Europe
اروپا
فارسی به انگلیسی
فارسی به عربی
غرب
فرهنگ فارسی
کوچکترین قطعات پنجگانه خشکی و قسمت غربی بر قدیم می باشد . مساحت آن ۱٠ میلیون کیلومتر مربع و ۶۶٠ ملیلیون تن جمعیت دارد . از قرن ۱۸ م . ببعد ظهور تمدن جدید موجب ترقیات سیاسی اقتصادی و پیشرفت علوم و صنایع در اروپا گردید و از آنجا به قاره های دیگر منتقل شد.
لغت نامه دهخدا
اروپا.[ اُ رُ ] (اِخ ) دختر اَگِنور پادشاه صیدا در اساطیر یونانی . زاوش (زئوس ) رب النوع بزرگ یونان به هیأت ورزگاو درآمده ، اروپا را ربوده از دریا گذشت و بجریزه ٔ اقریطش (کرت ) آورد و در آنجا از او پسری آمد و او را مینس نامید و او نخستین پادشاه آن جزیره گردید. (فرهنگ ایران باستان تألیف پورداود ج 1 ص 144).
اروپا. [ اُ ] (اِخ ) اروبی . (حدود العالم ). اوربی . (التفهیم ). اَوَرفی . اروفا. (دمشقی ). یکی از پنج قاره ٔ عالم و نزدقدما یکی از سه قسم آبادانی شمال . (حدود العالم ).
مساحت سطح آن : پس از استرالیا اروپا کوچکترین برّهای عالم است . مساحت سطح آن 10/0/0922 هزارگز مربع میباشد و بهمین مناسبت اغلب علمای جغرافیا آنرا شبه جزیره ای از آسیا محسوب میدارند ولی چون از هر حیث از آسیا متمایز است بهتر این است که قطعه ٔ علیحده محسوب شود.
حدود آن : اروپا از سه طرف محدود بدریا و از یک طرف محدود به برّ بزرگ آسیاست .حدّ شمالی آن اقیانوس منجمد شمالی و حدّ غربی آن اقیانوس اطلس و دریاهای متعلقه ٔ به آن و حد جنوبی دریای مدیترانه (بحرالروم ) و بحر مرمره و بحر اسود و دریای آزو است و از طرف مشرق محدود به آسیا است و کوه اورال آنرا از آسیا جدا میکند و حدّ جنوب شرقی آن دریای خزر و کوه قفقاز است .
وضع جغرافیائی و ابعاد آن : اروپا بین هفتادویک درجه و یازده دقیقه و سی وپنج ثانیه ٔ عرض شمالی ودوازده درجه و چهل دقیقه ٔ طول غربی و شصت درجه طول شرقیست (نسبت بخط نصف النهار پاریس ) منتهی عرض آن از دماغه ٔ شمال تا جزیره ٔ کاندی در اقریطش (کرِت ) 4000 هزارگز و منتهی طول آن از دماغه ٔ رُکا در پرتقال تا دریای کارا در شمال شرقی اروپا 5650 هزارگز است .
احوال معرفةالارضی اروپا: اروپادر هر یک از ادوار معرفةالارضی تغییرات فاحشی یافته تا بوضع کنونی درآمده است . در عهد اول خشکی پهناوری در تمام شمال و مرکز اروپا و قسمت شمالی اقیانوس اطلس کشیده شده از مشرق و جنوب بدو دریای باریک محدود میگشت . این دو دریا در جنوب غربی اروپا بیکدیگر رسیده اقیانوس منجمد شمالی و اقیانوس کبیر را بیکدیگر راه میدادند. در این عهد سلسله کوهی بنام رشته ٔ کالدونی در شمال اروپا پیدا شد ورشته ٔ دیگری بنام هرسی نین در مرکز این قطعه سر از خاک بدر کرد. کوههای کنونی انگلیس و اسکاندیناو از سلسله ٔ اول و جبال وژ در فرانسه و هارز و جنگل سیاه و سایر کوههای مرکزی فرانسه و آلمان از رشته ٔ دوم باقیمانده اند. در عهد دوم مرکز اروپا در آب فرورفته وجزایر چندی سر از آب بیرون آورد. در عهد سوم کوههای پیرنه و آلپ و کارپات و قفقاز تشکیل شد و اراضی شمال اقیانوس اطلس را آب فراگرفت ولی بحر مدیترانه از مشرق مسدود گردید. در عهد چهارم دریای مدیترانه ببحر اسود راه یافت و بحر آدریاتیک و اژه در بحرالروم پیدا شده این دریا بشکل کنونی درآمد. هم در این عهد تغییرات بزرگ سبب تغییر آب و هوای اروپا گشته سرمای شدید موجب باریدن برفهای عظیم و ایجاد یخچالهای وسیع شدو قسمت بسیار از زمینهای اروپا در زیر یخچالها (توچال ) پوشیده گشت . این یخچالها تغییراتی در زمینهای اروپا داده و از خود آثاری بجا گذاشته اند که هنوز دیده میشود.
پستی و بلندی : زمینهای اروپا را نسبت بسایر قطعات ارتفاع بسیار نیست . ارتفاع متوسط آن از 330 متر نمیگذرد در صورتی که ارتفاع متوسط تمام خشکی های کره ٔ زمین نزدیک به 700 گز و ارتفاع متوسط آسیا از هزارگز متجاوز است . مرتفعات اروپا تقریباً ثلث زمینهای این قطعه میباشد. سلسله کوههای مهم آن در مرکز و جنوب واقع شده و جلگه هایش غالباً بسواحل دریا متوجه میشوند. برجستگی های اروپا، قسمتی از عهد اول و قسمتی از عهد سوم معرفةالارضی میباشد. کوههای قدیمی بواسطه ٔ تأثیرات خارجی کوتاه و کم ارتفاع شده اند قللشان مسطح و گنبدمانند گشته بریدگیهای خود را از دست داده اند. از کوههای عهد اول جبال انگلیس و اسکاتلند و اسکاندیناو بقایای سلسله ٔ کالدونی هستند که دریاهای کم عمقی مانند ایرلند و بحر شمال آنها را از یکدیگر جداساخته است و کوههای مرکزی آلمان و جنگل سیاه و کوههای وژ و ماسیف سانترال (کوههای مرکزی فرانسه ) و مرتفعات جنوبی ایرلند از رشته ٔ قدیمی هرسی نین باقیمانده اند. جبال جدیده هنوز خطالرأس های مضرس و قلل ناهموار دارند و از حیث ارتفاع معتبرترین کوههای اروپا بشمار میروند. مهمترین آنها بترتیب از ساحل اقیانوس اطلس عبارتند از سیرامورنا در اسپانیا، رشته ٔ پیرنه (جبل البرانس ) بین فرانسه واسپانی که قله ٔ معروفش نتو 3404 گز ارتفاع دارد، سلسله ٔ آلپ که از خلیج ژن در فرانسه تا ساحل آدریاتیک کشیده شده و بسه قسمت غربی و شرقی و مرکزی تقسیم میشود. آلپهای غربی بین فرانسه و ایتالیا و آلپهای مرکزی در سوئیس و آلپهای شرقی در اطریش است . سلسله ٔ آلپ مرتفعترین جبال اروپا و رئوس آن از برف و یخ پوشیده شده ارفع قلل آن من بلان (سفید کوه ) 4800 گز بلندی دارد. با این حال این سلسله را معابری است که به آسانی از آنها عبور میکنند. معروفترین این معابر من سنی در فرانسه ، سمپلون و سن گتار و سن برنارد مابین سوئیس و ایتالیا میباشد. دیگر سلسله ٔ آپنن در ایتالیا و آلپهای دیناریک در ساحل شرقی دریای آدریاتیک ، رشته ٔ کارپات در شمال مجارستان و کوههای بالکان و کریمه و جبال قفقاز و اورال که سرحد آسیا و اروپا میباشند. اروپا را فلوات وسیع نیست ولی برعکس جلگه های آن بسیار است بطوری که دو ثلث این قطعه از همین زمینهای پست تشکیل میشود. معروفترین فلاتهای اروپا فلات بوهم و فلات ترانسیلوانی و فلات ایبری و مهمترین جلگه های آن جلگه ٔ پو در ایتالیا و جلگه ٔ مجارستان و رومانی و جلگه ٔ اروپای مرکزی است . جلگه ٔ اخیر از ساحل اقیانوس اطلس آغاز شده ، جنوب انگلیس و سوئد و شمال فرانسه و آلمان و تمام هلند و قسمتی از بلژیک را طی کرده به لهستان میرسد و در اینجا جلگه ٔ لهستان و پس از آن جلگه ٔ وسیع روسیه را بخود ضمیمه کرده بدشت پهناور سیبری می پیوندد. حدّ جلگه ٔ اروپای مرکزی و دشت سیبری سلسله جبال اورال میباشد که مرتفعترین قلل آن از 1600 گز بلندتر نیست . در تمام این جلگه مرتفعاتی جز فلات والدائی در روسیه دیده نمیشود. جلگه ٔ اروپای مرکزی در پاره ای قسمتها از دشتهای رسوبی و قعر دریای قدیمی تشکیل یافته ولی قسمت بیشترآن در زیر یخچالهای عهد چهارم بوده که اکنون اثر رسوبات آنها باقی است .
آتش فشانها: قلل آتش فشان اروپا عبارتند از هکلا در جزیره ٔ ایسلند، اتنا در جزیره ٔ سیسیل (صقلیه )، وزوو درایتالیا نزدیک شهر ناپل و استرمبلی که در جزایر لیپاری واقع است . آتشفشان وزوو دو شهر ایتالیا پمپئی و هرکولانم را در سنه ٔ 79 م . ویران ساخت و مردم آنجا را هلاک کرد.
علل ترقی اروپا:سبب ترقی و پیشرفت اروپا حسن موقع آن است زیرا که این قطعه در نیمکره ٔ شمالی و در بهترین مناطق کره ٔ ارض (منطقه ٔ معتدله ) میان سه قطعه ٔ آسیا و افریقا و امریکا واقع است . دریاهای بزرگ وسیله ٔ ارتباط آن را باقطعات دیگر بسهولت فراهم کرده و دریاهای فرعی از همه طرف در خاکها پیش رفته بدین وسیله نقاط داخلی را بهم مربوط کرده اند بطوری که جز سه کشور سوئیس و اطریش و مجارستان تمام ممالک اروپا دست بدریا دارند. وجوداین دریاها و عدم کوهها و فلوات مرتفع یا صحراهای سخت اروپا را دارای آب و هوای بحری و بارانهای مفید کرده و موانع ارتباط مردم و نشر تمدن و مشکلهای دیگر را از میان برداشته است .
شبه جزیره ها و جزایر: عمده مزیّت اروپا نسبت بسایر قطعات عالم وضع بریدگی زیاد سواحل آن است که تمام نقاط آنرا بدریا نزدیک کرده و از فوائد آن اراضی اطراف بهره مند میشوند و در سواحل دریا تشکیل شبه جزیره ها از قبیل شبه جزیره ٔ کانن و کلا و اسکاندیناوی در شمال و شبه جزیره ٔ ژوتلند و برتانی و ایبری در مغرب و شبه جزیره های ایتالی و بالکان و کریمه در جنوب داده است . بعلاوه جزایر بسیار از قبیل جزایر نروژ و دانمارک و جزایر فروئه گنگبار برتانی کبیر و جزایر آنگلونرماند در اقیانوس اطلس و جزایر بالئار و کُرس و ساردنی و سیسیل (صقلیة) و گنگبار یونان و جزیره ٔ کرت (اقریطش ) در جنوب از هر طرف آنرا احاطه کرده اند و کلیةً در هر 290 هزارگز مربع یک هزارگز آن سواحل دریاست و این وضع طبیعی و بریدگی سواحل علاوه بر اینکه در تسهیل روابط حمل ونقل کمک میکند به ترقیات اوضاع طبیعی و تمدن ساکنین آن نیز مساعدت تامه کرده و بهمین واسطه است که اروپائیان با سرعت بسیار ترقی کرده اند.
دریاهای عمده ٔ اروپا: اروپا از سه طرف محدود بدریاست . نامهای دریاها و متفرعات آنها از اینقرار است : 1 - اقیانوس منجمد شمال که دریای کارا و بحر ابیض از متفرعات آن است (سواحل دریا در این نقاط پست و باتلاقی است ). 2- اقیانوس اطلس که متفرعات آن دریای بالتیک (خلیج بتنی و فنلاند و ریگا از متفرعات دریای بالتیک است و تنگه های اسکاژراک و کاتگا و سوند و بلت کبری و بلت صغری آنرا به اقیانوس اطلس متصل میکند). دیگر از متفرعات اقیانوس اطلس دریای شمال است که تخته سنگهای تحت البحری در آن بسیار است متفرعات آن پادکاله (مابین انگلیس و فرانسه ) و دریای مانش و دریای ایرلند و خلیج گاسکنی است . شوری آب اقیانوس اطلس از سه الی چهار درجه است . 3 - دریای مدیترانه که از تنگه ٔ جبل الطارق شروع میشود خلیج های لیون و ژن دریای تیرنی و دریای ایونی و دریای آدریاتیک و دریای مجمعالجزایر یا بحر اژه و دریای مرمره که بواسطه ٔ تنگه های داردانل و بسفر به بحر اسود وصل میشود و دریای سیاه که آزو از متفرعات آن است .
