شبکیه
فارسی به انگلیسی
فرهنگ فارسی
پردهای شفاف ونا ک درداخل کره چشم، پرده کره چشم
۱ - مونث شبکی . ۲ - ( اسم ) پرده ایست عصبی که داخلی ترین پرده های جدار کره چشم را تشکیل می دهد . این پرده از پخش شدن عصب باصره در داخل کره چشم بر روی مشیمه تشکیل می گردد . پرده شبکیه دارای دو قسمت خلفی و قدامی است . قمست خلفی که شبکیه حقیقی را می سازد پرده ایست نازک و شفاف و پشت گلی رنگ که از محل خروج عصب تا دایره دندانه دار کشیده شده و تمام قسمتهای حساس و سلولهای عصبی شبکیه را شامل است و نیز حبه بصری و لکه زرد در این قسمت واقعند ولی قسمت قدامی که سطح خلفی عنبیه را پوشانیده پرده نازکی است که دارای عملی مخصوص نمی باشد و حد فاصل قسمتهای قدامی و خلفی همان دایره دندانه دار است پرده عصبی چشم .
۱ - مونث شبکی . ۲ - ( اسم ) پرده ایست عصبی که داخلی ترین پرده های جدار کره چشم را تشکیل می دهد . این پرده از پخش شدن عصب باصره در داخل کره چشم بر روی مشیمه تشکیل می گردد . پرده شبکیه دارای دو قسمت خلفی و قدامی است . قمست خلفی که شبکیه حقیقی را می سازد پرده ایست نازک و شفاف و پشت گلی رنگ که از محل خروج عصب تا دایره دندانه دار کشیده شده و تمام قسمتهای حساس و سلولهای عصبی شبکیه را شامل است و نیز حبه بصری و لکه زرد در این قسمت واقعند ولی قسمت قدامی که سطح خلفی عنبیه را پوشانیده پرده نازکی است که دارای عملی مخصوص نمی باشد و حد فاصل قسمتهای قدامی و خلفی همان دایره دندانه دار است پرده عصبی چشم .
فرهنگ معین
(شَ بَ یِّ ) [ ع . شبکیة ] (ص نسب . ) (اِ. ) پرده ای است عصبی که داخلی ترین پرده های جدار کرة چشم را تشکیل می دهد.
لغت نامه دهخدا
شبکیة. [ ش َ ب َکی ی َ / ی ِ ] (ص نسبی ) تأنیث شبکی . منسوب به شبک .
( شبکیة ) شبکیة. [ ش َ ب َکی ی َ / ی ِ ] ( ص نسبی ) تأنیث شبکی. منسوب به شبک.
شبکیه. [ ش َ ب َکی ی َ / ی ِ ] ( ص نسبی ، اِ ) شبکیة. تورینه . در اصطلاح تشریح ، پرده نازکی است که از رشته های عصبی است و از پرد ( قرص بصری ) تا آوه امتداد دارد. از آن به بعد هم باز سطح داخلی موئین کرپ ( جسم هدبی ) و سطح خلفی ایرسا ( عنبیه ) را نیزمیپوشاند منتهی در این دو محل خیلی نازک و ساده میشود. و دیگر رشته های عصبی ندارد. این پرده از سمت داخل به پرده آبگینه ( زجاجیه ) و از طرف خارج به پارینه ( مشیمیه ) محدود میشود. شبکیه شفاف است و در چشم اشخاص زنده ارغوانی میباشد ولی در اثر روشنایی سفیدرنگ میشود. پس از مرگ رنگ آن رفته رفته خاکستری می گردد سرانجام سفید میشود. این پرده در محل داخل شدن پی بینایی و در حوالی آوه به مشیمیه می چسبد و در سایر جاها فقط با آن مجاور میباشد. چنانکه اشاره شد در سطح داخلی چشم درست در امتداد محور قدامی و خلفی آن قسمتی از شبکیه خیلی حساس است و چون رنگ آن نیز زرد است به آن «زردلک » میگویند. لکه ٔزرد بیضی شکل است و به اندازه یک تا دو میلیمتر میباشد. در مرکز خود یک فرورفتگی دارد که حساسترین نقاطشبکیه است و به آن گودال مرکزی میگویند. در سه میلیمتری داخلی این ناحیه ، قرص بصری قرار دارد که محل داخل شدن پی بینایی در چشم است و به شکل دایره میباشد.رنگش سفید و قطرش 1/5 میلیمتر میباشد. اطراف این قرص از سایر قسمتهای شبکیه قدری برجسته تر است ولی مرکزآن به عکس گودتر میباشد و به آن گودی طبیعی میگویند. در همین جا است که رگهای شبکیه داخل چشم میشوند. ساختمان شبکیه خیلی مفصل است و اگر قطعی از آن را زیرمیکروسکپ نگاه کنیم ده طبقه مختلف در آن خواهیم دید و بطور خلاصه شبکیه پرده حساس کره چشم است که درون آن را میپوشاند و شامل دو بخش خلفی و قدامی است :
1 - بخش خَلْفی ، این بخش شبکیه اصلی را تشکیل میدهد و در آن دو قسمت متمایز از هم میتوان تشخیص داد که یکی را لکه زرد و دیگری را نقطه کور میخوانند. لکه زرد بیضی شکل است و وسط آن اندکی فرورفته است. این قسمت در قطب خلفی کره چشم جای دارد و نقطه کور محل ورود عصب بینائی به چشم میباشد که به شکل دایره است رنگش سفید و قطرش 1/5 میلیمتر است.
2 - بخش قُدّامی که سطح داخلی جسم مژکی و عنبیه را میپوشاند. در ضخامت پرده شبکیه سه لایه متمایز از هم میتوان تشخیص داد که از بیرون به درون عبارتند از: الف - لایه سلولهای حسی ، در این لایه سلولهایی وجود دارد که از امواج نورانی تحریک و متأثر میشود و به سلولهای بینایی موسوم است. سلولهای بینایی به دو دسته تقسیم میشوند. سلولهای استوانه ای و سلولهای مخروطی. سلولهای استوانه ای سلولهایی هستند که زائده هاشان استوانه ای است و سلولهای مخروطی دارای زائده های مخروطی شکل میباشد. زائده های استوانه ای و مخروطی سلولهای بینایی مجاور لایه رنگی قرار دارند که فقط از یک ردیف سلول ساخته شده.
شبکیه. [ ش َ ب َکی ی َ / ی ِ ] ( ص نسبی ، اِ ) شبکیة. تورینه . در اصطلاح تشریح ، پرده نازکی است که از رشته های عصبی است و از پرد ( قرص بصری ) تا آوه امتداد دارد. از آن به بعد هم باز سطح داخلی موئین کرپ ( جسم هدبی ) و سطح خلفی ایرسا ( عنبیه ) را نیزمیپوشاند منتهی در این دو محل خیلی نازک و ساده میشود. و دیگر رشته های عصبی ندارد. این پرده از سمت داخل به پرده آبگینه ( زجاجیه ) و از طرف خارج به پارینه ( مشیمیه ) محدود میشود. شبکیه شفاف است و در چشم اشخاص زنده ارغوانی میباشد ولی در اثر روشنایی سفیدرنگ میشود. پس از مرگ رنگ آن رفته رفته خاکستری می گردد سرانجام سفید میشود. این پرده در محل داخل شدن پی بینایی و در حوالی آوه به مشیمیه می چسبد و در سایر جاها فقط با آن مجاور میباشد. چنانکه اشاره شد در سطح داخلی چشم درست در امتداد محور قدامی و خلفی آن قسمتی از شبکیه خیلی حساس است و چون رنگ آن نیز زرد است به آن «زردلک » میگویند. لکه ٔزرد بیضی شکل است و به اندازه یک تا دو میلیمتر میباشد. در مرکز خود یک فرورفتگی دارد که حساسترین نقاطشبکیه است و به آن گودال مرکزی میگویند. در سه میلیمتری داخلی این ناحیه ، قرص بصری قرار دارد که محل داخل شدن پی بینایی در چشم است و به شکل دایره میباشد.رنگش سفید و قطرش 1/5 میلیمتر میباشد. اطراف این قرص از سایر قسمتهای شبکیه قدری برجسته تر است ولی مرکزآن به عکس گودتر میباشد و به آن گودی طبیعی میگویند. در همین جا است که رگهای شبکیه داخل چشم میشوند. ساختمان شبکیه خیلی مفصل است و اگر قطعی از آن را زیرمیکروسکپ نگاه کنیم ده طبقه مختلف در آن خواهیم دید و بطور خلاصه شبکیه پرده حساس کره چشم است که درون آن را میپوشاند و شامل دو بخش خلفی و قدامی است :
1 - بخش خَلْفی ، این بخش شبکیه اصلی را تشکیل میدهد و در آن دو قسمت متمایز از هم میتوان تشخیص داد که یکی را لکه زرد و دیگری را نقطه کور میخوانند. لکه زرد بیضی شکل است و وسط آن اندکی فرورفته است. این قسمت در قطب خلفی کره چشم جای دارد و نقطه کور محل ورود عصب بینائی به چشم میباشد که به شکل دایره است رنگش سفید و قطرش 1/5 میلیمتر است.
2 - بخش قُدّامی که سطح داخلی جسم مژکی و عنبیه را میپوشاند. در ضخامت پرده شبکیه سه لایه متمایز از هم میتوان تشخیص داد که از بیرون به درون عبارتند از: الف - لایه سلولهای حسی ، در این لایه سلولهایی وجود دارد که از امواج نورانی تحریک و متأثر میشود و به سلولهای بینایی موسوم است. سلولهای بینایی به دو دسته تقسیم میشوند. سلولهای استوانه ای و سلولهای مخروطی. سلولهای استوانه ای سلولهایی هستند که زائده هاشان استوانه ای است و سلولهای مخروطی دارای زائده های مخروطی شکل میباشد. زائده های استوانه ای و مخروطی سلولهای بینایی مجاور لایه رنگی قرار دارند که فقط از یک ردیف سلول ساخته شده.
