کلمه جو
صفحه اصلی

گاه شماری اوستایی نو

دانشنامه عمومی

گاهشماری اوستایی نو یکی ازگاهشماری های رایج در ایران پیش از اسلام بود که جایگزین گاهشماری اوستایی کهن شد.به گفتهٔ اکثر محققان این گاهشماری در زمان هخامنشیان رایج شد و آن را متأثر از گاه شماری مصری می دانند. تاریخ رواج آن را ۴۴۱ پیش از میلاد در دوران اردشیر درازدست می دانند بنا به قرائن این گاه شماری در دوران اشکانیان هم متداول بود. اما بیشترین اطلاعات پیرامون آن از عهد ساسانی به بعد است.
فروردینگان = فروردین روز (۱۹) در ماه فروردین
اردیبهشتگان = اردیبهشت روز (۳) در ماه اردیبهشت
خردادگان = خرداد روز (۶) در ماه خرداد
تیرگان = تیر روز (۱۳) در ماه تیر
امردادگان = امرداد روز (۷) در ماه امرداد
شهریورگان = شهریور روز (۴) در ماه شهریور
مهرگان = مهر روز (۱۶) در ماه مهر
آبانگان = آبان روز (۱۰) در ماه آبان
آذرگان (آذرخش) = آذر روز (۹) از ماه آذر
جشن خرم روز (دی دادار جشن) = دی روز در ماه دی
بهمنگان = بهمن روز (۲) از بهمن ماه
سپندارمذگان = سفندارمذ روز (۵) در ماه سپندارمذ
در زمان ساسانیان این گاه شماری به دو گونهٔ
مرسوم بود.
این گاه شماری ناقص و برای کاربرد مردم بود. دراین گاه شماری، یک سال ۳۶۵ روز بود و دارای ۱۲ ماه سی روزه و ۵ روز اضافه بود که به این پنج روز اضافه اندرگاه گفته می شود. در منابع دوران اسلامی نام این پنج روز به صورت خمسهٔ مسترقه یا پنجهٔ دزدیده هم آمده است. در این گاه شماری کسر تقریباً معادل یک چهارم روز به حساب نمی آمد. از این رو این گاهشماری هر چهارسال یک روز عقب می افتاد. به این معنا که مثلاً ۱ دی گاهشماری سیار معادل با ۳۰ آذر «واقعی» می شد و با گذشت زمان ۱ دی اسمی سیر قهقرایی می داشت: ۲۹ آذر «واقعی» ۲۸ آذر واقعی و الخ پنج روز اندرگاه لزوماً در پایان سال نمی آمد بلکه با پنج روز اندرگاه در گاهشماری وهیزکی تطبیق می شد.

پیشنهاد کاربران

این گاهشماری جایگزین گاهشماری اوستایی کهن شد و دارای ۳۶۵ روز عبارت از : ۱۲ ماه سی روزه و ۵ روز اضافه بود که به این پنج روز اضافه اندرگاه گفته می شود.


کلمات دیگر: