کلمه جو
صفحه اصلی

مختصر النافع

دانشنامه آزاد فارسی

مختصر النافع (المختصر ). مُخْتَصَر النّافِع (المُخْتَصَر ...)
تألیف محقق حلی، در قرن ۷ق، کتابی به عربی، در فقه امامیه. خلاصه ای است از کتاب دیگر مؤلف با نام شرایع الاسلام که خود آن را النافع فی مختصر الشرایع نامیده بود؛ اما اکنون به المختصر النافع مشهور است. این اثر که دوره ای کامل از فقه امامیه است از زمان تألیف تاکنون همواره مورد توجه فقیهان امامیه بوده است. شرح و حاشیه فراوان دارد. ریاض المسائل اثر صاحب ریاض، التنقیح الرائع اثر فاضل مقداد، نهایة المرام اثر صاحب مدارک، البرهان القاطع اثر سیدعلی بحرالعلوم و کشف الرموز اثر فاضل آبی که رمز ها و مسائل مشکل کتاب را توضیح داده است، از شروح معروف آن است. نخستین بار مؤلف خود آن را در کتابی با نام المعتبر فی شرح المختصر شرح کرد. پس از او نخستین شارح این اثر، فاضل آبی است و شرح صاحب ریاض با نام ریاض المسائل، مفصل ترین شرح آن به شمار می آید. تنها منبع شهید اول در زندان برای تألیف اللمعة الدمشقیه همین المختصر النافع بود. در الازهر مصر، فقه جعفری براساس همین اثر تدریس می شود (قاهره، ۱۳۷۶).

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] المختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع
شیخ نجم الدین ابی القاسم جعفر بن حسن بن یحیی بن حسن بن سعید هُذلی حلی یا محقق اول (676 ه‍.ق).
این کتاب یکی از معتبرترین متون فقهی شیعه تا به امروز شناخته شده است. در همه ابواب فقه با ترتیب عبادات، عقود، ایقاعات، احکام که بین مؤلفین امامیه معروف است، نوشته شده است. تا مدتها قبل از این کتاب از متون درسی بوده و حتی یکی از متون درسی فقه مذهب جعفری علیه السلام در کنار سایر مذاهب چهارگانه در دانشگاه الازهر مصر می باشد.
در این کتاب مؤلّف صورت واضح و روشنی از فقه امامیه را ارائه داده است و در واقع کتاب شرایع الاسلام خودش را در این کتاب خلاصه کرده است و با الفاظ قابل فهم و عبارات متداول به ذکر خلاصه ای از مذهب فقهی امامیه پرداخته و فروعات و شاخه های فرعی فقه امامیه را بیان می فرمایند.
این کتاب در یک جلد به زبان عربی از طرف مؤسسه بعثت قم در سال 1402 (چاپ دوم و چاپ سوم آن در سال 1410) به چاپ رسیده است.


کلمات دیگر: