نام شهری در شرق استان فارس که قبلا به اصطهبانات معروف بوده واز سال 1350 به استهبان که بیشتر از حروف فارسی استفاده گردیده معروف شده است
استهبان
دانشنامه عمومی
استهبان شهری در شرق استان فارس واقع در کشور ایران است.
دکتر جمشید آموزگار که در دورهٔ سلطنت محمد رضا شاه پهلوی، وزیر و سپس نخست وزیر ایران شد. پس از وقوع انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و مدتی رئیس صندوق بین المللی پول بود .
از بزرگترین علمای این شهر که همواره نام او در تاریخ شفاهی و کتبی این شهر، با احترام فراوان یاد می شود مرحوم آیت الله العظمی سید ابراهیم اصطهباناتی است که به آقا میرزا آقا اصطهباناتی شهرت یافته است. در نجف ایشان را آقا میرزا آقا حسینی اصطهباناتی شیرازی می خواندند. وی از مراجع و فقهای عالی رتبه شیعه بود که در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی در نجف اشرف، دیده از جهان فروبست.
محمدباقر اصطهباناتی، فقیه، ادیب، ریاضی دان، مخترع و طبیب ملقب به شهید رابع.
نظام العلما اصطهباناتی، ادیب، فقیه و از بزرگان و علمای سرشناس اواخر دوره قاجار و پهلوی اول.
نظام الدین فقیه، معروف به پروفسور فقیه، دانشمند و متخصص برجسته علوم سیستم و سایبرنتیک و استاد نمونه کشوری که همچنین در ۸ خرداد ۱۳۹۱ (روز تأسیس دانشگاه تهران که روز بین الملل دانشگاه تهران نامگذاری گردیده) از سوی دانشگاه تهران طی مراسم بزرگداشت، به عنوان استاد موفق در سطح بین المللی معرفی و مورد تجلیل قرار گرفت.
سید ضیاءالدین تابعی متولد ۱۳۲۴ چهره ماندگارملی در سال ۱۳۸۹ واستانی در سال ۱۳۹۲ پزشک و آسیب شناس تشریحی و بالینی و رئیس پیشین دانشگاه علوم پزشکی شیراز
قاضی عضدالدین ایجی (استاد حافظ)
سید جعفر کشفی دارابی بروجردی فقیه و فیلسوف دوره قاجار که در اصطهبانات متولد شد و در بروجرد در گذشت و مدفون شد.
امیرمختار کریم پور شیرازی (زاده: ۴ بهمن ۱۲۹۹، استهبان قتل: ۲۴ اسفند ۱۳۳۲، تهران) شاعر، روزنامه نگار و فعال سیاسی هوادار ملی شدن صنعت نفت ایران بود که پس از کودتای ۲۸ مرداد دستگیر و پس از مدت ها شکنجه در زندان دژبان مرکز ارتش جان باخت
میمنت میرصادقی (ذوالقدر) با تخلص آزاده، شاعر زادهٔ ۱۳۱۶ در استهبان
جلیل سامان فیلمنامه نویس و کارگردان ایرانی زاده ۱۳۴۸ در استهبان
در گذشته، نام این شهر اصطهبانات بوده است که در آبان ۱۳۵۳ خورشیدی به نام کنونی آن، یعنی استهبان تغییر کرده است. استهبان به نام های دیگری مانند اصبهبذات؛ اصطبهان؛ استنبات، سَوُنات وصابونات خوانده شده است.
در واقع کمابیش در منابع متعدد تاریخی و جغرافیایی نامی از سرزمین استهبان آورده شده است، فارسنامه ناصری گوید که نام این شهر استهبانات بوده که پس از استیلای عرب به اصطهبانات تغییر یافته است. حدودالعالم با استناد از المسالک و الممالک اصطخری شهر را اصطهبان و همچنین اصطهجان می نامد، ابن بلخی در فارسنامه خود به اصطهبان اشاره دارد ولی نزهةالقلوب آن را اصطهبانان ذکر می کند، ابن حوقل و مقدسی نیز در کتب خود اصطهبانات را آورده اند.
منابع فوق حاکی است که در طول ده سده شکل بیانی آن ثابت مانده و فقط از لحاظ نوشتن دچار تغییری جزئی گردیده است، این امر نشان می دهد در طول سال های بسیار اصالت این واژه حفظ شده و تغییر نکرده است.
