کلمه جو
صفحه اصلی

اشعریان

فرهنگ فارسی

فرقه ای از مسلمانان پیرو ابو الحسن اشعری وی مخالف معتزله بود . به عقیده او ایمان عبارتست از تصدیق به قلب اما قول بلسان و عمل بارکان از فروع آنست و کسی که به قلب تصدیق کرد یعنی بوحدانیت خدای تعالی اقرار آورد و به پیغامبران و آنچه از خداوند بر رسالت آورده اند از روی قلب اعتراف کرد ایمان او درست است و اگر هم در همان حال بمیرد مومن و رستگار شمرده می شود و مومن جز بانکار ایمان و لوازم آن از ایمان خارج نمی گردد . صاحب گناه کبیره اگر بدون توبه بمیرد حکم او با خداوند است یا او را برحمت خود میامرزد یا به شفاعت پیغامبر می بخشد و یا به مقدار جرمش عذاب می کند اما اگر توبه کند آمرزیدن او بر خدا واجب نیست زیرا خدا موجب است و چیزی بر او واجب نمی شود و اعتقاد به قبول توبه مبتنی بر سمع است . خدا مالک خلق خود است آنچه می خواهد می کند و بهرچه اراده کند فرمان می دهد . اگر همه خلق جهان را به بهشت برد مرتکب حیفی نشده است و اگر همه را به آتش افکند ظلمی نکرده است چه ظلم عبارتست از تصرف در آنچه ما یملک متصرف نیست یا عبارتست از وضع شئ در غیر موضع خود در صورتی که خداوند مالک مطلق است و از این روی نه ظلمی بر او متصور است و نه جوری بدو منسوب مو رد رویت گفته : هر چه موجود باشد مرئی خواهد بود . قال الله تعالی : وجوه یومئذ ناضره الی ربها ناظره . در اثبات سمع و بصر و یدو و جه برای خداوند گوید : این جمله صفات جبری است که چون سمع به آن ورود یافته اقرار به آن واجب باشد به آن طریق که شرع به آن وارد است و باری تعالی عالم است بعلم و قادر است بقدرت ... و همه این صفات قدیم است . توفیق پیش او خلق قدرتست بر طاعت و خذلان خلق قدرتست بر معصیت . امامت باتفاق و اختیار - نه بنص و تعیین - ثابت می شود و با ین ترتیب وی طریقه اهل سنت را تایید می کند . راجع به قر آن اشعریه بر خلاف قول معتزله معتقد به قدم آنند .

دانشنامه آزاد فارسی


دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اَشْعَریان ، عنوان طایفه ای از عرب ، شماری از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و گروهی از عالمان و محدثان شیعی در سده ۲ و ۳ ق .
اشعریان به نبت بن اُدَد بن زید بن یَشجُب بن عَریب بن زید بن کهلان معروف به اشعر، منسوبند. اشعر ۷ پسر داشت که هر کدام سر سلسله قبیله ای شدند و همه را اشعری می گفتند. مراد از اشعریان در این مقاله نسل جماهر، یکی از فرزندان اشعر است .
اشعریان پیش از اسلام
این اشعریان ، پیش از اسلام از قبایل نامدار و پر نفوذ در نواحی مختلف یمن از جمله ساحل غربی آن دیار به شمار می رفتند. گفته اند گروهی از اینان در حمله ابرهه به مکه در ۵۷۰ م وی را یاری دادند. در منابع اسلامی ، فضایل بسیاری به اشعریان پیش از اسلام نسبت داد، از جوانمردی و نیک خویی آنان یاد کرده ، و گفته اند چنان بودند که گویی در اموال و املاک و منازل و دارایی خود با مردم سهیم بودند.
گرویدن به اسلام
درباره زمان گرویدن اشعریان به اسلام اطلاع دقیقی در دست نیست . به گفته صاحب تاریخ قم نخستین کسی از اینان که به اسلام گروید، مالک بن عامر نام داشت که در مکه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را دیدار کرد و مسلمان شد. به گفته همو، وی نخستین کسی بود که از یمن به قصد اسلام هجرت کرد. پس از او عده بیشتری از اشعریان اسلام آوردند و بعدها به مدینه هجرت کردند، اما غالب منابع ، بدون اشاره به هجرت آنان به مکه ، آورده اند که در سال هفتم در جریان جنگ خیبر گروهی از اشعریان به سرپرستی ابوموسی اشعری (ه م ) از یمن به مدینه آمدند و در محضر پیامبر اکرم اسلام آوردند و حتی در غنایم فتح خیبر شریک شدند. یک روایت مشهور دیگر حکایت از آن دارد که این اشعریان از مسلمانانی بودند که پیش از آن به حبشه هجرت کرده بودند و در این زمان به مدینه آمدند، بنابراین اشعریان مذکور می بایست در مکه به اسلام گرویده باشند. به هرحال پیامبر صلی الله علیه و آله از اشعریان به شایستگی استقبال کرد و در حق آنان دعا فرمود.
اشعریان مشهور صدر اسلام
...


کلمات دیگر: