اغریرث

اسم: اغریرث (پسر) (فارسی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: aghriras) (فارسی: اغریرث) (انگلیسی: aghriras)
معنی: صاحب گردونه پیش رونده، از شخصیتهای شاهنامه، پسر پشنگ و نبیره فریدون پادشاه پیشدادی

برادر افراسیاب بن پیشنگ که بسبب موافقت با ایرانیان بامر افراسیاب کشته شد .

اغریرث. [ اَ / اِ رَ ] ( اِخ ) برادر افراسیاب پادشاه توران که از جهت همراهی با ایرانیان بر دست وی کشته شد. ( ناظم الاطباء ). تلفظ قدیمتر آن اغریرد یا اگریرث ( که در کتاب یشت اوستا آمده ) نام پسر پشنگ نام سردار افراسیاب. بموجب تحقیق آقای پورداود بمعنی کسی که گردونه اش پیش میرود ( از فرهنگ لغات شاهنامه دکتر شفق ). نام برادر افراسیاب پسر پشنگ شاه بن زادشم شاه که به دل موافق ایرانیان بود و رخصت جنگ و خصومت نداشت. چون افراسیاب نوذرشاه بن منوچهررا زنده گرفته و موازنه هزار نفر از سران لشکر ایران نیز دستگیر شده ، چون افراسیاب نوذرشاه را کشته ، اغریرث اسیران را، با زال بن سام موافق گشته بحسن تدبیر اطلاق کرده ، افراسیاب بدان غضب ، هم در حیات پشنگ ، اغریرث را از میان به تیغ دوپرکاله کرد. ( شرفنامه منیری ). نام برادر افراسیاب بن پشنگ بن توربن آفریدون است که بجهت موافقت ایرانیان بر دست برادر کشته شد. ( برهان ). نام برادر افراسیاب پادشاه توران. ابن پشنگ بن توربن فریدون است و این اسم ترکی است بجای مثلثه فوقانی مشناة فوقانیه بوده است. ( از هفت قلزم ). اگرچه این لغت در عربی یافته نشده است اما به اعتبار آنکه تاءدر فارسی نمی آید و نه در ترکی هم در این آوردیم و شاید که این معرب باشد. ( مؤید الفضلاء ). و رجوع به یشتها و فهرست آن و تاریخ گزیده صص 66 - 97 و حبیب السیر و فهرست آن و فرهنگ ایران باستان شود :
سپهدار توران از آن بدتر است
کنون گاو پیسه بچرم اندرست
ندانی تو خوی بدش بی گمان
بمان تا برآید برین بر زمان
نخستین ز اغریرث اندازه گیر
که بر دست او کشته شد خیرخیر
برادر ز یک کالبد بود و پشت
چنان پرخرد بیگنه را بکشت.