هابیل

اسم: هابیل (پسر) (عبری) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: hābil) (فارسی: هابیل) (انگلیسی: habil)
معنی: عرب از عبری نفس یا بخار، نام پسر آدم ( ع )، ( عبری ) به معنی ' نفس یا بخار '، ( در اعلام ) به نقل از تورات دومین پسر حضرت آدم بوده است که داستان وی و برادرش ( قابیل ) در قرآن سوره ی مائده، آیه آمده است، معرب از عبری نفس یا بخار

نام پسر حضرت آدم است که بدست برادر خود قابیل کشته شد زیرا خداوند وی را بر برادرش قابیل ترجیح داد و قربانی او را پذیرفت .

هابیل. ( اِخ ) پسر دومین آدم است . بعضی را گمان چنان است که اسم مسطور ( هابیل = نفس ، بخار ) دلالت بر کوتاهی عمر هابیل است ، ودیگران بر آنند که چون حوّا دید قاین آن نسل موعود نیست این مطلب داعی بر این شد که با خود فکر نماید که زندگانی را چندان اهمیتی نیست و همچنانکه یعقوب ( 4:14 ) میگوید: «حیات شما چیست ؟ مگر بخاری نیستید که اندک زمانی ظاهر است و بعد ناپدید میشود». علی الجمله هابیل شبان بود و از اول زادگان گوسفندان خود از برای خداوند قربانی آورد و خداوند قربانی وی را پذیرفته قربانی قائین را که از محصول ارضی بود رد کرد . در این حال دست حسد سرمه نفرت در دیده قائین کشیده بر برادر خود غضبناک شده او را کشت . و مسیح ، هابیل راهابیل صدیق نامید . ( قاموس کتاب مقدس ). مؤلف مجمل التواریخ آرد: «نخستین کسی که از دنیا بیرون رفت هابیل بود که قابیل بکشتش ، چنانکه حق تعالی در قرآن یاد کرده است و همانجا در کوههای حدود سراندیب قابیل ، هابیل را در زیر خاک کرد .
و اندر کتاب دلایل القبله چنان خواندم که روایت کرده است ابن عباس رضی اﷲ عنهما که آن وقت زمین اسفید بود تا آن وقت که قابیل هابیل را بکشت ، پس لونش بگردید و طعم بعضی از میوه ها ناخوش گشت و مضر، و از آن سبب در مرثیت و اندوه هابیل آدم این بیتها یاد کرد و معروف و مشهور است :
تغیرت البلاد و من علیها
و وجه الارض مُغْبرّ قبیح
تغیَّرَ کل ذی لون و طعم
و قل بشّاشة الوجه الملیح [ البصیح ]
فما لی [ و ما لی ] لاابوح [ اجود ] لسکب دمعی [ بسکب دمع ]
و هابیل توارته [ تضمنه ] الضریح
بان قتل قابیل اخاه ( ؟ )
فما أنَا فی حی̍وتی مستریح .که پسر بود دو مر آدم را
مِه ْ قابیل و کهترش هابیل.گروهی چو دریا جنوبی گرای
که بوده ست هابیلشان رهنمای.قربان کرده بر غم قابیل
در آتش عشق همچو هابیل.و رجوع به مجمل التواریخ و القصص ص 89، 182، 430، 431 و 481 و تاریخ گزیده صص 23-24 و 65 نزهةالقلوب ج 3 ص 250 و 292 و لباب الالباب ج 1 صص 17-18العقد الفرید ج 2 ص 152 و ج 5 ص 59 و الکامل ج 1 و ناسخ التواریخ ج 1 شود.