کلمه جو
صفحه اصلی

میدان نقش جهان

دانشنامه عمومی

نام اظهارشده در فهرست میراث جهانی یونسکو
میدان نقش جهان هم چنین معروف با نام تاریخی میدان شاه و پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام رسمی میدان امام، میدان مرکزی شهر اصفهان است که در قلب مجموعه تاریخی نقش جهان قرار دارد.
بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل عالی قاپو، مسجد شاه (مسجد امام)، مسجد شیخ لطف الله و سردر قیصریه است. علاوه بر این بناها دویست حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده است که عموماً جایگاه عرضهٔ صنایع دستی اصفهان می باشند.
میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ به شماره ۱۱۵ جزء نخستین آثار ایرانی بود که به عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.

دانشنامه آزاد فارسی


میدان نقش جهان، اصفهان
مرکز طرح شهرسازی و معماریِ اصفهان، که شاه عباس اول صفوی احداث کرد. تاریخ احداث میدان نقش جهان را آر دی مک چسنی سال های ۹۹۹ تا ۱۰۰۴ق، و اوژِینیو گالدیِری ۱۰۰۹ تا ۱۰۱۴ق می دانند. در آن زمان، میدان جدارهایی یک طبقه داشت؛ این جدار، رواقی با دکان هایی در یک سو بود. در مرحلۀ بعد، حدود ۱۰۰۹ق یا پس از آن، میدان حدود ۴هزار مترمربع کوچک تر شد؛ زیرا یک ردیف دکان در کنار میدان احداث گردید. بدین ترتیب، رواق پیرامون میدان به بازاری مبدل شد که میدان را احاطه کرده است. درنتیجه، ابعاد میدان به ۱۵۹متر در ۵۲۴متر تقلیل یافت، و جداره های اطراف آن دوطبقه شد. بناهای اصلی مجموعۀ شاه عباسی که بر گرد میدان احداث شده، به آن نقشی سیاسی، اقتصادی، و مذهبی داده است عبارت انداز سردر بازار قیصریه در شمال، کاخ عالی قاپو در غرب، مسجد امام در جنوب، و مسجد شیخ لطف الله در شرق میدان.

نقل قول ها

در این جا نقل قول هایی مربوط به میدان نقش جهان و دیگر آثار مرتبط با آن نوشته شده است:
• این میدان زیباترین میدان دنیاست. -> شاردن
• فکر تاریخ کرد راغب و گفت/شد در کعبه در صفاهان باز -> بر در مسجد امام میدان نوشته شده است
• میدان امام (ره) درتمام اسناد داخلی و حتی در ثبت جهانی یونسکو به این نام است و از به کاربردن هر نام دیگری باید خودداری شود.در سند یونسکو و در فهرست جهانی با آدرس اینترنتی "‪" www.worldheridtageliste.com‬که درخصوص ثبت آثار جهانی است ، این میدان با نام "میدان امام اصفهان " نام برده شده است. -> "احمد امین پور"عضو شورای اسلامی هر اصفهان
• عنوان "نقش جهان" که برخی از مطبوعات به کار می برند ، نام باغی در کنار میدان امام بوده است. -> "احمد امین پور"عضو شورای اسلامی هر اصفهان
• بنظر من میدان نقش جهان نماد هنرهای سنتی و ملی ایران است. چندی پیش یکی از دوستانم از خارج آمده بود. برای خرید سوغات به میدان نقش جهان رفته بود اما نتوانست اثر مناسبی بخرد زیرا برخی از مغازه ها تعطیل شده بودند و دیگر صنایع دستی نمی فروختند، تعدادی هم صنایع دستی چینی عرضه می کردند.» -> حبیب درخشانی
• « در هیچ کجای دنیا در سایتهای باستانی ماشین رد نمی شود زیرا مکانهایی برای تفکر، قدم زدن و تفریح است. در چنین فضای معماری باید به تفکر و بازدید پرداخت. در حالیکه با وجود معماری و فضای زیبای میدان به دلیل رفت و آمد ماشینها، موتور سیکلتها، صداها و بوقهایی که تولید می شود، نمی توان جذب چنین زیبایی شد.» -> حبیب درخشانی
• « متاسفانه میدان به این بزرگی که بسیاری آن را با میدانی در رم مقایسه کرده اند، تبدیل به یک پارک معمولی شده است. مردم عصرها با چراغ گاز و پتو روی چمنهای میدان می نشینند که منظره خوشایندی برای گردشگران نیست. درحالیکه این میدان نباید به این وضع تبدیل شود. حتی درختهایی در این میدان کاشته شده است که مربوط به مناطق سردسیری است و اگر رشد کنند، از یکسوی میدان نمی توان آنسو را دید.» -> حبیب درخشانی
• میدان که تمام سیاحان ذکری از آن کرده اند، و شرحی مفصل در کتاب های معروف "پیترو دلاواله"،"تاورنیه"و"شاردن" و چند نفر دیگر هست، موضعی است که هفتصد قدم متعارف از شمال طول و دویست و سی قدم از مشرق به مغرب عرض دارد که تخمینا در پهنا یک بار و در طول یک و نیم بار از باغ عمارت "تریبونات" (Tribunates) پاریس بزرگ تر است. عمارت سلطنتی در سمت مغرب این میدان، تمامی این جهت را گرفته است. در جهت شمال نیز عمارت عالیه مختلفه است. در یکی از آنها ساعتی است بزرگ که شاه عباس آن را از "اورمزد" (هرمز) در هنگامی که استرداد این جزیره را از اهالی پرتکال (پرتغال) کرد، آورده و نصب کرده است. در جانب دیگر نیز ابنیه ی عالیه ای است که در دو رتبه پست تر از عمارت سلطنتی هستند، اما بسیار متناسب و ظریفند.زمانی در این میدان نهری با جدولی به عرض شش قدم بود که در دور اینجا جریان داشت و بیست و پنج قدم از عمارات دور آن بوده است. در کنار این جدول سرتاسر درخت های چنار سایه افکن کاشته بودند که اکنون نه از جدول، و نه از چنار آثاری و علامتی به جای مانده است.اولیویه (Olivier)• اما عمارت سلطنتی مرا چنان به نظر آمد که چنین چیزی در فرنگستان نسیت که نظیر و مماثل آن را توان داشت.اولیویه (Olivier)• میدان شاه بسیار زیبا و منظم و بزرگ است و در هیچ کشوری در دنیا مانند آن را ندیده ام. عالی قاپو؛ کاخ شاهان را در یک طرف با آجر ساخته اند که بسیار زیبا و بلند و باگنجایش است. چون از مدت ها پیش کسی در آنجا سکونت نداشته رو به خرابی رفته است.کمی دورتر در سمت دیگر میدان، مسجد شاه را ساخته اند. این مسجد بزرگ و زیباست و در ورودی زیبای نقره ای و حیاط بزرگی دارد.ژان اوتر (Jean Otter) فرستاده ی ویژه ی دربار لویی پانزدهم (پادشاه فرانسه) است که در سال 1738 میلادی به اصفهان سفر کرده است.


کلمات دیگر: