رباع

(رَ) [ ع . ] (اِ.) 1 - نیکویی حال . 2 - شأن . 3 - طریقه ، روش .

(رُ) [ ع . ] (اِ.) 1 - چهارگان ، چهارچهار. 2 - چهارخال تاس در بازی نرد. 3 - هر چیز که مشتمل بر چهار قسمت باشد.

رباع . [ رَ ] (ع اِ) حالت نیکو: و هم علی رباعهم ، ای علی حالة الحسنة او امرهم الذی کانوا علیه ؛ آنان بر رباعشان هستند، یعنی بر آن حالت نیکو یا کاری که در آن بودند. (از اقرب الموارد). شأن و حالی که شخص بر آن باشد و آن جز در خوبی حال نباشد و استقامتی که شخص دارا باشد. (از ناظم الاطباء). حالتی نیکو یاامری که مشخص بر آن باشد. (از منتهی الارب ). || طریقه و روش . (ناظم الاطباء). || (ص )حیوانی که دندان رباعی افکنده باشد، گویند: فرس رباع و جمل رباع . (ناظم الاطباء). آنکه دندان رباعی را افکنده باشد. (آنندراج ) (از اقرب الموارد). آنکه دندان رباعی را افکنده باشد و در گوسفند در چهارسالگی و در شتر در هفت سالگی باشد. ج ِ رُبْع، رُبَع، رِبْعان ، رِباع ، اَرباع . (از متن اللغة) : در سال چهارم [ بچه اسب ] رباع بود و این گاهی بود که دندان رباعی او بیفتد و بجای آن دیگر برآیند. (تاریخ قم ص 178).و نیز بچه ٔ گاو را در سال چهارم رباع گویند. (تاریخ قم ص 178). کره اسبی را که به چارسالگی برسد رباع خوانند و مؤنث آن رباعیة است . (از صبح الاعشی ج 2 ص 30). حیوانی که دندان رباعیه ٔ او برآید. (از متن اللغة).

رباع . [ رَ عِن ْ ] (ع ص ) آنکه دندان رباعیة را افکنده باشد، ولی در حالت نصب تمام گفته شود «رباعی » رکبت برذوناً رَباعیاً، و جمل رَباع ، رِباع ٌ. ج ، رُبْع، رُبُع، رِباع ، رِبْعان ، رُبَع، اَرباع ، رَباعیات . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). و رجوع به رَباعی شود.

رباع . [ رَب ْ با ] (ع ص ) بسیار خرنده ٔ خانه و منزلها. (ناظم الاطباء) (آنندراج ) (منتهی الارب ). مرد که رباع یعنی منازل ، بسیار میخرد. (از اقرب الموارد).

رباع . [ رِ ] (اِخ ) موضعی است . (از ابن درید) (از معجم البلدان ).

رباع . [ رِ ] (ع اِ) ج ِ رَبع، به معنی اهل خانه . (از متن اللغة) (از منتهی الارب ). || ج ِ رُبَع، بمعنی شتربچه ای که در بهار بدنیا بیاید. (از متن اللغة) (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب ). || ج ِ رَبْعة. (منتهی الارب ) (از متن اللغة). رجوع به ربعة شود. || ج ِ رَباع . (منتهی الارب ). و رجوع به رَباع شود. || ج ِ رَبْع، بمعنی منزل و موطن . (از متن اللغة) (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به رَبْع شود : و جهان از سایه ٔ سیاست و عدل او روشن و بقاع و رباع اقالیم عالم گلشن . (تاریخ جهانگشای جوینی ). و بقاع و رباع از هبوب نسیم صبا خوش و خرم گشت . (تاریخ جهانگشای جوینی ). ماوراءالنهر مشتمل بر بلاد و بقاع و نواحی و رباع است .(تاریخ جهانگشای جوینی ). و سبزه ٔ ازهار از صحرا و مرغزار بجوشید و ربیع رباع آراست . (تاریخ جهانگشای جوینی ). || ج ِ ربیع. (ناظم الاطباء) (متن اللغة). رجوع به ربیع شود. || ج ِ رُبَعة، بمعنی شتربچه ٔ ماده ای که در بهار زائیده شود. (از اقرب الموارد). و رجوع به ربعة شود. || ج ِ رباعی . (از ناظم الاطباء). رجوع به رباعی شود. || ج ِ رُبْع. (از ناظم الاطباء). رجوع به رُبع شود.

رباع . [ رِ ] (ع مص ) مرابعة. (ناظم الاطباء). بهارمزد کردن مثل مشاهره و مصایفه یعنی تابستان مزد کردن . (منتهی الارب ): استأجره رباعاً؛ ای مجعولاً له الربع کالمشاهرة. (از اقرب الموارد). و رجوع به مرابعة شود.

رباع . [ رُ ] (ع اِ) چهارچهار. (مهذب الاسماء) (ترجمان القرآن ). چهارگان . (آنندراج ). چهارگان ، و آن معدول است از اربعةاربعة، و از اینروست که صرف آن ترک شده است ، و اعمش رُبَع بجای رباع خوانده است . (از منتهی الارب ). معدول است از اربعةاربعة با تکرار، گویند: قوم رباع آمده ؛ یعنی چهارچهار.(از اقرب الموارد). چهارگان و چهار و چهار هر چیز که مشتمل بر چهار جزء بود در آن معدول است از اربعة اربعة برای مذکر و مؤنث و اربع اربع، و کذلک مربع. || چهار خال طاس در بازی . (ناظم الاطباء).

ربع۱#NAME?