مترادف تزکیه : اصلاح، پاک سازی، تربیت، تصفیه نفس، تطهیر، تهذیب، خلوص، پاکیزه کردن، پاکیزه گردانیدن، زکات دادن
برابر پارسی : پاک کردن، پاکسازی، پالودن، پالیدن، خودسازی
تزکیه
مترادف تزکیه : اصلاح، پاک سازی، تربیت، تصفیه نفس، تطهیر، تهذیب، خلوص، پاکیزه کردن، پاکیزه گردانیدن، زکات دادن
برابر پارسی : پاک کردن، پاکسازی، پالودن، پالیدن، خودسازی
فارسی به انگلیسی
purification
edification, purification, purity, refinement
عربی به فارسی
گواهي نامه , شهادت , تصديق نامه , سفارش وتوصيه , رضايت نامه , شاهد , پاداش , جايزه
مترادف و متضاد
فرهنگ فارسی
پاکیزه کردن، بی آلایش کردن، اضطراب، جنبش
( مصدر ) ۱- پاکیزه گردانیدن بی آلایش کردن.۲- ستودن . ۳- زکات دادن .
( مصدر ) ۱- پاکیزه گردانیدن بی آلایش کردن.۲- ستودن . ۳- زکات دادن .
فرهنگ معین
(تَ یِ ) [ ع . تزکیة ] (مص م . ) پاکیزه گردانیدن .
لغت نامه دهخدا
تزکیة. [ ت َ ی َ ] (ع مص ) زکات مال بدادن . (زوزنی ). زکات دادن از مال . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از غیاث اللغات ) (از آنندراج ) (از مجمل اللغة) (از اقرب الموارد) (از متن اللغة) (از المنجد). || زکات مال بستدن . (زوزنی ). زکات ستدن . (مجمل اللغة). زکات از کسی گرفتن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از متن اللغة) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || پاک گردانیدن . (زوزنی ) (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ) (غیاث اللغات ) (مجمل اللغة). پاک کردن . (دهار) (آنندراج ). پاکیزه گردانیدن . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || بستودن . (زوزنی ) (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ). ستودن خود را. (منتهی الارب ) (مجمل اللغة) (آنندراج )(ناظم الاطباء) (از متن اللغة) (از اقرب الموارد) (ازالمنجد): تزکیة المرء نفسه قبیح . || گوالانیدن . (از متن اللغة) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || گوالیدن و افزون شدن . || تشنه گردیدن . (از اقرب الموارد) (از المنجد). || گواهی بر عدالت گواه دادن . (از متن اللغة). || تزکیه ٔ شهود، (در تداول فقه )؛ تعدیل گواهان . در صورتی که عدالت شاهد در نزد حاکم محرز نبود یا جرح شود ممکن است عدالت گواه جرح شده بوسیله ٔ گواهی افراد عادل دیگر اثبات گردد و این گواهی دادن بر عدالت گواه جرح شده را در فقه تزکیة گویند :
تزکیه باید گواهان را بدان
تزکیه اش اخلاص و موقوفی بدان .
|| (اِ) پاکیزگی و پاک گردانیدگی . (ناظم الاطباء). بمعنی زکات است . (از اقرب الموارد) (از المنجد). رجوع به زکات و زکوة شود.
تزکیه باید گواهان را بدان
تزکیه اش اخلاص و موقوفی بدان .
مولوی .
|| (اِ) پاکیزگی و پاک گردانیدگی . (ناظم الاطباء). بمعنی زکات است . (از اقرب الموارد) (از المنجد). رجوع به زکات و زکوة شود.
فرهنگ عمید
۱. پاکیزه کردن، بی آلایش کردن.
۲. زکات دادن.
۲. زکات دادن.
دانشنامه آزاد فارسی
تزکیه (ادبیات)(catharsis)
اصطلاحی در نقد ادبی که به یونانی «کاتارسیس» می گویند و در متون قدیمی فارسی و عربی به صورت «کثرسیس» ضبط شده است. مقصود از آن تخلیه و تزکیۀ عاطفی از طریق تجاربی مثل ترس و شفقت است، مثلاً آن گونه که در تراژدی روی می دهد. ارسطو، در بوطیقا، آن را برای نشان دادن احساس تسکین یا لذت تماشاگر از تماشای رنج شخصیت هایی که در تراژدی قربانی اشتباهات یا سرنوشت دردناک خود می شوند، به کار برده است.
اصطلاحی در نقد ادبی که به یونانی «کاتارسیس» می گویند و در متون قدیمی فارسی و عربی به صورت «کثرسیس» ضبط شده است. مقصود از آن تخلیه و تزکیۀ عاطفی از طریق تجاربی مثل ترس و شفقت است، مثلاً آن گونه که در تراژدی روی می دهد. ارسطو، در بوطیقا، آن را برای نشان دادن احساس تسکین یا لذت تماشاگر از تماشای رنج شخصیت هایی که در تراژدی قربانی اشتباهات یا سرنوشت دردناک خود می شوند، به کار برده است.
wikijoo: تزکیه
فرهنگ فارسی ساره
خودسازی، پاکساز
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] پیراستن نفس از صفات رذیله و آراستن آن به صفات حمیده را تزکیه گویند.
تزکیه از ماده «زـ ک ـ و» و در لغت به معنای استوار ساختن و دور کردن شئ از عیب و کاستی و ایجاد رشد، برکت و طهارت در آن یا به معنای دور دانستن شئ از عیوب و گواهی به پاکی و طهارت آن است.
برخی معنای اصلی تزکیه را کنار زدن نادرستیها از امور صحیح دانسته و دیگر معانی را از لوازم و آثار آن به حساب آورده و افزوده اند: تفاوت تزکیه با تطهیر و تهذیب در این است که در تطهیر دستیابی به «طهارت» در برابر «رجس» و در تزکیه کنار زدن آنچه باید کنار گذاشته شود و در تهذیب، حاصل شدن صلاح و خلوص، مورد نظر است.
البته به گفته برخی تزکیه مبالغه در تطهیر است وعده ای هم گفته اند: تطهیر پیراستن و تزکیه آراستن است.
و به عبارت دیگر تطهیر بیرون راندن آلودگیها و پاک کردن شیء است تا آماده رشد و نمو گردد و تزکیه رشد دادن و به شکوفایی رساندن آن است.
معنای تزکیه در اصطلاح علم اخلاق
تزکیه در اصطلاح علم اخلاق عبارت از پاک کردن و پیراستن نفس از نقایص و صفات رذیله و آراستن آن به صفات پسندیده و کمالات نفسانیه است.
و برخی برای آن مراحلی برشمرده اند؛ از جمله:
۱. توبه؛
۲. مشارطه (شرط کردن با خود مبنی بر بازنگشتن به گناه)؛
۳. محاسبه؛
۴. معاتبه و معاقبه (عتاب و عقاب کردن نفس در صورت گناه).
مصادیق بحث تزکیه در قرآن
تزکیه به معنای پاک کردن یا پاک دانستن نفس از آلودگیها به صورتهای گوناگون بیش از ۲۰ بار در قرآن به کار رفته و افزون بر آن از واژه ها و موضوعات دیگر مرتبط با تزکیه نیز استفاده شده است.
در این موارد عمدتاً از مطالبی چون تزکیه هدف از بعثت پیامبران ، رستگاری و مخلّد بودن اهل تزکیه در بهشت و عوامل، موانع، آثار و برکات تزکیه سخن به میان آمده است.
اهمیت تزکیه
...
تزکیه از ماده «زـ ک ـ و» و در لغت به معنای استوار ساختن و دور کردن شئ از عیب و کاستی و ایجاد رشد، برکت و طهارت در آن یا به معنای دور دانستن شئ از عیوب و گواهی به پاکی و طهارت آن است.
برخی معنای اصلی تزکیه را کنار زدن نادرستیها از امور صحیح دانسته و دیگر معانی را از لوازم و آثار آن به حساب آورده و افزوده اند: تفاوت تزکیه با تطهیر و تهذیب در این است که در تطهیر دستیابی به «طهارت» در برابر «رجس» و در تزکیه کنار زدن آنچه باید کنار گذاشته شود و در تهذیب، حاصل شدن صلاح و خلوص، مورد نظر است.
البته به گفته برخی تزکیه مبالغه در تطهیر است وعده ای هم گفته اند: تطهیر پیراستن و تزکیه آراستن است.
و به عبارت دیگر تطهیر بیرون راندن آلودگیها و پاک کردن شیء است تا آماده رشد و نمو گردد و تزکیه رشد دادن و به شکوفایی رساندن آن است.
معنای تزکیه در اصطلاح علم اخلاق
تزکیه در اصطلاح علم اخلاق عبارت از پاک کردن و پیراستن نفس از نقایص و صفات رذیله و آراستن آن به صفات پسندیده و کمالات نفسانیه است.
و برخی برای آن مراحلی برشمرده اند؛ از جمله:
۱. توبه؛
۲. مشارطه (شرط کردن با خود مبنی بر بازنگشتن به گناه)؛
۳. محاسبه؛
۴. معاتبه و معاقبه (عتاب و عقاب کردن نفس در صورت گناه).
مصادیق بحث تزکیه در قرآن
تزکیه به معنای پاک کردن یا پاک دانستن نفس از آلودگیها به صورتهای گوناگون بیش از ۲۰ بار در قرآن به کار رفته و افزون بر آن از واژه ها و موضوعات دیگر مرتبط با تزکیه نیز استفاده شده است.
در این موارد عمدتاً از مطالبی چون تزکیه هدف از بعثت پیامبران ، رستگاری و مخلّد بودن اهل تزکیه در بهشت و عوامل، موانع، آثار و برکات تزکیه سخن به میان آمده است.
اهمیت تزکیه
...
wikifeqh: خدا تزکیه نفس است.
تزکیه در اسلام، هدف نهایی اموری مانند فرستادن پیامبران، و همچنین هدف اصلی انجام وظایف عبادی دانسته شده است. در این راه موانعی نیز ذکر شده است. شخصی که به دنبال تزکیه نفس است باید از این موانع دوری و یا به سلامت از این موانع عبور نماید. تزکیه در سایر ادیان نیز مورد توصیه و تأکید قرار گرفته است.
تزکیه از ماده «ز ک و» و به معنای استوار ساختن و دور کردن شی از عیب و نقص است. و نیز به معنای رشد دادن و پاک دانستن آن و شهادت به این پاکی است.
تزکیه در اسلام، هدف نهایی اموری مانند فرستادن پیامبران، و همچنین هدف اصلی انجام وظایف عبادی دانسته شده است. در این راه موانعی نیز ذکر شده است. شخصی که به دنبال تزکیه نفس است باید از این موانع دوری و یا به سلامت از این موانع عبور نماید. تزکیه در سایر ادیان نیز مورد توصیه و تأکید قرار گرفته است.
تزکیه از ماده «ز ک و» و به معنای استوار ساختن و دور کردن شی از عیب و نقص است. و نیز به معنای رشد دادن و پاک دانستن آن و شهادت به این پاکی است.
wikishia: عصیان و کفر پاک سازد.
تزکیه، برگرفته از ماده «زکو» به معنای پاکی، نمو و رشد، صلاح و شایستگی و مدح است. کلمه تزکیه که مصدر «یزکیهم» است، مصدر باب تفعیل است، و مصدر ثلاثی مجرد آن زکات است، که به معنای نمو صالح است، نموی که ملازم خیر و برکت باشد، پس تزکیه آن جناب مردم را به معنای آن است که ایشان را به نموی صالح رشد دهد، اخلاق فاضله و اعمال صالحه را عادتشان کند، در نتیجه در انسانیت خود به کمال برسند، و حالشان در دنیا و آخرت استقامت یابد، سعید زندگی کنند، و سعید بمیرند. این واژه به معنی تطهیر و پاک کردن نیز آمده، شاید به این مناسبت که پاکسازی از آلودگیها سبب رشد و نمو است، و در آیه مورد بحث هر دو معنی امکان دارد. آری رستگاری از آن کسی است که نفس خویش را تربیت کند و رشد و نمو دهد، و از آلودگی به خلق و خوی شیطانی و گناه و عصیان و کفر پاک سازد.
اقسام تزکیه نفس
تزکیه نفس، تلاش برای دستیابی به سببهایی است که به پاکی نفس می انجامد و این دارای دو قسم است: ۱. با عمل شایسته که این طریقه پسندیده است؛ ۲. با گفتار و ستایش که اگر نسبت به خویشتن باشد مذموم است. در این مدخل از واژه «زکا»، « طهارت » و مشتقات آن استفاده شده است.
آثار تزکیه
در قرآن کریم برای تزکیه آثاری ذکر شده است که در این مبحث به آنها اشاره می شود:
← بازگشت آثار و فواید تزکیه به خود انسان
...
تزکیه، برگرفته از ماده «زکو» به معنای پاکی، نمو و رشد، صلاح و شایستگی و مدح است. کلمه تزکیه که مصدر «یزکیهم» است، مصدر باب تفعیل است، و مصدر ثلاثی مجرد آن زکات است، که به معنای نمو صالح است، نموی که ملازم خیر و برکت باشد، پس تزکیه آن جناب مردم را به معنای آن است که ایشان را به نموی صالح رشد دهد، اخلاق فاضله و اعمال صالحه را عادتشان کند، در نتیجه در انسانیت خود به کمال برسند، و حالشان در دنیا و آخرت استقامت یابد، سعید زندگی کنند، و سعید بمیرند. این واژه به معنی تطهیر و پاک کردن نیز آمده، شاید به این مناسبت که پاکسازی از آلودگیها سبب رشد و نمو است، و در آیه مورد بحث هر دو معنی امکان دارد. آری رستگاری از آن کسی است که نفس خویش را تربیت کند و رشد و نمو دهد، و از آلودگی به خلق و خوی شیطانی و گناه و عصیان و کفر پاک سازد.
اقسام تزکیه نفس
تزکیه نفس، تلاش برای دستیابی به سببهایی است که به پاکی نفس می انجامد و این دارای دو قسم است: ۱. با عمل شایسته که این طریقه پسندیده است؛ ۲. با گفتار و ستایش که اگر نسبت به خویشتن باشد مذموم است. در این مدخل از واژه «زکا»، « طهارت » و مشتقات آن استفاده شده است.
آثار تزکیه
در قرآن کریم برای تزکیه آثاری ذکر شده است که در این مبحث به آنها اشاره می شود:
← بازگشت آثار و فواید تزکیه به خود انسان
...
wikifeqh: تزکیه_(قرآن)
پیشنهاد کاربران
پاکیزه خویی
پیراستن نفس از آلودگی
تزکیه :تزکیه در لغت هم به معنی نمو دادن ، و هم به معنی پاکسازی آمده است .
( تفسیر نمونه ج : 1 ص : 457 )
( تفسیر نمونه ج : 1 ص : 457 )
دقت شود تزکیه به معنای پاکیزه کردن با حرف ز است نه حرف ذ، برای یادسپاری اسانتر املا ببینیم که زکات با چه حرفی نوشته می شود با همان حرف تزکیه هم نوشته می شود. درضمن کلمات زکات، تزکیه، مزکی، ازکی و زکیه هم خانواده و از ریشه ی زکو هستند.
کلمات دیگر: