کلمه جو
صفحه اصلی

جیرفت

فارسی به انگلیسی

jiroft

فرهنگ فارسی

شهری است بکرمان که در خلافت عمر مفتوح شد .

لغت نامه دهخدا

جیرفت. [ رُ ] ( اِخ )شهری است بکرمان که در خلافت عمر ( رض ) مفتوح شد. ( منتهی الارب ). نیم فرسنگ اندر نیم فرسنگ است. جایی آبادان و بسیارنعمت و ایشان را رودی است تیز همی رود بانگ کنان و آب وی چندان است که شست آسیا بگرداند و اندرجویهای این خاک زر یابند. ( حدود العالم ). یکی از شهرستانهای استان هشتم کشور و خلاصه مشخصات آن بشرح زیر است : از طرف شمال بشهرستان بم ، از خاور به شهرستان ایرانشهر، از جنوب به بندرعباس ، از باختر ببخش بافت و سعادت آباد از شهرستان سیرجان. هوای بخشها و دهستانهای تابع شهرستان مختلف و بطور کلی قسمتهای مرتفع ( بیش از 1200 گز ) سردسیری و قسمتهای پست معتدل و سردسیری است. محصول عمده آن غلات ، حبوبات ، خرما و لبنیات است. شهرستان جیرفت از بخش های زیر تشکیل شده است : 1- بخش سبزواران شامل دهستان سبزواران. 2 - بخش جبال بارز شامل دهستان گاوکان ، امجز، مسکون. 3 - بخش ساردوئیه شامل دهستان دلفارد، بهرآسمان ، گور، سرویزن ، اسفندقه ، هنزا، سرمشک ، گروه و ساردوئیه. 4 - بخش کهنوج شامل دهستان انگهران ، مارز، کوه شهری ، رمشک ، منوجان ، قلعه گنج ، رودبار، نمداد و گلاشکرد. بخش سبزواران مشتمل بر 202 آبادی و بالغ بر 18970 تن جمعیت است ، بخش جبال بارز 237 آبادی و 9928 تن ، بخش ساردوئیه 552 آبادی و 18802 تن ، بخش کهنوج 336 آبادی و 34274 تن. بنابراین شهرستان جیرفت از 1300 آبادی تشکیل شده و 81974 تن سکنه دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8 ).

دانشنامه عمومی

جیرُفت شهری در ناحیه جنوب استان کرمان و مرکز شهرستان جیرفت است و در ناحیه جنوب ایران قرار گرفته است. جمعیت این شهر بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران برابر ۱۳۰٬۴۲۹ نفر است.
بادهای غربی و جنوب غربی که در فصل پاییز، زمستان و بهار با انتقال رطوبت از دریای سرخ و مدیترانه سبب ابرناکی و بارندگی می شوند.
بادهای شرق و شمال شرق متأثر از سیبری و قطب شمال در فصل سرد باعث رخنهٔ جبهه هوای سردُ خشک و متعاقباً کاهش محسوس دما می شوند.
باد شمال در فصل تابستان و از سمت کوهستان های شمالی می وزد و موجب خشکی هوا و وزش باد داغ می شود که بین مردم بومی به «باد لوار» مشهور است.
بادهای موسمی در فصل تابستان باعث انتقال رطوبت دریاهای جنوب به جیرفت شده و مسبب رگبارهای تابستانه هستند.
جیرفت از دو کلمه جیر به معنی پست و پایین و افت به معنی افتاده تشکیل شده است و به طور کلی جیرفت به معنای جلگه پست آبرفتی است. در برخی منابع نام شهر را به معنای کنار رود دانسته اند و نظر دیگر اینکه جی مخفف جوی آب نام داشته و رفت فعل ماضی از مصدر رفتن و روییدن و پاک کردن است که گفته می شود این شهر در گذشته به وسیله سیل مهیبی از بین رفته که پس از آن گفته شده «جی رفت».
شهر جیرفت در ارتفاع ۷۲۰ متر از سطح دریا و در دره ای پهن گسترده شده و از موقعیتی دشتی و کوهستانی برخوردار است.
این شهر از شمال، مشرق و مغرب بین ارتفاعات ساردوئیه، جبال بارز و اسفندقه محصور می باشد. کوه های جیرفت دنباله رشته کوه زاگرس جنوبی می باشند و این ارتفاعات شامل بحرآسمان در شمال وشمال غرب و جبال بارز در شرق و شمال شرقی هستند. قله نشانه با ارتفاع ۳۸۸۶ متر بلندترین قلّه جیرفت و قلّه علم شاه جبال بارز با ارتفاع ۳۷۴۱ متر از مهم ترین قلل جیرفت می باشد.


کلمات دیگر: