اقیانوس هند

اقیانوس هند سوّمین اقیانوس بزرگ جهان است و ۲۰٪ از سطح کره زمین را پوشانده است. همچنین گرمترین حوزهٔ اقیانوسی جهان به شمار می آید (نمونه بارز آن خلیج فارس است، که از شاخه های این اقیانوس به شمار می آید و بر طبق آمار گرمترین ناحیه آبی جهان با ۳۲ درجه سانتیگراد می باشد).از جمله مهمترین تأثیرات این اقیانوس ایجاد بادهای باران آور موسمی است که در سرتاسر جنوب شبه قاره هند و آسیای جنوب شرقی باعث ایجاد باران های فصلی و همچنین جریان های آب گرم استوایی می شود. این اقیانوس از شمال به آسیا، از غرب به آفریقا، از شرق به استرالیا و از جنوب به اقیانوس منجمد جنوبی منتهی می شود.
دریای عرب
دریای عمان
خلیج فارس
دریای پارس
اتحادیه همکاری های منطقه ای حاشیه اقیانوس هند
جزیره های اقیانوس هند
۳۷ کشور در کرانه و ۱۷ کشور از آبراهه های کوچکتر به این اقیانوس راه دارند. بیشتر این کشورها از کشورهای توسعه نیافته و از زمره کشورهایی هستند که اصطلاحاً کشورهای جنوب نامیده می شوند.راه ورود به هفت دریای مهم جهانی و چهار تنگه راهبردی جهان یعنی هرمز، باب المندب، مالاکا، و سوئز از این اقیانوس می گذرد.
صید ماهی های موجود در اقیانوس هند عرصه رقابتی کشورهای ژاپن، چین، کره جنوبی، روسیه، تایوان است. در میان کشورهای کرانه ای این اقیانوس دو قدرت اتمی، هند و پاکستان، قرار دارند.در گزارش سازمان دریانوردی بین الملل، اقیانوس هند ناامن ترین اقیانوس جهان گزارش شده است. بیشتر این ناامنی در قالب دزدی دریایی در کرانه های سومالی و تنگه مالاکا رخ می دهد.
هند به عنوان مهمترین کشور اقیانوس هند تلاش دارد یک اتحادیه قدرتمند سیاسی اقتصادی و حتی نظامی در اقیانوس هند ایجاد کند. این تشکل اتحادیه همکاری های منطقه ای حاشیه اقیانوس هند ”(IORARC) نام دارد. قبلاً بیشتر نشستهای سیاسی و همکاری های منطقه ای برگزار می کرد اما اولین نشست پاک اقتصادی تجاری تحت عنوان فوروم وزرای تجارت و اقتصادی کشورهای عضو در ۳–۵ تیر ماه ۱۳۹۲ برگزار شد. هند مصمم است که این اتحادیه را از سایر اتحادیه ها مانند آسه آن و … مهمتر سازد.

اقیانوس هند (Indian Ocean)
اقیانوسی بین افریقا و استرالیا و آسیا. هندوستان در شمال آن قرار دارد و مرز جنوبی اش را خطی اختیاری، محدود می کند که دماغۀ آگولیش را به جنوب تاسمانی متصل می کند. وسعت آن ۷۳,۵۰۰,۰۰۰ کیلومتر مربع، میانگین ژرفای آن ۳,۸۷۲ متر، و عمق ژرف ترین نقطۀ آن با نام گودال جاوه، ۷,۷۲۵ متر است. دارای دو خلیج بزرگ در طرفین شبه جزیرۀ هند است، خلیج بنگال در شرق و دریای عرب همراه با خلیج های عمان و فارس و خلیج عدن در غرب آن قرار دارند. دارای جزایر مرجانی بسیاری مانند جزایر مالدیو، مجمع الجزایر چاگوس، و کوکوس است و نیز جزایر آتشفشانی چندی مانند کروزه و سنت پل در آن دیده می شوند. ازجمله جزایر اقیانوس هند که در غرب آن قرار دارند، عبارت اند از ماداگاسکار، موریس (موریش)، بوربون، سیشل، سوقطرا. لاکادیو، مالدیو، سری لانکا، آندامان، و نیکوبار از جزایر مهم بخش شرقی آن محسوب می شوند. دو تنگۀ مهمی که در اقیانوس مزبور قرار دارند، عبارت اند از تنگۀ موزامبیک در غرب، که افریقا را از ماداگاسکار جدا می کند؛ و تنگۀ پالک در شرق، که هندوستان را از سری لانکا جدا می کند. جریان های دریایی موزامبیک و آگولیش از جریان های گرم اقیانوس هند به شمار می روند که در جهت جنوب روان اند و در شرق جریان آب سردِ استرالیای غربی است که به طرف شمال جریان دارد. در شمال خط استوا جریان های دریایی با بادهای موسمی تغییر می کنند. از نوامبر تا مارس بادهای شمال شرقی می وزند و جریان های دریایی از هند به سوی افریقا حرکت می کنند، در حالی که از مه تا سپتامبر به علت وزش بادهای جنوب غربی، جریان های دریایی در جهت عکس، از افریقا به سمت هند جریان می یابند.