کلمه جو
صفحه اصلی

زیبایی شناسی

فارسی به انگلیسی

aesthetics

مترادف و متضاد

aesthetics (اسم)
زیبایی گرایی، زیبایی شناسی، مبحی

فرهنگ فارسی

شناختن زیبایی و آن رشته ایست از روانشناسی هدف زیبا شناسی شناساندن جمال و هنر است و آن درباره مجموعه انفعالات و احساسات درونی و زیبایی و زشتی و هزل و فکاهت و غیره گفتگو کند علم الجمال .

شناخت مفاهیم و مبانی فلسفی زیبایی؛ دانش ضوابط و ارزش‌های هنری


لغت نامه دهخدا

زیبایی شناسی. [ ش ِ ] ( حامص مرکب ) زیباشناسی. ( فرهنگ فارسی معین ). رجوع به زیباشناسی شود.

فرهنگ عمید

۱. شناختن زیبایی، شناسایی انواع زیبایی ها و هنرهای زیبا.
۲. علمی که دربارۀ زیبایی و احساساتی که از مشاهدۀ زیبایی در انسان پیدا می شود بحث می کند، علم الجمال، استتیک.

دانشنامه عمومی

زیبایی شناسی یکی از رشته های فلسفه است که به عنوان نظریهٔ تأمل در داوری های زیبایی شناختی و چیستیِ زیبایی و نسبت آن با ادراک تعریف می شود. همچنین زیبایی شناسی قابلیتی است برای درکِ بهترِ ادراکات و همچنین پدیده های سخت مانند تندیس و پدیده های نرم مانند موسیقی که باعث تغییر در روحیه و نگرش فرد می شود.
چند نکتهٔ مهم
نکتهٔ اول: تعبیر زیبایی شناسی درست و زیباشناسی غلط رایج و نادرست است. نباید آن را به کار برد.
نکتهٔ دوم: گاه از احساس و ادراک زیبایی به زیبایی شناختی تعبیر می شود. این نادرست است. باید به جای آن از واژه «زیبایی» استفاده کرد؛ مثلاً «نگاه به این گل حس زیبایی را در ما برمی انگیزد» و نه «زیبایی شناختی». اما اگر بحث دربارهٔ تحلیل چرایی ادراک زیبایی است، باید از تعبیر زیبایی شناختی استفاده کرد؛ مثلاً «از نظر زیبایی شناختی دربارهٔ زیبایی این گل می توان گفت ادراکی ملایم با نفس را در ما موجب می شود و… .»
نکتهٔ سوم: زیبایی شناسی شامل مباحث استدلالی و ریاضیاتی هم می شود؛ اما به دلیل سنخ موضوع از استحسان ها حرفه ای سرشار است؛ زیرا این استحسانات در نگاه درجه دومی قوام کافی را دارند. استحسان درجه دومی (حرفه ای) یعنی تعلیل و تحلیل روان شناختی، فیزیولوژیک و فرهنگی اجتماعی زیبایی.
«زیبایی شناسی هرگونه بحث علمی و قابل پذیرش در میان دانشمندان دربارهٔ زیبایی است. زیبایی شناسی مشحون از مباحث استحسانی درجه اولی و درجه دومی است و این ایرادی ندارد. بحث هایی چون چیستی زیبایی، چگونگی و چرایی درک زیبایی، عصب ادراک شناسی زیبایی (نک: علوم ادراکی) و نیز تحلیل وجوه زیبایی یک موجود خاص مانند یک مخلوق از مخلوقات الهی (یک گل) یک اثر هنری یا یک ادراک زیبایی مانند عشق، اوج لذت جنسی و بهجت که در آن سنخ ادراکات زیبایی وجود دارد، همه و همه از مباحث زیبایی شناسی است.»
هدف زیبایی شناسی توضیح چیستی زیبایی و نحوهٔ درک ما از آن و نیز تحلیل سطوح و گونه های آن است. همچنین شاید توصیه برای زیباسازی هم بتواند جزء مباحث آن قلمداد شود (هنجاری).
فیلسوفان و هنرمندان از ابتدای تاریخ بر سر زیبایی اختلاف نظر داشتند به صورتی که افلاطون زیبایی را هماهنگی اجزا با کل می دانست و آن را به دو نوع زیبایی طبیعت و موجودات زنده و زیبایی هندسه، خط و دایره تقسیم می کرد. او معتقد بود که زیبایی طبیعی نسبی است، در حالی که زیبایی هندسی یا آنچه به دست بشر ساخته می شود مطلق است و آنچه در نظریه افلاطون، زیبایی هندسی نامیده شده را لوکوربوزیه زیبایی مهندسی نامیده است. هگل بر اساس نظریات افلاطون، قائل به دو نوع زیبایی طبیعی و هنری بود. در هر حال تصدیق یقینی برای وجود خارجی زیبایی بسیار مشکل است.

دانشنامه آزاد فارسی


فرهنگستان زبان و ادب

{aesthetics/ esthetics} [سینما و تلویزیون، هنرهای تجسمی] شناخت مفاهیم و مبانی فلسفی زیبایی؛ دانش ضوابط و ارزش های هنری

نقل قول ها

زیبایی شناسی از رشته های فلسفه است که به عنوان نظریهٔ تأمل در داوری های زیبایی شناختی و چیستیِ زیبایی و نسبت آن با ادراک، تعریف می شود.
• «زیبایی شناسی (فلسفهٔ زیبایی): ۱. شناختی که ماهیت و طبیعت اصلی زیبایی، شناخت زیبایی و داوری شخصی را دربارهٔ چیزی که زیبا یا نازیباست شامل می باشد، همچنین تأثیر زیبایی را در عقل و عواطف بشر مطالعه می کند. ۲. مطالعهٔ سیستماتیک زیبا، به ویژه در ارتباط با هنرهای زیبا، شامل تعریف زیبایی و تنظیم اصول لازم برای تولید و ارزشیبابی کارهای هنری. ۳. نظریه کانت منبی بر اینکه زمان و مکان دو شکل از اشکال ادارک حسی بدیهی یا انتزاعی هستند.» -> علی اکبر شعاری نژاد

جدول کلمات

استتیک

پیشنهاد کاربران

زیبایی شناسی ( به آلمانی: Ästhetik؛ انگلیسی: aesthetics ) یا حسّیک[۱] یکی از رشته های فلسفه است که به عنوان نظریهٔ تأمل در داوریهای زیبایی شناختی تعریف می شود. [۲]
محتویات [نمایش]
مسائل مهم زیبایی شناسی [ویرایش]
آیا هنر قابل تعریف است؟ [ویرایش]
یکی از نخستین پرسش ها در زیبایی شناسی آن است که چرا زیبا، زیبا می نماید؟ یا به عبارت دیگر آنکه هنر و اثر هنری چیست؟[۳] در پاسخ چند تعریف محتمل مطرح شده اند:
نظریه صورت معنادار: هنر مجموعهٔ آثاری است که دارای نسبت معینی میان اجزای خود هستند؛ که بر اساس آن در میان منتقدان حساس، احساس زیبایی شناسانه بر می انگیزند. [۴]
نظریه ایده آلیستی: هنر مجموعه ایده ها یا احساسات ذهن هنرمند است؛ که به صورت جرح و تعدیل شده به افراد دیگر منتقل می گردند. [۵]
نظریه نهادی: هنر مجموعه آثاری انسان ساخت است که از جانب اهالی هنر، شان هنری یافته اند. [۶]
تعریف دانشنامه بریتانیکا: هنر به کارگیری مهارت های عملی و تصورات ذهنی در خلق اشیا یا محیط هایی زیباست، که با دیگران می توانند به اشتراک گذارده شوند. [۷]
تعریف دانشنامه ویکی پدیای انگلیسی: هنر مجموعه آثار یا فرآیندهای انسان ساختی است که تعمدا عناصری نمادین را در جهت اثرگذاری بر عواطف، احساسات یا هوش انسانی به کار می گیرد. [۸]
تعریف فرهنگنامه سخن:هنر هر نوع فعالیت غیرمعطوف به سود مادی و مبتنی بر برداشت های شخصی از محیط و طبیعت با استفاده از نیروی تخیل و قواعد زیبایی شناختی است. [۹]
لازم به ذکر است که تمامی این تعاریف با انتقاداتی رو به رو بوده اند.
فلسفه نقد هنری [ویرایش]
بخش دیگری از مباحثات فلسفی درباره هنرها متوجه روش ها و توجیهات اقسام مطالبی بوده که درباره هنر می نویسند؛ مثلا اینکه مقاصد یا نیات اظهارشده هنرمند تا چه حد در تفسیر انتقادی اثر هنری، ارتباط و مناسبت دارد. [۱۰]
ارزش آثار هنری [ویرایش]
یکی از مسائل مهمی که در باب ارزش آثار هنری طرح می شود، تغییرات پیش آمده در اجرای آثار تاریخی است. مسئله مطرح شده این است که آیا در اجراهای موسیقی باید اصالت تاریخی و نزدیکی به نسخه اصلی را نصب العین قرار داد یا خیر؟[۱۱]
مسئله مهم دیگر در بحث ارزش آثار هنری، این است که آیا ارزش هنری تابلویی اصل از ارزش هنری بدل و کپی کاملی از آن بیش تر است و چگونه؟[۱۲]
جایگاه زیبایی شناسی در فلسفه معاصر [ویرایش]
زیبایی شناسی از رشته های سنتی فلسفه بوده، و به ویژه در سده های هفدهم و هجدهم بسیار پررونق بوده است. [۱۳] اما امروزه از رشته های غیرفعال فلسفه می باشد. بسیاری از فیلسوفان معاصر متفق القول هستند که زیبایی امری ذهنی و انتقال ناپذیر است. [۱۴] کسی راه ساختن ترانه های موسیقی درست یا اشعار کامل را نمی شناسد؛ و گرایش شدیدی به جانب این عقیده هست که دوست داشتن، دلیل و برهان نمی خواهد[۱۵]
جستارهای وابسته [ویرایش]
زیبایی
فلسفه
هنر
پانویس [ویرایش]
↑ شمس الدین ادیب سلطانی، واژه نامهٔ سنجش خرد ناب، صفحهٔ ۱۰۹۸/29
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحهٔ ۷۹
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۱ و ۲۲۲
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۴
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۶
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۹
↑ http://en. wikipedia. org/wiki/Art#Definition
↑ http://en. wikipedia. org/wiki/Art
↑ فرهنگ فشرده سخن، جلد دوم، صفحات ۲۶۲۷ و ۲۶۲۸
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۳۳
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۳۷ و ۲۳۸
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۴۰
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۷۹
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۸۰
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۸۰
معرفی کتب فارسی برای مطالعه بیش تر [ویرایش]
محمود عبادیان: زیبایی شناسی به زبان ساده - مرکز مطالعات و تحقیقات هنری.
بندتو کروچه: کلیات زیبایی شناسی - انتشارات علمی و فرهنگی.
مونرو بیردزلی و جان هاسپرس: تاریخ و مسائل زیبایی شناسی - انتشارات هرمس.
راجر اسکراتن و جان هاسپرس: فلسفهٔ هنر و زیبایی شناسی - انتشارات دانشگاه تهران.
آن شپرد: مبانی فلسفه هنر - انتشارات علمی و فرهنگی.
گوردون گراهام: فلسفه هنرها، درآمدی بر زیبایی شناسی - انتشارات ققنوس.
تری ایگلتون: پیش درآمدی بر نظریه ادبی - نشر مرکز.
ژان پل سارتر: زیبایی شناسی - موسسهٔ انتشاراتی آهنگ دیگر.
یورگ کورت گروتر: زیبایی شناسی در معماری - انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
جان لنگ: آفرینش نظریهٔ معماری:نقش علوم رفتاری در طراحی محیط - موسسهٔ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
[نمایش]
ن • ب • و
فلسفه
[نمایش]
ن • ب • و
زیبایی شناسی
این یک نوشتار خُرد فلسفه است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: زیبایی شناسی شاخه های فلسفه فلسفه اجتماعی طراحی
قس عربی
علم الجمال أو الاستاطیقا أحد الفروع المتعددة للفلسفة لم یعرف کعلم خاص قائم بحد ذاته حتى قام الفیلسوف بومغارتن ( 1714–1762 ) فی أخر کتابه تأملات فلسفیة فی بعض المعلومات المتعلقة بماهیة الشعر 1735 إذ قام بالتفریق بین علم الجمال وبقیة المعارف الإنسانیة واطلق علیه لفظ الاستاطیقا ‘‘‘Aesthetics ‘‘‘و عین له موضوعاً داخل مجموعة العلوم ال . . .

زیبایی شناسی: زیبایی شناسی درحقیقت بررسی علمی ونظام مند مفهوم زیبایی است. گر چه زیبایی را نمی توان امری فردی وسلیقه ای دانست اما عموم مردم معمولا درمورد زیبایی یا نازیبایی یک اثر ادبی یافیلم به اتفاق نظر می رسند. کشف علل وعناصر دخیل درزیبا ماندن یک اثر یا فیلم درحوزه ی دانش گسترده ی زیبایی شناسی نهفته است. ( اصطلاح سینمایی )


کلمات دیگر: