کلمه جو
صفحه اصلی

گرهارد دورفر

دانشنامه عمومی

گرهارد دورفر (به آلمانی: Gerhard Doerfer) (زادهٔ ۸ مارس ۱۹۲۰ در کونیگسبرگ – درگذشتهٔ ۲۷ دسامبر ۲۰۰۳ در گوتینگن) دانشمند آلمانی در زمینهٔ زبان های ترکی، مغولی و تونگوس است.
گرهارد دورفر در خانوادهٔ فرانتس و آدینا دورفر در کونیگسبرگ (کالینینگراد کنونی) در پروس خاوری به دنیا آمد. او تا سال ۱۹۲۸ در دبستان در کونیگسبرگ درس می خواند تا اینکه پدرش، که مأمور پست بود، به برلین منتقل شد. پیش از آن، در طی دوران کودکی در کونیگسبرگ، دورفر به زبان های مختلف لهستانی، روسی، لیتوانیایی و کشوبیری، که در آن مناطق تکلم می شد، علاقه مند شد. او سپس تحصیلاتش را در برلین از سال ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۸ ادامه داد و به دبیرستان راینیکندروف-اُست رفت. در سال ۱۹۳۸ او مجبور شد تا مدرسه را بدون هیچ تأییدیه ای به خاطر ضدیتش با ایدئولوژیِ غالب ترک کند. او بیکار شد و مجبور شد به خدمات اجباری (به آلمانی: Reichsarbeitsdienst) و سپس به خدمت وظیفه از سال ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵ بپیوندد، تا اینکه بالاخره به اسارت جنگی درآمد. در طی خدمت وظیفه اش، او اوقات فراغت را صرف یادگیری زبان های پلینزی، مخصوصاً زبان جزیرهٔ ساموا از طریق کتاب هایی که همراهش بود، کرد. او در بهار ۱۹۴۶ به برلین برگشت و به شغل های مختلفی روی آورد. دورفر بعد از کار به کلاس های شبانهمی رفت و در ۲۵ مارس ۱۹۴۹، با افتخار، امتحان ورودی دانشگاه را گذراند.
دورفر در دانشگاه هومبولت در برلین از زمستان ۱۹۴۹–۱۹۵۰ تا تابستان ۱۹۵۱ درس خواند و در کلاس های درسی زبان ها و ادبیات رومی تبار (به انگلیسی: Romance Languages and Literature) (با ویکتور کلمپرر و کورت بالدینگر)، انگلیسی (با مارتین لنرت) و اسلام شناسی (با ریچارد هارتمن) شرکت جست. مشکلات مالی شوهرمادرش مجبورش کرد که تحصیلات را برای یک ترم قطع کند و به تأمین معاش خانواده بپردازد. او دوباره قادر گشت که به مطالعاتش به عنوان دانشجو از آغاز شروع کند و بعدها به عنوان دارندهٔ بورس، در دانشگاه آزاد برلین (به آلمانی: Freie Universität)، از ترم تابستان ۱۹۵۲ تا ترم تابستان ۱۹۵۴ تحصیل کرد. در اینجا او زبان های ترکی و آلتایی (به کمک کارل هنریخ منگز)، اسلام شناسی (با کمک والتر برونو هنینگ)، ایران شناسی (با اولاف هنسن) و لغت شناسی و فلسفه (با مایکل لندمن) آموخت. او دکتری اش را در زمینهٔ مطالعات زبان های ترکی و آلتایی در ۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۵۴ با ارائهٔ رساله «در نحو از تاریخ راز مغول ها» (به آلمانی: Zur Syntax der Geheimen Geschichte der Mongolen) (که منتشرنشده باقی ماند) گرفت. این رساله، جدا از برخی گلچین هایی بود که بعدها تجدیدنظر و در دو مقاله منتشر کرده بود.
بعد از فارغ التحصیلی، به خاطر مواجه شدن با بیکاریِ گسترده متداول در اوایل دههٔ ۱۹۵۰ در برلین، او در ابتدا توانست تا موقعیت موقتی به دست آورَد. او به عنوان دستیار آموزشی در آکادمی علوم و ادبیات در ماینز از اکتبر ۱۹۵۵ تا بهار ۱۹۵۷ مشغول به کار شد؛ و اولین جلد از لغت شناسی (فیلولوژی) ترکی فندامنتا (به انگلیسی: Philologiae Turcicae Fundamenta) (ویسبادن، ۱۹۵۹) را تجدیدنظر کرد که در آن چهار مقالهٔ “Das Gagausische,” “Das Krimosmanische,” “Das Aserbeidschanische,” ,“Das Krimtatarische ” را نوشت. او همچنین نقشهٔ مناطق زبان های ترکی را پیش بینی کرد و سعی کرد تا یک رونویسی متحد و آرایش دستوری در این کار ایجاد کند.


کلمات دیگر: