باجگیران
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
باجگیران. ( اِخ ) نام یکی از بخش های سه گانه شهرستان قوچان است. این بخش در قسمت شمال شهرستان قوچان و کنار مرز ایران و شوروی واقع است و محدود است از طرف شمال بخاک شوروی ، از طرف جنوب به بخش شیروان ،از طرف باختر به دهستان کیفان ، از طرف خاور به بخش نوخندان از شهرستان دره گز. بطور کلی این بخش کوهستانی و کلیه آبادیهای آن در نزدیکی مرز ایران و شوروی قرار دارد. هوای آن سرد، آب کلیه آنها از چشمه سار ورودخانه و قنات است. بخش باجگیران از چهار دهستان بشرح زیر تشکیل شده : دهستان جیرستان ، بیچرانلو، قوشخانه ، اوغاز. جمع قراء 83 و کلیه نفوس آنها 2441 تن است. مشخصات هر یک از دهستانهای تابعه بخش در جای خود شرح داده شده است. ( فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9 ).
باجگیران. ( اِخ ) قصبه مرکزی بخش تابع شهرستان قوچانست ، سر راه شوسه قوچان - عشق آباد واقع، فاصله قوچان به باجگیران 83هزار گز است. مشخصات جغرافیائی آن بشرح زیر است :طول 13 درجه و 85 دقیقه ، عرض 18 درجه و 27 دقیقه. کوهستانی ، سردسیر. سکنه آن 1965 تن و آب آن از قنات میباشد. محصول آن غلات دیمی و آبی است. در سابق بواسطه تجارتی که ایران با شوروی داشت کلیه مال التجاره از شوروی بگمرک باجگیران وارد و در موقع خروج هم از گمرک باجگیران حمل میشد، در واقع مرکز تجارت بوده باین جهت مراکز گمرکی مفصلی دارد. فعلاً تجارت محدود گردیده از اهمیت باجگیران کاسته شده. وضعیت مردم بواسطه معاملات خوب بوده اینک اغلب دکانها بسته شده فعلاً دارای 50 الی 60 باب دکان مختلف و یک رشته قنات و یک آب انبار عمومی و دو حمام است. آب این قصبه شور است.ادارات بخشداری ، گمرک ، دو دبستان دخترانه ، پسرانه ، پست و تلگراف ، شهربانی ، پادگان مرکزی ، ژاندارمری ، دارائی ، شهرداری درین قصبه متمرکز است. در قسمت شمال این قصبه یک رشته ارتفاعات است ، نگهبانان ایران و شوروی در فاصله کمی با هم قرار دارند، فقط سیم خاردار حد فاصل دو نگهبانست. ( فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9 ).
باجگیران . (اِخ ) دهی از دهستان پشتکوه بخش اردل شهرستان شهرکرد در 8هزارگزی جنوب خاور اردل ، در مسیر راه اردل واقع شده . دامنه ٔ کوه ، معتدل . سکنه ٔآن 532 تن و آب از قنات ، چشمه و رودخانه . محصول آن غلات ، برنج ، انگور، زردآلو، سیب و شغل اهالی زراعت است . راه مالرو دارد. (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10).
باجگیران . (اِخ ) دهی جزء دهستان سربند سفلی بخش سربند شهرستان اراک در 33000گزی جنوب آستانه و 15000گزی ایستگاه فوزیه . کوهستانی ، سردسیر. سکنه ٔ آن 362 تن وآب آن از قنات و رودخانه است . محصول آن غلات ، بن شن ، پنبه ، انگور و میوه جات . شغل اهالی زراعت ، گله داری ، قالیچه بافی . راه مالرو دارد و از طریق ایستگاه فوزیه اتومبیل میتوان برد. (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 2).
باجگیران . (اِخ ) نام یکی از بخش های سه گانه ٔ شهرستان قوچان است . این بخش در قسمت شمال شهرستان قوچان و کنار مرز ایران و شوروی واقع است و محدود است از طرف شمال بخاک شوروی ، از طرف جنوب به بخش شیروان ،از طرف باختر به دهستان کیفان ، از طرف خاور به بخش نوخندان از شهرستان دره گز. بطور کلی این بخش کوهستانی و کلیه ٔ آبادیهای آن در نزدیکی مرز ایران و شوروی قرار دارد. هوای آن سرد، آب کلیه ٔ آنها از چشمه سار ورودخانه و قنات است . بخش باجگیران از چهار دهستان بشرح زیر تشکیل شده : دهستان جیرستان ، بیچرانلو، قوشخانه ، اوغاز. جمع قراء 83 و کلیه ٔ نفوس آنها 2441 تن است . مشخصات هر یک از دهستانهای تابعه ٔ بخش در جای خود شرح داده شده است . (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9).
باجگیران . (اِخ ) قصبه ٔ مرکزی بخش تابع شهرستان قوچانست ، سر راه شوسه ٔ قوچان - عشق آباد واقع، فاصله ٔ قوچان به باجگیران 83هزار گز است . مشخصات جغرافیائی آن بشرح زیر است :طول 13 درجه و 85 دقیقه ، عرض 18 درجه و 27 دقیقه . کوهستانی ، سردسیر. سکنه ٔ آن 1965 تن و آب آن از قنات میباشد. محصول آن غلات دیمی و آبی است . در سابق بواسطه ٔ تجارتی که ایران با شوروی داشت کلیه ٔ مال التجاره از شوروی بگمرک باجگیران وارد و در موقع خروج هم از گمرک باجگیران حمل میشد، در واقع مرکز تجارت بوده باین جهت مراکز گمرکی مفصلی دارد. فعلاً تجارت محدود گردیده از اهمیت باجگیران کاسته شده . وضعیت مردم بواسطه ٔ معاملات خوب بوده اینک اغلب دکانها بسته شده فعلاً دارای 50 الی 60 باب دکان مختلف و یک رشته قنات و یک آب انبار عمومی و دو حمام است . آب این قصبه شور است .ادارات بخشداری ، گمرک ، دو دبستان دخترانه ، پسرانه ، پست و تلگراف ، شهربانی ، پادگان مرکزی ، ژاندارمری ، دارائی ، شهرداری درین قصبه متمرکز است . در قسمت شمال این قصبه یک رشته ارتفاعات است ، نگهبانان ایران و شوروی در فاصله ٔ کمی با هم قرار دارند، فقط سیم خاردار حد فاصل دو نگهبانست . (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9).
دانشنامه عمومی
مختصات و ارتفاع
بیشتر مردم آن از کردهای کرمانج تیرهٔ سیوکانلو هستند که از شرق ترکیه به این منطقه مهاجرت کرده اند زبان های متداول در شهر بیشتر کردی کرمانجی و به صورت اقلیت ترکی و فارسی است. مذهب تمامی اهالی شیعه دوازده امامی است.
در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۰۸ زمین لرزه ای شمال شرقی ایران و ترکمنستان را لرزاند که بر اثر آن خانه های باجگیران آسیب دید.
محل این شهر در قدیم زمستانگاه کُردهای تیرهٔ کیلانلو بود.
دانشنامه اسلامی
بخش باجگیران، در شهرستان قوچان در شمال استان خراسان واقع است. مشتمل بر دهستان دولتخانه است. (سابقاً دهستان های اوغاز، پیچرانلو، جیرستان و قوشخانه تابع آن بود). از شمال به جمهوری ترکمنستان، از مشرق به شهرستان درگز (بخش نوخندان)، از جنوب به شهرستان قوچان (بخش مرکزی) و از جنوب غربی و مغرب به شهرستان شیروان محدود است.
← مرتفعترین قله های باجگیران
در دوره قاجاریه در ۱۳۱۴ و ۱۳۱۸، باجگیران به صورت باژگیران و باجگیران هم ضبط شده است. در همین دوره طایفه زیدانلو با ۰۰۰، ۲ شتر کالار از قوچان به باجگیران حمل می کردند و از آن جا به عشق آباد می بردند تا از آن جا از طریق راه آهن ماوراء خرزبه روسیه فرستاده شود. خط آهنی که از کراسنوودسک، واقع در ساحل شرقی بحرخزر، آغاز می شد به عشق آباد می رسید و از عشق آباد از طریق قوچان (باجگیران) به راه های ایران می پیوست. در همان دوره طوایف سیوکانلو و پهلوانلو نیز در آن منطقه زندگی می کردند.
مذهب اهالی باجگیران
اهالی آن پیرو مذهب شیعه اثنی عشری هستند و به فارسی و کُردی با لهجه قوچانی سخن می گویند. در ۱۳۱۶ ش، طبق قانون تقسیمات کشوری بخش باجگیران در شهرستان قوچان تشکیل شد و در قانون تقسیمات کشوری ۱۳۶۶ ش همچنان تابع شهرستان قوچان باقی ماند.