فاستی

فاستی، که در فارسی گاهی به جشن ها نیز ترجمه شده است، مجموعه ای مشتمل بر ۶ کتاب شعر به زبان لاتین می باشد که توسط اووید، شاعر نامدار رومی به نظم کشیده شده بود. اعتقاد بر این است که شاعر این اثر(اووید)، به دلیل آنکه در سال ۸ میلادی توسط امپراتور آگوستوس به تومیس تبعید شد، این اثر خویش را ناتمام گذاشته است.
ویل دورانت (۱۳۸۰)، تاریخ تمدن، جلد سوم(قیصر و مسیح)، ترجمهٔ حمید عنایت و دیگران، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، شابک ۹۶۴-۴۴۵-۲۳۴-۸
فاستی به صورت ابیاتی مرثیه گونه و قصیده وار نوشته شده و طی آن عهد و پیمان ها و آیین های رسمی یونانی و لاتین با لحنی شاعرانه و در عین حا آموزگار منش(تعلیمی)، ارائه گردیده اند. فاستی بر مبنای مجموعه ای از گزارش ها و مصاحبه های یک شاهد عینی با خدایان مختلف بنا شده است که به صورت اول شخص بیان می شوند، و ریشه های تعطیلات و جشن های رومی را به همراه آداب و رسوم و آیین های مربوط بدان، اغلب با ساختاری علت شناسانه تشریح می نمایند. بر این اساس، فاستی منبع مهمی برای مطالعه پیرامون مذهب روم باستان به شمار می آید. ترجمه مفصل و ارزنده این اثر به زبان انگلیسی همراه با حاشیه نویسی و توضیحات مربوط بدان، توسط انسان شناس و پژوهشگر برجسته و با نفوذ در عرصه دین شناسی، ج.جی.فریزر صورت گرفته است. هر یک از کتابهای شش گانه فاستی، یکی از ماههای سال از ژانویه تا ژوئن را، بر طبق تقویم رومی تحت پوشش قرار می دهد. تقویم رومی، همان تقویمی است که توسط ژولیوس سزار اصلاح گردید و به شکل تقویم معروفی درآمد که امروزه به نام تقویم ژولیان یا همان تقویم شناخته شده میلادی شناخته می شود.
فاستی در لغت به معنی روزهای بارعام پرایتور و نیز نام تقویم مشروح رومی می باشد. این لغت در فارسی گاهی با عنوان «جشن ها» ترجمه شده است.
فاستی اثر اووید، سند گرانبهایی است که اطلاعات ما را دربارهٔ تقویم رومی بیشتر می کند. این اثر اووید، شعری است به زبان لاتین در ۴۷۷۲ بیت و شش کتاب که شاعر در آن، روز به روز و ماه به ماه از جشن های نیمه اول سال سخن می گوید. از آنجا که اووید ، نتوانست این اثر خویش را تمام کند، جشن ها و مراسم آیینی نیمه دوم سال در این اثر نانوشته باقی مانده اند.

فاسْتی (fasti)
فاسْتی
به زبان لاتینی «قانونی»، در روم باستان، فهرست ها یا دفاتر ثبت گوناگون. در اصل شامل تقویم هایی بود که د یِس فاستی (ایام قضا، روزهای قانونی) را نشان می داد که در آن ها به امور قضایی و حکومتی رسیدگی می شد. بعداً فاستی ثبت وقایع، دفاتر ثبت قضات، کسانی که از آن ها استقبال رسمی (تریومف) می شد و فهرست های رویدادهای مهم سال را نیز دربر گرفت. فاستی شامل فاستی دیورنی، سالنامۀ رسمی با ذکر تاریخ و نحوۀ اجرای مراسم مذهبی و روزهای بازار بود. آن را نخستین بار گنایوس فلاویوس، بردۀ آزاد شده، و دبیر آپیوس کلودیوس کایکوس در ۳۰۴پ م بر لوح های نصب شده در میدان مرکزی رُم منتشر کردند. پس از تهیۀ تقویم یولیانی در ۴۵پ م یولیوس سِزار، فاستی جدیدی منتشر کرد. فاستی ماگیستِرالِس، یا فاستی آنالِس یا هیستوریکی، شامل گاه شمار رویدادهایی بود که ادارات مختلف حکومتی منتشر می کردند. فاستی در دیگر شهرک ها و شهرهای ایتالیا نیز منتشر می شد (مانند فاستی اوستی نِسِس در اوستیا). اووید نیز اثری دارد به نام فاستی که عبارت است از تقویم شاعرانۀ سال مردمی و تنها شش ماه اول آن باقی مانده است.