استعمال مجازی

[ویکی فقه] استعمال مجازی استعمال لفظ در غیر معنای موضوعٌ له با قرینه و وجود مناسبت است.
استعمال مجازی، به معنای استعمال لفظ در غیر معنای موضوعٌ له، به سبب وجود قرینه و مناسبت بین معنای موضوع له و معنای غیر موضوع له می باشد، مانند: استعمال لفظ «اسد» در «انسان شجاع» با قرینه و مناسبتِ «شباهت در شجاعت». بنابراین، استعمال لفظ در معنای غیر موضوع له افزون بر مناسبت، به قرینه احتیاج دارد.
ملاک صحت استعمال مجازی
در این که ملاک صحت استعمال مجازی چیست، میان اصولیون اختلاف است؛ مشهور، ملاک صحت این استعمال را وضع، و به بیان دیگر، اجازه و ترخیص واضع با ملاحظه علاقات مذکور در علم بیان می دانند. اما برخی دیگر مانند مرحوم آخوند ملاک صحت استعمال را پسندیدن طبع انسان می دانند، چه این علاقه بین معنای مجازی و حقیقی از انواع علایق منصوص باشد و چه نباشد؛ بنابراین، صحت استعمال، به طبع و ذوق بستگی دارد و استعمالی که مورد پسندِ ذوق سلیم و طبع مستقیم قرار گیرد، استعمال صحیح می باشد.
عناوین مرتبط
...