ابوالسرایا

سری بن منصور شیبانی معروف به ابوالسرایا (متوفای ۲۰۰ق) در جریان جنگ امین و مأمون از فرماندهان هرثمه بن اعین بود که چون مواجب مقرر به وی پرداخت نشد، از اطاعت هرثمه سر باز زد و به ابن طباطبا پیوست و فرماندهی نظامی قیام او را برعهده گرفت. وی در سال ۱۹۹ ق با شبیخونی ناگهانی به کوفه بر این شهر چیره شد و پس از آن توانست دو سپاه را که از پی هم از سوی حسن بن سهل، والی عراق، برای درهم شکستن قیام گسیل شده بود، را شکست دهد و غنائم فراوان کسب کند. با درگذشت ابن طباطبا و جانشینی نوجوانی به اسم "محمد بن محمد زیدی" ، همه قدرت در دست ابوالسرایا افتاد. ابوالسرایا در اثر این پیروزی ها قدرت اعتباری یافت و اقدام به ضرب سکه کرد. سرانجام در سال ۲۰۰ هجری هرثمه بن اعین، سپهسالار مأمون، با سپاهی نزدیک مدائن به جنگ وی آمد و او را شکست داد و توانست کوفه را نیز تصرف کند. ابوالسرایا به خوزستان گریخت و در شوش از حسن بن علی بادغیسی شکست خورد و متواری شد و در جلولا اسیر گشت. فرجامش آن بود که حسن بن سهل در بغداد وی را کشت و سرش را برای مأمون فرستاد.
قیام ابن طباطبا و ابوالسرایا

[ویکی شیعه] اَبوالسَّرایا رهبر نظامی قیام ابن طباطبا بر علیه حکومت عباسیان در زمان مامون عباسی است. برخی او را از دوستان و طرفداران علویان می دانند. او به همراه ابن طباطبا، بر ضد حکومت عباسی قیام کرد. در این قیام، بخش وسیعی از جهان اسلام از کوفه تا حجاز و... در سیطره حکومت آن ها قرار گرفت. با مرگ ناگهانی ابن طباطبا، حکومت نوپایشان با مشکلاتی همراه گشت. در نهایت ابوالسرایا در پی چندین جنگ با حکومت مرکزی، شکست خورد و بعد از اسارت کشته شد.
سری بن منصور شیبانی، که با لقب اصفر نیز شناخته می شود از شورشیان شجاع و از امیران خود مختار طایفه بنی شیبان بود. شیبانیان از فرزندان هانی بن قبیصة بودند که برخی آن ها را از اعراب و برخی از موالی دانسته اند. برخی ابوالسرایا را از طایفه بنی تمیم دانسته اند. او در منطقه جزیره به دنیا آمد و در «راس العین» ساکن شد. مهم ترین دلیل شهرت وی همراهی با محمد بن ابراهیم بن طباطبا در قیام بر ضد مأمون خلیفه عباسی بوده است.
ابوالفرج اصفهانی معتقد است ابوالسرایا از دوستان اهل بیت(ع) و طرفدار علویان بود. حضور فعال ابوالسرایا در قیام ابن طبابا، رفتار و کردار او در زمان قیام و معرفی خود به عنوان «داعیه آل محمد»، دعوت مردم برای خلافت یکی از اهل بیت(ع) و عدم اشاره منابع متقدم بر مذهبی غیر از تشیع ابوالسرایا از جمله شواهدی است که بر شیعه بودن او نقل شده است.