ادات عدول

[ویکی فقه] ادات عدول یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای ادات تبدیل کننده موضوع یا محمول به نقیض آن است.
ادات عدول از اقسام ادات است که بر سر موضوع یا محمول و یا هر دو در می آید و جزء آنها می شود و موضوع یا محمول و یا هر دو را رفع می کند؛ مانند: نادان، خوار است، منافق نادان است و نابینا ناتوان است. حرف عدل با ادات عدول مترادف است.
وجه تسمیه
وجه تسمیه این ادات به ادات عدول، آن است که حرف سلب در غیر معنای حقیقی خود استعمال شده و از معنای اصلی اش (سلب ربط) عدول کرده است.
اقسام ادات عدول
اقسام ادات عدول عبارت اند از: غیر، لا، نا و بی.۱. غیر، مانند: الحیوان غیر حجر.۲. لا، مانند: کل اللاحیّ جماد، بعض اللاجماد حیوان.۳. نا، مانند: نادان، خوار است.۴. بی، مانند: دشمن بی باک است.یادآوری این نکته لازم است که مدخول لفظ «نا» به طور غالب، بلکه همیشه، اموری است که افاده وصفیّت می کند و مدخول لفظ «بی» همیشه یا به طور غالب، اسم ذات یا اسم معناست؛ بدون لحاظ وصفیت.