کنگاور

کنگاور. [ ک َ وَ ] (اِخ ) نام شهری بود میان همدان و کرمانشاهان و آن را عرب وقتی قصراللصوص نام کرده که دزدگاه شده بود و در زمان پرویز بس آباد بود و در آن قصری بود از قصور پرویز که یکصد ذرع ارتفاع داشت و عمارت آن تمامی از سنگ بود. چنانکه یک پارچه سنگ به نظر می آمده است . (از انجمن آرا) (از آنندراج ). یکی از بخشهای شهرستان کرمانشاهان است . این بخش در شمال خاوری شهرستان واقع شده و در حدود آن به شرح زیر است : از طرف شمال بخش اسدآباداز شهرستان همدان . از طرف خاور شهرستان تویسرکان . از طرف جنوب دهستان خزل شهرستان نهاوند. از طرف باختربخش صحنه ٔ شهرستان کرمانشاهان . قراء مهم بخش در چهار دره به شرح زیر واقع شده است : 1- دره ٔ خرم رود. 2- دره ٔ سراب فش . 3- دره قره گزلو. 4- دره ٔ سریان . بخش کنگاور از نظر تقسیمات بخشداری چهار دهستان به ترتیب از یک الی چهار تشکیل شده است . جمع قراء بزرگ و کوچک بخش 65 آبادی است . جمعیت آن در حدود 22هزار تن است .دیگر قراء مهم بخش عبارتند از: فش ، گودین ، قارلق ، سلطان آباد، قزوینه . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).

کنگاور. [ ک َ وَ ] (اِخ ) مرکز بخش کنگاور و در 96هزارگزی کرمانشاهان و 90هزارگزی همدان کنار راه شوسه ٔ روی تپه واقع شده است . مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر است : طول 47 درجه و 57 دقیقه ، عرض 34 درجه و 30 دقیقه و ارتفاع آن از سطح دریا 1467 گز است . کنگاور یکی از آبادیهای قدیم کشور بوده که اکنون نیز آثار ابنیه ٔ باستانی آن از قبیل ستون و سرستون دو قسمت جنوبی قصبه ، در محله ٔ معروف به گچ کن و امام زاده دیده می شود. سکنه ٔ شهر در حدود 6000 تن است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5). و رجوع به ایران باستان ص 151 و جغرافیای غرب ایران ص 73 و 74 و 225 و 269 و 270 شود.

شهر کنگاور. آبراهام والنتاین ویلیامز جکسون در کتاب ایران در گذشته و حال (13836) کنگاور را چنین معنی کرده است:تپه ماهورهایی که شهر کهن را احاطه کرده اند و بر بلندای تپه ها برجهایی ساخته شده است، وجه اشتقاق ریشه نام کنگاور را آشکار می کند. کنگاور، کَنگور (kangavar)، کنکور (kankavar) و کنکوبار (konkobar) یونانی (آنچنان که ایسیدور خاراکسی ثبت کرده است) مشتق از صورت اوستایی Kanha-vara است. جزء اول این کلمۀ مرکب، اسم خاص است و در واژه اوستایی از قبیلKanha-daeza باقی مانده است. جزء دوم یعنی ara با Vara-xshaetha اوستایی (ور جمشیدی) مترادف است که در منابع اساطیری ایران در ارتباط با سرزمینهای شرقی آریایی ذکرش رفته است؛ و به معنی حصار و دژ و قلعه کنگهه است.