انحلال قضایا

[ویکی فقه] انحلال قضایا یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای از بین بردن قضیه با حذف ادوات پیوند دهنده اجزای قضیه است.
انحلال در لغت به معنی برچیدگی و از هم پاشیدگی است. انحلال قضیه به معنای باز شدن قضیه و به هم خوردن شکل و جدا شدن اجزای مادی آن از همدیگر است. در حقیقت حذف ادات رابط در قضایا را انحلال گویند.
انحلال قضیه حملیه
هر یک از قضایا، چه حملی و چه شرطی، با حذف ادات دال بر ارتباط اجزا منحل می شوند، با این تفاوت که قضیه حملی به دو مفرد (بسیط) یا چیزی که در قوه مفرد است منحل می شود؛ مانند: «زید هو عالم» در موجبه و «زید لیس هو بعالم» در سالبه، که با حذف هو و لیس هو، دو مفرد یعنی زید و عالم باقی می ماند و «الحیوان الناطق هو منتقل بنقل قدمیه» که «الحیوان الناطق» در قوه «الانسان» و «منتقل بنقل قدمَیه» در قوه «ماشی» است.
انحلال قضیه شرطیه
انحلال قضیه شرطیه به تحلیل آن به دو قضیه حملیه است؛ چون قضیه شرطیه مرکب از دو قضیه حملیه است، چنان که قضیه حملیه، مرکب از موضوع و محمول است؛ مانند: اگر خورشید طلوع کند روز موجود است که اگر ادوات اتصال را برداریم دو قضیه حملیه «خورشید طلوع کرده است» و «روز موجود است» باقی می ماند و مانند: «یا این عدد زوج است یا فرد است» که با حذف ادوات انفصال، دو قضیه «این عدد زوج است» و «این عدد فرد است» باقی می ماند و همچنین است در سالبه آنها.
نکته
...