مسجدالنبی

مسجدالنبی . [ م َ ج ِ دُن ْ ن َ بی ی ] (اِخ ) مسجد رسول اﷲ. مسجد نبوی . مسجد مدینه . مسجدی است در وسط مدینه ، که پیامبر اسلام (ص ) آن را بساخت ، سپس در طول تاریخ بارهاتجدید بنا شد و توسعه یافت ، مرقد مطهر پیغمبر در آنجا قرار دارد و نیز منبر و محراب و روضه ٔ شریفه که در آنجا نماز می گزارد در همین مسجد است . این مسجد را چهار مناره و چندین در است . (از الموسوعةالعربیة).
ناصرخسرو در قرن پنجم هجری این مسجد را چنین توصیف کرده است : مسجد رسول اﷲ هم چندان است که مسجدالحرام و حظیره ٔ رسول (ص )در پهلوی منبر مسجد است ، چون رو به قبله نمایند جانب چپ ، چنانکه چون خطیب از منبر ذکر پیغمبر کند و صلوات دهد روی به جانب راست کند و اشاره به مقبره کند، و آن خانه ای مخمس است و دیوارها از میان ستونهای مسجد برآورده است و پنج ستون در گرفته است و بر سر این خانه همچو حظیره کرده به دارافزین ، تا کسی بدانجا نرود و دام در گشادگی آن کشیده تا مرغ بدانجا نرود. و میان مقبره و منبر هم حظیره ای است از سنگهای رخام کرده چون پیشگاهی و آن را روضه گویند، و گویند آن بستانی از بستانهای بهشت است ، و شیعه گویند آنجا قبر فاطمه ٔ زهرا است علیهاالسلام . و مسجد را دری است و از شهر بیرون سوی جنوب صحرایی است و گورستانی است و قبر حمزةبن عبدالمطلب (رض ) آنجا است و آن موضع را قبورالشهداء گویند... انتهی . مساحت مسجد نبوی که توسط پیامبر اسلام (ص ) و صحابه ٔ رسول اکرم ساخته شده 24/5 متر مربع بوده است که با تغییرات و توسعه هایی که در طی قرون در آن بعمل آمد، تا سال 1370 هَ .ق . به 10303 متر مربع رسیده بود. در فاصله ٔ سالهای 1370 تا 1375 هَ .ق . دولت عربستان با هزینه ای در حدود 55 میلیون ریال سعودی به اصلاحاتی اساسی و توسعه ای جدید در حرم شریف دست زد که در نتیجه مساحت کل مسجد به 16326 متر مربع بالغ گشت . مسجد اکنون دارای 706 ستون و 689 طاقنماو 9 در و 44 پنجره است . پایه های دیوارها و ستونها به عمق 5 متر در زیر زمین نهاده شده و دو مناره ٔ جدیددارد هر یک به ارتفاع 70 متر که بر سر هر کدام یک هلال زراندوده به طلای خالص و به طول 5 متر قرار دارد وپایه های این منارها در عمق 17متری زمین نهاده شده . و دولت عربستان در نظر دارد با هزینه ای معادل 60 میلیون ریال سعودی به توسعه ای دیگر در حرم شریف دست زندکه مساحت آن را به دو برابر مساحت فعلی برساند. (ازنشریه ٔ دولت عربستان سال 1398 هَ . ق ).