سنگ کلیه

بیماری سنگ کلیه، (به انگلیسی: urolithiasis و Kidney stone disease)، جسم سختی است که از کانی های موجود در ادرار تشکیل می شود. سنگ کلیه به طور معمول در کلیه تشکیل می شود و بدن را از طریق جریان ادرار ترک می کند. سنگ کوچک ممکن است بدون ایجاد علائم عبور کند. اگر یک سنگ به بیش از ۵ میلی متر (۰.۲ اینچ) رشد کند، می تواند منجر به انسداد مجرای ادراری شود که درد در قسمت پشت و شکم ایجاد می کند. این درد که کولیک یا قولنج کلیوی نام دارد، به صورت درد عودکننده ای است که هر ۲۰ تا ۶۰ دقیقه تکرار می شود. همچنین خون ادراری، استفراغ و ادرار دردناک ممکن است اتفاق افتد.
کمبود مصرف مایعات
چاقی و کم تحرکی
مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی، سدیم و ویتامینC
بیماری های زمینه ای از جمله؛ پرکاری پاراتیروئید (باعث دفع بیش از حد کلسیم از ادرار می شود.)، غلظت بالای اگزالات در ادرار (هیپراگزالوری اولیه)، بیماری های التهابی روده
مصرف الکل
اکثر سنگ ها به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی شکل می گیرند. عوامل خطر شامل کلسیم بالای ادرار، چاقی و کم تحرکی، غذاهای خاص، برخی داروها، مکمل های کلسیم، هیپرپاراتیروئیدیسم، نقرس و نوشیدن مایعات ناکافی است. سنگ ها در کلیه به خاطر غلظت بالای مواد معدنی در ادرار تشکیل می شوند. تشخیص معمولاً بر اساس علائم، آزمایش ادرار و تصویربرداری پزشکی است. آزمایش خون همچنین ممکن است مفید باشد. سنگ ها به طور معمول براساس موقعیت آن ها طبقه بندی می شوند: سنگ کلیه (nephrolithiasis)، سنگ مجاری (ureterolithiasis)، سنگ مثانه (cystolithiasis). طبقه بندی دیگر بر اساس ماده ای است که سنگ از آن تشکیل شود: اگزالات کلسیم، اسید اوریک، استرویت، سیستین؛ البته اغلب سنگ ها از جنس کلسیم اُگزالات هستند .
اغلب بیماران معمولاً در سال های اولیه بلوغ و حداکثر شیوع سنی حدود ۲۸ سالگی مبتلا به سنگ های کلیه می شوند. به طور کلی سنگ های کلیه در مردان ۴ برابر زنان است، نسبت مرد به زن ۲ به ۳ است.
اولین گزارش های سنگ ادراری احتمالاً مربوط به سنگ هایی است که در اسکلت یک مومیایی مصری (۴۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح) یافت شده است. جراحیهایی که برای سنگ ادراری انجام شده اند نیز جزو اولین اعمال جراحی محسوب می شوند.