گذر عطارد یا گذر تیر به پدیده عبور سیاره عطارد از مقابل قرص خورشید (از دید زمین) گفته می شود.
۱۰۱۰ (۱۶۳۱ میلادی) اولین گذر ثبت شده
۱۳۸۲ (۲۰۰۳ میلادی)؛ از ایران هم قابل رویت بود
۱۳۹۵ (۲۰۱۶ میلادی)؛ قابل رویت از ایران
۱۳۹۸ (۲۰۱۹ میلادی)؛ در مناطق غربی ایران مشاهده خواهد
۱۴۱۱ (۲۰۲۲ میلادی)
۱۴۱۸ (۲۰۳۹ میلادی)
۱۴۲۸ (۲۰۴۹ میلادی)
سیاره عطارد (سیاره تیر) نیز مانند سیاره زهره از سیارات داخلی مدار زمین است و بین زمین و خورشید قرار گرفته و از دید ناظر زمینی موجب گذر آن از برابر قرص خورشید می گردد. عبور عطارد فقط در اردیبهشت ماه (ماه مه) یا آبان ماه (ماه نوامبر) روی می دهد؛ و علت ندرت این عبورها (که در هر قرن تا ۱۳بار روی می دهند) به این علت است که زاویه میل مدار آن با مدار زمین (۷درجه) سبب می شود که سیاره معمولاً یا از شمال یا از جنوب خورشید بگذرد.اندازه گیری های دقیق عبورهای عطارد نه فقط برای تعیین دقیق مدار عطارد بلکه برای محاسبه دوره تناوب حرکت وضعی زمین نیز به کار می آید.
قطر زاویه ای عطارد ۲۰ثانیه قوسی و خورشید حدود ۳۰دقیقه (نیم درجه) قوسی است. در گذر، عطارد به اندازه یک لکه گرد و سیاه بر قرص خورشید نمایان می شود در حالیکه قرص ۱۵۰ برابر بزرگتر از عطارد در زاویه دید قرار دارد. اولین گذر عطارد ثبت شده مربوط به سال ۱۶۳۱ است. در گذرهایی که در اردیبهشت رخ می دهد، به دلیل نزدیکتر بودن عطارد به زمین نسبت به گذرهای آبان ماه، اندازه ظاهری عطارد نسبتاً بزرگتر است.از زمان سنجی و ثبت دقیق گذر برای تعیین دقیق تر مدار عطارد و فاصله این سیاره از زمین استفاده می شود. تعیین اندازه لکه یا زبانه ها از دیگر مواردی است که از داد ه های رصدی قابل محاسبه است. تهیه و ارسال گزارش دقیق نیز اهمیت ویژ ه ای دارد.
مشاهده گذر عطارد تنها با استفاده از وسایل اپتیکی (دوربین دوچشمی مناسب یا تلسکوپ) مجهز به فیلتر ایمن مخصوص صورت می گیرد.به هیچ وجه نباید با چشم غیرمسلح به خورشید نگاه کرد، چون شدت نور خورشید و همچنین پرتوی فرابنفش آن آسیب جدی به چشم انسان وارد می کند. همچنین استفاده از وسایل اپتیکی تنها باید با فیلتر مخصوص صورت بگیرد در غیر این صورت موجب کوری فوری و کلی می شود.به هیچ عنوان نباید از عینک های آفتابی معمولی برای رصد خورشید استفاده کرد.
۱۰۱۰ (۱۶۳۱ میلادی) اولین گذر ثبت شده
۱۳۸۲ (۲۰۰۳ میلادی)؛ از ایران هم قابل رویت بود
۱۳۹۵ (۲۰۱۶ میلادی)؛ قابل رویت از ایران
۱۳۹۸ (۲۰۱۹ میلادی)؛ در مناطق غربی ایران مشاهده خواهد
۱۴۱۱ (۲۰۲۲ میلادی)
۱۴۱۸ (۲۰۳۹ میلادی)
۱۴۲۸ (۲۰۴۹ میلادی)
سیاره عطارد (سیاره تیر) نیز مانند سیاره زهره از سیارات داخلی مدار زمین است و بین زمین و خورشید قرار گرفته و از دید ناظر زمینی موجب گذر آن از برابر قرص خورشید می گردد. عبور عطارد فقط در اردیبهشت ماه (ماه مه) یا آبان ماه (ماه نوامبر) روی می دهد؛ و علت ندرت این عبورها (که در هر قرن تا ۱۳بار روی می دهند) به این علت است که زاویه میل مدار آن با مدار زمین (۷درجه) سبب می شود که سیاره معمولاً یا از شمال یا از جنوب خورشید بگذرد.اندازه گیری های دقیق عبورهای عطارد نه فقط برای تعیین دقیق مدار عطارد بلکه برای محاسبه دوره تناوب حرکت وضعی زمین نیز به کار می آید.
قطر زاویه ای عطارد ۲۰ثانیه قوسی و خورشید حدود ۳۰دقیقه (نیم درجه) قوسی است. در گذر، عطارد به اندازه یک لکه گرد و سیاه بر قرص خورشید نمایان می شود در حالیکه قرص ۱۵۰ برابر بزرگتر از عطارد در زاویه دید قرار دارد. اولین گذر عطارد ثبت شده مربوط به سال ۱۶۳۱ است. در گذرهایی که در اردیبهشت رخ می دهد، به دلیل نزدیکتر بودن عطارد به زمین نسبت به گذرهای آبان ماه، اندازه ظاهری عطارد نسبتاً بزرگتر است.از زمان سنجی و ثبت دقیق گذر برای تعیین دقیق تر مدار عطارد و فاصله این سیاره از زمین استفاده می شود. تعیین اندازه لکه یا زبانه ها از دیگر مواردی است که از داد ه های رصدی قابل محاسبه است. تهیه و ارسال گزارش دقیق نیز اهمیت ویژ ه ای دارد.
مشاهده گذر عطارد تنها با استفاده از وسایل اپتیکی (دوربین دوچشمی مناسب یا تلسکوپ) مجهز به فیلتر ایمن مخصوص صورت می گیرد.به هیچ وجه نباید با چشم غیرمسلح به خورشید نگاه کرد، چون شدت نور خورشید و همچنین پرتوی فرابنفش آن آسیب جدی به چشم انسان وارد می کند. همچنین استفاده از وسایل اپتیکی تنها باید با فیلتر مخصوص صورت بگیرد در غیر این صورت موجب کوری فوری و کلی می شود.به هیچ عنوان نباید از عینک های آفتابی معمولی برای رصد خورشید استفاده کرد.
wiki: گذر عطارد