مروست
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
مروست . [ م َرْ وَ ] (اِخ ) دهی مرکز دهستان هرات - مروست ، بخش شهر بابک ، شهرستان یزد، واقع در 96هزارگزی شمال باختری شهر بابک و کنار راه شوسه ٔیزد به مروست ، با 2542 تن سکنه . آب آن از قنات و محصول آن غلات است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10).
مروست. [ م َرْ وَ ] ( اِخ ) دهی مرکز دهستان هرات - مروست ، بخش شهر بابک ، شهرستان یزد، واقع در 96هزارگزی شمال باختری شهر بابک و کنار راه شوسه ٔیزد به مروست ، با 2542 تن سکنه. آب آن از قنات و محصول آن غلات است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10 ).
مروسة. [ م ُ رَوْ وَ س َ ] ( ع ص ) مرأسة. نقطه دار. منقوطه. و برای فرق میان فاء و قاف ، «فاء» را فاء مروسة گویند. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) : خرفق ، اول الاسم خاء مفتوحة بعدها راء ساکنة ثم فاء مروسة مفتوحة ثم قاف... ( مفردات ابن البیطار ج 1 ص 53 ). زیزفون ، أوله زای مفتوحة بعدها یاء باثنتین من تحتها ساکنة بعد زای اخری مفتوحة ثم فاء مروسة مضمومة... ( ابن البیطار ).
مروست . [ م َرْ وَ ] (اِخ ) از بلوکات میان شیراز و یزد، حد شمالی آن انار، شرقی شهر بابک ، جنوبی هرات و غربی بوانات فارس است . مرکز آن قصبه ٔ مروست و دارای 12 قریه و مساحت آن 50 فرسخ و جمعیتش 2412 تن است . (از جغرافیای سیاسی کیهان ). از بلوک فارس ، میانه ٔ شمال و مشرق شیراز درازای آن از تاج آباد تا مزرعه ٔ صحاف چهارده فرسخ و پهنای آن از دو فرسخ نگذرد از مشرق و شمال به بلوکات شهر بابک کرمان و از مغرب به بلوک بوانات و از جنوب به بلوک نی ریز محدود است . قصبه ٔ بلوک نیز به نام مروست است . (از فارسنامه ٔ ناصری ). ولایت پارس پنج کورت است هر کورتی به پادشاهی که نهاد آن کورت به آغاز او کرده است باز خوانده اند برین جملت ؛ کوره ٔ اصطخر، کوره ٔ دارابجرد...و شهرهاء این کوره (کوره ٔ اصطخر) این است ...بوان و مروست . بوان شهرکی است با جامع و منبر و مروست با آن رود، و میوه بوم است چنانک درختان آن مانند بیشه است و به اعمال کرمان نزدیک است و هواء آن معتدل است و آبهاء روان دارد و آبادان است . (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 125).
دانشنامه عمومی
مجموعه بناهای تاریخی مرکزی مروست نقطه دیدنی تاریخ این شهر است. این مجموعه عبارت است از: مسجد شاه حسین مروست، متعلق به دوران قاجاریه (که در فهرست آثار ملی ثبت شده است)، مسجد حاجی قاسم، گنبدی، قلعه تاریخی مروست، مسجد جامع، بقعه شیخ عبدالله، بقعه شیخ بهاالدین و کاروانسرای شعبه.
قدمت قلعه مروست به پیش از اسلام بازمی گردد. این قلعه با ساختاری از مصالح خشت و گل و به کارگیری آجر در سر در آن بر بالای بلندی و مشرف به شهر مروست قرار دارد.این قلعه دارای سه برج مدور در سه گوشه آن است. در قسمت ضلع جنوب غربی قلعه بجای برج، سر در ورودی قلعه قرار گرفته است. سر در قلعه در دو طبقه بنا شده است که سقف طبقه اول کلاً فرو ریخته است و فقط پایه های آن بجا مانده است.قرار گرفتن بر بلندی و اشراف آن به شهر و جاذبه و نمای آن از دوردست و به هنگام ورود به مروست از خصوصیات بارز این بنا محسوب می شود.محصولات کشاورزی این منطقه عبارتند از:گندم، جو، ذرت، انگور، پسته و اناراین شهر مهم ترین قطب کشاورزی استان یزد و یکی از مناطق اصلی تولید انگور در ایران می باشد.
دانشنامه آزاد فارسی
شهری در استان یزد، شهرستان خاتم، و مرکز اداری بخش مروست. با ارتفاعی حدود ۱,۵۴۵ متر، در دشتی در ۱۶۰کیلومتری جنوب یزد و ۴۹کیلومتری شمال غربی هرات، سر راه هرات به مهریز و یزد، در حاشیۀ شمال غربی شوره زار مروست، قرار دارد. اقلیم این شهر معتدل و خشک و جمعیت آن ۷،۶۰۹ نفر است (۱۳۸۵).