کلمه جو
صفحه اصلی

تفسیر نور

دانشنامه عمومی

تفسیر نور ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
تفسیر نور (خرم دل)، تفسیر قرآن از مصطفی خرم دل.
تفسیر نور (قرائتی)، تفسیر قرآن از محسن قرائتی.
تفسیر نورالثقلین، تفسیر قرآن از علی بن جمعه عروسی.

تفسیر نور (خرم دل). تفسیر نور نام تفسیری قرآنی از مصطفی خرم دل، مفسر کرد ایرانی است. این تفسیر در اولین چاپ خود در سال ۱۳۷۲ توسط انتشارات احسان در تهران در ۷۵۸ صفحه، با خط عثمان طاها به چاپ رسیده است.آن طور که در پایان کتاب ذکر شده، ترجمه و تفسیر آن در اول فروردین ۱۳۷۰ به پایان رسیده است. مصطفی خرم دل در مورد چگونگی نوشتن و ترجمه تفسیر نور در مقدمهٔ کتاب این گونه ذکر کرده است:
تفسیر نور، ترجمه و تفسیر مصطفی خرم دل، خطاط عثمان طاها، تهران، نشر احسان، سال ۱۳۹۱. ۱۳۳۶ ص.
چند سال پیش تفسیری را به نام «المنتخب» تألیف «انجمن قرآن و سنت» مصر، خریداری کردم … سخت شیفتهٔ آن گشتم و بر آن شدم این تفسیر گرانقدر را به فارسی برگردانم … متوجّه شدم که بعضی از تفاسیر دیگر در معنی برخی از آیات راهیاب تر و به مقصود وافی ترند. تصمیم گرفتم از باغ پرگل مجموعهٔ تفاسیری که در دسترس است به گلچین معانی بپردازم و همچون زنبور عسل بر بهترین شکوفه ها و خوشبوترین گلها بنشینم … شش سال پرکشیدن بدین گلزار و آن گلزار، و مکیدن شیرهٔ این گل و آن گل، توانستم شهد فائق و معطّر سی جزء قرآن را بر خوان دوستان نهم … این گلچین را «تفسیر نور» نامیده ام، چرا که خود فرستندهٔ قرآن پروردگار جهان، کتاب خود را نور نامیده است.
این کتاب در چاپ خود در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۳، در چاپ دهم خود در ۱۴۸۰ صفحه و در تیراژ ۱۰ هزار نسخه ای توسط انتشارات احسان در تهران به چاپ رسیده است.

تفسیر نور (قرائتی). تفسیر نور تفسیری از قرآن، تالیف محسن قرائتی به زبان فارسی است که در ویرایش نهایی در ۱۰ جلد منتشر، و همزمان با انتشار چهارمین مجلد آن در سال ۷۶، به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شناخته شد.
عقیقی بخشایشی. «طبقات مفسران شیعه». الشیعه.
مصاحبه با مولف تفسیر نور. «فصلنامه بینات شماره مسلسل ۹». مؤسسه معارف اسلامی امام رضا (ع).
متن کامل تفسیر نور در وبگاه درسهایی از قرآن
سایت رسمی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
این تفسیر به زبان ساده و روان و قابل استفاده برای عموم نگاشته شده و شامل همه آیات قرآن کریم بوده و مهم ترین ویژگی آن پیام های کوتاه و کاربردی است که راه گشای زندگی و قابل ترجمه به زبان های زنده دنیا می باشد.
مطالب این تفسیر در قالب ۳ عنوان ارائه شده است: ۱- ترجمه آیه، ۲- نکته ها، شامل: ریشه لغات مشکل، شأن نزول آیه، آیات مرتبط، روایات ذیل آیه، پاسخ گویی به برخی پرسش ها، ۳- پیام ها که مقصود اصلی مؤلف، همین بخش بوده تا نشان دهد قرآن، کتاب زندگی بشر در همه عصرها و برای همه نسل هاست.
در تحقیق و تتبع تفاسیر شیعه و اهل سنت این افراد با مولف همکاری داشته اند:سید جواد بهشتی، محمود متوسل، حسن دهشیری، رحمت الله جعفری

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تفسیر نور تالیف شیخ محسن قرائتی (معاصر) به زبان فارسی، ساده و روان نگاشته شده است، شامل کل قرآن بوده و در ۱۲ جلد عرضه شده است.
هدف از تدوین این تفسیر به گفته مفسر در مقدمه ج۱ این بوده تا درسهایی از قرآن را که قابل ترجمه به زبانهای زنده دنیا باشد به صورت تابلو و پیام در آورد. بیشتر پیامها و درسها از متون تفاسیر معتبر شیعه و سنی استفاده گردیده، به مطالبی که راه گشای زندگی و قابل عرضه در جامعه مسلمین باشد، پرداخته شده است. رحوم آیت الله سید مهدی روحانی در تقریظ خود بر تفسیر نوشته است: پس از ترجمه هر آیه به زبان ساده و رسا به شرح محتوای آن آیه با بیان نکاتی که آنها را پیام آیه نامیده، پرداخته است، این نکات در حقیقت روشنگر روح تفسیر و شرح و بسط آن می باشد. و انصافا در بسیاری از موارد، نکات و برداشت های ایشان ابتکاری و تازگی دارد.
پردازش مطالب
مطالب این تفسیر در قالب ۵ عنوان ارائه شده است.۱- متن آیه، که با رسم الخط عثمان طه و با اعراب کامل تایپ و چندین بار مورد دقت قرار گرفته است.۲- ترجمه هر آیه، که بصورت گروهی و زیر نظر مؤلف محترم و با استفاده از بهترین ترجمه های موجود (حداقل ۶ ترجمه) نگارش یافته و به جهت گویایی و روانی آن، مطالب توضیحی در صورت لزوم در میان پرانتز آمده است.۳- نکته ها، که امور زیر در این قالب عرضه گردیده است:الف) بیان ریشه و ترجمه لغات مشکل آیهب) بیان شان نزول آیه که در فهم محتوای آن نقش کلیدی داشته است.ج) بیان آیات مرتبط با آیه که در فهم موضوعی قرآن تاثیر به بسزایی دارد.د) بیان روایات ، ذیل آیه، که در این بخش با توجه به گستردگی روایات، تنها به ذکر نمونه هایی بسنده شده است.ه) طرح برخی پرسش ها و پاسخ گویی به آنها.۴- پیام ها که مقصود اصلی مؤلف از این تفسیر، همین بخش بوده است تا نشان دهد قرآن کتاب زندگی بشر در همه عصرها و برای همه نسل هاست. البته مستند برداشت های مؤلف چنانکه در پایان هر پیام آمده است، یکی از موارد ذیل می باشد:الف) مفردات کلمات هر آیهب) عبارتی مرکب از چند کلمهج) رابطه هر آیه با آیات قبل۵- پاورقی که نشانی آیات و روایات و کتب تفسیری را به اختصار آورده است. همچنین مطالبی مربوط به آیه که در قالب نکته ها و پیام ها نمی گنجد در پاورقی ذکر شده است. قابل توجه اینکه:۱- گاهی تعداد نکته ها و پیام های یک آیه، از یک مورد تجاوز نکرده است که به جهت حفظ قالب کار، باز هم به عنوان نکته ها و پیام ها، به صورت جمع آمده است.۲- در مورد کتب تفسیری، هر جا که مراد، مطالب آن تفسیر در ذیل آیه بوده است، نشانی جلد و صفحه ذکر نشده است.
امتیازات تفسیر
۱- از اصطلاحات فنی، ادبی، فقهی، کلامی و فلسفی احتراز شده است و تنها درسهایی از قرآن که قابل ترجمه به زبانهای زنده دنیا به صورت تابلو و پیام باشد آورده شده است.۲- از تفسیر به رای احتراز شده و از متن آیات و روایات اهل بیت علیه السّلام استفاده شده است.۳- بیشتر پیامها و درسها از متون تفاسیر شیعه و سنی استفاده شده است و برخی نکات از مؤلف یا همکاران بوده است. مؤلف می نویسد: در سال ۱۳۷۸ ش برای تجدید چاپ جلد اول، یک بار دیگر تفسیر نور را با دقت مطالعه کردم، مطالبی را حذف یا ادغام نموده و مطالب جدید را که به ذهن خود یا از تفسیر راهنما و نخبة التفاسیر ، استفاده کرده ام اضافه نمودم.۴- با وجود اختصار دارای بحثهای موضوعی نیز می باشد مانند ج۱ ص۳۳۹ ذیل آیه ۲۱۶ بقره، جهاد در ادیان دیگر، بحثی پیرامون هدایت و ضلالت ج۶ ص۲۲۷ ذیل آیه ۹۷ سوره رعد ، عوامل آرامش و دلگرمی ذیل آیه ۲۸ سوره رعد ج۶ ص۲۳۱.مفسر در مصاحبه خود با مجله بینات می فرماید: تفسیر نور، عنوان اصلی اش تحقیق نیست، صادراتی است، یعنی از اول به این قصد نوشته شده است. این تفسیر برای آدمهای بی حوصله است.
منابع تفسیر نور
...
[ویکی اهل البیت] این تفسیر به همیت حجه الاسلام و المسلمین محسن قرائتی نگاشته شده است
تفسیر نور به زبان فارسی، ساده و روان نگاشته شده است، شامل کل قرآن بوده و در 12 جلد عرضه شده است. هدف از تدوین این تفسیر به گفته مفسر در مقدمه ج 1 این بوده تا درسهایی از قرآن را که قابل ترجمه به زبانهای زنده دنیا باشد به صورت تابلو و پیام در آورد. بیشتر پیامها و درسها از متون تفاسیر معتبر شیعه و سنی استفاده گردیده، به مطالبی که راه گشای زندگی و قابل عرضه در جامعه مسلمین باشد، پرداخته شده است. مرحوم آیت الله سید مهدی روحانی در تقریظ خود بر تفسیر نوشته است: پس از ترجمه هر آیه به زبان ساده و رسا به شرح محتوای آن آیه با بیان نکاتی که آنها را پیام آیه نامیده، پرداخته است، این نکات در حقیقت روشنگر روح تفسیر و شرح و بسط آن می باشد. و انصافا در بسیاری از موارد، نکات و برداشت های ایشان ابتکاری و تازگی دارد.
مطالب این تفسیر در قالب 5 عنوان ارائه شده است.
1- متن آیه، که با رسم الخط عثمان طه و با اعراب کامل تایپ و چندین بار مورد دقت قرار گرفته است.
2- ترجمه هر آیه، که بصورت گروهی و زیر نظر مؤلف محترم و با استفاده از بهترین ترجمه های موجود( حداقل 6 ترجمه) نگارش یافته و به جهت گویایی و روانی آن، مطالب توضیحی در صورت لزوم در میان پرانتز آمده است.
3- نکته ها، که امور زیر در این قالب عرضه گردیده است:
الف) بیان ریشه و ترجمه لغات مشکل آیه

[ویکی نور] تفسیر نور، اثر مصطفی خرم دل، یکی از ترجمه های ارزنده قرآن کریم است که با تفسیری کوتاه و شرح لغات در پانوشت ها، در موضوع قرآن پژوهی پا به عرصه وجود نهاده است.
کتاب به زبان فارسی و در سال 1370ش، نوشته شده است.
نویسنده، انگیزه خویش را از نگارش اثر حاضر، چنین عنوان داشته است: «از آنجا که این جانب به کتب تفسیر علاقه وافر داشته و کمتر تفسیری است که تهیه نکرده باشم، لذا بعد از مدتی کار و کوشش در تفاسیر، تصمیم گرفتم از مجموعه تفاسیری که در دسترس است، به گلچین معانی بپردازم و پس از شش سال، اثر حاضر تهیه گردید»
شایان ذکر است که قرائتی، ترجمه و تفسیری بر قرآن به نام «تفسیر نور» نگاشته اند که نباید در ذهن خواننده، با تفسیر مورد بحث، اختلاطی پیدا کند
کتاب با پیشگفتار نویسنده آغاز و مطالب دربردارنده ترجمه و تفسیر تمامی سوره های قرآن، به ترتیب معمول سوره ها، می باشد.

[ویکی نور] تفسیر نور (قرائتی محسن). تفسیر نور، از آثار قرآن پژوه مشهور و مفسّر معاصر، استاد حجت الاسلام محسن قرائتی (متولد کاشان 1324ش) است که در آن همه آیات قرآن کریم از آغاز تا انجام با بیانی روان و رسا برای عموم مردم به صورت تفسیر ترتیبی در ده جلد توضیح داده شده است.
در این کتاب، یک دوره کامل تفسیر ترتیبی قرآن کریم از سوره حمد تا ناس بیان شده است. این تفسیر که در چاپ قبلی به صورت دوازده جلدی منتشر شده بود، در چاپ جدید به شکل ده جلدی انتشار یافته است.
درباره روش و محتوای این اثر چند نکته گفتنی است:
تفسیر نور، محسن قرائتی، مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن، تهران، چاپ اول، 1388ش.
مطالعه کتاب تفسیر نور در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور


کلمات دیگر: