هوم
فارسی به انگلیسی
aha
فرهنگ اسم ها
معنی: نام گیاهی مقدس نزد ایرانیان باستان، ازشخصیتهای شاهنامه، نام مردی پرهیزکار و عابدی کوه نشین از نژاد فریدون، در زمان افراسیاب تورانی
فرهنگ فارسی
(اسم ) درختچه ای ازتیر. گنتاسه که جزئ تیره های نزدیک به مخروطیان است . درتداول عامه و زبان فارسی این گیاه را ریش بز نیز گویند . توضیح ازاین گیاه و سایر گیاهان این تیره که بنام علمی افدرا خوانده میشوند آلکالوئیدی بنام افدرین بدست می آورند که اثراتی مشابه آدرنالین دارد و سمیتش نیز از آدرنالین کمتر است و بر خلاف آدرنالین بیشتراز راه دهان مصرف میشود . درافغانستان هوم به ریواس اطلاق میشودکه بگیاه مورد بحث ربطی ندارد . آربائیان قدیم گیاه مزبور رامقدس میدانستند و عصار. آنرا میجوشانیدند بحدی که دارای رنگ شود و بر آن بودند که شیر. آن روح را فرح می بخشید و این نوشابه خدایان را قوی دل و مسرور و حس جنگجویی آنانرا تهییج میکند. مخصوصا ایندر (رب النوع رعد ) ازاین مسکر بسیار می آشامد وپس از آن هیچ قوه ای قادر نیست در برابر او مقاومت ورزد . این استعمال مایع مزبور در موقع قربانی یکی از کهن ترین رسوم عبادت آریایی است . این نوشابه را روی آتش میریختند الکلی که در آن وجود داشت سبب اشتعال آتش میگردید . روحانیون نیز در موقع اجرای مراسم عبادت بقدر کفایت از آن مینوشیدند. مایع مزبور نه تنها مقدس و گرامی بود بلکه از معتقدات آریایی این است که برای گیاه مزبور درج. خدایی قایل بوده اند سومه یکی از خدایان مقتدر و مورد پرستش و احترام بوده . وی در موقع رافت نیکوکار و بهنگام غضب خطرناک وقهاربود چون زرتشت ظهور کرد همه گونه فدی. خونین واستعمال شربت مسکر را تحریم کرد هرچند ازهوم درهیچ جای گاتها سخنی نیست ولی بار تولمه نوشته است که در گاتها یسنا ۳۲ بند ۱۴ پیامبرایران استعمال شربت مسکر را منع کرده است . یا هوم المجوس گیاهی است ساقش یک عدد و باریک و صلب و گلش زرد و تیره و شبیه بیاسمین و برگش ریزه است و ظاهرا از جنس ارغوان زرد باشد و نزد بعضی بخورمریم است .
یکی از خمسه قدمائ دین زردشت بنقل صاحب التنبیه و الاشراف و معنی آن طینت سرشت و خمیره است
فرهنگ معین
لغت نامه دهخدا
هوم . (اِ) درختی است که در همه جا به هم رسد شبیه به درخت گز و گره های آن نزدیک به هم باشد و پارسیان زردشتی در وقت زمزمه در دست گیرند. مؤلف انجمن آرا گوید: هوم نباتی است اسفل ساق آن باریک و یک عدد و صلب و گل آن زرد و تیره و شبیه به یاسمین و برگ آن ریزه و شکوفه ٔ آن شبیه به یاسمین . صاحب تحفه گوید: از جنس ارغوان زرد است ، بعضی بخور مریم دانسته اند و دیگری گفته که گلی است که آن را جعفری خوانند و به اقسام میباشد، قسمی پنج برگ و قسمی مضاعف و به عربی آن را هوم المجوس گویند.(انجمن آرا) (آنندراج ). و رجوع به هوم المجوس شود.
هوم . (ترکی ، اِ) به ترکی نام گیاهی است شاخه های آن پرگره و بارش شبیه به عنب الثعلب و کبک از آن بسیار محظوظ است و گفته اند از سموم قتاله است ،چون پیکان را به آب آلوده ٔ آن خشک نمایند زخمش کشنده است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ) (آنندراج ) (انجمن آرا).
هوم . [ ] (اِ) یکی از خمسه ٔ قدمای دین زردشت به نقل صاحب التنبیه و الاشراف و معنی آن طینت ، سرشت و خمیره [ ماده ] است . (یادداشت مؤلف ). و رجوع به امثال و حکم شود.
هوم . [ هََ ] (ع اِ) شکاف زمین . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (از اقرب الموارد).
هوم .(هندی ، اِ) به هندی به معنی ضیافت آتش باشد و آن چنان است که انواع گوشتها و روغنها در آتش ریزند و چیزها خوانند و طلب مطالب و مدعیات خود کنند. (برهان ).
هوم. ( اِ ) درختی است که در همه جا به هم رسد شبیه به درخت گز و گره های آن نزدیک به هم باشد و پارسیان زردشتی در وقت زمزمه در دست گیرند. مؤلف انجمن آرا گوید: هوم نباتی است اسفل ساق آن باریک و یک عدد و صلب و گل آن زرد و تیره و شبیه به یاسمین و برگ آن ریزه و شکوفه آن شبیه به یاسمین. صاحب تحفه گوید: از جنس ارغوان زرد است ، بعضی بخور مریم دانسته اند و دیگری گفته که گلی است که آن را جعفری خوانند و به اقسام میباشد، قسمی پنج برگ و قسمی مضاعف و به عربی آن را هوم المجوس گویند.( انجمن آرا ) ( آنندراج ). و رجوع به هوم المجوس شود.
هوم. ( ترکی ، اِ ) به ترکی نام گیاهی است شاخه های آن پرگره و بارش شبیه به عنب الثعلب و کبک از آن بسیار محظوظ است و گفته اند از سموم قتاله است ،چون پیکان را به آب آلوده آن خشک نمایند زخمش کشنده است. ( تحفه حکیم مؤمن ) ( آنندراج ) ( انجمن آرا ).
هوم.( هندی ، اِ ) به هندی به معنی ضیافت آتش باشد و آن چنان است که انواع گوشتها و روغنها در آتش ریزند و چیزها خوانند و طلب مطالب و مدعیات خود کنند. ( برهان ).
هوم. [ ] ( اِ ) یکی از خمسه قدمای دین زردشت به نقل صاحب التنبیه و الاشراف و معنی آن طینت ، سرشت و خمیره [ ماده ] است. ( یادداشت مؤلف ). و رجوع به امثال و حکم شود.
هوم. ( اِخ ) نام مردی است از آل فریدون که در کوهی عبادت کردی. چون افراسیاب از کیخسرو مغلوب و منکوب ، روی پنهان کرده فرار گزید، در اراضی ترکستان و اقصای بلاد تاتار پنهان میزیست ، به جانب دربند افتاده در بیغوله ها به سر میبرد تا به کوهسار ارمن و بردع درافتاد. شب به غاری خزید و از غایت محرومی از مال و دولت بر خود نوحه میکرد و ناله میکشید. هوم که در آن حوالی بود به هوای ناله وی بر سر وی رفت و دانست که افراسیاب است که از بیم سپاه کیخسرو در زوایای جبل و شعاب قلل متواری است. با وی درآویخت و به حکم تقدیر بر وی غلبه یافت و او را بگرفت و ببست و سرانجام به دست کیخسرو کشته شد. ( برهان ) ( آنندراج ) ( انجمن آرا ) :
کجا نام آن نامور هوم بود
بسی سال دور از بر و بوم بود.
به آخر ورا هوم آورد زیر.
کجا نام آن نامور هوم بود
بسی سال دور از بر و بوم بود.
فردوسی .
بیاویخته آن دو تن سخت دیر
به آخر ورا هوم آورد زیر.
فردوسی .
فرهنگ عمید
دانشنامه عمومی
هینتس، والتر (۱۳۸۸). داریوش و ایرانیان. ترجمهٔ پرویز رجبی. تهران: نشر ماهی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۹۷۱-۲۰-۳ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک).
یامااوچی، ادوین. ام (۱۳۹۰). ایران و ادیان باستانی. ترجمهٔ منوچهر پزشک. تهران: انتشارات ققنوس. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۱۱-۸۹۱-۴.
هوم (هومَه) چیزی بیش از یک گیاه یا نوشابه است، یک ایزد است. برایش قربانی می کردند و بخش های معینی از خون قربانی به آن تخصیص داده می شد. از آنجا که ایزد است، در اثر فشردن کشته می شود، برهماها همین را دربارهٔ سومَه می گویند. hi somo ghanati va enam etad tad abhisunvanti devo «سومَه خداست؛ با فشردنش کشته می شود.» (Satapatha 3.9,:4,17)بنابراین، قربانی کردن هومه، قربانی کردنِ یک ایزدِ در حال مرگ برای ایزدی دیگر است. علاوه بر آن، پس از خیرات، موبد و مؤمن قربانی را به سلامتیِ زندگیِ بی پایان و رستاخیز می نوشند. این مفهوم از نظر «زونر»، شباهت فوق العاده ای با مراسم عشاء ربانی کاتولیک ها دارد. زونر نشان داده است که هومه از اهورامزدا به عنوان پدر (یشت ۴۰۱۱) یاد می کند. باری به نظر اغراق آمیز می رسد که هومَه «پسر خداوند باشد، و خود را به پدر آسمانی، پیشکش کند.»
ریشه شناسی این واژه حاکی از آن است که این گیاه ماده ای بوده است که آن را می فشرده اند یا می کوبیده اند. چیستی هوم یکی از بحث انگیزترین موضوع ها در پژوهش های ایران شناسی به شمار می رود. بیش از یکصد گیاه پیشنهاد شده است، از جمله اِفِدرا، انواع انگور، شاهدانه، ریواس، هارمالین و جنسینگ.
موبدانِ عهدِ ساسانی بر این باور بودند که این گیاه انسان های پاک را می تواند به جهان دیگری رهنمون شود، چنان که می گویند کرتیر موبد بلندپایه زرتشتی با نوشیدن این نوشابه به دیدار جهان پس از مرگ رفت اما در کتیبه های کرتیر هیچ اشاره ای به نام هوم نشده است. به علت ارتباط آن با مکاشفات، برخی می انگارند که شاید این نوشابه را از گیاه شاهدانه به دست می آورده اند. تا کنون بطورِ یقین هوم با یکی از گیاه های معروف در علمِ گیاهشناسی مطابق داده نشده است. در پاره هفتم کتاب دینکرد آمده است که دو مرغ شاخه هوم را - که امشاسپندان، فروهر زرتشت را در آن جا داده بودند - از کوه اسنوند برداشتند و آن را بر آشیانه خود نهادند. آن شاخه بر بالای درخت با آن پیوند خورد و همیشه سبز بود. بنابراین شاید بتوان هوم اولیه را در گیاهان همیشه سبزی که بر روی درختان بلند می روییدند (دارواش) جست. اما به نظر می رسد در طول تاریخ و با مهاجرت هندو ایرانیان از زیستگاه سرد نخستین به سرزمین های گرم، گیاهان مختلفی به عنوان هوم استفاده شدند چنان که تعداد نامزدان شمرده شده هوم به بیش از ۳۰ می رسد. یکی از این نامزدان چنان که در منابع دارویی کهن چین ثبت شده، در آغاز سده دوم پیش از میلاد با نام شاهدانه ایرانی یا hu-ma از مرزهای شرقی ایران (فرغانه) وارد قلمرو چین شد و به دلیل آن که از فراورده های آن به عنوان غذا و دارو و کود و سوخت (روغن) و الیاف استفاده می شد خیلی زود گسترش یافت و رفاه و ثروت را برای مردمان غرب چین در پی داشت. این دانه کنجد (Sesame) بود. از نظر تاریخی این دوره زمانی با تلاش سکاهای شمال سرزمین پارت برای کوچ به جنوب که با مقاومت اشکانیان روبه رو شد مطابق است. در نتیجه شکست در برابر اشکانیان، سکاها به ناگزیر با دور زدن سرزمین پارت ها سرانجام خود را به سرزمینی رساندند که از آن پس به نام ایشان سیستان نام گرفت.این سکاها احتمالاً همان سکاهای «هئومه ورگا» هستند که داریوش از آنان به HAUMAVARGA نام می برد (کتیبه DNa) و محصول روغن کنجد آنان اهمیتی برابر روغن نهنگ در قرن ۱۸ یا نفت در زمان حاضر داشت.
دانشنامه آزاد فارسی
کوچکترین شهر دنیا واقع در کشو کروآسی که فقط ۱۷ نفر جمعیت دارد. قدمت آن به اوایل قرن ۱۲م می رسد. دیوار شهر، خانه های سنگی زیبا، کوچه های تنگ و باریک و کلیسای بسیار قدیمی آن جلوه ای کم نظیر به آن بخشیده است. تمام بناهای آن جز یک مدرسه ایتالیایی که در قرن ۱۹ ساخته شده، قدیمی است و ایجاد بنای تازه در آن ممنوع است. اداره شهر به عهده شهردار است که هر ساله توسط مردم انتخاب می شود و مسئوول برگزاری جلسات بحث و گفتگو درباره مسائل و مشکلات شهر و رسیدگی به تخلفات است. تنها رستوران محلی آن کسب و کار پر رونقی دارد.