دریای خزر که در جنوب شرقی اروپا واقع شده حدود جنوبی آن متعلق به ایران میباشد و شوری آب آن 4 درجه است .
آب و هوا: کلیةً آب و هوای اروپا ملایم و معتدل است و باختلاف مجاورت با دریا و نزدیکی با بادهای غربی و عرض جغرافیائی و شکل کوهها تغییرمی یابد و حوالی دریا آب و هوای بحری دارد ولی آب و هوای نواحی شرقی کلیةً خشک و از ملایمت هوا بتدریج ازمغرب بمشرق کاسته میشود. آب و هوای سواحل اقیانوس اطلس منظم و مرطوب و ملایم است ، در تابستان خنک و در زمستان معتدل میباشد، باران هم در تمام فصول در آنجا میبارد و در فصل زمستان بیشتر است . باد غربی هم پیوسته در سواحل مزبور میوزد و هوای آنجا را ملایم می کند.درجه ٔ حرارت مابین 31 درجه و 30/5 درجه است و تمام اراضی روسیه دویست روز از سال منجمد و یخ سطح آن را پوشانده است . اثر باد غربی هم در حدود غربی احساس میشود و در حدود مرکزی در تابستان بادهای شمالی و در زمستان بادهای شرقی از آسیا میوزد. آب و هوای حدود جنوبی از اروپا یا آب و هوای سواحل مدیترانه نیز بحری و کلیةً گرمست و اغلب در مدت تابستان خشک و سوزان میشود و در زمستان ملایم است و درجه ٔ حرارت متوسط آن شانزده درجه است و در مدت زمستان بعلاوه بادهای موسمی مختلف از حدود سواحل بسمت دریا میوزد و در هر جا اسم مخصوصی دارد (در سواحل دریای آدریاتیک موسوم به برا و در سواحل خلیج لیون فرانسه معروف به میسترال و در حدود افریقا موسوم به سیرُکو است ) و در تابستان همه ٔ بادهای دریائی بسمت سواحل میوزد، در این حال در حدود صحرای افریقا بسیار وسخت است . هوای سواحل مدیترانه بواسطه ٔ خشکی آن روشن نیز هست و در نقاط بعیده اشیاء مختلفه بخوبی مشاهده میشود و نور آفتاب روشنائی مخصوص دارد ولی با وجود این باران در سواحل مزبور بسیار است ولی مدت آن کم وسیلابی است و در زمستان هم اغلب میبارد.
رودهای اروپا:
رودهای اروپا تماماً دارای مجرائی منظم و سیری ملایم میباشند و از هر حیث برای کشتی رانی قابل هستند و عموماً رودهای مزبور چندان بسیار و بزرگ نیستند و نمیتوان آنها را با نیل و آمازن برابر دانست . بزرگترین رودهای اروپا در حدود شرقی در جلگه ٔ روسیه جاری است و اول آن وُلگا است که 3395 هزارگز طول دارد و شعب اُکا و کاما در آن داخل می شوند هر یک به مراتب از رودهای غربی اروپا بزرگتر می باشند. دوم رود اروپا در طول ، رود دانوب است ، پس از آن رودهای دنیپر و دُن و پچرا و دنیستر و رَن و اِلب و ویستول و دُار و تاژ و رُن و سن و پو و تیبر و تایمز اند. مرکز یا بعبارة اُخری منشاء عمده ای که رودهای اروپا را موجد است فلات والدائی روسیه و کوه آلپ میباشد. از فلات والدائی رودهای ولگا و دونا و دنیپر و از آلپ ، رَن و رُن و پو و شعبه ٔ مهم دانوب ((این )) تولید میشود. تمام رودهای اروپا بچهار مصب عمده تقسیم میشود: مصب اقیانوس منجمد شمالی ، مصب اقیانوس اطلس ، مصب مدیترانه و بحر اسود و متفرعات آن ، مصب بحر خزر. این تقسیم جنس رودهای اروپا را درست معین نمیکند و وضع طبیعی آنها را ظاهر نمیسازد و بنابراین بهتر آن است که رودهای اروپا را بدسته های معین تقسیم کرده و از وضع اراضی و مجاری هر یک سخن رانیم . از حیث وضع طبیعی نیز رودهای اروپا بچهار دسته تقسیم میشود: رودهای اقیانوس اطلس ، رودهای شرقی ، رودهای آلپی ، رودهای مدیترانه .
1 - رودهای اقیانوس اطلس : رودهای مزبور چون از بارانهای منظمی که در تمام فصول می بارد تولید می شود دارای سیری ملایم است و عموماً در جلگه های سراشیب وسیعی جاری می باشد و مجاری آنها هم پستی و بلندی بسیار که مانع عبور و مرور کشتی شود ندارد و چون سرچشمه ٔ آنها از کوههای مرکزی اروپاست و آب آنها هم بواسطه ٔ باران و ذوب یخ و برف حاصل میشود زیاده و کم نمی گردد و رودهای مزبور دارای مصبی عمیق و منظم هستند، دلتا در آنها دیده نمی شود، بعلاوه چون در جریان خود گل و لای همراه ندارد مجری و مصب آنها هیچ وقت پر نشده و بالا نمی آید و عایقی برای ورود و خروج کشتی ها برودخانه ها تولید نمی نماید.
2 - رودهای شرقی : رودهای مزبور که در جلگه ٔ روسیه جاری هستند از فلات مرکزی سرچشمه گرفته و در مدت زمستان منجمد و سیر آنهانیز منظم نیست و در مدت بهار و پائیز نیز طغیان میکند. در تابستان آب آنها بسیار کم میباشد زیرا منبع وسرچشمه ای که منظماً به آنها آب برساند ندارد ولی چون در جلگه های مسطح جاری میباشد برای کشتی رانی صلاحیت تامه دارد و عمده ٔ ترقیات ملت روس هم از این راه بوده است .
3 - رودهای آلپی : رودهای مزبور چون از ذوب برف بوجود می آیند ابتدا دارای سیری سریع و مجرائی عظیم میباشند و تشکیل آبشارهای بسیار میدهند که بکار حرکت کارخانجات میرود ولی در نزدیک مصب نسبةً منظم تر هستند و طغیان آنها هم در بهار است زیرا در این وقت ذوب برف آلپ آب رودخانه ها را زیاده میکند و تا اواخر تابستان بهمین حال است ولی در زمستان کم آب میشوند. رودهای مزبور در جریان خود گل و لای بسیار همراه آورده در مصب رسوب میکند. (رُن و شعب آن ، پو و شعب آن ، این و دراو و ساو از ملحقات دانوب ).
4 - رودهای مدیترانه که سیلابی و دارای جریان غیرمنظم و تند هستند در موقع بهار و پائیز طغیان کرده و در زمستان کم آب میشوند و کشتی رانی بخوبی در آن نمیشود اغلب گل و لای بسیار همراه خود می آورند و تشکیل دلتاهای وسیعی در نزدیک مصب میدهد.
دریاچه های اروپا: دریاچه های اروپا بسیار میباشند ولی هیچیک بوسعت دریاچه های آمریکا و افریقا نیستند و عموماً از خرابی سطح فوقانی اراضی و یا بواسطه ٔ خاکهای رسوبی یخچالها تولیدمیشوند. دریاچه هائیکه از خرابی سطح فوقانی اراضی حاصل شده اند دریاچه های اِکس و کمبرلند و دریاچه ٔ پاون در فرانسه و وتر و ونر در سوئد و نروژ و بالاتن در هنگری میباشند. دریاچه های یخچالی ، دریاچه های فنلاند و شمال سوئد و لادُگا اُنِگا و ایلمن و پی پوس در روسیه و ماژور و کم و گارد و ژنو و کاترکانتن و زوریخ و غیره است بعلاوه بعضی دریاچه های کوچک نیز در مصب رودها تشکیل یافته مثل دریاچه های کوچک پو .
وضع سواحل اروپا: مزایای وضع طبیعی و بریدگیهای بسیار سواحل اروپا که نقاط دوردست آنرا بدریا نزدیک ساخته و وضع مناسب دماغه ها و پیش آمدگیها که بمناسبت موقع در محلی مرتفع و در جائی پست است و همچنین توافق و مناسبت پیش آمدگیها و فرورفتگیها که به بحرپیمائی و دریانوردی اروپائیان مساعدت کرده و موانع واشکالات مراوده و مرابطه را برطرف ساخته است در ترقی اخلاق و وضع زندگانی اروپائیان بسیار کمک کرده است . سواحل اروپا به 4 قسمت میشود:
1 - سواحل اقیانوس منجمد شمالی که حد شمالی جلگه ٔ بزرگ روسیه است . پست و باتلاقی است و چون مدتی از سال منجمد است چندان مفید نیست و در بعضی نقاط تخته سنگی و در برخی دیگر پست است و بندر آرخانگلسک در حدود جنوبی آن واقع است و مصب رودهای پچرا و دوینا و جزایر کالگواف و وی گاچ و نوول زمبل در حدود سواحل واقع شده است . 2 - سواحل اقیانوس اطلس در شمال در حدود شبه جزیره ٔ اسکاندیناوی بریدگی زیاد دارد و تشکیل تخته سنگها و جزایر کوچک بسیار داده است که آنها را فیورد میگویند و مجمعالجزایر لفدن در شمال آن است و کلیةً سواحل مزبور تخته سنگی است . سواحل دریای بالتیک عموماً پست است زیرا از همه طرف محدود بجلگه میباشد و جزایر گوتلند و اُلند در حدود سوئد و آلند در حدود فنلاند و اُزِل و داگو در خلیج ریگا واقع شده . خلیج های فنلاند و ریگا در حدود شرقی آن و خلیجهای کوریش هاف و فریش هاف در سواحل جنوبی آن است . اراضی سواحل جنوبی دریای بالتیک در نقاطی که از جنس آهک و گچ بوده خراب شده و نقاطی که از سنگ سماق تشکیل یافته باقیمانده و تشکیل بریدگی بسیار داده است و جزایر سیلند و فیونی و فالستر که متعلق بدانمارک میباشد در مدخل آن واقع شده اند از شبه جزیره ٔ ژوتلند تا باب پادُکاله سواحل دریای شمال بسیار پست است و طوفان سخت آن نقاط باعث خرابی سواحل شده و آب دریا مقدار کثیری از سواحل را فراگرفته است و عده ٔ بسیاری از اهالی آن نقاط را تلف کرده و خلیج زوئیدرزه در سواحل هلاند است جنس اراضی سواحل دریای مانش در حدود فرانسه رسوبی و پست است و در شمال برتانی تخته سنگی میشود و جزایر آنگلونُرماند و دماغه ٔ سن ِماتیو در آن واقع است . سواحل خلیج گاسکنی هم در شمال شنزار و رسوبی است و مثل خطی مستقیم که در آن تپه های بسیار دیده میشود واقع شده است از این ببعد تا دماغه ٔ فی نیستر وضع سواحل بواسطه ٔ رشته ٔ کوه کانتابر تخته سنگی میشود و چون جنس احجار آن مختلف است بریدگی هم در آن دیده میشود. سواحل پرتقال عبارت از حدود غربی فلات هیبریک است در بعضی نقاط مرتفع و در نقاط دیگر پست است ، مصب رود تاژ و دماغه ٔ رُکا و دماغه ٔ سن ونسان در جنوب آن است . سواحل ایرلاند و برتانی کبیر آنچه در مغرب است تخته سنگی و بریدگی زیاد دارد و جزو عمده ٔ سواحل شرقی رسوبیست و بریدگی چندان در آن یافت نمیشود. 3 - سواحل مدیترانه در مواقعی که محدود بکوه است تخته سنگی و مرتفع و در نقاطی که محدود بجلگه است رسوبی و پست میباشد. بریدگی سواحل اسپانی کمتر و اراضی آن جلگه است و دماغه های گاتا و پالس و کرئوس در آن است و جزایر بالئار در حدود شرقی آن میباشد. سواحل فرانسه در حدود خلیج لیون رسوبی و پست و در حدود شرقی آن که منتهای جنوبی کوه است مرتفع و تخته سنگی است و جزایر کُرس و ساردنی در مقابل آن واقع شده . سواحل ایطالیا هم مثل سواحل اسپانی اغلب نقاط آن رسوبی است باستثنای خلیج ژن و سواحل جنوبی ایطالیا و سیسیل (صقلیه ) تخته سنگی میباشند. مابین سیسیل و شبه جزیره ٔ کالابر تنگه ٔ مسین است که چندان عمقی ندارد وجزیره ٔ مالت نیز در جنوب سیسیل واقع شده است . سواحل شرقی دریای آدریاتیک در شمال و جنوب ، تخته سنگی و مرتفع و در وسط رسوبی و پست است و بریدگی بسیار دارد. جزایر ایلیری و ایونی در شمال و جنوب آن واقع است . سواحل یونان هم بریدگی بسیار دارد و خلیج کُرنت در مغرب آن واقع شده و شبه جزیره ٔ مُره را که بشکل برگ توت است بیونان متصل میسازد و بعلاوه جزایر بسیاری هم از اطراف آنرا احاطه کرده و عمده ٔ آنها جزیره ٔ اقریطش و گنگبار سیکلاد است و دماغه ٔ ماتاپان نیز در جنوب آن واقع شده است سواحل بحر اسود در حدود بالکان و شبه جزیره ٔ کریمه و سواحل شرقی تخته سنگی و مابین کریمه و بالکان رسوبیست ومصب رودهای جنوبی روسیه در آن است و تنگه ٔ پِرِکُپ شبه جزیره ٔ کریمه را بجلگه ٔ روسیه و تنگه کِرچ دریای آزو را به بحر اسود متصل میکند. 4 - سواحل بحر خزر که در شمال پست و باتلاقی و شنزار و از رسوب رودهای وُلگا و اورال تشکیل یافته است .
نباتات : نباتات اروپا با وضع آب و هوای آن مناسب است . در نقاط سردسیر شمالی نباتات بسیار کم و در نقاط گرمسیر بیشتر است نباتات مواضع مرطوبی دارای برگهای پهن و سبز و نباتات مواقع کم آب کم برگ و صمغی است و کلیةً از حیث نباتات هم اروپا بر سایر قطعات عالم مزیت دارد زیرا تاهفتاد درجه ٔ عرض شمالی هم جو در آن زراعت میشود و درخت گیلاس نمو میکند نباتات اروپا به چهار منطقه تقسیم میشود: اول منطقه ٔ منجمد شمالی که از شمال سوئد و نروژ و روسیه تا اورال ممتد است . درخت در آن بهیچ وجه یافت نمیشود و بادهای شمالی مقدار جزئی نباتات آنرا که چمن زارهای پست و خزه است خشک و زرد میکند و آن اراضی را توندرا می گویند.دوم منطقه ٔ معتدله ٔ سرد که به مواقع جنگلی و چمنزارو استپ تقسیم می شود جنگلهای آن قسمت عمده نباتات اروپا را تشکیل می دهد و از حدود جنوب توندرا شروع شده و تقریباً تا 45 درجه ٔ عرض شمالی ختم می شود و دارای درختهای کاج و سرو و چنارو لبلاب و زیتون و بلوط و درخت گردو است . در جنوب جنگلها قسمت چمنزار است که در بعضی نقاط مثل حدود بحر خزر ریگزار و شوره زار و در برخی نقاط مثل خاک سیاه روسیه حاصلخیز و مفید است و در نقاط دیگر چراگاههای طبیعی را تشکیل میدهد. سوم منطقه معتدله ٔ گرم که شامل نقاط جنوبی اروپا است و دارای نباتات گرمسیر از قبیل مو و مرکبات و زیتون و انجیر و توت می باشند و فلات های مرتفعه آن چمنزار است (فلات اسپانی ). چهارم منطقه ٔکوههای مرتفعه - که دارای نباتات مناطق مختلفه است و از 2700 گز به بالا مجاور منطقه ٔ برف و یخ دائمی لیشن مشاهده می شود.
حیوانات آن : کلیةً حیوانات اروپا بدو منطقه تقسیم میشود: اول منطقه ٔ قطبی که درجه ٔ حرارت متوسط حرارت آن صفر است دارای حیوانات سردسیری از قبیل گوزن و خرس سفید و خرگوش و روباه سفید و موش قطبی و قاقم است . دوم منطقه ٔ تحت قطبی که قسمت شمال آن دارای گوشتخوارهای متوسط و هوام خوار از قبیل گراز و گوزن و غزال و گرگ و روباه و راسو و خرگوش و جوجه تیغی و موش کور و حیوانات بسیار دیگر است و در مواقع مختلفه آن حیوانات بسیار دیگر یافت شود مثل مرال و موش (جلگه ها و ریگزارها) و خرس خاکستری و گربه ٔ وحشی و آهو و عقاب و کرکس (کوهها و فلاتها). دیگر حیوانات جنوبی اروپا که حیوانات آن گرمسیری است از قبیل کفتار و شغال و هوام مثل ملخ و جوجه تیغی و بعضی اقسام خزنده .
معادن اروپا: معادن اروپا بسیار است ولی توانائی برابری با معادن آسیا و امریکا ندارد. معادن عمده ٔ آن نفط و آهن و زغال سنگ آن چندان فراوان نیس
مساحت سطح آن : پس از استرالیا اروپا کوچکترین برّهای عالم است . مساحت سطح آن 10/0/0922 هزارگز مربع میباشد و بهمین مناسبت اغلب علمای جغرافیا آنرا شبه جزیره ای از آسیا محسوب میدارند ولی چون از هر حیث از آسیا متمایز است بهتر این است که قطعه ٔ علیحده محسوب شود.
حدود آن : اروپا از سه طرف محدود بدریا و از یک طرف محدود به برّ بزرگ آسیاست .حدّ شمالی آن اقیانوس منجمد شمالی و حدّ غربی آن اقیانوس اطلس و دریاهای متعلقه ٔ به آن و حد جنوبی دریای مدیترانه (بحرالروم ) و بحر مرمره و بحر اسود و دریای آزو است و از طرف مشرق محدود به آسیا است و کوه اورال آنرا از آسیا جدا میکند و حدّ جنوب شرقی آن دریای خزر و کوه قفقاز است .
وضع جغرافیائی و ابعاد آن : اروپا بین هفتادویک درجه و یازده دقیقه و سی وپنج ثانیه ٔ عرض شمالی ودوازده درجه و چهل دقیقه ٔ طول غربی و شصت درجه طول شرقیست (نسبت بخط نصف النهار پاریس ) منتهی عرض آن از دماغه ٔ شمال تا جزیره ٔ کاندی در اقریطش (کرِت ) 4000 هزارگز و منتهی طول آن از دماغه ٔ رُکا در پرتقال تا دریای کارا در شمال شرقی اروپا 5650 هزارگز است .
احوال معرفةالارضی اروپا: اروپادر هر یک از ادوار معرفةالارضی تغییرات فاحشی یافته تا بوضع کنونی درآمده است . در عهد اول خشکی پهناوری در تمام شمال و مرکز اروپا و قسمت شمالی اقیانوس اطلس کشیده شده از مشرق و جنوب بدو دریای باریک محدود میگشت . این دو دریا در جنوب غربی اروپا بیکدیگر رسیده اقیانوس منجمد شمالی و اقیانوس کبیر را بیکدیگر راه میدادند. در این عهد سلسله کوهی بنام رشته ٔ کالدونی در شمال اروپا پیدا شد ورشته ٔ دیگری بنام هرسی نین در مرکز این قطعه سر از خاک بدر کرد. کوههای کنونی انگلیس و اسکاندیناو از سلسله ٔ اول و جبال وژ در فرانسه و هارز و جنگل سیاه و سایر کوههای مرکزی فرانسه و آلمان از رشته ٔ دوم باقیمانده اند. در عهد دوم مرکز اروپا در آب فرورفته وجزایر چندی سر از آب بیرون آورد. در عهد سوم کوههای پیرنه و آلپ و کارپات و قفقاز تشکیل شد و اراضی شمال اقیانوس اطلس را آب فراگرفت ولی بحر مدیترانه از مشرق مسدود گردید. در عهد چهارم دریای مدیترانه ببحر اسود راه یافت و بحر آدریاتیک و اژه در بحرالروم پیدا شده این دریا بشکل کنونی درآمد. هم در این عهد تغییرات بزرگ سبب تغییر آب و هوای اروپا گشته سرمای شدید موجب باریدن برفهای عظیم و ایجاد یخچالهای وسیع شدو قسمت بسیار از زمینهای اروپا در زیر یخچالها (توچال ) پوشیده گشت . این یخچالها تغییراتی در زمینهای اروپا داده و از خود آثاری بجا گذاشته اند که هنوز دیده میشود.
پستی و بلندی : زمینهای اروپا را نسبت بسایر قطعات ارتفاع بسیار نیست . ارتفاع متوسط آن از 330 متر نمیگذرد در صورتی که ارتفاع متوسط تمام خشکی های کره ٔ زمین نزدیک به 700 گز و ارتفاع متوسط آسیا از هزارگز متجاوز است . مرتفعات اروپا تقریباً ثلث زمینهای این قطعه میباشد. سلسله کوههای مهم آن در مرکز و جنوب واقع شده و جلگه هایش غالباً بسواحل دریا متوجه میشوند. برجستگی های اروپا، قسمتی از عهد اول و قسمتی از عهد سوم معرفةالارضی میباشد. کوههای قدیمی بواسطه ٔ تأثیرات خارجی کوتاه و کم ارتفاع شده اند قللشان مسطح و گنبدمانند گشته بریدگیهای خود را از دست داده اند. از کوههای عهد اول جبال انگلیس و اسکاتلند و اسکاندیناو بقایای سلسله ٔ کالدونی هستند که دریاهای کم عمقی مانند ایرلند و بحر شمال آنها را از یکدیگر جداساخته است و کوههای مرکزی آلمان و جنگل سیاه و کوههای وژ و ماسیف سانترال (کوههای مرکزی فرانسه ) و مرتفعات جنوبی ایرلند از رشته ٔ قدیمی هرسی نین باقیمانده اند. جبال جدیده هنوز خطالرأس های مضرس و قلل ناهموار دارند و از حیث ارتفاع معتبرترین کوههای اروپا بشمار میروند. مهمترین آنها بترتیب از ساحل اقیانوس اطلس عبارتند از سیرامورنا در اسپانیا، رشته ٔ پیرنه (جبل البرانس ) بین فرانسه واسپانی که قله ٔ معروفش نتو 3404 گز ارتفاع دارد، سلسله ٔ آلپ که از خلیج ژن در فرانسه تا ساحل آدریاتیک کشیده شده و بسه قسمت غربی و شرقی و مرکزی تقسیم میشود. آلپهای غربی بین فرانسه و ایتالیا و آلپهای مرکزی در سوئیس و آلپهای شرقی در اطریش است . سلسله ٔ آلپ مرتفعترین جبال اروپا و رئوس آن از برف و یخ پوشیده شده ارفع قلل آن من بلان (سفید کوه ) 4800 گز بلندی دارد. با این حال این سلسله را معابری است که به آسانی از آنها عبور میکنند. معروفترین این معابر من سنی در فرانسه ، سمپلون و سن گتار و سن برنارد مابین سوئیس و ایتالیا میباشد. دیگر سلسله ٔ آپنن در ایتالیا و آلپهای دیناریک در ساحل شرقی دریای آدریاتیک ، رشته ٔ کارپات در شمال مجارستان و کوههای بالکان و کریمه و جبال قفقاز و اورال که سرحد آسیا و اروپا میباشند. اروپا را فلوات وسیع نیست ولی برعکس جلگه های آن بسیار است بطوری که دو ثلث این قطعه از همین زمینهای پست تشکیل میشود. معروفترین فلاتهای اروپا فلات بوهم و فلات ترانسیلوانی و فلات ایبری و مهمترین جلگه های آن جلگه ٔ پو در ایتالیا و جلگه ٔ مجارستان و رومانی و جلگه ٔ اروپای مرکزی است . جلگه ٔ اخیر از ساحل اقیانوس اطلس آغاز شده ، جنوب انگلیس و سوئد و شمال فرانسه و آلمان و تمام هلند و قسمتی از بلژیک را طی کرده به لهستان میرسد و در اینجا جلگه ٔ لهستان و پس از آن جلگه ٔ وسیع روسیه را بخود ضمیمه کرده بدشت پهناور سیبری می پیوندد. حدّ جلگه ٔ اروپای مرکزی و دشت سیبری سلسله جبال اورال میباشد که مرتفعترین قلل آن از 1600 گز بلندتر نیست . در تمام این جلگه مرتفعاتی جز فلات والدائی در روسیه دیده نمیشود. جلگه ٔ اروپای مرکزی در پاره ای قسمتها از دشتهای رسوبی و قعر دریای قدیمی تشکیل یافته ولی قسمت بیشترآن در زیر یخچالهای عهد چهارم بوده که اکنون اثر رسوبات آنها باقی است .
آتش فشانها: قلل آتش فشان اروپا عبارتند از هکلا در جزیره ٔ ایسلند، اتنا در جزیره ٔ سیسیل (صقلیه )، وزوو درایتالیا نزدیک شهر ناپل و استرمبلی که در جزایر لیپاری واقع است . آتشفشان وزوو دو شهر ایتالیا پمپئی و هرکولانم را در سنه ٔ 79 م . ویران ساخت و مردم آنجا را هلاک کرد.
علل ترقی اروپا:سبب ترقی و پیشرفت اروپا حسن موقع آن است زیرا که این قطعه در نیمکره ٔ شمالی و در بهترین مناطق کره ٔ ارض (منطقه ٔ معتدله ) میان سه قطعه ٔ آسیا و افریقا و امریکا واقع است . دریاهای بزرگ وسیله ٔ ارتباط آن را باقطعات دیگر بسهولت فراهم کرده و دریاهای فرعی از همه طرف در خاکها پیش رفته بدین وسیله نقاط داخلی را بهم مربوط کرده اند بطوری که جز سه کشور سوئیس و اطریش و مجارستان تمام ممالک اروپا دست بدریا دارند. وجوداین دریاها و عدم کوهها و فلوات مرتفع یا صحراهای سخت اروپا را دارای آب و هوای بحری و بارانهای مفید کرده و موانع ارتباط مردم و نشر تمدن و مشکلهای دیگر را از میان برداشته است .
شبه جزیره ها و جزایر: عمده مزیّت اروپا نسبت بسایر قطعات عالم وضع بریدگی زیاد سواحل آن است که تمام نقاط آنرا بدریا نزدیک کرده و از فوائد آن اراضی اطراف بهره مند میشوند و در سواحل دریا تشکیل شبه جزیره ها از قبیل شبه جزیره ٔ کانن و کلا و اسکاندیناوی در شمال و شبه جزیره ٔ ژوتلند و برتانی و ایبری در مغرب و شبه جزیره های ایتالی و بالکان و کریمه در جنوب داده است . بعلاوه جزایر بسیار از قبیل جزایر نروژ و دانمارک و جزایر فروئه گنگبار برتانی کبیر و جزایر آنگلونرماند در اقیانوس اطلس و جزایر بالئار و کُرس و ساردنی و سیسیل (صقلیة) و گنگبار یونان و جزیره ٔ کرت (اقریطش ) در جنوب از هر طرف آنرا احاطه کرده اند و کلیةً در هر 290 هزارگز مربع یک هزارگز آن سواحل دریاست و این وضع طبیعی و بریدگی سواحل علاوه بر اینکه در تسهیل روابط حمل ونقل کمک میکند به ترقیات اوضاع طبیعی و تمدن ساکنین آن نیز مساعدت تامه کرده و بهمین واسطه است که اروپائیان با سرعت بسیار ترقی کرده اند.
دریاهای عمده ٔ اروپا: اروپا از سه طرف محدود بدریاست . نامهای دریاها و متفرعات آنها از اینقرار است : 1 - اقیانوس منجمد شمال که دریای کارا و بحر ابیض از متفرعات آن است (سواحل دریا در این نقاط پست و باتلاقی است ). 2- اقیانوس اطلس که متفرعات آن دریای بالتیک (خلیج بتنی و فنلاند و ریگا از متفرعات دریای بالتیک است و تنگه های اسکاژراک و کاتگا و سوند و بلت کبری و بلت صغری آنرا به اقیانوس اطلس متصل میکند). دیگر از متفرعات اقیانوس اطلس دریای شمال است که تخته سنگهای تحت البحری در آن بسیار است متفرعات آن پادکاله (مابین انگلیس و فرانسه ) و دریای مانش و دریای ایرلند و خلیج گاسکنی است . شوری آب اقیانوس اطلس از سه الی چهار درجه است . 3 - دریای مدیترانه که از تنگه ٔ جبل الطارق شروع میشود خلیج های لیون و ژن دریای تیرنی و دریای ایونی و دریای آدریاتیک و دریای مجمعالجزایر یا بحر اژه و دریای مرمره که بواسطه ٔ تنگه های داردانل و بسفر به بحر اسود وصل میشود و دریای سیاه که آزو از متفرعات آن است .
دریای خزر که در جنوب شرقی اروپا واقع شده حدود جنوبی آن متعلق به ایران میباشد و شوری آب آن 4 درجه است .
آب و هوا: کلیةً آب و هوای اروپا ملایم و معتدل است و باختلاف مجاورت با دریا و نزدیکی با بادهای غربی و عرض جغرافیائی و شکل کوهها تغییرمی یابد و حوالی دریا آب و هوای بحری دارد ولی آب و هوای نواحی شرقی کلیةً خشک و از ملایمت هوا بتدریج ازمغرب بمشرق کاسته میشود. آب و هوای سواحل اقیانوس اطلس منظم و مرطوب و ملایم است ، در تابستان خنک و در زمستان معتدل میباشد، باران هم در تمام فصول در آنجا میبارد و در فصل زمستان بیشتر است . باد غربی هم پیوسته در سواحل مزبور میوزد و هوای آنجا را ملایم می کند.درجه ٔ حرارت مابین 31 درجه و 30/5 درجه است و تمام اراضی روسیه دویست روز از سال منجمد و یخ سطح آن را پوشانده است . اثر باد غربی هم در حدود غربی احساس میشود و در حدود مرکزی در تابستان بادهای شمالی و در زمستان بادهای شرقی از آسیا میوزد. آب و هوای حدود جنوبی از اروپا یا آب و هوای سواحل مدیترانه نیز بحری و کلیةً گرمست و اغلب در مدت تابستان خشک و سوزان میشود و در زمستان ملایم است و درجه ٔ حرارت متوسط آن شانزده درجه است و در مدت زمستان بعلاوه بادهای موسمی مختلف از حدود سواحل بسمت دریا میوزد و در هر جا اسم مخصوصی دارد (در سواحل دریای آدریاتیک موسوم به برا و در سواحل خلیج لیون فرانسه معروف به میسترال و در حدود افریقا موسوم به سیرُکو است ) و در تابستان همه ٔ بادهای دریائی بسمت سواحل میوزد، در این حال در حدود صحرای افریقا بسیار وسخت است . هوای سواحل مدیترانه بواسطه ٔ خشکی آن روشن نیز هست و در نقاط بعیده اشیاء مختلفه بخوبی مشاهده میشود و نور آفتاب روشنائی مخصوص دارد ولی با وجود این باران در سواحل مزبور بسیار است ولی مدت آن کم وسیلابی است و در زمستان هم اغلب میبارد.
رودهای اروپا:
رودهای اروپا تماماً دارای مجرائی منظم و سیری ملایم میباشند و از هر حیث برای کشتی رانی قابل هستند و عموماً رودهای مزبور چندان بسیار و بزرگ نیستند و نمیتوان آنها را با نیل و آمازن برابر دانست . بزرگترین رودهای اروپا در حدود شرقی در جلگه ٔ روسیه جاری است و اول آن وُلگا است که 3395 هزارگز طول دارد و شعب اُکا و کاما در آن داخل می شوند هر یک به مراتب از رودهای غربی اروپا بزرگتر می باشند. دوم رود اروپا در طول ، رود دانوب است ، پس از آن رودهای دنیپر و دُن و پچرا و دنیستر و رَن و اِلب و ویستول و دُار و تاژ و رُن و سن و پو و تیبر و تایمز اند. مرکز یا بعبارة اُخری منشاء عمده ای که رودهای اروپا را موجد است فلات والدائی روسیه و کوه آلپ میباشد. از فلات والدائی رودهای ولگا و دونا و دنیپر و از آلپ ، رَن و رُن و پو و شعبه ٔ مهم دانوب ((این )) تولید میشود. تمام رودهای اروپا بچهار مصب عمده تقسیم میشود: مصب اقیانوس منجمد شمالی ، مصب اقیانوس اطلس ، مصب مدیترانه و بحر اسود و متفرعات آن ، مصب بحر خزر. این تقسیم جنس رودهای اروپا را درست معین نمیکند و وضع طبیعی آنها را ظاهر نمیسازد و بنابراین بهتر آن است که رودهای اروپا را بدسته های معین تقسیم کرده و از وضع اراضی و مجاری هر یک سخن رانیم . از حیث وضع طبیعی نیز رودهای اروپا بچهار دسته تقسیم میشود: رودهای اقیانوس اطلس ، رودهای شرقی ، رودهای آلپی ، رودهای مدیترانه .
1 - رودهای اقیانوس اطلس : رودهای مزبور چون از بارانهای منظمی که در تمام فصول می بارد تولید می شود دارای سیری ملایم است و عموماً در جلگه های سراشیب وسیعی جاری می باشد و مجاری آنها هم پستی و بلندی بسیار که مانع عبور و مرور کشتی شود ندارد و چون سرچشمه ٔ آنها از کوههای مرکزی اروپاست و آب آنها هم بواسطه ٔ باران و ذوب یخ و برف حاصل میشود زیاده و کم نمی گردد و رودهای مزبور دارای مصبی عمیق و منظم هستند، دلتا در آنها دیده نمی شود، بعلاوه چون در جریان خود گل و لای همراه ندارد مجری و مصب آنها هیچ وقت پر نشده و بالا نمی آید و عایقی برای ورود و خروج کشتی ها برودخانه ها تولید نمی نماید.
2 - رودهای شرقی : رودهای مزبور که در جلگه ٔ روسیه جاری هستند از فلات مرکزی سرچشمه گرفته و در مدت زمستان منجمد و سیر آنهانیز منظم نیست و در مدت بهار و پائیز نیز طغیان میکند. در تابستان آب آنها بسیار کم میباشد زیرا منبع وسرچشمه ای که منظماً به آنها آب برساند ندارد ولی چون در جلگه های مسطح جاری میباشد برای کشتی رانی صلاحیت تامه دارد و عمده ٔ ترقیات ملت روس هم از این راه بوده است .
3 - رودهای آلپی : رودهای مزبور چون از ذوب برف بوجود می آیند ابتدا دارای سیری سریع و مجرائی عظیم میباشند و تشکیل آبشارهای بسیار میدهند که بکار حرکت کارخانجات میرود ولی در نزدیک مصب نسبةً منظم تر هستند و طغیان آنها هم در بهار است زیرا در این وقت ذوب برف آلپ آب رودخانه ها را زیاده میکند و تا اواخر تابستان بهمین حال است ولی در زمستان کم آب میشوند. رودهای مزبور در جریان خود گل و لای بسیار همراه آورده در مصب رسوب میکند. (رُن و شعب آن ، پو و شعب آن ، این و دراو و ساو از ملحقات دانوب ).
4 - رودهای مدیترانه که سیلابی و دارای جریان غیرمنظم و تند هستند در موقع بهار و پائیز طغیان کرده و در زمستان کم آب میشوند و کشتی رانی بخوبی در آن نمیشود اغلب گل و لای بسیار همراه خود می آورند و تشکیل دلتاهای وسیعی در نزدیک مصب میدهد.
دریاچه های اروپا: دریاچه های اروپا بسیار میباشند ولی هیچیک بوسعت دریاچه های آمریکا و افریقا نیستند و عموماً از خرابی سطح فوقانی اراضی و یا بواسطه ٔ خاکهای رسوبی یخچالها تولیدمیشوند. دریاچه هائیکه از خرابی سطح فوقانی اراضی حاصل شده اند دریاچه های اِکس و کمبرلند و دریاچه ٔ پاون در فرانسه و وتر و ونر در سوئد و نروژ و بالاتن در هنگری میباشند. دریاچه های یخچالی ، دریاچه های فنلاند و شمال سوئد و لادُگا اُنِگا و ایلمن و پی پوس در روسیه و ماژور و کم و گارد و ژنو و کاترکانتن و زوریخ و غیره است بعلاوه بعضی دریاچه های کوچک نیز در مصب رودها تشکیل یافته مثل دریاچه های کوچک پو .
وضع سواحل اروپا: مزایای وضع طبیعی و بریدگیهای بسیار سواحل اروپا که نقاط دوردست آنرا بدریا نزدیک ساخته و وضع مناسب دماغه ها و پیش آمدگیها که بمناسبت موقع در محلی مرتفع و در جائی پست است و همچنین توافق و مناسبت پیش آمدگیها و فرورفتگیها که به بحرپیمائی و دریانوردی اروپائیان مساعدت کرده و موانع واشکالات مراوده و مرابطه را برطرف ساخته است در ترقی اخلاق و وضع زندگانی اروپائیان بسیار کمک کرده است . سواحل اروپا به 4 قسمت میشود:
1 - سواحل اقیانوس منجمد شمالی که حد شمالی جلگه ٔ بزرگ روسیه است . پست و باتلاقی است و چون مدتی از سال منجمد است چندان مفید نیست و در بعضی نقاط تخته سنگی و در برخی دیگر پست است و بندر آرخانگلسک در حدود جنوبی آن واقع است و مصب رودهای پچرا و دوینا و جزایر کالگواف و وی گاچ و نوول زمبل در حدود سواحل واقع شده است . 2 - سواحل اقیانوس اطلس در شمال در حدود شبه جزیره ٔ اسکاندیناوی بریدگی زیاد دارد و تشکیل تخته سنگها و جزایر کوچک بسیار داده است که آنها را فیورد میگویند و مجمعالجزایر لفدن در شمال آن است و کلیةً سواحل مزبور تخته سنگی است . سواحل دریای بالتیک عموماً پست است زیرا از همه طرف محدود بجلگه میباشد و جزایر گوتلند و اُلند در حدود سوئد و آلند در حدود فنلاند و اُزِل و داگو در خلیج ریگا واقع شده . خلیج های فنلاند و ریگا در حدود شرقی آن و خلیجهای کوریش هاف و فریش هاف در سواحل جنوبی آن است . اراضی سواحل جنوبی دریای بالتیک در نقاطی که از جنس آهک و گچ بوده خراب شده و نقاطی که از سنگ سماق تشکیل یافته باقیمانده و تشکیل بریدگی بسیار داده است و جزایر سیلند و فیونی و فالستر که متعلق بدانمارک میباشد در مدخل آن واقع شده اند از شبه جزیره ٔ ژوتلند تا باب پادُکاله سواحل دریای شمال بسیار پست است و طوفان سخت آن نقاط باعث خرابی سواحل شده و آب دریا مقدار کثیری از سواحل را فراگرفته است و عده ٔ بسیاری از اهالی آن نقاط را تلف کرده و خلیج زوئیدرزه در سواحل هلاند است جنس اراضی سواحل دریای مانش در حدود فرانسه رسوبی و پست است و در شمال برتانی تخته سنگی میشود و جزایر آنگلونُرماند و دماغه ٔ سن ِماتیو در آن واقع است . سواحل خلیج گاسکنی هم در شمال شنزار و رسوبی است و مثل خطی مستقیم که در آن تپه های بسیار دیده میشود واقع شده است از این ببعد تا دماغه ٔ فی نیستر وضع سواحل بواسطه ٔ رشته ٔ کوه کانتابر تخته سنگی میشود و چون جنس احجار آن مختلف است بریدگی هم در آن دیده میشود. سواحل پرتقال عبارت از حدود غربی فلات هیبریک است در بعضی نقاط مرتفع و در نقاط دیگر پست است ، مصب رود تاژ و دماغه ٔ رُکا و دماغه ٔ سن ونسان در جنوب آن است . سواحل ایرلاند و برتانی کبیر آنچه در مغرب است تخته سنگی و بریدگی زیاد دارد و جزو عمده ٔ سواحل شرقی رسوبیست و بریدگی چندان در آن یافت نمیشود. 3 - سواحل مدیترانه در مواقعی که محدود بکوه است تخته سنگی و مرتفع و در نقاطی که محدود بجلگه است رسوبی و پست میباشد. بریدگی سواحل اسپانی کمتر و اراضی آن جلگه است و دماغه های گاتا و پالس و کرئوس در آن است و جزایر بالئار در حدود شرقی آن میباشد. سواحل فرانسه در حدود خلیج لیون رسوبی و پست و در حدود شرقی آن که منتهای جنوبی کوه است مرتفع و تخته سنگی است و جزایر کُرس و ساردنی در مقابل آن واقع شده . سواحل ایطالیا هم مثل سواحل اسپانی اغلب نقاط آن رسوبی است باستثنای خلیج ژن و سواحل جنوبی ایطالیا و سیسیل (صقلیه ) تخته سنگی میباشند. مابین سیسیل و شبه جزیره ٔ کالابر تنگه ٔ مسین است که چندان عمقی ندارد وجزیره ٔ مالت نیز در جنوب سیسیل واقع شده است . سواحل شرقی دریای آدریاتیک در شمال و جنوب ، تخته سنگی و مرتفع و در وسط رسوبی و پست است و بریدگی بسیار دارد. جزایر ایلیری و ایونی در شمال و جنوب آن واقع است . سواحل یونان هم بریدگی بسیار دارد و خلیج کُرنت در مغرب آن واقع شده و شبه جزیره ٔ مُره را که بشکل برگ توت است بیونان متصل میسازد و بعلاوه جزایر بسیاری هم از اطراف آنرا احاطه کرده و عمده ٔ آنها جزیره ٔ اقریطش و گنگبار سیکلاد است و دماغه ٔ ماتاپان نیز در جنوب آن واقع شده است سواحل بحر اسود در حدود بالکان و شبه جزیره ٔ کریمه و سواحل شرقی تخته سنگی و مابین کریمه و بالکان رسوبیست ومصب رودهای جنوبی روسیه در آن است و تنگه ٔ پِرِکُپ شبه جزیره ٔ کریمه را بجلگه ٔ روسیه و تنگه کِرچ دریای آزو را به بحر اسود متصل میکند. 4 - سواحل بحر خزر که در شمال پست و باتلاقی و شنزار و از رسوب رودهای وُلگا و اورال تشکیل یافته است .
جغرافیای اقتصادی اروپا
نباتات : نباتات اروپا با وضع آب و هوای آن مناسب است . در نقاط سردسیر شمالی نباتات بسیار کم و در نقاط گرمسیر بیشتر است نباتات مواضع مرطوبی دارای برگهای پهن و سبز و نباتات مواقع کم آب کم برگ و صمغی است و کلیةً از حیث نباتات هم اروپا بر سایر قطعات عالم مزیت دارد زیرا تاهفتاد درجه ٔ عرض شمالی هم جو در آن زراعت میشود و درخت گیلاس نمو میکند نباتات اروپا به چهار منطقه تقسیم میشود: اول منطقه ٔ منجمد شمالی که از شمال سوئد و نروژ و روسیه تا اورال ممتد است . درخت در آن بهیچ وجه یافت نمیشود و بادهای شمالی مقدار جزئی نباتات آنرا که چمن زارهای پست و خزه است خشک و زرد میکند و آن اراضی را توندرا می گویند.دوم منطقه ٔ معتدله ٔ سرد که به مواقع جنگلی و چمنزارو استپ تقسیم می شود جنگلهای آن قسمت عمده نباتات اروپا را تشکیل می دهد و از حدود جنوب توندرا شروع شده و تقریباً تا 45 درجه ٔ عرض شمالی ختم می شود و دارای درختهای کاج و سرو و چنارو لبلاب و زیتون و بلوط و درخت گردو است . در جنوب جنگلها قسمت چمنزار است که در بعضی نقاط مثل حدود بحر خزر ریگزار و شوره زار و در برخی نقاط مثل خاک سیاه روسیه حاصلخیز و مفید است و در نقاط دیگر چراگاههای طبیعی را تشکیل میدهد. سوم منطقه معتدله ٔ گرم که شامل نقاط جنوبی اروپا است و دارای نباتات گرمسیر از قبیل مو و مرکبات و زیتون و انجیر و توت می باشند و فلات های مرتفعه آن چمنزار است (فلات اسپانی ). چهارم منطقه ٔکوههای مرتفعه - که دارای نباتات مناطق مختلفه است و از 2700 گز به بالا مجاور منطقه ٔ برف و یخ دائمی لیشن مشاهده می شود.
حیوانات آن : کلیةً حیوانات اروپا بدو منطقه تقسیم میشود: اول منطقه ٔ قطبی که درجه ٔ حرارت متوسط حرارت آن صفر است دارای حیوانات سردسیری از قبیل گوزن و خرس سفید و خرگوش و روباه سفید و موش قطبی و قاقم است . دوم منطقه ٔ تحت قطبی که قسمت شمال آن دارای گوشتخوارهای متوسط و هوام خوار از قبیل گراز و گوزن و غزال و گرگ و روباه و راسو و خرگوش و جوجه تیغی و موش کور و حیوانات بسیار دیگر است و در مواقع مختلفه آن حیوانات بسیار دیگر یافت شود مثل مرال و موش (جلگه ها و ریگزارها) و خرس خاکستری و گربه ٔ وحشی و آهو و عقاب و کرکس (کوهها و فلاتها). دیگر حیوانات جنوبی اروپا که حیوانات آن گرمسیری است از قبیل کفتار و شغال و هوام مثل ملخ و جوجه تیغی و بعضی اقسام خزنده .
معادن اروپا: معادن اروپا بسیار است ولی توانائی برابری با معادن آسیا و امریکا ندارد. معادن عمده ٔ آن نفط و آهن و زغال سنگ آن چندان فراوان نیس
اروپا.[ اُ رُ ] ( اِخ ) دختر اَگِنور پادشاه صیدا در اساطیر یونانی. زاوش ( زئوس ) رب النوع بزرگ یونان به هیأت ورزگاو درآمده ، اروپا را ربوده از دریا گذشت و بجریزه اقریطش ( کرت ) آورد و در آنجا از او پسری آمد و او را مینس نامید و او نخستین پادشاه آن جزیره گردید. ( فرهنگ ایران باستان تألیف پورداود ج 1 ص 144 ).
اروپا. [ اُ ] ( اِخ ) اروبی. ( حدود العالم ). اوربی. ( التفهیم ). اَوَرفی. اروفا. ( دمشقی ). یکی از پنج قاره عالم و نزدقدما یکی از سه قسم آبادانی شمال. ( حدود العالم ).
مساحت سطح آن : پس از استرالیا اروپا کوچکترین برّهای عالم است. مساحت سطح آن 10/0/0922 هزارگز مربع میباشد و بهمین مناسبت اغلب علمای جغرافیا آنرا شبه جزیره ای از آسیا محسوب میدارند ولی چون از هر حیث از آسیا متمایز است بهتر این است که قطعه علیحده محسوب شود.
حدود آن : اروپا از سه طرف محدود بدریا و از یک طرف محدود به برّ بزرگ آسیاست.حدّ شمالی آن اقیانوس منجمد شمالی و حدّ غربی آن اقیانوس اطلس و دریاهای متعلقه به آن و حد جنوبی دریای مدیترانه ( بحرالروم ) و بحر مرمره و بحر اسود و دریای آزو است و از طرف مشرق محدود به آسیا است و کوه اورال آنرا از آسیا جدا میکند و حدّ جنوب شرقی آن دریای خزر و کوه قفقاز است.
وضع جغرافیائی و ابعاد آن : اروپا بین هفتادویک درجه و یازده دقیقه و سی وپنج ثانیه عرض شمالی ودوازده درجه و چهل دقیقه طول غربی و شصت درجه طول شرقیست ( نسبت بخط نصف النهار پاریس ) منتهی عرض آن از دماغه شمال تا جزیره کاندی در اقریطش ( کرِت ) 4000 هزارگز و منتهی طول آن از دماغه رُکا در پرتقال تا دریای کارا در شمال شرقی اروپا 5650 هزارگز است.
احوال معرفةالارضی اروپا: اروپادر هر یک از ادوار معرفةالارضی تغییرات فاحشی یافته تا بوضع کنونی درآمده است. در عهد اول خشکی پهناوری در تمام شمال و مرکز اروپا و قسمت شمالی اقیانوس اطلس کشیده شده از مشرق و جنوب بدو دریای باریک محدود میگشت. این دو دریا در جنوب غربی اروپا بیکدیگر رسیده اقیانوس منجمد شمالی و اقیانوس کبیر را بیکدیگر راه میدادند. در این عهد سلسله کوهی بنام رشته کالدونی در شمال اروپا پیدا شد ورشته دیگری بنام هرسی نین در مرکز این قطعه سر از خاک بدر کرد. کوههای کنونی انگلیس و اسکاندیناو از سلسله اول و جبال وژ در فرانسه و هارز و جنگل سیاه و سایر کوههای مرکزی فرانسه و آلمان از رشته دوم باقیمانده اند. در عهد دوم مرکز اروپا در آب فرورفته وجزایر چندی سر از آب بیرون آورد. در عهد سوم کوههای پیرنه و آلپ و کارپات و قفقاز تشکیل شد و اراضی شمال اقیانوس اطلس را آب فراگرفت ولی بحر مدیترانه از مشرق مسدود گردید. در عهد چهارم دریای مدیترانه ببحر اسود راه یافت و بحر آدریاتیک و اژه در بحرالروم پیدا شده این دریا بشکل کنونی درآمد. هم در این عهد تغییرات بزرگ سبب تغییر آب و هوای اروپا گشته سرمای شدید موجب باریدن برفهای عظیم و ایجاد یخچالهای وسیع شدو قسمت بسیار از زمینهای اروپا در زیر یخچالها ( توچال ) پوشیده گشت. این یخچالها تغییراتی در زمینهای اروپا داده و از خود آثاری بجا گذاشته اند که هنوز دیده میشود.
اروپا. [ اُ ] ( اِخ ) اروبی. ( حدود العالم ). اوربی. ( التفهیم ). اَوَرفی. اروفا. ( دمشقی ). یکی از پنج قاره عالم و نزدقدما یکی از سه قسم آبادانی شمال. ( حدود العالم ).
مساحت سطح آن : پس از استرالیا اروپا کوچکترین برّهای عالم است. مساحت سطح آن 10/0/0922 هزارگز مربع میباشد و بهمین مناسبت اغلب علمای جغرافیا آنرا شبه جزیره ای از آسیا محسوب میدارند ولی چون از هر حیث از آسیا متمایز است بهتر این است که قطعه علیحده محسوب شود.
حدود آن : اروپا از سه طرف محدود بدریا و از یک طرف محدود به برّ بزرگ آسیاست.حدّ شمالی آن اقیانوس منجمد شمالی و حدّ غربی آن اقیانوس اطلس و دریاهای متعلقه به آن و حد جنوبی دریای مدیترانه ( بحرالروم ) و بحر مرمره و بحر اسود و دریای آزو است و از طرف مشرق محدود به آسیا است و کوه اورال آنرا از آسیا جدا میکند و حدّ جنوب شرقی آن دریای خزر و کوه قفقاز است.
وضع جغرافیائی و ابعاد آن : اروپا بین هفتادویک درجه و یازده دقیقه و سی وپنج ثانیه عرض شمالی ودوازده درجه و چهل دقیقه طول غربی و شصت درجه طول شرقیست ( نسبت بخط نصف النهار پاریس ) منتهی عرض آن از دماغه شمال تا جزیره کاندی در اقریطش ( کرِت ) 4000 هزارگز و منتهی طول آن از دماغه رُکا در پرتقال تا دریای کارا در شمال شرقی اروپا 5650 هزارگز است.
احوال معرفةالارضی اروپا: اروپادر هر یک از ادوار معرفةالارضی تغییرات فاحشی یافته تا بوضع کنونی درآمده است. در عهد اول خشکی پهناوری در تمام شمال و مرکز اروپا و قسمت شمالی اقیانوس اطلس کشیده شده از مشرق و جنوب بدو دریای باریک محدود میگشت. این دو دریا در جنوب غربی اروپا بیکدیگر رسیده اقیانوس منجمد شمالی و اقیانوس کبیر را بیکدیگر راه میدادند. در این عهد سلسله کوهی بنام رشته کالدونی در شمال اروپا پیدا شد ورشته دیگری بنام هرسی نین در مرکز این قطعه سر از خاک بدر کرد. کوههای کنونی انگلیس و اسکاندیناو از سلسله اول و جبال وژ در فرانسه و هارز و جنگل سیاه و سایر کوههای مرکزی فرانسه و آلمان از رشته دوم باقیمانده اند. در عهد دوم مرکز اروپا در آب فرورفته وجزایر چندی سر از آب بیرون آورد. در عهد سوم کوههای پیرنه و آلپ و کارپات و قفقاز تشکیل شد و اراضی شمال اقیانوس اطلس را آب فراگرفت ولی بحر مدیترانه از مشرق مسدود گردید. در عهد چهارم دریای مدیترانه ببحر اسود راه یافت و بحر آدریاتیک و اژه در بحرالروم پیدا شده این دریا بشکل کنونی درآمد. هم در این عهد تغییرات بزرگ سبب تغییر آب و هوای اروپا گشته سرمای شدید موجب باریدن برفهای عظیم و ایجاد یخچالهای وسیع شدو قسمت بسیار از زمینهای اروپا در زیر یخچالها ( توچال ) پوشیده گشت. این یخچالها تغییراتی در زمینهای اروپا داده و از خود آثاری بجا گذاشته اند که هنوز دیده میشود.
دانشنامه عمومی
قاره اروپا، در نیم کره شمالی زمین قرار دارد و پس از قاره اقیانوسیه، دومین قاره کوچک جهان است. قاره اروپا با قاره آسیا در یک پهنه خشکی قرار گرفته اند و با یک دیگر خشکی بزرگ اوراسیا را تشکیل می دهند. مرز طبیعی میان اروپا و آسیا را کوه های اورال تشکیل می دهند.مساحت اروپا حدود ۱۰ میلیون کیلومتر مربع است و بیش از ۷۳۰ میلیون نفر جمعیت دارد که یازده درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهند. با وجود مساحت نسبتاً کم خود، اروپا پس از آسیا دومین قاره جهان از نظر تراکم جمعیت است.اروپا در اصل شبه جزیره ای در شمال غرب اوراسیا و در شمال قاره آفریقا است. اروپا که به دلیل قرار گرفتن در منطقهٔ معتدل شمالی به قاره سبز معروف است بین آب های دریای خزر و دریای سیاه در جنوب شرقی، مدیترانه در جنوب، اقیانوس اطلس در غرب و دریای آدریاتیک در شمال قرار دارد.اروپا هم چنین جزایر بسیاری دارد که از جزایر بزرگ آن می توان به جزایر بریتانیا و ایسلند اشاره کرد.شماری از شهرهای مهم و تاریخی جهان ازجمله لندن، رم، مسکو، استانبول، پاریس، و برلین در اروپا قرار گرفته اند.
Blanchard, Raoul, and Raymond E. Crist. 1935. A geography of Europe. New York: H. Holt and Co.
Gottmann, Jean. 1962. A geography of Europe. New York: Holt, Rinehart and Winston.
یک سوم از زمین های این قاره قابل کشاورزی است که این درصدی بسیار بالاتر از دیگر قاره های جهان است. آب وهوای آن نیز در کل معتدل است و انسان از ده ها هزار سال پیش از قاره اروپا سکونت یافته است. وجود جریان آب گرم موسوم به گلف استریم که از اقیانوس به آب های غربی اروپا جریان دارد باعث معتدل شدن آب وهوای آن شده است. بیشتر مردم قاره اروپا سفیدپوست هستند و درصد بالای آن ها به زبان های هندواروپایی سخن می گویند.
پهنه اروپا به طور کل کم ارتفاع است اما کوهستان های آلپ، پیرنه، کارپات و بالکان از این قاعده مستثنا است. رودهای اصلی اروپا عبارتند از ولگا، دانوب، راین، رون، و البه. بزرگ ترین رود اروپا ولگا است. این رودها در جابه جایی مردم و کالا کمک زیادی به اهالی این قاره می کند.
از دیدگاه سیاسی قاره اروپا را به طور معمول به اروپای غربی و اروپای شرقی تقسیم می کنند. بیشتر کشورهای اروپای شرقی ازجمله روسیه، در دوره ای در زمره کشورهای بلوک شرق به شمار می آمدند و بخشی از آن ها نیز در میان کشورهای اتحاد شوروی بودند. خاک روسیه که بزرگ ترین کشور جهان است در هر دو قاره آسیا و اروپا گسترده شده است. با وجودی که بیشتر خاک روسیه در قسمت آسیایی آن قرار دارد، بیشتر جمعیت این کشور در بخش اروپایی که در غرب کوه های آرال است زندگی می کنند.
Blanchard, Raoul, and Raymond E. Crist. 1935. A geography of Europe. New York: H. Holt and Co.
Gottmann, Jean. 1962. A geography of Europe. New York: Holt, Rinehart and Winston.
یک سوم از زمین های این قاره قابل کشاورزی است که این درصدی بسیار بالاتر از دیگر قاره های جهان است. آب وهوای آن نیز در کل معتدل است و انسان از ده ها هزار سال پیش از قاره اروپا سکونت یافته است. وجود جریان آب گرم موسوم به گلف استریم که از اقیانوس به آب های غربی اروپا جریان دارد باعث معتدل شدن آب وهوای آن شده است. بیشتر مردم قاره اروپا سفیدپوست هستند و درصد بالای آن ها به زبان های هندواروپایی سخن می گویند.
پهنه اروپا به طور کل کم ارتفاع است اما کوهستان های آلپ، پیرنه، کارپات و بالکان از این قاعده مستثنا است. رودهای اصلی اروپا عبارتند از ولگا، دانوب، راین، رون، و البه. بزرگ ترین رود اروپا ولگا است. این رودها در جابه جایی مردم و کالا کمک زیادی به اهالی این قاره می کند.
از دیدگاه سیاسی قاره اروپا را به طور معمول به اروپای غربی و اروپای شرقی تقسیم می کنند. بیشتر کشورهای اروپای شرقی ازجمله روسیه، در دوره ای در زمره کشورهای بلوک شرق به شمار می آمدند و بخشی از آن ها نیز در میان کشورهای اتحاد شوروی بودند. خاک روسیه که بزرگ ترین کشور جهان است در هر دو قاره آسیا و اروپا گسترده شده است. با وجودی که بیشتر خاک روسیه در قسمت آسیایی آن قرار دارد، بیشتر جمعیت این کشور در بخش اروپایی که در غرب کوه های آرال است زندگی می کنند.
wiki: ماهِ سیارهٔ مشتری است. این ماه در سال ۱۶۱۰ میلادی توسط گالیله کشف شد. اروپا پانزدهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایهٔ جرم و حجم می باشد.اروپا در مقایسه با زمین و ماه زمین. اروپا کمی از ماه زمین کوچکتر است. مسیرها و عوارض سطح اروپا مدل احتمالی اروپا ماه های گالیله ای هنگام گردش دور سیارهٔ مشتری مشتری • آیو • اروپا • گانیمد • کالیستو
نقشه برداری جهانی از نقش های دایروی بر روی اقیانوس یخ زده قمر اروپا دانشمندان را از گمان های پیشین دور نمود. این نقش ها کمان هایی به عرض ۴۰ کیلومتر هستند که تا صدها کیلومتر گسترده شده اند. این نقش ها معمای جدید قمر پیچیده شده در لفافه یخ هستند.
یکی از این برآمدگی ها توسط نگاه اجمالی ویجر در مدت عبور خود از کنار سامانه سیاره مشتری در سال ۱۹۷۹ ثبت شده بود. هنگامیکه سفینه فضایی گالیله در سال ۱۹۹۶ به قمر اروپا رسید، تصاویر جدیدی را از چندین برآمدگی عجیب برای ما ارسال نمود. فضاپیمای افق های نو نیز در تهیه و تکمیل نقشه سطح این قمر، با گذر از کنار سیاره در سال ۲۰۰۷، به دانشمندان کمک شایانی نمود.
در نتایجی که در پانزدهم ماه می در مجله طبیعت (نیچر) منتشر شد، تیمی از دانشمندان به سرپرستی دکتر پائول اسچنک از انستیتو ماه و سیاره شناسی هوستون تگزاس، با مشارکت دکتر ایسامو ماتسویاما از مؤسسه کارنگی واشینگتن و دکتر فرانسیس نیمو از دانشگاه کالیفرنیا، کشف نمودند که این نقش ها از نزدیکی دو الگوی دایروی با عرض چند صد کیلومتر شکل گرفته اند.ین دایره ها کاملاً در جهت دیگر قمر اروپا قرار گرفته اند امّا به طرز عجیبی از استوای اروپا و محور اروپا-مشتری جابجا و باعث ایجاد الگوی غیرمعمولی در منظومه شمسی شده اند.جستجو برای کشف منشأ این الگو و نقش ها ساده نیست. گردش ناهمگام پوسته یخی به همراه جزر و مد شدید (با تغییراتی به بلندی ۳۰ متر در هر دوره) از عوامل قابل استناد برای بیشتر پدیده های مشاهده شده بر روی این قمر بوده اند امّا پدیدهٔ اخیر با این دلایل قابل توجیه نیست. عامل سومی به نام قطب سرگردان به تازگی ارائه گشته است که سعی در توضیح این پدیده داشته ولی تاکنون نتوانسته پیش بینی قابل قبولی را ارائه دهد.
نقشه برداری جهانی از نقش های دایروی بر روی اقیانوس یخ زده قمر اروپا دانشمندان را از گمان های پیشین دور نمود. این نقش ها کمان هایی به عرض ۴۰ کیلومتر هستند که تا صدها کیلومتر گسترده شده اند. این نقش ها معمای جدید قمر پیچیده شده در لفافه یخ هستند.
یکی از این برآمدگی ها توسط نگاه اجمالی ویجر در مدت عبور خود از کنار سامانه سیاره مشتری در سال ۱۹۷۹ ثبت شده بود. هنگامیکه سفینه فضایی گالیله در سال ۱۹۹۶ به قمر اروپا رسید، تصاویر جدیدی را از چندین برآمدگی عجیب برای ما ارسال نمود. فضاپیمای افق های نو نیز در تهیه و تکمیل نقشه سطح این قمر، با گذر از کنار سیاره در سال ۲۰۰۷، به دانشمندان کمک شایانی نمود.
در نتایجی که در پانزدهم ماه می در مجله طبیعت (نیچر) منتشر شد، تیمی از دانشمندان به سرپرستی دکتر پائول اسچنک از انستیتو ماه و سیاره شناسی هوستون تگزاس، با مشارکت دکتر ایسامو ماتسویاما از مؤسسه کارنگی واشینگتن و دکتر فرانسیس نیمو از دانشگاه کالیفرنیا، کشف نمودند که این نقش ها از نزدیکی دو الگوی دایروی با عرض چند صد کیلومتر شکل گرفته اند.ین دایره ها کاملاً در جهت دیگر قمر اروپا قرار گرفته اند امّا به طرز عجیبی از استوای اروپا و محور اروپا-مشتری جابجا و باعث ایجاد الگوی غیرمعمولی در منظومه شمسی شده اند.جستجو برای کشف منشأ این الگو و نقش ها ساده نیست. گردش ناهمگام پوسته یخی به همراه جزر و مد شدید (با تغییراتی به بلندی ۳۰ متر در هر دوره) از عوامل قابل استناد برای بیشتر پدیده های مشاهده شده بر روی این قمر بوده اند امّا پدیدهٔ اخیر با این دلایل قابل توجیه نیست. عامل سومی به نام قطب سرگردان به تازگی ارائه گشته است که سعی در توضیح این پدیده داشته ولی تاکنون نتوانسته پیش بینی قابل قبولی را ارائه دهد.
wiki: اروپا (قمر)
دانشنامه آزاد فارسی
اروپا (اخترشناسی). اُروپا (اخترشناسی)(Europa)در اخترشناسی، چهارمین قمر بزرگ مشتری، با قطر ۳,۱۴۰ کیلومتر. هر ۳۵۵ روز یک بار سیاره مشتری را در فاصلۀ ۶۷۱هزارکیلومتری دور می زند. این قمر پوشیده از یخی است که ظاهراً با هزاران شکاف باریکِ چندهزار کیلومتری شبکه شبکه شده است. گالیله، کاوشگر فضاییِ ناسا، در فوریۀ ۱۹۹۷ شروع به چرخش بر گرد اروپا کرد. براساس داده های ارسالی کشف شد آن چه ترک های سطح قمر تصور می شد، در واقع پشته هایی کم ارتفاع اند. تعیین منشأ این ترک ها به بررسی های بیشتر نیاز دارد. ناسا پرتاب رصدگر اروپا برای جست وجوی آبِ زیرسطح یخی اروپا را در زمان بندی سال ۲۰۰۳ قرار داده بود.
wikijoo: اروپا_(اخترشناسی)
اروپا (اسطوره). اُروپا (اسطوره)(Europa)
اُروپا
در اساطیر یونان، شاهدختی که زئوس در هیئت گاوی سفید او را ربود. دختر آگنورِ صور، شاه فنیقیه، و خواهر کادموس، بنیادگذار تبس (طیوه)، و نیز تجسم قارۀ اروپا بود. زئوس او را حین بازی در ساحل دریا ربود و پس از گذشتن از دریا، او را به کرت برد و در آن جا از او صاحب سه پسر شد: مینوس، رادامانتوس و سارپدون. اروپا با آستریوس، شاه کرت، ازدواج کرد و شاه فرزندانش را در حکم وارثان خود پذیرفت؛ زئوس به پاداش این کار، غولی مفرغی به نام تالوس را به او بخشید تا از قلمرو وی نگهبانی کند. اهالی کرت اروپا را پس از مرگ با نام هلیوتیس می پرستیدند. به روایتی اروپا به گاو نری تبدیل شد و به صورت برج فلکی ثور درآمد. پسرش، مینوس، سرانجام فرمانروای کل کرت شد. سارپدون گریخت و بعد شاه لوکیا شد. رادامانتوس پس از فرار به بوئتیا و ازدواج با آلکمنه که هرکول حاصل پیوند او با زئوس بود، در زمامداری خود چنان به عدل رفتار می کرد که پس از مرگ، داور مردگان و فرمانروای الوسیوم، بهشت آمرزیدگان، شد.
اُروپا
در اساطیر یونان، شاهدختی که زئوس در هیئت گاوی سفید او را ربود. دختر آگنورِ صور، شاه فنیقیه، و خواهر کادموس، بنیادگذار تبس (طیوه)، و نیز تجسم قارۀ اروپا بود. زئوس او را حین بازی در ساحل دریا ربود و پس از گذشتن از دریا، او را به کرت برد و در آن جا از او صاحب سه پسر شد: مینوس، رادامانتوس و سارپدون. اروپا با آستریوس، شاه کرت، ازدواج کرد و شاه فرزندانش را در حکم وارثان خود پذیرفت؛ زئوس به پاداش این کار، غولی مفرغی به نام تالوس را به او بخشید تا از قلمرو وی نگهبانی کند. اهالی کرت اروپا را پس از مرگ با نام هلیوتیس می پرستیدند. به روایتی اروپا به گاو نری تبدیل شد و به صورت برج فلکی ثور درآمد. پسرش، مینوس، سرانجام فرمانروای کل کرت شد. سارپدون گریخت و بعد شاه لوکیا شد. رادامانتوس پس از فرار به بوئتیا و ازدواج با آلکمنه که هرکول حاصل پیوند او با زئوس بود، در زمامداری خود چنان به عدل رفتار می کرد که پس از مرگ، داور مردگان و فرمانروای الوسیوم، بهشت آمرزیدگان، شد.
wikijoo: اروپا_(اسطوره)
فرهنگستان زبان و ادب
{Europa} [نجوم] یکی از چهار قمر گالیله ای و بزرگ مشتری که در زیر سطح یخ زدۀ آن اقیانوس وجود دارد
نقل قول ها
اروپا قاره ای در نیم کره شمالی و پس از اقیانوسیه، دومین قاره کوچک جهان است.
• «بیگانه ستیزی، نژادپرستی و ضدِّ اروپایی بودن، سنّت اروپایی نیست.» -> مارتین شولتس
• «اروپا خانهٔ زیبایی برای زیستن است. فکر می کنم یکی از ویژگی های اروپا این است که ما دو چیز را با هم داریم. ما کشورهایی با هویت های قوی ملی، زبان و فرهنگ، رسوم خودمان و فرهنگ سیاسی هستیم. در همین حال ما ویژگی های مشترک بسیاری داریم. زیرا همه ما اروپایی هستیم. تاریخ مشترکی داریم و برای آینده هدف مشخصی داریم: اینکه افراد بتوانند در جایی که از حقوق خود برخوردار هستند زندگی کنند، رویاهای خود را دنبال کنند، رشد فرزندانشان را شاهد باشند. این دو کفه ترازویی هستند که ما باید آنها را همیشه حفظ کنیم. این اروپایی است. این روش متفاوتی از آمریکا و یا کشورهای آسیایی و آفریقایی است. این یکسره اروپایی است. این بیانگر وضعیتی است که ما الزاماً یکی نبوده و متفاوت هستیم.» -> مارگرت وستاگر
• «درست است که یک فرهنگ مشترک اروپایی وجود دارد اما تفاوت هایی در تفکر ملت های بزرگ اروپا هست. آلمانی ها جنبه متافیزیکی دارند، انگلیسی ها خیلی تجربی اند و فرانسوی ها خیلی دیالکتیسین هستند.» -> داریوش شایگان
• «همیشه حس کرده ام که اروپا از بسیاری جنبه ها نژادپرست تر از ایالات متحده است. اینکه در اروپا بروز پیدا نمی کرد به این خاطر بود که آنجا یکدست تر بود. اما به محض اینکه این یکدستی کمی به هم ریخت، اوضاع به شدت کریه می شود.» -> نوآم چامسکی
• «فکرمی کنم اروپا به قدر کافی سرسختی و تداوم دارد. چون تاریخ عظیمی دارد و پنج قرن مرکز دنیا بوده است و اندیشه هایی را تولید کرده که دنیا را ساخته است. البته شاید در حال افول باشد، به دلیل تک تک کشورهایی که در اروپا هستند، نوعی افول تاریخی-جغرافیایی.» -> مارتین ایمیس
• «اروپا عمیقاً به ارزش هایش معتقد است ولی ارزش هایش را دررابطه با دیگران به کار نمی گیرد. به طور مثال انگلستان در هند یک چهره دارد و در انگلستان تصویر دیگری. فرانسه در فرانسه یک تصویر ازخودش دارد و در الجزایر، تصویری دیگر. همان طور که بلژیک در بلژیک و در کنگو دو تصویر مختلف دارد. آمریکا در کشور خودش مهد آزادی است ولی در آمریکای جنوبی چهره دیگری دارد .» -> امین معلوف
• «اروپا مشکلاتی دارد اما این مشکلات به این دلیل نیست که اروپا کارآمد نیست، بلکه به این خاطر است که تلاش و رهبری برای تحقق آرمان ها وجود ندارد.» -> ادی راما
• «نمی شود برای حفظ و تضمین امنیت، اروپا را به قلعه ای با دیوارهای بلند تبدیل کنید و به آنچه دوروبرتان می گذرد بی اعتنا بمانید. این استراتژی نادرست است.» -> روسن پلونلیف
• «اروپا در حال از هم پاشیدگی است. این را همه جا می توان دید. در طول مرزها، مرزهای مختلف. اکنون شاهد مرزهای جدید هستیم. دیوارهای جدید. موانعی برق گذاری شده برای جلوگیری از آزادی تردد. دسته بندی های تازه ای در دیدگاه افراد در حال شکل گیری است. نگاه برخی دولت ها به درون متمایل شده و آشکارا همبستگی در اتحادیه اروپا را به چالش می کشند. ما منطقه یورویی داریم که بسرعت در حال فروپاشی است.» -> یانیس واروفاکیس
• «یک اروپای فدرال که قانون اساسی آن توسط مجمعی از نمایندگان منتخب فرا ملیتی قاره در یک مجلس مؤسسان تدوین شده باشد را در نظر بگیرد. مجمعی که یک فرانسوی می تواند از یونانی ها، آلمان ها یا فنلاندی ها نمایندگی کند و بالعکس… در این اروپا دولتی فدرال بر اساس سیستم هر فرد یک رای بر سر کار خواهد بود. سؤال این است که چگونه به اینجا خواهیم رسید؟ مشکل اصلی این است. چگونه می توان روند سقوطی که اروپا در پیش گرفته را متوقف کرد؟ چطور باید ثبات را در حوزه های اقتصاد، سیاست و ژئوپولیتیک ایجاد کرد؛ موج رو به گسترش دسته بندی ها را متوقف ساخت و در جایگاهی قرار گرفت که در آن رفاه به مساوات بین همه تقسیم شود و یک نظام سیاسی فراگیر دوباره رؤیای مشترک همه باشد.» -> یانیس واروفاکیس
• «اروپا نمی داند چه می خواهد. اساساً دو اروپا داریم: یکی اروپای تکنوکرات بروکسل است حتی آنها هم فقط بخشی از بازار جهانی را می خواهند و نظرات روشن و واضحی ندارند؛ اروپای دیگر اروپای ضد مهاجر و پوپولیستی است که تهدیدی واقعی برای ایده اروپاست.» -> اسلاوی ژیژک
• «سیاست مهاجرتی اروپا نمی تواند تحت تأثیر تحولات مربوط به سیاست داخلی کشورها قرار گیرد. زیرا در بسیاری از کشورهای اروپایی با توجه به برداشت های مختلف از مشکل مهاجرت، جنبش های پوپولیست و بیگانه ستیز قدرت را به دست گرفته اند و ما شاهدیم که بسیاری از کشورهای عضو، دیگر کشورهای اتحادیه اروپا را محکوم و یا بی دلیل مورد انتقاد قرار می دهند. من می خواهم این سرزنش های بی جهت فوراً متوقف شود. ما همه در جهت رسیدن به اتحاد و همبستگی تلاش می کنیم. این همان راهی است که سیاست های اروپایی باید بدون استثناء در مسیرش قرار گیرد. برای دنبال کردن یک سیاست ملی جداگانه، نباید هر مسیری را برگزید.» -> دیمیتریس آوراموپولوس
• «اروپا بدون یونان مانند بچه ای بدون گواهی تولد است.» -> والری ژیسکار دستن
• «بیگانه ستیزی، نژادپرستی و ضدِّ اروپایی بودن، سنّت اروپایی نیست.» -> مارتین شولتس
• «اروپا خانهٔ زیبایی برای زیستن است. فکر می کنم یکی از ویژگی های اروپا این است که ما دو چیز را با هم داریم. ما کشورهایی با هویت های قوی ملی، زبان و فرهنگ، رسوم خودمان و فرهنگ سیاسی هستیم. در همین حال ما ویژگی های مشترک بسیاری داریم. زیرا همه ما اروپایی هستیم. تاریخ مشترکی داریم و برای آینده هدف مشخصی داریم: اینکه افراد بتوانند در جایی که از حقوق خود برخوردار هستند زندگی کنند، رویاهای خود را دنبال کنند، رشد فرزندانشان را شاهد باشند. این دو کفه ترازویی هستند که ما باید آنها را همیشه حفظ کنیم. این اروپایی است. این روش متفاوتی از آمریکا و یا کشورهای آسیایی و آفریقایی است. این یکسره اروپایی است. این بیانگر وضعیتی است که ما الزاماً یکی نبوده و متفاوت هستیم.» -> مارگرت وستاگر
• «درست است که یک فرهنگ مشترک اروپایی وجود دارد اما تفاوت هایی در تفکر ملت های بزرگ اروپا هست. آلمانی ها جنبه متافیزیکی دارند، انگلیسی ها خیلی تجربی اند و فرانسوی ها خیلی دیالکتیسین هستند.» -> داریوش شایگان
• «همیشه حس کرده ام که اروپا از بسیاری جنبه ها نژادپرست تر از ایالات متحده است. اینکه در اروپا بروز پیدا نمی کرد به این خاطر بود که آنجا یکدست تر بود. اما به محض اینکه این یکدستی کمی به هم ریخت، اوضاع به شدت کریه می شود.» -> نوآم چامسکی
• «فکرمی کنم اروپا به قدر کافی سرسختی و تداوم دارد. چون تاریخ عظیمی دارد و پنج قرن مرکز دنیا بوده است و اندیشه هایی را تولید کرده که دنیا را ساخته است. البته شاید در حال افول باشد، به دلیل تک تک کشورهایی که در اروپا هستند، نوعی افول تاریخی-جغرافیایی.» -> مارتین ایمیس
• «اروپا عمیقاً به ارزش هایش معتقد است ولی ارزش هایش را دررابطه با دیگران به کار نمی گیرد. به طور مثال انگلستان در هند یک چهره دارد و در انگلستان تصویر دیگری. فرانسه در فرانسه یک تصویر ازخودش دارد و در الجزایر، تصویری دیگر. همان طور که بلژیک در بلژیک و در کنگو دو تصویر مختلف دارد. آمریکا در کشور خودش مهد آزادی است ولی در آمریکای جنوبی چهره دیگری دارد .» -> امین معلوف
• «اروپا مشکلاتی دارد اما این مشکلات به این دلیل نیست که اروپا کارآمد نیست، بلکه به این خاطر است که تلاش و رهبری برای تحقق آرمان ها وجود ندارد.» -> ادی راما
• «نمی شود برای حفظ و تضمین امنیت، اروپا را به قلعه ای با دیوارهای بلند تبدیل کنید و به آنچه دوروبرتان می گذرد بی اعتنا بمانید. این استراتژی نادرست است.» -> روسن پلونلیف
• «اروپا در حال از هم پاشیدگی است. این را همه جا می توان دید. در طول مرزها، مرزهای مختلف. اکنون شاهد مرزهای جدید هستیم. دیوارهای جدید. موانعی برق گذاری شده برای جلوگیری از آزادی تردد. دسته بندی های تازه ای در دیدگاه افراد در حال شکل گیری است. نگاه برخی دولت ها به درون متمایل شده و آشکارا همبستگی در اتحادیه اروپا را به چالش می کشند. ما منطقه یورویی داریم که بسرعت در حال فروپاشی است.» -> یانیس واروفاکیس
• «یک اروپای فدرال که قانون اساسی آن توسط مجمعی از نمایندگان منتخب فرا ملیتی قاره در یک مجلس مؤسسان تدوین شده باشد را در نظر بگیرد. مجمعی که یک فرانسوی می تواند از یونانی ها، آلمان ها یا فنلاندی ها نمایندگی کند و بالعکس… در این اروپا دولتی فدرال بر اساس سیستم هر فرد یک رای بر سر کار خواهد بود. سؤال این است که چگونه به اینجا خواهیم رسید؟ مشکل اصلی این است. چگونه می توان روند سقوطی که اروپا در پیش گرفته را متوقف کرد؟ چطور باید ثبات را در حوزه های اقتصاد، سیاست و ژئوپولیتیک ایجاد کرد؛ موج رو به گسترش دسته بندی ها را متوقف ساخت و در جایگاهی قرار گرفت که در آن رفاه به مساوات بین همه تقسیم شود و یک نظام سیاسی فراگیر دوباره رؤیای مشترک همه باشد.» -> یانیس واروفاکیس
• «اروپا نمی داند چه می خواهد. اساساً دو اروپا داریم: یکی اروپای تکنوکرات بروکسل است حتی آنها هم فقط بخشی از بازار جهانی را می خواهند و نظرات روشن و واضحی ندارند؛ اروپای دیگر اروپای ضد مهاجر و پوپولیستی است که تهدیدی واقعی برای ایده اروپاست.» -> اسلاوی ژیژک
• «سیاست مهاجرتی اروپا نمی تواند تحت تأثیر تحولات مربوط به سیاست داخلی کشورها قرار گیرد. زیرا در بسیاری از کشورهای اروپایی با توجه به برداشت های مختلف از مشکل مهاجرت، جنبش های پوپولیست و بیگانه ستیز قدرت را به دست گرفته اند و ما شاهدیم که بسیاری از کشورهای عضو، دیگر کشورهای اتحادیه اروپا را محکوم و یا بی دلیل مورد انتقاد قرار می دهند. من می خواهم این سرزنش های بی جهت فوراً متوقف شود. ما همه در جهت رسیدن به اتحاد و همبستگی تلاش می کنیم. این همان راهی است که سیاست های اروپایی باید بدون استثناء در مسیرش قرار گیرد. برای دنبال کردن یک سیاست ملی جداگانه، نباید هر مسیری را برگزید.» -> دیمیتریس آوراموپولوس
• «اروپا بدون یونان مانند بچه ای بدون گواهی تولد است.» -> والری ژیسکار دستن
wikiquote: اروپا
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] «اروپا» از قاره های جهان ؛ سکونتگاه شماری از حج گزاران است.
بخشی از جمعیت حج گزار، مسلمانان ساکن اروپا هستند. نیز بخش شایان توجهی از ارتباط اروپا با مکه و مدینه ، مربوط به سفر جهانگردانی است که در سده های پیشین به این دو شهر سفر کرده اند.قاره اروپا، پس از اقیانوسیه ، کوچک ترین قاره جهان است و به لحاظ جمعیت پس از آسیا و افریقا ، رتبه سوم را دارد. ۴۷ دولت در قاره اروپا جای گرفته اند. مساحت این قاره افزون بر ۰۰۰/۰۰۰/۱۰کیلومتر مربع و جمعیت آن بیش از ۰۰۰/۰۰۰/۷۰۰ تن است و ساکنان آن به حدود ۵۰ زبان سخن می گویند. مسیحیت دین رایج آن است و پیروان کلیسای کاتولیک دارای اکثریت هستند و پیروان کلیسای ارتدکس و پروتستان ها در رتبه های بعد جای دارند. شمار مسلمانان این قاره به بیش از ۰۰۰/۰۰۰/۵۰ تن می رسد. افزون بر مسلمانان روسیه که بخش بزرگی از مسلمانان اروپا را تشکیل می دهند، مناطق مسلمان نشینی مانند بالکان و کشورهای آلبانی و بوسنی و هرزگوین در اروپا قرار دارند.
تاریخ اروپا
یونانیان نخستین مردم اروپایی بودند که تمدنی پیشرفته را در حدود سال ۵۰۰ ق. م. بنا نهادند. دستاوردهای درخشان دانشی و هنری این تمدن را که زیربنای تمدن اروپایی در سده های بعد بود، رومیان که در سده دوم ق. م. امپراتوری خود را بنا نهادند، جذب و به آیندگان منتقل کردند. اروپا در دوران امپراتوری روم، شاهد ظهور و گسترش مسیحیت بود. این دین در سده چهارم م. در دوران امپراتوری کنستانتین، دین رسمی اروپا شد. با نابودی امپراتوری روم، این سرزمین به سال ۳۹۵م. به دو بخش شرقی با مرکزیت قسطنطنیه و غربی با مرکزیت رم قسمت شد. پس از هجوم اقوام صحرانشین ژرمن و هون و گوت و فروپاشی امپراتوری روم غربی در سده پنجم م. قرون وسطا در تاریخ اروپا آغاز گشت.
← آغاز تحول بنیادین
در اواخر سده هفتم م. اروپا با امپراتوری اسلامی در شرق و جنوب مرزهای خود روبه رو شد. شمال افریقا شتابان به دست مسلمانان افتاد و لشکرکشی های پیاپی در دریای مدیترانه تا محاصره قسطنطنیه به سال ۷۱۷م. پیش رفت. البته به سبب مشکلات داخلی، امویان به نابودی امپراتوری روم شرقی توفیق نیافتند. مسلمانان در غرب اروپا با گذشتن از شمال افریقا و پیمودن تنگه جبل الطارق وارد اندلس شدند و با تصرف اندلس به پیشروی در جنوب فرانسه پرداختند تا آن گاه که در نبرد پواتیه شکست خوردند و متوقف شدند. در سده یازدهم م. سلجوقیان آناتولی را تصرف کردند و در نبرد ملازگرد (۱۰۷۱م.) امپراتوری روم شرقی را شکست دادند و سرزمین آناتولی را از امپراتوری روم شرقی جدا کردند. دوران دولت عثمانی، پایان پیشروی مسلمانان در اروپا بود. دولت عثمانی با حمله به اروپا و تصرف قسطنطنیه به سال ۱۴۷۸م. مناطقی از جنوب اروپا از جمله صربستان ، یونان جنوبی و بوسنی را زیر سلطه خود درآورد.
← استعمار سرزمین های اسلامی
...
بخشی از جمعیت حج گزار، مسلمانان ساکن اروپا هستند. نیز بخش شایان توجهی از ارتباط اروپا با مکه و مدینه ، مربوط به سفر جهانگردانی است که در سده های پیشین به این دو شهر سفر کرده اند.قاره اروپا، پس از اقیانوسیه ، کوچک ترین قاره جهان است و به لحاظ جمعیت پس از آسیا و افریقا ، رتبه سوم را دارد. ۴۷ دولت در قاره اروپا جای گرفته اند. مساحت این قاره افزون بر ۰۰۰/۰۰۰/۱۰کیلومتر مربع و جمعیت آن بیش از ۰۰۰/۰۰۰/۷۰۰ تن است و ساکنان آن به حدود ۵۰ زبان سخن می گویند. مسیحیت دین رایج آن است و پیروان کلیسای کاتولیک دارای اکثریت هستند و پیروان کلیسای ارتدکس و پروتستان ها در رتبه های بعد جای دارند. شمار مسلمانان این قاره به بیش از ۰۰۰/۰۰۰/۵۰ تن می رسد. افزون بر مسلمانان روسیه که بخش بزرگی از مسلمانان اروپا را تشکیل می دهند، مناطق مسلمان نشینی مانند بالکان و کشورهای آلبانی و بوسنی و هرزگوین در اروپا قرار دارند.
تاریخ اروپا
یونانیان نخستین مردم اروپایی بودند که تمدنی پیشرفته را در حدود سال ۵۰۰ ق. م. بنا نهادند. دستاوردهای درخشان دانشی و هنری این تمدن را که زیربنای تمدن اروپایی در سده های بعد بود، رومیان که در سده دوم ق. م. امپراتوری خود را بنا نهادند، جذب و به آیندگان منتقل کردند. اروپا در دوران امپراتوری روم، شاهد ظهور و گسترش مسیحیت بود. این دین در سده چهارم م. در دوران امپراتوری کنستانتین، دین رسمی اروپا شد. با نابودی امپراتوری روم، این سرزمین به سال ۳۹۵م. به دو بخش شرقی با مرکزیت قسطنطنیه و غربی با مرکزیت رم قسمت شد. پس از هجوم اقوام صحرانشین ژرمن و هون و گوت و فروپاشی امپراتوری روم غربی در سده پنجم م. قرون وسطا در تاریخ اروپا آغاز گشت.
← آغاز تحول بنیادین
در اواخر سده هفتم م. اروپا با امپراتوری اسلامی در شرق و جنوب مرزهای خود روبه رو شد. شمال افریقا شتابان به دست مسلمانان افتاد و لشکرکشی های پیاپی در دریای مدیترانه تا محاصره قسطنطنیه به سال ۷۱۷م. پیش رفت. البته به سبب مشکلات داخلی، امویان به نابودی امپراتوری روم شرقی توفیق نیافتند. مسلمانان در غرب اروپا با گذشتن از شمال افریقا و پیمودن تنگه جبل الطارق وارد اندلس شدند و با تصرف اندلس به پیشروی در جنوب فرانسه پرداختند تا آن گاه که در نبرد پواتیه شکست خوردند و متوقف شدند. در سده یازدهم م. سلجوقیان آناتولی را تصرف کردند و در نبرد ملازگرد (۱۰۷۱م.) امپراتوری روم شرقی را شکست دادند و سرزمین آناتولی را از امپراتوری روم شرقی جدا کردند. دوران دولت عثمانی، پایان پیشروی مسلمانان در اروپا بود. دولت عثمانی با حمله به اروپا و تصرف قسطنطنیه به سال ۱۴۷۸م. مناطقی از جنوب اروپا از جمله صربستان ، یونان جنوبی و بوسنی را زیر سلطه خود درآورد.
← استعمار سرزمین های اسلامی
...
wikifeqh: قاره_اروپا
جدول کلمات
فرنگ
پیشنهاد کاربران
نام کوچک ترین از قاره ی کره ی زمین است
یا حق
آیا زندگی زیر قمر اروپا وجود دارد؟
آیا زندگی زیر قمر اروپا وجود دارد؟
اروپی=روباه
نام یک قاره
کلمات دیگر: