انفتاح

اِنفتاح
در اصول فقه، باز بودن راه علم به احکام برای مکلّف. علما در مسائل اعتقادی مانند وجوب شناخت خداوند، صفات او و ضرورت شناخت پیامبران و ائمه و معاد انفتاحی اند، یعنی دلایلی بسیار از عقل و نقل وجود دارد که بدان وسیله انسان یقین به احکام اعتقادی پیدا می کند، پس بحث انفتاح و انسداد تنها در احکام شرعی فرعی مطرح است. اکثر اصولیان در احکام فرعیه انفتاح حقیقی را مردود می دانند؛ اما به نوعی از انفتاح معتقدند که به انفتاح حکمی معروف است و آن عبارت است از این که راه علم بر آنان بسته ولی راه «علمی» باز است. توضیح این که شارع طرق و ادله ای ـ هر چند ظنی ـ را حجّت قرار داده تا امکان دستیابی به جمیع یا اکثر احکام وجود داشته باشد. به این طرق و ادلّۀ ظنّی معتبر که شارع آن ها را معتبر شناخته «ظنّ خاص» یا «ظنّ معتبر» نیز گویند و به احکام حاصل از این ظنون، «علمی» گویند، یعنی علم به اعتبار ظنون معتبر مانند خبر واحد ثقه یا اجماع.

[ویکی فقه] ــ انفتاح به معنای باز بودن راه علم به احکام و نیز یکی از قواعد علم تجوید می باشد. ــ انفتاح، باز بودن راه علم یا علمی به احکام شرعی در عصر غیبت است.
ــ اِنفتاح دارای دو معنا می باشد:۱ - به معنی باز بودن راه علم و علمی به احکام در مقابل انسداد می باشد۲ - در علم تجوید، فاصله گرفتن سطح زبان از سقف دهان هنگام تلفظ حرف را انفتاح گویند. ــ انفتاح، مقابل انسداد بوده و به معنای باز بودن راه علم یا علمی به احکام شرعی فرعی به روی مکلفان در زمان غیبت امامان معصوم علیهم السلام است.
← انفتاح به معنای نخست
درباره انسداد و انفتاح باب علم نسبت به احکام شرعی، سه مبنا وجود دارد؛ یکی از آن مبانی، مبنای «انفتاح حقیقی» است که گروهی از قدما مانند سید مرتضی و پیروان وی طرفدار آن بوده و باب علم را نسبت به احکام فرعی باز می دانند و معتقدند نیازی به رجوع به ظنون، هم چون خبر واحد، نیست. اگر کسی فقط باب علمی را باز دانسته ولی باب علم را مسدود بداند، معتقد به «انفتاح حکمی» شده است.
نکته
در باره احکام اعتقادی و اصول عقاید، هم چون شناخت خداوند، صفات او و شناخت پیامبران، تمامی علمای اصول معتقد به انفتاح هستند؛ از این رو، بحث اصولی انسداد و انفتاح باب علم فقط در احکام شرعی فرعی مطرح است.

[ویکی فقه] انفتاح (اصول). انفتاح، باز بودن راه علم یا علمی به احکام شرعی در عصر غیبت است.
انفتاح، مقابل انسداد بوده و به معنای باز بودن راه علم یا علمی به احکام شرعی فرعی به روی مکلفان در زمان غیبت امامان معصوم علیهم السّلام است.
توضیح انفتاح
درباره انسداد و انفتاح باب علم نسبت به احکام شرعی، سه مبنا وجود دارد؛ یکی از آن مبانی، مبنای «انفتاح حقیقی» است که گروهی از قدما مانند سید مرتضی و پیروان وی طرفدار آن بوده و باب علم را نسبت به احکام فرعی باز می دانند و معتقدند نیازی به رجوع به ظنون، هم چون خبر واحد، نیست. اگر کسی فقط باب علمی را باز دانسته ولی باب علم را مسدود بداند، معتقد به «انفتاح حکمی» شده است.
نکته
در باره احکام اعتقادی و اصول عقاید، هم چون شناخت خداوند، صفات او و شناخت پیامبران، تمامی علمای اصول معتقد به انفتاح هستند؛ از این رو، بحث اصولی انسداد و انفتاح باب علم فقط در احکام شرعی فرعی مطرح است.