شبکیه . [ ش َ ب َکی ی َ / ی ِ ] (ص نسبی ، اِ) شبکیة. تورینه . در اصطلاح تشریح ، پرده ٔ نازکی است که از رشته های عصبی است و از پرد (قرص بصری ) تا آوه امتداد دارد. از آن به بعد هم باز سطح داخلی موئین کرپ (جسم هدبی ) و سطح خلفی ایرسا (عنبیه ) را نیزمیپوشاند منتهی در این دو محل خیلی نازک و ساده میشود. و دیگر رشته های عصبی ندارد. این پرده از سمت داخل به پرده ٔ آبگینه (زجاجیه ) و از طرف خارج به پارینه (مشیمیه ) محدود میشود. شبکیه شفاف است و در چشم اشخاص زنده ارغوانی میباشد ولی در اثر روشنایی سفیدرنگ میشود. پس از مرگ رنگ آن رفته رفته خاکستری می گردد سرانجام سفید میشود. این پرده در محل داخل شدن پی بینایی و در حوالی آوه به مشیمیه می چسبد و در سایر جاها فقط با آن مجاور میباشد. چنانکه اشاره شد در سطح داخلی چشم درست در امتداد محور قدامی و خلفی آن قسمتی از شبکیه خیلی حساس است و چون رنگ آن نیز زرد است به آن «زردلک » میگویند. لکه ٔزرد بیضی شکل است و به اندازه ٔ یک تا دو میلیمتر میباشد. در مرکز خود یک فرورفتگی دارد که حساسترین نقاطشبکیه است و به آن گودال مرکزی میگویند. در سه میلیمتری داخلی این ناحیه ، قرص بصری قرار دارد که محل داخل شدن پی بینایی در چشم است و به شکل دایره میباشد.رنگش سفید و قطرش 1/5 میلیمتر میباشد. اطراف این قرص از سایر قسمتهای شبکیه قدری برجسته تر است ولی مرکزآن به عکس گودتر میباشد و به آن گودی طبیعی میگویند. در همین جا است که رگهای شبکیه داخل چشم میشوند. ساختمان شبکیه خیلی مفصل است و اگر قطعی از آن را زیرمیکروسکپ نگاه کنیم ده طبقه ٔ مختلف در آن خواهیم دید و بطور خلاصه شبکیه پرده ٔ حساس کره ٔ چشم است که درون آن را میپوشاند و شامل دو بخش خلفی و قدامی است :
1 - بخش خَلْفی ، این بخش شبکیه ٔ اصلی را تشکیل میدهد و در آن دو قسمت متمایز از هم میتوان تشخیص داد که یکی را لکه ٔ زرد و دیگری را نقطه ٔ کور میخوانند. لکه ٔ زرد بیضی شکل است و وسط آن اندکی فرورفته است . این قسمت در قطب خلفی کره ٔ چشم جای دارد و نقطه ٔ کور محل ورود عصب بینائی به چشم میباشد که به شکل دایره است رنگش سفید و قطرش 1/5 میلیمتر است .
2 - بخش قُدّامی که سطح داخلی جسم مژکی و عنبیه را میپوشاند. در ضخامت پرده ٔ شبکیه سه لایه ٔ متمایز از هم میتوان تشخیص داد که از بیرون به درون عبارتند از: الف - لایه ٔ سلولهای حسی ، در این لایه سلولهایی وجود دارد که از امواج نورانی تحریک و متأثر میشود و به سلولهای بینایی موسوم است . سلولهای بینایی به دو دسته تقسیم میشوند. سلولهای استوانه ای و سلولهای مخروطی . سلولهای استوانه ای سلولهایی هستند که زائده هاشان استوانه ای است و سلولهای مخروطی دارای زائده های مخروطی شکل میباشد. زائده های استوانه ای و مخروطی سلولهای بینایی مجاور لایه ٔ رنگی قرار دارند که فقط از یک ردیف سلول ساخته شده .
ب - لایه ٔ سلولهای دوقطبی ، نرونهای این لایه عمود بر سطح شبکیه قرار گرفته اند و دندریت ساده یا منشعب آنها با سلولهای بینایی مجاور است . آکسون آنها با دندریت سلولهای چندقطبی لایه ٔ داخلی ، سیناپس را تشکیل میدهد.
ج - لایه ٔ سلولهای چندقطبی بسیار نازک است و در سراسر شبکیه فاقد غلافهای میلین و شوان میباشد. بین لایه ٔ سلولهای حسی و سلولهای دوقطبی نرونهای رابط بطور عرضی وجود دارد. لکه ٔ زرد، ساختمان آن با دیگر قسمتهای شبکیه متفاوت است . در این ناحیه زائده های استوانه ای سلولهای استوانه ای وجود ندارد و زائده های مخروطی باریک تر و درازتر است و از هم فاصله ٔ بیشتری دارد. سلولهای چندقطبی لکه ٔ زرد، هر یک با یکی از سلولهای دوقطبی مربوط میشود و هر سلول دوقطبی با یک سلول که زائده ٔ مخروطی دارد، ارتباط پیدا میکند. امواج نورانی در لکه ٔ زرد مستقیماً به زائده های مخروطی میرسند و آنها را تحریک میکنند. نقطه ٔ کور، محل ورود عصب بینائی است . در این نقطه از شبکیه ، سلولهای حسی وجود ندارد و آنجا فقط تارهای عصبی که فاقد غلاف میلین اند دیده میشود. این قسمت چون فاقد سلولهای بینائی است به نقطه ٔ کور موسوم شده و هر تصویر که روی این نقطه بیفتد دیده نمی شود.
فرهنگ عمید
پرده ای نازک و شفاف در داخل کرۀ چشم، پردۀ حساس کرۀ چشم.
دانشنامه عمومی
شبکیه داخلی ترین لایهٔ چشم است و شامل سلول های گیرندهٔ نور و نورون ها می باشد. این لایهٔ بسیار نازک (قطری حدود ۰٫۵ میلی متر) ۷۵٪ مساحت کرهٔ چشم را می پوشاند.
سلول های مخروطی که توانایی دیدن رنگ ها را در نور زیاد به مغز می دهند.میزان ماده حساس به نور در دندریت این سلول ها نسبت به سلول های استوانه ای کمتر است همین کمبود یکی از علل حساسیت پایین سلول های مخروطی به نور است.
سلول های استوانه ای که بینایی در نور کم را امکان پذیر می سازند.سلول های استوانه ای در نور کم تحریک می شوند یعنی حساسیت آن ها بالاست.میزان زیاد ماده حساس به نور یاخته هایاستوانه ای نسبت به یاخته های مخروطی علت بر حساسیت بالای آن هاست.
شبکیه لایهٔ حساس به نور را تشکیل می دهد و با تبدیل جریان الکترومغناطیسی نور به پیام عصبی و انتقال آن از طریق عصب بینایی به لب پس سری به مغز توانایی دیدن را می دهد. سلول های گیرندهٔ نور شبکیه ۲ نوع می باشند:
هریک از این دو نوع گیرنده برای مقصود خاصی تخصص یافته است. میله ها برای دید شب ساخته شده اند. این یاخته ها در نور کم عمل می کنند و احساس های فاقد رنگ را سبب می شوند. مخروط ها برای نور روز مناسب تر هستند. این یاخته ها به نورهای شدید پاسخ می دهند و موجب احساس رنگ می شوند.
جایی را که عصب بینایی از شبکیه خارج می شود نقطه کور می گویند. لکه زرد بخش دیگری از شبکیه است که در امتداد محور نوری کرهٔ چشم قرار دارد و در دقت و تیزبینی چشم نقش دارد.
سلول های مخروطی که توانایی دیدن رنگ ها را در نور زیاد به مغز می دهند.میزان ماده حساس به نور در دندریت این سلول ها نسبت به سلول های استوانه ای کمتر است همین کمبود یکی از علل حساسیت پایین سلول های مخروطی به نور است.
سلول های استوانه ای که بینایی در نور کم را امکان پذیر می سازند.سلول های استوانه ای در نور کم تحریک می شوند یعنی حساسیت آن ها بالاست.میزان زیاد ماده حساس به نور یاخته هایاستوانه ای نسبت به یاخته های مخروطی علت بر حساسیت بالای آن هاست.
شبکیه لایهٔ حساس به نور را تشکیل می دهد و با تبدیل جریان الکترومغناطیسی نور به پیام عصبی و انتقال آن از طریق عصب بینایی به لب پس سری به مغز توانایی دیدن را می دهد. سلول های گیرندهٔ نور شبکیه ۲ نوع می باشند:
هریک از این دو نوع گیرنده برای مقصود خاصی تخصص یافته است. میله ها برای دید شب ساخته شده اند. این یاخته ها در نور کم عمل می کنند و احساس های فاقد رنگ را سبب می شوند. مخروط ها برای نور روز مناسب تر هستند. این یاخته ها به نورهای شدید پاسخ می دهند و موجب احساس رنگ می شوند.
جایی را که عصب بینایی از شبکیه خارج می شود نقطه کور می گویند. لکه زرد بخش دیگری از شبکیه است که در امتداد محور نوری کرهٔ چشم قرار دارد و در دقت و تیزبینی چشم نقش دارد.
wiki: شبکیه
دانشنامه آزاد فارسی
شبکیّه (retina)
شبکیّه
شبکیّه
لایه ای حساس به نور، در عقب چشم. عصب بینایی این لایه را به مغز متصل می کند. شبکیه از چند لایه تشکیل شده است. در انسان، بیش از میلیون ها یاختۀ حسی شبکیه را می سازند. این یاخته ها بر دو نوع استوانه ای و مخروطیاند که نور را به پیام های عصبی تبدیل می کنند. این پیام ها از راه عصب بینایی به مغز می رسند. در هر چشم ۱۲۰ میلیون یاختۀ استوانه ای وجود دارد. این یاخته های حساس به نور در همۀ قسمت های شبکیه پراکنده اند، ولی نمی توانند تصاویر واضح و دقیقی ارائه کنند و رنگ ها را تمیز دهند. هر چشم ۶ میلیون یاختۀ مخروطی دارد که اکثراً در منطقۀ مرکزی شبکیه، با نام گودی، متمرکزند. کار این یاخته ها ایجاد تصاویر دقیق و دید رنگی است. سه نوع رنگ دانۀ بینایی در یاخته های مخروطی وجود دارد. هر یاخته به یکی از رنگ های اصلی، قرمز، آبی، و سبز، حساس است. مغز درجات متفاوت علایم صادرشده از سه نوع یاختۀ مخروطی را به صورت رنگ های گوناگون طیف مریی درک می کند. تصویری که روی شبکیه تشکیل می شود وضوح چندانی ندارد. پژوهش ها دربارۀ چشم و مراکز بینایی مغز نشان می دهند که این تصویر چندان دقیق فرآوری نمی شود تا کیفیت بهتری پیدا کند. گاه شبکیه براثر ضربه، مثلاً در مشت زنی، از دیوارۀ کرۀ چشم جدا می شود. در این حالت، شبکیه را با لیزر به محل اصلی خود می چسبانند.
شبکیّه
شبکیّه
لایه ای حساس به نور، در عقب چشم. عصب بینایی این لایه را به مغز متصل می کند. شبکیه از چند لایه تشکیل شده است. در انسان، بیش از میلیون ها یاختۀ حسی شبکیه را می سازند. این یاخته ها بر دو نوع استوانه ای و مخروطیاند که نور را به پیام های عصبی تبدیل می کنند. این پیام ها از راه عصب بینایی به مغز می رسند. در هر چشم ۱۲۰ میلیون یاختۀ استوانه ای وجود دارد. این یاخته های حساس به نور در همۀ قسمت های شبکیه پراکنده اند، ولی نمی توانند تصاویر واضح و دقیقی ارائه کنند و رنگ ها را تمیز دهند. هر چشم ۶ میلیون یاختۀ مخروطی دارد که اکثراً در منطقۀ مرکزی شبکیه، با نام گودی، متمرکزند. کار این یاخته ها ایجاد تصاویر دقیق و دید رنگی است. سه نوع رنگ دانۀ بینایی در یاخته های مخروطی وجود دارد. هر یاخته به یکی از رنگ های اصلی، قرمز، آبی، و سبز، حساس است. مغز درجات متفاوت علایم صادرشده از سه نوع یاختۀ مخروطی را به صورت رنگ های گوناگون طیف مریی درک می کند. تصویری که روی شبکیه تشکیل می شود وضوح چندانی ندارد. پژوهش ها دربارۀ چشم و مراکز بینایی مغز نشان می دهند که این تصویر چندان دقیق فرآوری نمی شود تا کیفیت بهتری پیدا کند. گاه شبکیه براثر ضربه، مثلاً در مشت زنی، از دیوارۀ کرۀ چشم جدا می شود. در این حالت، شبکیه را با لیزر به محل اصلی خود می چسبانند.
wikijoo: شبکیه
پیشنهاد کاربران
شبکیه داخلی ترین لایهٔ چشم است و شامل سلول های گیرندهٔ نور و نورون ها می باشد. این لایهٔ بسیار نازک ( قطری حدود ۰٫۵ میلی متر ) ۷۵٪ مساحت کرهٔ چشم را می پوشاند.
شبکیه لایهٔ حساس به نور را تشکیل می دهد و با تبدیل جریان الکترومغناطیسی نور به پیام عصبی و انتقال آن از طریق عصب بینایی به لب پس سری به مغز توانایی دیدن را می دهد. سلول های گیرندهٔ نور شبکیه ۲ نوع می باشند:
سلول های مخروطی که توانایی دیدن رنگ ها را در نور به مغز می دهند.
سلول های استوانه ای که بینایی در تاریکی را امکان پذیر می سازند.
جایی را که عصب بینایی از شبکیه خارج می شود نقطه کور می گویند. لکه زرد بخش دیگری از شبکیه است که در امتداد محور نوری کرهٔ چشم قرار دارد و در دقت و تیزبینی چشم نقش دارد.
ساختار شبکیه [ویرایش]
بافت شبکیه شامل نورون ها و تعداد فراوانی مویرگ خونی است. در شبکیه ۵ لایه نورون تمایزیافته دیده می شود. این لایه ها از داخل به خارج ( به سمت مشیمیه ) ( در تصویر، از چپ به راست ) ، به ترتیب عبارت اند از:
سلول های عقده ای یا گانگلیونی که آکسون های آن ها امتداد یافته و عصب بینایی را تشکیل می دهند.
سلول های آماکرین که نورون های رابط میان سلول های دوقطبی و سلول های عقده ای هستند.
سلول های دوقطبی.
سلول های افقی که نورون های رابط میان سلول های گیرندهٔ نور و سلول های دوقطبی هستند.
سلول های گیرندهٔ نور که شامل سلول های مخروطی و سلول های استوانه ای هستند.
پنج لایهٔ تشکیل دهندهٔ شبکیه
نور پس از عبور از عدسی و زجاجیه، از طریق سلول های عقده ای به شبکیه وارد شده و بعد از پشت سر گذاشتن سایر لایه های شبکیه، سرانجام به سلول های گیرندهٔ نور می رسد. این سلول ها جریان نور را به پیام عصبی تبدیل کرده و آن را از طریق سلول های افقی به سلول های دوقطبی منتقل می کنند. به این ترتیب، پیام عصبی از سلول های عقده ای به عصب بینایی منتقل شده و به مغز می رود.
منابع [ویرایش]
«ویکی پدیای فرانسوی». بازبینی شده در ۱۱ فوریه ۲۰۰۹.
این یک نوشتار خُرد زیست شناسی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
[نهفتن]
ن • ب • و
چشم انسان
زجاجیه - زلالیه - شبکیه - صلبیه - عدسی - عصب بینایی - عنبیه - قرنیه - لکه زرد - ماهیچه مژکی - تارهای آویز - مردمک - مشیمیه - نقطه کور
از ویکی پدیا
قس عربی
الشبکیة ( Retina[1] ) : هی الطبقة الداخلیة للعین, وتتصف بکونها رقیقة لایتعدى سمکها سمک ورقة کتاب وتحتوی على عشرة طبقات مکونة من الخلایاالعصبیة والألیاف العصبیة وخلایا المستقبلات الضوئیة ونسیج داعم. تعمل الشبکیة على تحویل الأشعة الضوئیة إلى نبضات عصبیة یتم نقلها عبر العصب البصری إلى مراکز الدماغ العلیا ویتم ذلک فـی المستقبلات الضوئیة فالعصی حساسة للضوء ذی الشدة البسیطة ( الرؤیة اللیلیة ) بینما المخاریط تستجیب للضوء ذی الشدة العالیة ( الرؤیة النهاریة ) ورؤیة الألوان تحدث اعتمادا على التکامل الوظیفی للمخاریط. الرؤیة تحت ظروف الإضاءة القویة تسمى ( Photopic Vision[2] ) والرؤیة تحت ظروف الإضاءة الخافتة تسمى ( [3]scotopic vision ) فالعین تعمل باستخدام العصی بفاعلیة عالیة تحت ظروف الرؤیة فی الظلام بینما تعمل باستخدام المخاریط بفاعلیة عالیة تحت ظروف الرؤیة فی الضوء.
محتویات [أخف]
1 شبکیة العین
2 تشریح الشبکیة
3 انظر أیضا
4 وصلات خارجیة
5 المراجع
[عدل]شبکیة العین
شبکیة العین
شبکیة العین الفقاریة عبارة عن نسیج حساس للضوء یبطن الطبقة الداخلیة للعین، ولقد توصل علم البصریات إلى تحلیل الصور المرئیة على الشبکیة، حیث تقوم بنفس وظیفة الکامیرا أثناء تصویرالافلام. فعند وصول الضوء للشبکیة تبدأ سلسلة من الأحداث الکیمیائیة والکهربیة التی تؤدى إلى وجود النبضات العصبیة التی یتم إرسالها إلى مراکز بصریة متنوعة داخل المخ حیث یتم النقل خلال العصب البصری. فی التطور الجینى للفقاریات:تنشا شبکیة العین والعصب البصری من امتدادات التنمیة المخیة فلذلک نجد أن الشبکیة تعتبر جزء من الجهاز العصبی المرکزی ونجد کذلک أن شبکیة العین هی الجزء الوحید الظاهر والغیر غائر من الجهاز العصبی المرکزی. نجد کذلک أن شبکیة العین عبارة عن بنیة معقدة مکونة من عدة طبقات من الخلایا العصبیة مرتبطة مع بعضها عن طریق ما یسمى synapses وهى عبارة عن التقاء خلیتین مع بعضهما البعض، ونجد کذلک أن الخلایا العصبیة الحساسة للضوء فقط تکون خلایا مستقبلة للضوء، حیث تقوم هی باستقبال الضوء وتنقسم إلى نوعین : 1ـ العصی ( [4]rods ) ووظیفتها الرئیسیة فی الضوء الخافت حیث تعمل على توفیر رؤیة الأبیض والأسود. 2ـ المخاریط ( [5]cones ) ووظیفتها دعم الرؤیة بالنهار وإدراک باقی الألوان. ویوجد نوع ثالث وهو نوع نادر من مستقبلات الضوء وهو عبارة عن خلیة عقدیة حساسة للضوء وهى ذات أهمیة للاستجابات الانعکاسیة فی ضوء النهار الساطع. تخضع الإشارة العصبیة الصادرة من العصی والمخاریط لعملیة معقدة من خلال خلایا عصبیة أخرى فی الشبکیة ویأخد الخرج شکل الإشارات الحرکیة فی الخلایا العقدیة الموجودة بشبکیة العین والتی لها لیفة عصبیة تکون العصب البصری. وهناک عدة سمات للإدراک البصری یمکن إرجاعها إلى ترمیز الشبکیة والعملیة الضوئیة.
[عدل]تشریح الشبکیة
التشریح الدقیق للشبکیة
عند دراسة قطاع فی الشبکیة[6] نجد أن الشبکیة الفقاریة مکونة من عشر طبقات ممیزة هی من الداخل للخارج : ( 1 ) غشاء داخلی محدود ( 2 ) طبقة نسیج عصبی ( 3 ) طبقة الخلایا العقدیة حیث تؤدى إلى تکون خلایا العصب البصری. ( 4 ) طبقة داخلیة ضفیریة الشکل ( 5 ) طبقة نوویة داخلیة تحتوى على خلایا ذات قطبین ( نوع من أنواع الخلایا العصبیة ) ( 6 ) طبقة خارجیة ضفیریة الشکل ( 7 ) طبقة نوویة خارجیة ( 8 ) غشاء خارجی محدود، وهو یفصل بین القطع الداخلیة للأجزاء المستقبلة للضوء والخلایا النوویة ( 9 ) طبقة مستقبلة للضوء عبارة عن العصی والمخاریط . . .
شبکیه لایهٔ حساس به نور را تشکیل می دهد و با تبدیل جریان الکترومغناطیسی نور به پیام عصبی و انتقال آن از طریق عصب بینایی به لب پس سری به مغز توانایی دیدن را می دهد. سلول های گیرندهٔ نور شبکیه ۲ نوع می باشند:
سلول های مخروطی که توانایی دیدن رنگ ها را در نور به مغز می دهند.
سلول های استوانه ای که بینایی در تاریکی را امکان پذیر می سازند.
جایی را که عصب بینایی از شبکیه خارج می شود نقطه کور می گویند. لکه زرد بخش دیگری از شبکیه است که در امتداد محور نوری کرهٔ چشم قرار دارد و در دقت و تیزبینی چشم نقش دارد.
ساختار شبکیه [ویرایش]
بافت شبکیه شامل نورون ها و تعداد فراوانی مویرگ خونی است. در شبکیه ۵ لایه نورون تمایزیافته دیده می شود. این لایه ها از داخل به خارج ( به سمت مشیمیه ) ( در تصویر، از چپ به راست ) ، به ترتیب عبارت اند از:
سلول های عقده ای یا گانگلیونی که آکسون های آن ها امتداد یافته و عصب بینایی را تشکیل می دهند.
سلول های آماکرین که نورون های رابط میان سلول های دوقطبی و سلول های عقده ای هستند.
سلول های دوقطبی.
سلول های افقی که نورون های رابط میان سلول های گیرندهٔ نور و سلول های دوقطبی هستند.
سلول های گیرندهٔ نور که شامل سلول های مخروطی و سلول های استوانه ای هستند.
پنج لایهٔ تشکیل دهندهٔ شبکیه
نور پس از عبور از عدسی و زجاجیه، از طریق سلول های عقده ای به شبکیه وارد شده و بعد از پشت سر گذاشتن سایر لایه های شبکیه، سرانجام به سلول های گیرندهٔ نور می رسد. این سلول ها جریان نور را به پیام عصبی تبدیل کرده و آن را از طریق سلول های افقی به سلول های دوقطبی منتقل می کنند. به این ترتیب، پیام عصبی از سلول های عقده ای به عصب بینایی منتقل شده و به مغز می رود.
منابع [ویرایش]
«ویکی پدیای فرانسوی». بازبینی شده در ۱۱ فوریه ۲۰۰۹.
این یک نوشتار خُرد زیست شناسی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
[نهفتن]
ن • ب • و
چشم انسان
زجاجیه - زلالیه - شبکیه - صلبیه - عدسی - عصب بینایی - عنبیه - قرنیه - لکه زرد - ماهیچه مژکی - تارهای آویز - مردمک - مشیمیه - نقطه کور
از ویکی پدیا
قس عربی
الشبکیة ( Retina[1] ) : هی الطبقة الداخلیة للعین, وتتصف بکونها رقیقة لایتعدى سمکها سمک ورقة کتاب وتحتوی على عشرة طبقات مکونة من الخلایاالعصبیة والألیاف العصبیة وخلایا المستقبلات الضوئیة ونسیج داعم. تعمل الشبکیة على تحویل الأشعة الضوئیة إلى نبضات عصبیة یتم نقلها عبر العصب البصری إلى مراکز الدماغ العلیا ویتم ذلک فـی المستقبلات الضوئیة فالعصی حساسة للضوء ذی الشدة البسیطة ( الرؤیة اللیلیة ) بینما المخاریط تستجیب للضوء ذی الشدة العالیة ( الرؤیة النهاریة ) ورؤیة الألوان تحدث اعتمادا على التکامل الوظیفی للمخاریط. الرؤیة تحت ظروف الإضاءة القویة تسمى ( Photopic Vision[2] ) والرؤیة تحت ظروف الإضاءة الخافتة تسمى ( [3]scotopic vision ) فالعین تعمل باستخدام العصی بفاعلیة عالیة تحت ظروف الرؤیة فی الظلام بینما تعمل باستخدام المخاریط بفاعلیة عالیة تحت ظروف الرؤیة فی الضوء.
محتویات [أخف]
1 شبکیة العین
2 تشریح الشبکیة
3 انظر أیضا
4 وصلات خارجیة
5 المراجع
[عدل]شبکیة العین
شبکیة العین
شبکیة العین الفقاریة عبارة عن نسیج حساس للضوء یبطن الطبقة الداخلیة للعین، ولقد توصل علم البصریات إلى تحلیل الصور المرئیة على الشبکیة، حیث تقوم بنفس وظیفة الکامیرا أثناء تصویرالافلام. فعند وصول الضوء للشبکیة تبدأ سلسلة من الأحداث الکیمیائیة والکهربیة التی تؤدى إلى وجود النبضات العصبیة التی یتم إرسالها إلى مراکز بصریة متنوعة داخل المخ حیث یتم النقل خلال العصب البصری. فی التطور الجینى للفقاریات:تنشا شبکیة العین والعصب البصری من امتدادات التنمیة المخیة فلذلک نجد أن الشبکیة تعتبر جزء من الجهاز العصبی المرکزی ونجد کذلک أن شبکیة العین هی الجزء الوحید الظاهر والغیر غائر من الجهاز العصبی المرکزی. نجد کذلک أن شبکیة العین عبارة عن بنیة معقدة مکونة من عدة طبقات من الخلایا العصبیة مرتبطة مع بعضها عن طریق ما یسمى synapses وهى عبارة عن التقاء خلیتین مع بعضهما البعض، ونجد کذلک أن الخلایا العصبیة الحساسة للضوء فقط تکون خلایا مستقبلة للضوء، حیث تقوم هی باستقبال الضوء وتنقسم إلى نوعین : 1ـ العصی ( [4]rods ) ووظیفتها الرئیسیة فی الضوء الخافت حیث تعمل على توفیر رؤیة الأبیض والأسود. 2ـ المخاریط ( [5]cones ) ووظیفتها دعم الرؤیة بالنهار وإدراک باقی الألوان. ویوجد نوع ثالث وهو نوع نادر من مستقبلات الضوء وهو عبارة عن خلیة عقدیة حساسة للضوء وهى ذات أهمیة للاستجابات الانعکاسیة فی ضوء النهار الساطع. تخضع الإشارة العصبیة الصادرة من العصی والمخاریط لعملیة معقدة من خلال خلایا عصبیة أخرى فی الشبکیة ویأخد الخرج شکل الإشارات الحرکیة فی الخلایا العقدیة الموجودة بشبکیة العین والتی لها لیفة عصبیة تکون العصب البصری. وهناک عدة سمات للإدراک البصری یمکن إرجاعها إلى ترمیز الشبکیة والعملیة الضوئیة.
[عدل]تشریح الشبکیة
التشریح الدقیق للشبکیة
عند دراسة قطاع فی الشبکیة[6] نجد أن الشبکیة الفقاریة مکونة من عشر طبقات ممیزة هی من الداخل للخارج : ( 1 ) غشاء داخلی محدود ( 2 ) طبقة نسیج عصبی ( 3 ) طبقة الخلایا العقدیة حیث تؤدى إلى تکون خلایا العصب البصری. ( 4 ) طبقة داخلیة ضفیریة الشکل ( 5 ) طبقة نوویة داخلیة تحتوى على خلایا ذات قطبین ( نوع من أنواع الخلایا العصبیة ) ( 6 ) طبقة خارجیة ضفیریة الشکل ( 7 ) طبقة نوویة خارجیة ( 8 ) غشاء خارجی محدود، وهو یفصل بین القطع الداخلیة للأجزاء المستقبلة للضوء والخلایا النوویة ( 9 ) طبقة مستقبلة للضوء عبارة عن العصی والمخاریط . . .
کلمات دیگر: