مسعودی

مسعودی ممکن است یکی از افراد زیر باشد:
علی بن حسین مسعودی تاریخ نویس و جغرافی دان بغدادی
مسعودی مروزی شاعر اواخر سدهٔ سوم و اوایل سدهٔ چهارم
عباس مسعودی روزنامه نگار و فعال سیاسی دوران محمدرضا پهلوی و پایه گذار روزنامه اطلاعات
کیومرث مسعودی جامعه شناس، پژوهشگر شهری و داستان نویس
میرزا حسن خان مسعودی خراسانی نماینده مردم از منطقه خراسان بزرگ در ۱۳ دوره مجلس شورای ملی ایران

[ویکی اهل البیت] ابوالحسن علی بن حسین مسعودی متکلم، مورخ و جغرافیدان بزرگ اسلامی در اواخر قرن سوم هجری و اوایل قرن چهارم هجری می زیسته است و طبق نظر نسب شناسان از نوادگان عبدالله بن مسعود صحابه و قاری مشهور عهد رسول اکرم صلی الله علیه و آله می باشد.
ابوالحسن علی بن حسین مسعودی در نیمه دوم قرن سوم هجری حدود سال (260 هـ.ق) تاریخ دقیق ولادت مسعودی مشخص نیست. آنچه مسلم است این که وی در سال های نیمه دوم قرن سوم هجری متولد شده است و از روی نشانه ها چنین بدست می آید که سال تولد او حدود (260 هـ.ق) بوده است؛ زیرا وی در سال (300 هـ.ق) عازم سفری پژوهشی به بلاد مختلف اسلامی شد و بنابر تصریح شرح حال نویسان، وی در آن زمان مردی کامل بوده است و از طرفی او در حدود همان سال (300 هـ.ق) با برخی از بزرگان اسلام و اهل کتاب به مناظره و مباحثه علمی پرداخته است و مسلم است که عزم سفری طولانی و پرحادثه و توانایی علمی جز از یک مرد کامل که در حدود 40 سالگی محقق می شود ـ صورت نمی پذیرد.
بنابراین می توان حدس زد که مسعودی، حدود سال (260 هـ.ق) در شهر بابل متولد شده است. البته بابل یکی از شهرهای باستانی کشور عراق است که پیشینه تاریخی آن به 2350 سال قبل از میلاد می رسد. این شهر همواره آباد و مورد توجه پادشاهان و در نظر مردم مکانی مقدس به حساب می آمده است. بابل هم اکنون در شمال شهر حله و در 12 کیلومتری آن و نیز در 90 کیلومتری جنوب شهر بغداد قرار گرفته است و خالی از سکنه بوده و تنها خرابه های آن به صورت آثار باستانی موجود است.
از سخنانی مسعودی برمی آید که شهر بابل در چند قرن اول حیات اسلام، آباد بوده و سکنه فراوان داشته و تا آن زمان هنوز مورد توجه عام و خاص بوده است که زادگاه مسعودی است. عراق به دنیا آمد و دوران کودکی خود را در آنجا سپری کرد.
شرح حال نویسان در مورد مکان، زمان و چگونگی تحصیلات مسعودی، اطلاعات زیادی ننگاشته اند؛ ولی از لابلای گفتار آنان در مورد معرفی شخصیت علمی و آثار او و نیز تصریح و یا اشاره خود مسعودی در کتاب هایش به خوبی می توان بدست آورد که وی برای یادگیری علوم دینی در سال های نوجوانی راهی بغداد شده است. علت هجرت او نیز این بود که بغداد در آن زمان مرکز علم و فرهنگ به شمار می رفت و عالمان و فقیهان بزرگی در آن شهر سکونت داشتند و مسعودی برای دستیابی به علم و کمال با اشتیاق کامل به آن سامان شتافته است.
هوش سرشار، روحیه جستجوگری فراوان، انگیزه قوی برای یادگیری و پشتکار از پشتوانه های تحصیلی اوست. وی دست کم دو دهه از عمر خود را در شهر بغداد در پی یادگیری علوم مختلف اسلامی سپری کرد و با جدیت هر چه تمام تر به پژوهش و تعمق در رشته های مختلف؛ مثل ادبیات عرب، کلام، حدیث، فقه، اصول، فلسفه و تاریخ پرداخت. وی بعد از سال ها تحصیل و تحقیق به درجات عالی علمی نایل آمد. او در شناخت اخبار و روایات دارای مهارتی بسزا شد و در فقه و اصول نیز به درجه اجتهاد نایل آمد. وی در کلام و فلسفه به ویژه تاریخ به اطلاعات بسیار دست یافت به طوری که اعجاب عالمان و اندیشمندان عصر خود و آینده را برانگیخت.
مقام بلند علمی و جامعیت او در علوم مختلف اسلامی و سایر رشته های علمی رای بشری بر دانشمندان علم رجال و تراجم جایگاه ویژه ای است؛ از این رو آن ها با اوصاف و عبارت هایی چون دانشمند کامل، پژوهشگر ماهر، فیلسوف، متکلم، فقیه، اصولی، محدث، رجالی، منجم، مورخ، جغرافیدان و... از مقام علمی او تجلیل کرده اند.
آیت الله مرعشی نجفی در تقریظ ترجمه کتاب «اثبات الوصیه لعلی بن ابی طالب علیه السلام که توسط محمدجواد نجفی نوشته شده در وصف مسعودی و کتابش می نویسد: آن کتاب، نوشته علامه، پیشوا، اقدم، ثقه و امین، شیخ ابوالحسن علی بن حسین مسعودی هذلی متوفی (346 هـ.ق) است.