دکتر جمشید آموزگار که در دورهٔ سلطنت محمد رضا شاه پهلوی، وزیر و سپس نخست وزیر ایران شد. پس از وقوع انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و مدتی رئیس صندوق بین المللی پول بود .
از بزرگترین علمای این شهر که همواره نام او در تاریخ شفاهی و کتبی این شهر، با احترام فراوان یاد می شود مرحوم آیت الله العظمی سید ابراهیم اصطهباناتی است که به آقا میرزا آقا اصطهباناتی شهرت یافته است. در نجف ایشان را آقا میرزا آقا حسینی اصطهباناتی شیرازی می خواندند. وی از مراجع و فقهای عالی رتبه شیعه بود که در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی در نجف اشرف، دیده از جهان فروبست.
محمدباقر اصطهباناتی، فقیه، ادیب، ریاضی دان، مخترع و طبیب ملقب به شهید رابع.
نظام العلما اصطهباناتی، ادیب، فقیه و از بزرگان و علمای سرشناس اواخر دوره قاجار و پهلوی اول.
نظام الدین فقیه، معروف به پروفسور فقیه، دانشمند و متخصص برجسته علوم سیستم و سایبرنتیک و استاد نمونه کشوری که همچنین در ۸ خرداد ۱۳۹۱ (روز تأسیس دانشگاه تهران که روز بین الملل دانشگاه تهران نامگذاری گردیده) از سوی دانشگاه تهران طی مراسم بزرگداشت، به عنوان استاد موفق در سطح بین المللی معرفی و مورد تجلیل قرار گرفت.
سید ضیاءالدین تابعی متولد ۱۳۲۴ چهره ماندگارملی در سال ۱۳۸۹ واستانی در سال ۱۳۹۲ پزشک و آسیب شناس تشریحی و بالینی و رئیس پیشین دانشگاه علوم پزشکی شیراز
قاضی عضدالدین ایجی (استاد حافظ)
سید جعفر کشفی دارابی بروجردی فقیه و فیلسوف دوره قاجار که در اصطهبانات متولد شد و در بروجرد در گذشت و مدفون شد.
امیرمختار کریم پور شیرازی (زاده: ۴ بهمن ۱۲۹۹، استهبان قتل: ۲۴ اسفند ۱۳۳۲، تهران) شاعر، روزنامه نگار و فعال سیاسی هوادار ملی شدن صنعت نفت ایران بود که پس از کودتای ۲۸ مرداد دستگیر و پس از مدت ها شکنجه در زندان دژبان مرکز ارتش جان باخت
میمنت میرصادقی (ذوالقدر) با تخلص آزاده، شاعر زادهٔ ۱۳۱۶ در استهبان
جلیل سامان فیلمنامه نویس و کارگردان ایرانی زاده ۱۳۴۸ در استهبان
در گذشته، نام این شهر اصطهبانات بوده است که در آبان ۱۳۵۳ خورشیدی به نام کنونی آن، یعنی استهبان تغییر کرده است. استهبان به نام های دیگری مانند اصبهبذات؛ اصطبهان؛ استنبات، سَوُنات وصابونات خوانده شده است.
در واقع کمابیش در منابع متعدد تاریخی و جغرافیایی نامی از سرزمین استهبان آورده شده است، فارسنامه ناصری گوید که نام این شهر استهبانات بوده که پس از استیلای عرب به اصطهبانات تغییر یافته است. حدودالعالم با استناد از المسالک و الممالک اصطخری شهر را اصطهبان و همچنین اصطهجان می نامد، ابن بلخی در فارسنامه خود به اصطهبان اشاره دارد ولی نزهةالقلوب آن را اصطهبانان ذکر می کند، ابن حوقل و مقدسی نیز در کتب خود اصطهبانات را آورده اند.
منابع فوق حاکی است که در طول ده سده شکل بیانی آن ثابت مانده و فقط از لحاظ نوشتن دچار تغییری جزئی گردیده است، این امر نشان می دهد در طول سال های بسیار اصالت این واژه حفظ شده و تغییر نکرده است.
wiki: استهبان
کلمات دیگر: