مترادف سرزنش : بدگویی، بیغاره، پیغاره، تعنت، تقبیح، تشنیع، تقریع، سرکوفت، شماتت، شنعت، طعن، طعنه، عتاب، قدح، لوم، مخالفت، مذمت، معاتبت، معاتبه، ملام، ملامت، نکوهش
متضاد سرزنش : تمجید، ستایش
سرزنش
مترادف سرزنش : بدگویی، بیغاره، پیغاره، تعنت، تقبیح، تشنیع، تقریع، سرکوفت، شماتت، شنعت، طعن، طعنه، عتاب، قدح، لوم، مخالفت، مذمت، معاتبت، معاتبه، ملام، ملامت، نکوهش
متضاد سرزنش : تمجید، ستایش
فارسی به انگلیسی
accusation, blame, censure, earful, rebuke, remonstrance, reprimand, reproach, reproof, reproval, scolding, slam, stricture, tongue-lashing
فارسی به عربی
تانیب , رفض , سخط , سور , لائمة , لوم
مترادف و متضاد
جلوگیری، سرزنش
توهین، بد زبانی، سرزنش، بد گویی، ناسزا گویی، توبیخ
سب، سرزنش، گناه، عتاب، اشتباه، مذمت
سب، ننگ، سرزنش، مذمت، رسوایی، ملامت، طعنه، عیب جویی، توبیخ، سرکوفت
سب، سرزنش، عتاب، ملامت، طعنه، نکوهش، توبیخ ملایم
انتقاد، سرزنش، شوخی، توبیخ، استهزا
اعتراض، تعرض، سرزنش، نکوهش
نرده، سرزنش، محجر، ریل
سرزنش، زخم زبان، ملامت، طعنه، گوشمالی، سرکوفت
سرزنش، چوبکاری
سرزنش، طعنه
سرزنش، محکومیت
سرزنش، عتاب
رد، سرزنش، مذمت، بی میلی، عدم تصویب، تقبیح
سرزنش، ریشخند، لطیفه، طعنه، زهر خنده، سخن طعنه امیز
عقیده، سرزنش
سرزنش، عدم لیاقت، ناشایستگی
سرزنش
سرزنش، مجازات، توبیخ، سرزنش و توبیخ رسمی
سرزنش
بدگویی، بیغاره، پیغاره، تعنت، تقبیح، تشنیع، تقریع، سرکوفت، شماتت، شنعت، طعن، طعنه، عتاب، قدح، لوم، مخالفت، مذمت، معاتبت، معاتبه، ملام، ملامت، نکوهش ≠ تمجید، ستایش
فرهنگ فارسی
سرکوفت، طعنه، ملامت، نکوهش
( اسم ) ملامت طعنه .
( اسم ) ملامت طعنه .
فرهنگ معین
(سَ زَ نِ ) (اِمص . ) طعنه ، ملامت .
لغت نامه دهخدا
سرزنش . [ س َ زَ ن ِ ] (اِمص مرکب ) نکوهش و ملامت . (آنندراج ). توبیخ . سرکوفت . سراکوفت . بیغاره . نکوهش :
نه بیغاره دیدند بر بدکنش
نه درویش را ایچ سوسرزنش .
چنین داد پاسخ که بر بدکنش
نباید مگر کشتن و سرزنش .
بترسید سخت از پس سرزنش
شد از راه دانش به دیگر منش .
نباید که یکباره از بدکنش
بود شاه را جاودان سرزنش .
بدکنش را به سخن دست مده بر بد
که به تو بازشود سرزنش از کارش .
بر نوح نبی سرزنش نباید
کو رفت به کوه از میان طوفان .
در گلستان هر آنکه رود بی جمال دوست
واﷲ که بهر سرزنش خار میرود.
ای از پی آشوب ما از رخ نقاب انداخته
لعل تو سنگ سرزنش بر آفتاب انداخته .
میخورم می که مرا دایه بر این ناف رواست
نبرد سرزنش تو ز سر کار مرا.
در سرزنش عرب فتاده
خود را عجمی لقب نهاده .
مجنون ز جهان چو رخت بربست
از سرزنش جهانیان رست .
سعدی از سرزنش خلق بترسد هیهات
غرقه در بحر چه اندیشه کند طوفان را.
سفله که زیور همه بر خویش بست
شد سرش از سرزنش خلق پست .
زبان کشیده به تیغی به سرزنش سوسن
سپر گرفته شقایق چو مردم ایناغ .
گر من از سرزنش مدعیان اندیشم
شیوه ٔ مستی و رندی نرود از پیشم .
- سرزنش کردن ؛ ملامت کردن . توبیخ . (دهار). تعییر. (دهار) (زوزنی ).طعن و طنز کردن :
چنین گفت شیرین که آن بدکنش
که چرخ بلندش کند سرزنش .
اگر گفت کای شاه برترمنش
همی عیبجویت کند سرزنش .
نباید سرزنش کردن بر اینان
که راه حکم یزدان بست نتوان .
فردا همه ٔ لشکر اسکندر بر ما سرزنش کنند. (اسکندرنامه ٔ نسخه ٔ سعید نفیسی ). شاه بدانست که لشکر بر او سرزنش میکنند. (اسکندرنامه ٔ نسخه ٔ سعید نفیسی ). خدای تعالی میفرماید که تو اسماعیل را به بندگی سرزنش کردی . (قصص الانبیاء ص 58). ... مانند کوری بود که احولی را سرزنش کند. (کلیله ودمنه ).
نافه را کیمخت رنگین سرزنشها کرد و گفت
نیک بدرنگی نداری صورت زیبای من .
در خجالت ز سرزنش کردن
زخم این وقفای آن خوردن .
چون نصیحت نیایدت در گوش
اگرت سرزنش کنم مخروش .
ترشروی بهتر کند سرزنش
که یاران خوش طبع شیرین منش .
ناموس عشق و رونق عشاق میبرند
عیب جوان و سرزنش پیر میکنند.
در بیابان گر بشوق کعبه خواهی زد قدم
سرزنشها گر کند خار مغیلان غم مخور.
نه بیغاره دیدند بر بدکنش
نه درویش را ایچ سوسرزنش .
ابوشکور.
چنین داد پاسخ که بر بدکنش
نباید مگر کشتن و سرزنش .
فردوسی .
بترسید سخت از پس سرزنش
شد از راه دانش به دیگر منش .
فردوسی .
نباید که یکباره از بدکنش
بود شاه را جاودان سرزنش .
فردوسی .
بدکنش را به سخن دست مده بر بد
که به تو بازشود سرزنش از کارش .
ناصرخسرو.
بر نوح نبی سرزنش نباید
کو رفت به کوه از میان طوفان .
ناصرخسرو.
در گلستان هر آنکه رود بی جمال دوست
واﷲ که بهر سرزنش خار میرود.
سیدحسن غزنوی .
ای از پی آشوب ما از رخ نقاب انداخته
لعل تو سنگ سرزنش بر آفتاب انداخته .
خاقانی .
میخورم می که مرا دایه بر این ناف رواست
نبرد سرزنش تو ز سر کار مرا.
خاقانی .
در سرزنش عرب فتاده
خود را عجمی لقب نهاده .
نظامی .
مجنون ز جهان چو رخت بربست
از سرزنش جهانیان رست .
نظامی .
سعدی از سرزنش خلق بترسد هیهات
غرقه در بحر چه اندیشه کند طوفان را.
سعدی .
سفله که زیور همه بر خویش بست
شد سرش از سرزنش خلق پست .
امیرخسرو.
زبان کشیده به تیغی به سرزنش سوسن
سپر گرفته شقایق چو مردم ایناغ .
حافظ.
گر من از سرزنش مدعیان اندیشم
شیوه ٔ مستی و رندی نرود از پیشم .
حافظ.
- سرزنش کردن ؛ ملامت کردن . توبیخ . (دهار). تعییر. (دهار) (زوزنی ).طعن و طنز کردن :
چنین گفت شیرین که آن بدکنش
که چرخ بلندش کند سرزنش .
فردوسی .
اگر گفت کای شاه برترمنش
همی عیبجویت کند سرزنش .
فردوسی .
نباید سرزنش کردن بر اینان
که راه حکم یزدان بست نتوان .
(ویس و رامین ).
فردا همه ٔ لشکر اسکندر بر ما سرزنش کنند. (اسکندرنامه ٔ نسخه ٔ سعید نفیسی ). شاه بدانست که لشکر بر او سرزنش میکنند. (اسکندرنامه ٔ نسخه ٔ سعید نفیسی ). خدای تعالی میفرماید که تو اسماعیل را به بندگی سرزنش کردی . (قصص الانبیاء ص 58). ... مانند کوری بود که احولی را سرزنش کند. (کلیله ودمنه ).
نافه را کیمخت رنگین سرزنشها کرد و گفت
نیک بدرنگی نداری صورت زیبای من .
خاقانی .
در خجالت ز سرزنش کردن
زخم این وقفای آن خوردن .
نظامی .
چون نصیحت نیایدت در گوش
اگرت سرزنش کنم مخروش .
سعدی .
ترشروی بهتر کند سرزنش
که یاران خوش طبع شیرین منش .
سعدی .
ناموس عشق و رونق عشاق میبرند
عیب جوان و سرزنش پیر میکنند.
حافظ.
در بیابان گر بشوق کعبه خواهی زد قدم
سرزنشها گر کند خار مغیلان غم مخور.
حافظ.
سرزنش. [ س َ زَ ن ِ ] ( اِمص مرکب ) نکوهش و ملامت. ( آنندراج ). توبیخ. سرکوفت. سراکوفت. بیغاره. نکوهش :
نه بیغاره دیدند بر بدکنش
نه درویش را ایچ سوسرزنش.
نباید مگر کشتن و سرزنش.
شد از راه دانش به دیگر منش.
بود شاه را جاودان سرزنش.
که به تو بازشود سرزنش از کارش.
کو رفت به کوه از میان طوفان.
واﷲ که بهر سرزنش خار میرود.
لعل تو سنگ سرزنش بر آفتاب انداخته.
نبرد سرزنش تو ز سر کار مرا.
خود را عجمی لقب نهاده.
از سرزنش جهانیان رست.
غرقه در بحر چه اندیشه کند طوفان را.
شد سرش از سرزنش خلق پست.
سپر گرفته شقایق چو مردم ایناغ.
شیوه مستی و رندی نرود از پیشم.
چنین گفت شیرین که آن بدکنش
که چرخ بلندش کند سرزنش.
همی عیبجویت کند سرزنش.
که راه حکم یزدان بست نتوان.
نه بیغاره دیدند بر بدکنش
نه درویش را ایچ سوسرزنش.
ابوشکور.
چنین داد پاسخ که بر بدکنش نباید مگر کشتن و سرزنش.
فردوسی.
بترسید سخت از پس سرزنش شد از راه دانش به دیگر منش.
فردوسی.
نباید که یکباره از بدکنش بود شاه را جاودان سرزنش.
فردوسی.
بدکنش را به سخن دست مده بر بدکه به تو بازشود سرزنش از کارش.
ناصرخسرو.
بر نوح نبی سرزنش نبایدکو رفت به کوه از میان طوفان.
ناصرخسرو.
در گلستان هر آنکه رود بی جمال دوست واﷲ که بهر سرزنش خار میرود.
سیدحسن غزنوی.
ای از پی آشوب ما از رخ نقاب انداخته لعل تو سنگ سرزنش بر آفتاب انداخته.
خاقانی.
میخورم می که مرا دایه بر این ناف رواست نبرد سرزنش تو ز سر کار مرا.
خاقانی.
در سرزنش عرب فتاده خود را عجمی لقب نهاده.
نظامی.
مجنون ز جهان چو رخت بربست از سرزنش جهانیان رست.
نظامی.
سعدی از سرزنش خلق بترسد هیهات غرقه در بحر چه اندیشه کند طوفان را.
سعدی.
سفله که زیور همه بر خویش بست شد سرش از سرزنش خلق پست.
امیرخسرو.
زبان کشیده به تیغی به سرزنش سوسن سپر گرفته شقایق چو مردم ایناغ.
حافظ.
گر من از سرزنش مدعیان اندیشم شیوه مستی و رندی نرود از پیشم.
حافظ.
- سرزنش کردن ؛ ملامت کردن. توبیخ. ( دهار ). تعییر. ( دهار ) ( زوزنی ).طعن و طنز کردن : چنین گفت شیرین که آن بدکنش
که چرخ بلندش کند سرزنش.
فردوسی.
اگر گفت کای شاه برترمنش همی عیبجویت کند سرزنش.
فردوسی.
نباید سرزنش کردن بر اینان که راه حکم یزدان بست نتوان.
( ویس و رامین ).
فردا همه لشکر اسکندر بر ما سرزنش کنند. ( اسکندرنامه نسخه سعید نفیسی ). شاه بدانست که لشکر بر او سرزنش میکنند. ( اسکندرنامه نسخه سعید نفیسی ). خدای تعالی میفرماید که تو اسماعیل را به بندگی سرزنش کردی. ( قصص الانبیاء ص 58 ).... مانند کوری بود که احولی را سرزنش کند. ( کلیله ودمنه ).فرهنگ عمید
سرکوفت، طعنه، ملامت، نکوهش.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] سرزنش سخن توبیخ آمیز گفتن به کسی و بازخواست کردن او در برابر لغزشی است که از او سر زده است. سرزنش از الفاظی است که در فقه کاربرد دارد.
سرزنش که در زبان عربی از آن به ملامت، تعییر، عذل و مذمت تعبیر میشود. در لغت به معنای بدگویی از کسی یا چیزی و یا گفتن بدیهای کسی یا چیزی است.
در روایات
در روایات و کتابهای اخلاقی نیز به دلیل روشن بودن این معنا، تعریف خاصی از سرزنش صورت نگرفته و همین معنای لغوی مد نظر واقع شده است.
اقسام سرزنش
سرزنش را می توان به چاقوی دولبه ای تشبیه نمود که هم دارای جنبه های مثبت است و هم دارای اثرات منفی؛ از این رو ضروری است در مرحله ی نخست، سرزنش های سازنده و بجا، از سرزنش های ویرانگر و نابجا شناخته شده و متمایز شود، تا راه استفاده صحیح از این ابزار مشخص گردد.
← سرزنش سازنده
...
سرزنش که در زبان عربی از آن به ملامت، تعییر، عذل و مذمت تعبیر میشود. در لغت به معنای بدگویی از کسی یا چیزی و یا گفتن بدیهای کسی یا چیزی است.
در روایات
در روایات و کتابهای اخلاقی نیز به دلیل روشن بودن این معنا، تعریف خاصی از سرزنش صورت نگرفته و همین معنای لغوی مد نظر واقع شده است.
اقسام سرزنش
سرزنش را می توان به چاقوی دولبه ای تشبیه نمود که هم دارای جنبه های مثبت است و هم دارای اثرات منفی؛ از این رو ضروری است در مرحله ی نخست، سرزنش های سازنده و بجا، از سرزنش های ویرانگر و نابجا شناخته شده و متمایز شود، تا راه استفاده صحیح از این ابزار مشخص گردد.
← سرزنش سازنده
...
wikifeqh: سیره و روش معصومین علیهم السلام بیش از آن که اشخاص مورد سرزنش قرار گیرند، صفتها و شیوههای نادرستی که در شخص یا جامعه مرسوم و شایع میشد، مورد ملامت و سرزنش قرار میگرفت. برای همین در سخنان و کلمات معصومین علیهم السلام بسیار مشاهده میشود که روشها و رفتارهای ناپسند بدون در نظر گرفتن این که چه کسی آن را انجام میدهد، مورد نکوهش واقع شدهاند.
با این روش، سرزنشکننده این امر را به سرزنششونده یا سرزنششوندگان القاء میکند که مقصود از سرزنش، تخریب شخصیت فرد یا جامعه نیست بلکه پرهیز دادن از این صفت زشت و ناپسند یا روش نادرست است و اینچنین رفتاری در هر کس باشد لایق سرزنش خواهد بود.
- سرزنش نکردن در حضور دیگران:
از دیگر روشهای صحیح سرزنش، یادآوری کاستیها در خفا و نهان است؛ چرا که سرزنش در حضور دیگران، چه به قصد اصلاح باشد و چه به قصد آزار، به هر ترتیب موجب مخدوش نمودن شخصیت فرد مقابل خواهد شد و این جزء آدابی است که حتی در باب نصیحت دیگران نیز بدان سفارش شده است.
با این روش، سرزنشکننده این امر را به سرزنششونده یا سرزنششوندگان القاء میکند که مقصود از سرزنش، تخریب شخصیت فرد یا جامعه نیست بلکه پرهیز دادن از این صفت زشت و ناپسند یا روش نادرست است و اینچنین رفتاری در هر کس باشد لایق سرزنش خواهد بود.
- سرزنش نکردن در حضور دیگران:
از دیگر روشهای صحیح سرزنش، یادآوری کاستیها در خفا و نهان است؛ چرا که سرزنش در حضور دیگران، چه به قصد اصلاح باشد و چه به قصد آزار، به هر ترتیب موجب مخدوش نمودن شخصیت فرد مقابل خواهد شد و این جزء آدابی است که حتی در باب نصیحت دیگران نیز بدان سفارش شده است.
wikiahlb: سرزنش
جدول کلمات
عتاب, لوم, نکوهش, ملامت
پیشنهاد کاربران
عتاب و خطاب
سرکوب
عتاب
شماتت
ملامت
مذمت
ذم
نکوهش
مذمت
ذم
نکوهش
لوم
خار کردن کسی
سرزنیدن =
You shouldn't havr reproached him.
نباید می سَرزنیدی او را.
نباید می سرزنیدیش.
You shouldn't havr reproached him.
نباید می سَرزنیدی او را.
نباید می سرزنیدیش.
سَرزَنِشیدن.
در زبان ترکی به سرزنش دانّاق و به سرزنش کردن دانّاماق گفته می شود.
عتاب . . . . لوم. . .
سراکوت /Sarakut/در گویش شهرستان بهاباد به معنای، سراکوفت، سر کوفت، زخم زبان، توبیخ، سرزنش و ملامت است.
سراکوت دادن: سرزنش کردن. مثلا، اینقدر سراکوتَم نده. . . یا مادر به فرزندش میگه اگر چیزی نگم فردا همین خودت سراکوتَم میدی که چرا هچی ( هیچی ) نگفتت ( نگفتی تو یا شما )
سراکوت دادن: سرزنش کردن. مثلا، اینقدر سراکوتَم نده. . . یا مادر به فرزندش میگه اگر چیزی نگم فردا همین خودت سراکوتَم میدی که چرا هچی ( هیچی ) نگفتت ( نگفتی تو یا شما )
مقصر دانستن خود یا دیگری در انجام کار اشتباه یا وقوع یک اتفاق ، و صحبت کردن با خود یا شخص مقابل طوری که او احساس گناه و پشیمانی داشته باشد و از کار خود خجالت بکشد.
بدگویی، بیغاره، پیغاره، تعنت، تقبیح، تشنیع، تقریع، سرکوفت، شماتت، شنعت، طعن، طعنه، عتاب، قدح، لوم، مخالفت، مذمت، معاتبت، معاتبه، ملام، ملامت، نکوهش
کلمات دیگر: