کلمه جو
صفحه اصلی

پیوند عضو

دانشنامه عمومی

پیوند عضو (به انگلیسی: Organ transplantation) اندام یا بافتی است که در بخشی از بدن کاشته شود.
در ژانویه ۲۰۱۳ نخستین عمل جراحی پیوند دست در بریتانیا با موفقیت انجام شد.
انواع پیوندینه های رایج عبارت اند از:
معروف ترین بافت هایی که پیوند زده می شوند عبارتند از کلیه و مغز استخوان. ولی پیوند قلب، کبد، قرنیه، روده، لوزالمعده، انگشت، عصب و... نیز انجام می شود.
بیمارستانهای مجهز برای پیوند اعضاء پس از کسب اجازه کتبی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، می توانند از اعضای سالم بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان بر طبق نظر کارشناسان خُبره مسلم باشد، به شرط وصیت بیمار یا موافقت ولی میت جهت پیوند به بیمارانی که ادامه حیاتشان به پیوند عضو یا اعضای فوق بستگی دارد استفاده نمایند.

دانشنامه آزاد فارسی

پیوند عضو (transplant)
در پزشکی، انتقال یک بافت یا عضو از انسانی به انسان دیگر یا از بخشی از بدن به بخش دیگر (مثل پیوند پوست). عمل های جراحی پیوند عضو اغلب به منظور نجات جان بیمار انجام می شود؛ و چون سیستم دفاعی بدن به دفع بافت خارجی تمایل دارد، انطباق دقیق دهنده و گیرنده عضو و استفاده از داروهای ایمیونوساپرسیو ضروری است. با این حال، این گونه عمل های جراحی همیشه موفقیت آمیز نیست. پیوند قرنیه که ممکن است بینایی را به چشم بیمار یا فرد صدمه دیده بازگرداند، نخستین بار در ۱۹۰۵ انجام شد که قدیمی ترین عمل پیوند موفقیت آمیز در انسان است. از میان اعضای داخلی، پیوند کلیه نخستین بار در اوایل دهۀ ۱۹۵۰ انجام شد و در میان اعضای بدن، برای پیوند این عضو بیشتر ین تقاضا وجود دارد. هم اکنون قلب، ریه ها، کبد، بافت لوزالمعده، استخوان و مغز استخوان، را پیوند می زنند. اغلب اعضای پیوندی را از اجساد اهداشده برمی دارند که معمولاً کسانی اند که به مرگ مغزی دچار شده اند، یا از بانک بافت های منجمد تأمین شده اند. در موارد نادر، کلیه ها، قرنیه ها و بخشی از کبد را ممکن است از اهداکنندگان زنده دریافت کنند. در ۱۹۹۰ جایزۀ نوبل در پزشکی یا فیزیولوژی به دو جراح امریکایی به نام های، دونال تامس و جوزف ماری، به سبب ابتکار عملشان در پیوند بافت و عضو تعلق گرفت. نخستین آزمایش ها برای پیوند اعضای اصلاح ژنتیک شدۀ حیوانات به انسان ها در ژوئیۀ ۱۹۹۵ به تأیید دولت امریکا رسید. در ۱۹۹۹ پژوهشگران امریکایی دریافتند بیمارانی که در انتظار پیوند کلیه اند را می توان با تزریق منظم سلول های منجمد کبد زنده نگه داشت. این سلول ها را به سهولت از کبدهای آسیب دیده ای می توان برداشت که برای اهدای کامل مناسب نیستند. در گذشته، نخستین پیوند ریه از یک اهداکننده در اکتبر سال ۲۰۰۰ انجام شد. اگرچه دریافت کننده در مارس ۲۰۰۱ بر اثر عوارض مربوط به پیوند بعدی کبد درگذشت، اما ریه پیوندی به کار خود ادامه داده بود.

پیوند عضو (فقه). پیوند عضو به انسان چه مصنوعی و چه عضوی که از انسان یا حیوان دیگری گرفته باشند. این عمل به خودی خود جایز است، جز آن که مستلزم قطع عضو از دیگری به طور حرام شود (← تشریح). عضو پیوندشده جزو بدن تازه می شود و دیگر میته و نجس نخواهد بود، ولو آن که از کافر یا حیوان نجس العین گرفته شده باشد. در جواز پیوند مجدد عضوی که به قصاص یا اجرای حدّ از کسی قطع شده باشد، اختلاف نظر است. فرد زندۀ بالغ و عاقل می تواند اعضای خود را در زمان زندگی چنانچه ضرری قابل توجه به جان او نداشته باشد و نیز برای بعد از مرگش به منظور پیوند به دیگری وصیت کند یا بفروشد و در قبال اجازه ای که برای قطع عضوش می دهد پول دریافت کند. در موارد یادشده، قطع عضو، به نظر برخی دیه ندارد.


کلمات دیگر: