کلمه جو
صفحه اصلی

در ستایش دیوانگی

دانشنامه عمومی

در ستایش دیوانگی (به هلندی: lof der zotheid) - (به لاتین: Stultitiae Laus) عنوان اثر معروف اراسموس فیلسوف هلندی است که در ابتدای سده شانزدهم میلادی نوشته شد. این کتاب در سده های شانزده و هفده میلادی از پرفروش ترین کتاب های اروپا بود.
اراسموس. در ستایش دیوانگی. ترجمه حسن صفاری. تهران: نشر فرزان روز، چاپ نخست ۱۳۷۶.
«در ستایش دیوانگی» نخستین اثری است که پس از قرون وسطی استبداد مقامات مسیحی را با زبان طنز و شوخی مورد انتقاد قرار داد.متن کتاب به زبان لاتین که زبان علمی آن دوره بود نوشته شده است. ایده این اثر طی مسافرتی از ایتالیا به انگلیس به ذهن اراسموس خطور کرد و آن را در منزل تامس مور، صدراعظم آینده انگلستان در هشت روز نوشت. او طی نامه ای که در آغاز کتاب آمده است اثر را به میزبانش تقدیم کرده است.
انتشار کتاب باعث تشویق هواداران اصلاحات مذهبی شد و در مقابل، خشم کلیسا و مراکز آموزش حکمت مسیحی را برانگیخت. از آن جا که اراسموس دارای دوستان پرنفوذی در اروپا بود و دستگاه کلیسا در آن ایام درگیر اصلاحات مذهبی مارتین لوتر بود او توانست پس از نوشتن این کتاب از محاکمه مذهبی در امان بماند و جان سالم ببرد. در فرانسه، سوربن که بزرگ ترین مرکز تعلیم علوم مسیحی آن روز اروپا بود وی را ملحد دانست و حکم سوزاندن وی را صادر کرد. اما از آن جا که به وی دسترسی نیافتند، لویی برکن نماینده و نخستین مترجم کتاب اش در فرانسه را در آتش سوزاندند.
کتاب که سرشار از اشارات به اسطوره های یونانی و لاتینی است در واقع خطابه ای است از زبان دیوانه ای در ستایش از خود.این اثر توسط حسن صفاری به پارسی ترجمه شده است و نشر فرزان روز آن را در سال ۱۳۷۶ منتشر کرد. این ترجمه تا سال ۱۳۸۷ به چاپ ششم رسیده است.

دانشنامه آزاد فارسی

در ستایش دیوانگی (Encomium moriae)
کتابی در فلسفه، تألیف دزیدریوس اراسموس، به زبان لاتینی، نوشته شده در ۱۵۱۱م. این کتاب، چنان که از نامش پیداست، اثری دربارۀ دیوانگی است، آن گونه که خود از خود سخن می گوید، و نه چنان که عقل با دیدی محکوم کننده بدان می نگرد. مؤلف بر آن است که اگرچه ما در دنیایی منطقی و زیر بار آن زندگی می کنیم، هیچ روشن نیست که آنچه عقل در مقام مجری منطق دیکته می کند حقیقت محض باشد، و از این رو خواننده را در حالتی از نسبی گرایی و شکاکیّت فرومی برد که در آن اعتبار عقلانیّت همچون باری سنگین بر دوش آدمی، به نفع اعتبار قائل شده برای دیوانگی از میان می رود. این سان، اراسموس نوعی از اومانیسم را بشارت می دهد که سعی در سبک کردن و ایجاد تماسی مستقیم تر میان انسان و خدا دارد. رودررویی جانانۀ مؤلف با تعصبات و کژتابی های روزگار خود، این کتابِ سرشار از ارجاعات دانشورانه به ادبا و نویسندگان گوناگون را به یکی از مهم ترین آثار دوران نوزایی بدل کرده است.


کلمات دیگر: