جعفر بن حرب

[ویکی فقه] جعفر بن حرب ، متکلم معتزلی قرن دوم و سوم بود. وی در طبقه هفتم معتزله و از رؤسای معتزلیان بغداد به شمار می آید.
چون در منابع عمر وی ۵۹ سال و سال وفاتش ۲۳۶ ذکر شده است ، می توان سال ولادتش را ۱۷۷ دانست . پدرش از نزدیکان خلیفه وقت بود و خودش در دستگاه واثق عباسی منزلتی داشت . گویا خیابان باب حرب در مغرب بغداد، به پدر وی منسوب بوده است . جعفر بن حرب در بصره نزد ابوالهُذَیلِ عَلّاف ، کلام معتزلی را آموخت ، اما شاگردی ابوالهذیل را رها کرد و در بغداد به شاگردی ابوموسی مُردار در آمد که ، به سبب زهدورزی اش ، به راهب المعتزله شهرت داشت . وی و جعفر بن مبشّر، شاگرد دیگر مردار، که شاخه جعفریه را به او و جعفر بن حرب نسبت داده اند، در دنیاگریزی از مردار پیروی می کردند. جعفر بن حرب در اواخر عمر زندگی زاهدانه و عزلت اختیار کرد، چنانکه نقل کرده اند به بهانه بیماری سل از شرکت در مجالس مناظره واثق خودداری می کرد.

مهارت جعفر بن حرب در مناظره
ظاهراً جعفر در دوره ای از زندگی خود، بنا به رسم آن روزگار، در مناظره های کلامی فراوانی شرکت می کرد و در ترویج اصول اعتزال نقش داشت . منابع از غلبه او در مناظره ها خبر داده اند، از جمله مناظره با زادان بخت ثنوی در دوران مأمون و مناظره با ابوجعفر محمد بن خلیل بغدادی معروف به سَکّاک ، شاگرد هشام بن حَکَم ، در باره حدوث علم خدا بود.

اسامی تعدادی از شاگردان جعفر بن حرب
جعفر شاگردانی نیز داشت ، از جمله ابوجعفر اِسکافی ، عیسی بن هَیثَم صوفی و ابومُجالِد احمد بن حسین بغدادی .

دیدگاه جعفر بن حرب درباره صفات الهی
...