مترادف اسراف : اتلاف، تبذیر، تفریط، گشاده بازی، ولخرجی
متضاد اسراف : اقتصاد
برابر پارسی : ریخت و پاش، بد دستی، فزون خواهی، دور ریختن
اسراف
مترادف اسراف : اتلاف، تبذیر، تفریط، گشاده بازی، ولخرجی
متضاد اسراف : اقتصاد
برابر پارسی : ریخت و پاش، بد دستی، فزون خواهی، دور ریختن
فارسی به انگلیسی
extravagance, prodigality, profligacy, wastage, wastefulness
فارسی به عربی
بذر
مترادف و متضاد
فراوانی، وفور، بخشش، اسراف، سرشاری
اسراف، ولخرجی
عیاشی، اتلاف، پراکندگی، اسراف
اسراف، ولخرجی
اسراف، بی احتیاطی، عاقبت نیندیشی
اتلاف، تبذیر، تفریط، گشاده‌بازی، ولخرجی ≠ اقتصاد
فرهنگ فارسی
۱ - ( مصدر ) گزاف کاری کردن در گذشتن از حد میانه . ۲ - تلف کردن مال ولخرجی کردن . ۳ - ( اسم ) فراخ روی فراخ رفتاری افراط تبذیر . ۴ - ولخرجی تبذیر .
عبد و بنده
عبد و بنده
فرهنگ معین
( اِ ) [ ع . ] ۱ - (مص ل . )از حد گذشتن . ۲ - (اِمص . ) زیاده روی . ۳ - ولخرجی .
لغت نامه دهخدا
اسراف. [ اِ ] ( ع مص ) گزاف کاری کردن. ( تاج المصادر بیهقی ). گزافه کاری. ایعاث. اقعاث. گزاف کردن. ( زوزنی ). درگذشتن از حدّ میانه. از حدّ تجاوز کردن. افراط. زیاده روی.تبذیر. ابذار. اتلاف. گشادبازی. فراخ روی. از اندازه بگذشتن. تجاوز حدّ. مجاوزه از حدّ بغیر صواب. مقابل تقتیر و اقتار و تقصیر و قصد و اقتصاد :
قاضی اسراف میکند در جور
اینهمه مسرفی نمی شاید.
- اسراف کردن ؛ تبذیر کردن : چنین کسان را وجه کفاف بتفاریق مجری دارند تا در نفقه اسراف نکنند. ( گلستان ).
|| خوردن هر چیزی که حلال نیست. ( منتهی الارب ).
اسراف. [ اِ ] ( سریانی ، اِ ) عبد. بنده.
قاضی اسراف میکند در جور
اینهمه مسرفی نمی شاید.
خاقانی.
|| بر گزاف خرج کردن. ول خرجی. گزاف و بی اندازه یا بیجا و بی محل خرج کردن. ( منتهی الارب ). تلف کردن مال. باددستی. صرف چیزی در غیر محل. زیاده از حاجت خرج کردن. ( غیاث ). فزونی کردن در صرف مال. بگزاف خرج کردن : دست اسراف بمال پدر دراز کردند [ فرزندان ]. ( کلیله و دمنه ). پرسیدند که نان با چه خوری [ از ابونصر بشربن حارث ]؟ گفت با قناعت که حلال اسراف نپذیرد. ( از تاریخ گزیده ). اسراف حرام است مگر درعمل خیر، اسراف در خیر نیست. اسراف عبارت از خرج کردن مال بسیار است در غرضی کوچک و بمعنی تجاوز کردن از حد معمول است در خرج کردن. و گفته اند اسراف آنست که شخصی حرام بخورد یا از حلال بیشتر از مقدار حاجت بخورد و گفته اند اسراف عبارت از تجاوز در کمیت است و آن جهل بمقادر [ شاید: مقادیر ] حقوق است. اسراف عبارت از خرج کردن چیزی در محل خود زیاده از حد لازم ولی تبذیر خرج کردن چیزی است در غیر محل خود و در جای غیرلازم. ( تعریفات جرجانی ). انفاق مال بسیار است برای امری ناچیز و پست و برخی گفته اند صرف مال است در آنچه سزاوار باشد اما زیاده از آن مقدار که سزاوار است ، بخلاف تبذیر که آن صرف مال است در امر غیرلازم ، چنانچه جرجانی گفته است. ( کشاف اصطلاحات الفنون ).- اسراف کردن ؛ تبذیر کردن : چنین کسان را وجه کفاف بتفاریق مجری دارند تا در نفقه اسراف نکنند. ( گلستان ).
|| خوردن هر چیزی که حلال نیست. ( منتهی الارب ).
اسراف. [ اِ ] ( سریانی ، اِ ) عبد. بنده.
اسراف . [ اِ ] (سریانی ، اِ) عبد. بنده .
اسراف . [ اِ ] (ع مص ) گزاف کاری کردن . (تاج المصادر بیهقی ). گزافه کاری . ایعاث . اقعاث . گزاف کردن . (زوزنی ). درگذشتن از حدّ میانه . از حدّ تجاوز کردن . افراط. زیاده روی .تبذیر. ابذار. اتلاف . گشادبازی . فراخ روی . از اندازه بگذشتن . تجاوز حدّ. مجاوزه ٔ از حدّ بغیر صواب . مقابل تقتیر و اقتار و تقصیر و قصد و اقتصاد :
قاضی اسراف میکند در جور
اینهمه مسرفی نمی شاید.
|| بر گزاف خرج کردن . ول خرجی . گزاف و بی اندازه یا بیجا و بی محل خرج کردن . (منتهی الارب ). تلف کردن مال . باددستی . صرف چیزی در غیر محل . زیاده از حاجت خرج کردن . (غیاث ). فزونی کردن در صرف مال . بگزاف خرج کردن : دست اسراف بمال پدر دراز کردند [ فرزندان ] . (کلیله و دمنه ). پرسیدند که نان با چه خوری [ از ابونصر بشربن حارث ]؟ گفت با قناعت که حلال اسراف نپذیرد. (از تاریخ گزیده ). اسراف حرام است مگر درعمل خیر، اسراف در خیر نیست . اسراف عبارت از خرج کردن مال بسیار است در غرضی کوچک و بمعنی تجاوز کردن از حد معمول است در خرج کردن . و گفته اند اسراف آنست که شخصی حرام بخورد یا از حلال بیشتر از مقدار حاجت بخورد و گفته اند اسراف عبارت از تجاوز در کمیت است و آن جهل بمقادر [ شاید: مقادیر ] حقوق است . اسراف عبارت از خرج کردن چیزی در محل خود زیاده از حد لازم ولی تبذیر خرج کردن چیزی است در غیر محل خود و در جای غیرلازم . (تعریفات جرجانی ). انفاق مال بسیار است برای امری ناچیز و پست و برخی گفته اند صرف مال است در آنچه سزاوار باشد اما زیاده از آن مقدار که سزاوار است ، بخلاف تبذیر که آن صرف مال است در امر غیرلازم ، چنانچه جرجانی گفته است . (کشاف اصطلاحات الفنون ).
- اسراف کردن ؛ تبذیر کردن : چنین کسان را وجه کفاف بتفاریق مجری دارند تا در نفقه اسراف نکنند. (گلستان ).
|| خوردن هر چیزی که حلال نیست . (منتهی الارب ).
قاضی اسراف میکند در جور
اینهمه مسرفی نمی شاید.
خاقانی .
|| بر گزاف خرج کردن . ول خرجی . گزاف و بی اندازه یا بیجا و بی محل خرج کردن . (منتهی الارب ). تلف کردن مال . باددستی . صرف چیزی در غیر محل . زیاده از حاجت خرج کردن . (غیاث ). فزونی کردن در صرف مال . بگزاف خرج کردن : دست اسراف بمال پدر دراز کردند [ فرزندان ] . (کلیله و دمنه ). پرسیدند که نان با چه خوری [ از ابونصر بشربن حارث ]؟ گفت با قناعت که حلال اسراف نپذیرد. (از تاریخ گزیده ). اسراف حرام است مگر درعمل خیر، اسراف در خیر نیست . اسراف عبارت از خرج کردن مال بسیار است در غرضی کوچک و بمعنی تجاوز کردن از حد معمول است در خرج کردن . و گفته اند اسراف آنست که شخصی حرام بخورد یا از حلال بیشتر از مقدار حاجت بخورد و گفته اند اسراف عبارت از تجاوز در کمیت است و آن جهل بمقادر [ شاید: مقادیر ] حقوق است . اسراف عبارت از خرج کردن چیزی در محل خود زیاده از حد لازم ولی تبذیر خرج کردن چیزی است در غیر محل خود و در جای غیرلازم . (تعریفات جرجانی ). انفاق مال بسیار است برای امری ناچیز و پست و برخی گفته اند صرف مال است در آنچه سزاوار باشد اما زیاده از آن مقدار که سزاوار است ، بخلاف تبذیر که آن صرف مال است در امر غیرلازم ، چنانچه جرجانی گفته است . (کشاف اصطلاحات الفنون ).
- اسراف کردن ؛ تبذیر کردن : چنین کسان را وجه کفاف بتفاریق مجری دارند تا در نفقه اسراف نکنند. (گلستان ).
|| خوردن هر چیزی که حلال نیست . (منتهی الارب ).
فرهنگ عمید
۱. زیاده روی کردن در مصرف چیزی.
۲. از حد درگذشتن در انجام کاری، زیاده روی.
۲. از حد درگذشتن در انجام کاری، زیاده روی.
فرهنگ فارسی ساره
ریخت و پاش، بد دستی، هدر دادن
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] زیاده روی و تجاوز از حدّ اعتدال را اسراف گویند. مباحث مربوط به آن در فقه در ضمن دیگر مباحث فقهی در باب های گوناگون عبادات، عقود، ایقاعات و احکام، به مناسبت مطرح شده است.
اسراف و تبذیر از گناهانی است که بر کبیره بودنش تصریح شده است. چنانچه در صحیحه فضل بن شاذان از حضرت رضا (علیه السّلام) و همچنین در روایت اعمش از حضرت صادق (علیه السّلام) ضمن شماره کبائر، اسراف و تبذیر را ذکر فرموده اند و برای دانستن بزرگی این گناه در این مقاله مقداری از آیات و اخبار رسیده یادآوری می شود.
معنای حد وسط در اسراف
مفهوم «حدّ وسط» که دو طرف آن، افراط و تفریط است، مفهومی نسبی است که به اختلاف اشخاص، زمان و مکان فرق می کند. از کلمات فقها برمی آید هر کاری که غرض عقلایی به آن تعلّق گرفته باشد اسراف نیست؛ به این معنا که خروج از حدّ اعتدال در آن جا مصداق پیدا نمی کند؛
تعداد واژه اسراف در قرآن
واژه اسراف و مشتقات آن که جمعاً ۲۳ بار در قرآن به کار رفته، مفهومی گسترده دارد.
توضیح واژه اسراف
...
اسراف و تبذیر از گناهانی است که بر کبیره بودنش تصریح شده است. چنانچه در صحیحه فضل بن شاذان از حضرت رضا (علیه السّلام) و همچنین در روایت اعمش از حضرت صادق (علیه السّلام) ضمن شماره کبائر، اسراف و تبذیر را ذکر فرموده اند و برای دانستن بزرگی این گناه در این مقاله مقداری از آیات و اخبار رسیده یادآوری می شود.
معنای حد وسط در اسراف
مفهوم «حدّ وسط» که دو طرف آن، افراط و تفریط است، مفهومی نسبی است که به اختلاف اشخاص، زمان و مکان فرق می کند. از کلمات فقها برمی آید هر کاری که غرض عقلایی به آن تعلّق گرفته باشد اسراف نیست؛ به این معنا که خروج از حدّ اعتدال در آن جا مصداق پیدا نمی کند؛
تعداد واژه اسراف در قرآن
واژه اسراف و مشتقات آن که جمعاً ۲۳ بار در قرآن به کار رفته، مفهومی گسترده دارد.
توضیح واژه اسراف
...
wikifeqh: غفلت است
کاربرد اسراف در قرآن
در قرآن به معنای زیاده روی در امور اقتصادی، زیاده روی در گناه و در بسیاری از موارد به معنای مطلق زیاده روی در کاری استعمال شده است و در این جا علاوه بر معنای خاص (اسراف در امور اقتصادی) معنای عام قرآنی آن هم مورد توجه می باشد.در این مدخل از مشتقات واژه «سرف» و از جمله های مفید معنای اسراف مثل «لاتبسطها کل البسط» ) و بیش از حدّ (نیز) دست خود را مگشای، تا مورد سرزنش قرار گیری و از کار فرومانی و «لاتطغوا فیه» بخورید از روزیهای پاکیزه ای که به شما داده ایم و در آن طغیان نکنید. استفاده شده است.
پی آمد های منفی اسراف
اقرب الموارد.خداوند در قرآن کریم به پی آمد های منفی اسراف اشاره نموده است.
← ترس و ایجاد خفقان
...
کاربرد اسراف در قرآن
در قرآن به معنای زیاده روی در امور اقتصادی، زیاده روی در گناه و در بسیاری از موارد به معنای مطلق زیاده روی در کاری استعمال شده است و در این جا علاوه بر معنای خاص (اسراف در امور اقتصادی) معنای عام قرآنی آن هم مورد توجه می باشد.در این مدخل از مشتقات واژه «سرف» و از جمله های مفید معنای اسراف مثل «لاتبسطها کل البسط» ) و بیش از حدّ (نیز) دست خود را مگشای، تا مورد سرزنش قرار گیری و از کار فرومانی و «لاتطغوا فیه» بخورید از روزیهای پاکیزه ای که به شما داده ایم و در آن طغیان نکنید. استفاده شده است.
پی آمد های منفی اسراف
اقرب الموارد.خداوند در قرآن کریم به پی آمد های منفی اسراف اشاره نموده است.
← ترس و ایجاد خفقان
...
wikifeqh: اسراف_(قرآن)
واژه نامه بختیاریکا
حَرُم حَجَل؛ جِندِل مندل؛ خَرَو خَر
خَرَو خَر
خَرَو خَر
جدول کلمات
زیاده روی
پیشنهاد کاربران
زیادروی
اسراف یعنی درست مصرف نکردن و درست مصرف نکردن یعنی بیش از اندازه مصرف کردن
هوالعلیم
اِسراف: زیاده روی؛ انجام دادن عملی به روش غیر طبیعی و عرفی و معقول.
اِسراف: زیاده روی؛ انجام دادن عملی به روش غیر طبیعی و عرفی و معقول.
کلمات دیگر: