کلمه جو
صفحه اصلی

جنگ خلیج فارس

دانشنامه عمومی

پایان جنگ ایران و عراق هم زمان با بروز تشنّج عراق و کویت بود. ارتش عراق در زمان حکومت صدام حسین و حزب بعث عراق در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۶۹ (۱۹۹۰ م) به کویت حمله و این کشور را اشغال کرد. عراق با این حمله باعث بروز بحرانی بین المللی گردید و اخطار شورای امنیت را نپذیرفت. آمریکا در سال ۱۳۶۹ (۱۹۹۱) با ائتلافی از کشورهای دیگر به کویت و سپس به عراق حمله کرد و ارتش عراق را از کویت بیرون راند.
آمریکا: ۵۷۵٬۰۰۰ سرباز
عربستان سعودی: ۵۲٬۰۰۰ سرباز
ترکیه: ۵۰٬۰۰۰ سرباز
بریتانیا: ۴۳٬۰۰۰ سرباز
مصر: ۳۵٬۰۰۰ سرباز
سوریه: ۱۶٬۰۰۰ سرباز
فرانسه: ۱۴٬۶۶۳ سرباز
کویت: ۷٬۰۰۰ سرباز
پاکستان: ۵٬۵۰۰ سرباز
کانادا: ۴٬۵۰۰ سرباز
اسپانیا: ۳٬۰۰۰ سرباز
امارات متحده عربی: ۲٬۰۰۰ سرباز
مراکش: ۲٬۰۰۰ سرباز
بنگلادش: ۲٬۰۰۰ سرباز
عمان: ۹۵۰ سرباز
نیجر: ۵۰۰ سرباز
بحرین: ۲۰۰ سرباز
سنگال: ۲۰۰ سرباز
چکسلواکی: ۲۰۰ سرباز
هلند: ۲۰۰ سرباز
هندوراس: ۱۵۰ سرباز
تخریب بخش قابل توجهی از ماشین جنگی حکومت بعث عراق
ایالات متحده آمریکا بریتانیا عربستان سعودی مصر فرانسه
نیروهای ائتلاف مصر سوریه مراکش عمان پاکستان کانادا امارات متحده عربی قطر بنگلادش ایتالیا استرالیا هلند نیجر فیلیپین سوئد آرژانتین سنگال اسپانیا بحرین بلژیک لهستان کره جنوبی سنگاپور نروژ چکسلواکی یونان دانمارک نیوزیلند مجارستان

دانشنامه آزاد فارسی

جنگنده F-117 اولین بار در جنگ خلیج فارس استفاده شد
منازعۀ مسلحانه ای که با حملۀ عراق به کویت و اشغال آن کشور آغاز شد و به جنگی تمام عیار انجامید، و با شکست عراق و آزاد شدن کویت به پایان رسید (اوت ۱۹۹۰ـ فوریۀ ۱۹۹۱). بهانۀ عراق برای حمله به کویت اختلاف مرزی بین دو کشور، ادعای ارضی دیرین عراق بر خاک کویت، و سوءاستفادۀ کویت از میدان نفتی مشترک رُمَیله در مرز دو کشور بود. کویت که تا ۱۸۸۹ بخشی از امپراتوری عثمانی بود، در این سال خودمختاری و در ۱۹۶۱ استقلال یافت، اما عراق تا ۱۹۶۳ موجودیت آن کشور را به رسمیت نشناخته بود. در جنگ ایران و عراق (۱۹۸۰ـ۱۹۸۸) روابط عراق و کویت به سبب کمک های مالی و سیاسی کویت به عراق بهبود یافت. بعد از جنگ، عراق خواهان بخشیده شدن بدهی های خود شد و ضمناً مدعی بود که کویت نفت مرز مشترک را می دزدد. برای همین خواستار گرفتن سهم خود شد، و در عین حال کویت را متهم کرد که با تولید مازاد بر سهمیۀ خود با پایین آوردن قیمت نفت به عراق ضرر می رساند. تنش بالا گرفت و عراق ادعای مالکیت بر کویت را بار دیگر مطرح، در دوم اوت ۱۹۹۰ سراسر کویت را اشغال و دولتی دست نشانده به ریاست یک سرهنگ کویتی منصوب کرد. شورای امنیت سازمان ملل و اتحادیۀ عرب بی درنگ عراق را محکوم کردند. عراق در هشتم اوت کویت را به قلمرو خود منضم کرد. یک هفته پس از اشغال کویت، تمرکز نیروهای بین المللی در عربستان سعودی آغاز شد. در ۲۹ نوامبر شورای امنیت قطعنامه ای مبنی بر استفاده از همۀ امکانات برای بیرون راندن عراق صادر، و پانزدهم ژانویۀ ۱۹۹۱ را ضرب الاجل خروج عراق از کویت تعیین کرد. در دوازدهم ژانویه کنگرۀ امریکا اجازۀ استفاده از قوۀ قهریه را به جورج بوش، رئیس جمهور امریکا داد. در هفدهم ژانویه نیروهای ائتلاف حملات گسترده به اهداف خود را آغاز کردند. نیروی هوایی و ارتباطات عراق از هم پاشید و عراق چندین موشک اسکاد به عربستان و اسرائیل پرتاب و دشمنان را به استفاده از سلاح های شیمیایی تهدید کرد. در ۳۰ ژانویه نیروی زمینی عراق شهر کوچک مرزی خفجی را در عربستان اشغال کرد. نیروهای ائتلاف در ۲۴ فوریه تعرض زمینی را آغاز کردند و ارتش عراق در مدت کوتاه ۱۰۰ ساعت درهم شکست و در حین عقب نشینی، چاه های نفت کویت را به آتش کشید و خسارات زیست محیطی عظیمی به بار آورد. در ۲۸ فوریه ائتلاف با اعلام پیروزی و دست یافتن به اهداف خود، آتش بس داد. تلفات عراق ۳۵هزار نفر برآورد شد، اما نیروهای ائتلاف تلفات اندکی دادند که ۲۴۰ کشته و ۴۵۸ زخمی امریکایی از آن جمله بود. در این جنگ امریکا از سلاح های بسیار پیشرفتۀ جدید استفاده کرد. فرماندۀ نیروهای ائتلاف ژنرال شوارتسکف امریکایی بود. این جنگ بعدها به جنگ اول خلیج فارس معروف شد. جنگ بعدی که با ائتلاف نیروهای امریکا و انگلیس و کمک چند کشور دیگر در آوریل ۲۰۰۳ به قصد سرنگونی رژیم صدام حسین آغاز شد و ۲۱ روز به طول انجامید و به اشغال عراق منجر شد، به جنگ دوم خلیج فارس معروف است.


کلمات دیگر: