کلمه جو
صفحه اصلی

یعوق

لغت نامه دهخدا

یعوق. [ ی َ ] ( اِخ ) نام بتی مر قوم نوح را که آن را می پرستیدند. ( ناظم الاطباء ) ( از ترجمان القرآن جرجانی ص 108 ) ( از دهار ). نام بتی است از بتان قوم نوح ( ع ) که به صورت اسبی بود. ( آنندراج ) ( غیاث ) ( مهذب الاسماء ). بتی است مر قوم نوح را. یا مردی بود از صالحان زمان خود در آن قوم ، همین که مُرد، بر او گریستند و زاری کردند.پس شیطان در صورت آدمی پیش ایشان آمد و گفت من در محراب شما مجسمه او را برای شما می سازم و شما هر وقت نماز خواندید او را می بینید و آن را برای آن قوم درست کرد و مجسمه هفت تن دیگر از نیکوکاران قوم را نیز ساخت و این کار را برای آنان ادامه داد تا این پیکره ها را برای خود بت قرار دادند و بدانها عبادت کردند. ( از منتهی الارب ). نام بتی از مذحج و یمن. ( یادداشت مؤلف ). بت قبیله حمدان. ( دمشقی ). در قرآن ، نام پنج بت فرزندان نوح ذکر شده است : ود، سواع ، یغوث ، یعوق و نسر. این بتها ظاهراً معبود اعراب جنوبی بوده اند و به گفته ابن الکلبی در شمال مثل بتهای سابق الذکر مورد احترام نبوده اند. ( تاریخ اسلام ص 36 ) :
شرع او چون نشست بر عیوق
شد گسسته عنان عز یعوق.
سنایی.

دانشنامه عمومی

یعوق بتی بود از بت های عرب پیش از اسلام که در روستایی به نام خیوان در بخش باختری شهر صنعا پرستشگاهی به نام وی ساخته شده بود. مردم خیوان و عرب بنی همذان او را می پرستیده اند.
اساف
ایشتار
اقیصر
لات
آستارته
اترثه (سوری)
بعل شمن
بعل
بس (مصری-عربی)
ذوالخلطه
ذوالشرا
الله (سامی)
ایشتار
غبغب
← رواج بت پرستی در میان عرب، یوسف قضایی، تهران، کبری، ۱۳۶۴

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] یعوق نام یکی از بت های قوم نوح است که در قرآن ذکر شده است.
یعوق، نام یکی از پنج بتی است که در قرآن به قوم نوح منسوب شده است. در آیه 23 از سوره نوح:
وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَکُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا یَغُوثَ وَیَعُوقَ وَنَسْرًا
و گفتند: خدایانتان را وا مگذارید ود و سواع و یغوث و یعوق و نسر را.
برخی از محققین معتقدند : یعوق و ود و یغوث و نسر و سواع نام افرادی صالح بودند که در دوران حضرت آدم و نوح می زیستند بعد از وفات آنان مردم برای احترام نهادن، از آنها مجسمه ساختند ولی بعد از مدتها آن مجسمه ها را به عنوان بت مورد پرستش قرار دادند و این آغاز انحرافشان بود .
«واقدی» در این مورد آورده است که: مشرکان عرب از قبیله کهلان (و یا به عقیده برخی دیگر، قبیله همدان)، بت «یعوق» را به صورت «اسب» تراشیدند و به پرستش آن پرداختند.
- سید مصطفی حسینی دشتی، معارف و معاریف.
- ابوعلی فضل بن الحسن الطبرسی، تفسیر مجمع البیان.

[ویکی الکتاب] معنی یَعُوقَ: نام یکی از پنج بت مهم قوم نوح (این پنج بت عبارت بودند از ود و سواع و یغوث و یعوق و نسر)
معنی نَسْراً: نام یکی از پنج بت مهم قوم نوح (این پنج بت عبارت بودند از ود و سواع و یغوث و یعوق و نسر)
معنی یَغُوثَ: نام یکی از پنج بت مهم قوم نوح (این پنج بت عبارت بودند از ود و سواع و یغوث و یعوق و نسر)
ریشه کلمه:
یعوق (۱ بار)

. در «نسر» و «ود» گفتیم: اصنام پنجگانه که در آیه ذکر شده متعلق به قوم نوح «علیه السلام» اند و ربطی به اصنام جاهلیت ندارند زیرا آیه در بیان حالات قوم آن حضرت است. مع الوصف ابن کلبی بتی به نام یعوق برای عرب نقل می‏کند که در قریه‏ای به نام خیوان در یمن بوده و قبیله همدان و غیره آن را می‏پرستیده‏اند. اگر صنمی بدین نام در جاهلیت بوده باشد منظور قرآن مجید اشاره به آن نیست.


کلمات دیگر: