزل ها از حرفهٔ خود مضامین عالی برآورده که از آن جمله است:

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
(س دوازدهم ق)، شاعر، متخلص به قصاب. اهل کاشان و حرفه ی وی قصابی بود. گویند که عامی بوده و اشعار زیادی از دیگر شعرا از حفظ داشته است. او در مجلس شعرا حاضر می شد و در گفتن غزلها با آنها همکاری می کرد.
معاصر و معاشر با صائب تبریزی بود و اشعار خود را نزد وی می خواند و نزدش تلمذ می کرد. قصاب با آن که خط و سواد نداشت، دیوان شعرش به بیست هزار بیت می رسید.
در آخر عمر شاعری را کنار گذاشت و در مشهد مقدس تا آخر عمر ساکن بود و پس از درگذشت در آنجا دفن شد. در 1176 ق کلیات دیوانش در حدود یک هزار و پانصد بیت در کتابخانه ی احمدشاه، پادشاه دهلی بوده است.
در مجموعه ی دیوانهای مجلس، حدود هشتصد بیت از غزلیات او (از ردیف الف تا د) موجود است. دیوان شعر وی برای اولین بار در 1338 ش با تصحیح و مقدمه ی پرتو بیضایی به چاپ رسید.


کلمات دیگر: