کلمه جو
صفحه اصلی

بمرود

لغت نامه دهخدا


دانشنامه عمومی

بمرود روستایی در دهستان زیرکوه بخش مرکزی شهرستان زیرکوه استان خراسان جنوبی ایران است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ جمعیت این روستا ۹۲۲ نفر (در ۲۲۸ خانوار) بوده است.
1) طایفه ای قبل از دین مبین اسلام حدود هزار سال پیش زندگی می کردند بنام طایفه گبرها (آتش پرست ) که قبرستانهای آن ها هم اکنون موجودمی باشند. و خاطرات و داستان های مشهوری دارند و اینکه آن ها عقیده داشتند اشیاء قیمتی خود را با مرده ها دفن می کردند.آثار حدود هفت قلعه بزرگ در اطراف روستاهای بمرود فعلی موجود است که به مرور زمان و به دلایل گوناگون جابجایی اهالی برای سکونت صورت می پذیرفته است. متأسفانه به دلیل بی توجهی مس‍ؤلان ذیربط، افرادی غیر مسئول و غیر حرفه ای دست به اکتشافاتی زده و اشیائی را هم کشف کرده و هم اکنون این آثار فرهنگی در حال تخریب واز بین رفتن است.2) شاهراه ترانزیتی : به دلیل اینکه این مسیر یکی از راه های اصلی جاده ابریشم بوده است این سرزمین مورد توجه پادشاهان وحاکمان بوده است. و حاکمان از دوران حکومت صفویان و افشاریان افرادی را به این منطقه اعزام نموده اند که آثار و نوشته هایی موجود است. مثلا آب انباری هست که سنگ نوشته ای بر سردر آن وجود داشته که مربوط به دوران شاه سلطان حسین بایقرا بوده است . چون روستای بمرود بزرگترین روستای منطقه بوده است. و دارای آب فراوان و محصول استراتژی گندم , در طول زمان مورد توجه ملوک و پادشاهان و حتی راه زنان و لشکرکشیها نیز واقع می شده است. افرادی از طرف حاکمان گماشته می شدند. که پست ها و مقام هایی را در اختیار داشته اند. هم به جمع آوری خراج و مالیات وهم دفاع سرزمینی مشغول بوده اند. گروهی از این مهاجران دارای علم و و دانش وافری بوده و بعضاً جزء شعرا ء وادباء بزرگ محسوب می شدند. که اشعار آنان از مدیحه سرایی و مرثیه سرایی هم اکنون موجود می باشد . 3) قلعه های مسکونی: محلهای مسکونی که از غارنشینی در کوه آغاز شده را می توان به شرح زیر نامبرد. الف : اولین قلعه در دامنه کوه پهدر (سینه در) محل فعلی چاه شهید عباسی بوده است ومسیر رود خانه فصلی هم از همانجا عبور می کرده است.ب : دومین قلعه در محل معروفی بنام خاک سلطانی حومه چاه کشاورزی شهید غلامی واقع می باشد .ج : سومین قلعه به محلی جدید سمت مشرق روستای قدیم بمرود حدوده 2 کیلو متری بوده است.د : چهارمین قلعه به محل روستای قدیم معروف بمرودکه هم اکنون بطور کامل موجود است منتقل شده است که آثار فراوانی از این قلعه هم اکنون موجود می باشد و متأسفانه در حال تخریب کشاورزان و دیگر عوامل است . در این محل از سالیان متمادی یعنی از سنه 500 هجری تا سال 1314 هجری شمسی مر دم در آنجا زندگی متمدنی داشته اند. در این روستا آثار فرهنگی و نظامی زیادی موجود است حصار دیوار قلعه، آب انبارهای شمال و وسط روستا که بین روستا و ارتفاع کوه واقع شده است، سه تا قبرستان یکی در شرق و یکی در غرب روستا ویکی در شمال روستا، خانه های بزرگان و والیان حکومتی، مسجد جامع در مرکز ده 4- تونل ونقب زیر زمینی در عمق بیست متری و به طول سه کیلومتر که هنگام حملات راهزنان ودشمنان از داخل به کوهستان راه داشته و اهالی پناه می بردند و.... در دوجای دیگر هم آثار قلعه هایی موجود است که معروف است به قلعه میرزای زرین قلم و یکی معروف به قلعه عبدالرزاق مشهور به( ستک حیل فتحعلی )5- غارها : در کوه های متعلق به بمرود آثارهایی موجود است. از قبیل غارها و لونها و صومعه ها که عبارتند از : خانه حسن بای خان در دره کاهی—غار کفتار در پوجه کوه – لونهای قدیم در پسکوه وغار ووک و غیره ..6- آسیابهای آبی : در مسیر روستای بمرود و در مجاورت نهرآب روستا چون مسیر نهر آب روستا بسیار طولانی است. (حدود بیش از سی کیلومتر) آثار آسیابهای آبی وجود دارد که به وسیلهٔ نیروی آب و چرخاندن سنگ های آن مردم گندم های خود را جهت تهیه نان آرد می نموده اند که عبارتند از : آسیاب حاجی – آسیاب تلو - میرزا آقایی – برج سلطان – عبدالرزاق – میرزا – نوگیرای و...7- آب انبارها : به دلیل اینکه کاروانهای تجاری از این محل به سرزمینهای هند و چین مرتب در رفت و آمد بوده اند حاکمان برای تأمین آب آشامیدنی آن ها، آب انبارهایی را چه در روستاهای قدیم و چه در روستای فعلی ویا در اطراف و اکناف تهیه می کردند تا در هنگام بارندگی و هدایت آب باران ذخیره شده و سپس خود و رهگذران بهره برداری نمایند که عبارتند از : حوض های شیرین در شمال قلعه بمرود قدیم که قدمت آن به زمان شاه سلطان حسین بایقرا در سنه 700 هجری که در آن زمان در شهر هرات حکومت داشته است برمی گردد. حوض حصه - حوض سرپشت - حوض انبار وسط قلعه - حوض بخته پزی - حوض قلندر - حوز پوزه کوه بمرود ( چقوکی)


کلمات دیگر: