کلمه جو
صفحه اصلی

مسجدالحرام

فرهنگ فارسی

مسجدی است محیط بکعبه . در زمان پیغمبر ( ص ) حصار و بارو نداشت و در زمان عمر وسعت یافت و باروی آنرا ساختند. پس از زمان عمر چندین بار بنای آن تجدید شد بخصوص در عهد سلطان سلیم دوم وسعت بیشتری یافت .این مسجد دارای ابواب متعدد و هفت مناره است و در سالهای اخیر بروسعت آن بسیار افزوده اند .

لغت نامه دهخدا

مسجدالحرام . [ م َ ج ِ دُل ْ ح َ ] (اِخ ) (الَ ...) کعبه . (اقرب الموارد). مسجدی که محیط بر کعبه است . مسجدی است که در مکه در گرداگرد کعبه واقع شده . مردم در اطراف کعبه ، خانه بنا می کردند تا اینکه به نزدیکی آن رسیدند و جای آن تنگ شد، عمر گفت ای مردم کعبه خانه ٔ خدا است خانه باید حیاطی داشته باشد، شما بکلی همه جا را گرفتید. در این هنگام مردم از این کار دست برداشتند، پس کسانی که مایل بودند قیمت گرفتند و آنان که راضی نبودند نفروختندو برای زمین ایشان قیمتی تعیین شد که بعدها بگیرند.دیوار مسجد را کمتر از یک قامت قرار دادند و چراغهارا روی آن می گذاردند. بعدها عثمان خانه های دیگری به قیمت گران خرید و هر کس راضی نبود خانه اش را بفروشدامر داد که آن را خراب کنند. مردم بنای داد و فریادگذاشتند، گفت حلم و ملایمت شما را به این کار وا می دارد و آنگاه دستور داد که اینان را به زندان ببرند. در این حال عبداﷲبن خالدبن سید آنان را از زندان رهایی داد. گویند عثمان اول کسی است که در وقت تجدید بنای مسجد رواقها قایل شد. ابن زبیر دیوارها بر وی افزود، اما به گشادگی و وسعت آن چیزی علاوه نکرد ولی درهای آن را زیاد کرد و ستونهای رخامی برپای نمود و زیبایی و شکوه آن را بیفزود. عبدالملک بن مروان دیوارهای آن را بلند کرد و حجاج به امر او کعبه را با پوشش دیباج بیاراست . ولیدبن عبدالملک به زیبایی و بهاء آن بیفزود و ناودان طلا و سقف طلایی برای آن ساخت و زر و سیم مائده ٔ سلیمان بن داود را برای این کار صرف نمود و این مائده را هنگام فتح اندلس از شهر طلیطله آورده بودند. سپس منصور عباسی و بعد از او پسرش مهدی بر شکوه و جلال مسجد و حسن منظره ٔ آن بیفزودند که به همان حال تاکنون (تا زمان یاقوت ) باقی است . (از معجم البلدان ). اخیراً از سال 1375 هَ .ق . دولت عربستان با هزینه ای در حدود 800 میلیون ریال سعودی به توسعه و تغییرات فراوانی در مسجدالحرام دست زده است که در نتیجه مساحت مسجدالحرام از 27 هزار متر مربع به 180هزارمتر مربع بالغ گشت و درهای قدیم مسجد با نامهای اولیه ٔ خود بر جای خویش باقی نهاده شد و چند در دیگر بدان افزوده گشت و اکنون این مسجد دارای 62 در بزرگ و کوچک است که سه تای آنها درهای اصلی و بزرگ هستند به نامهای باب الملک عبدالعزیز و باب العمرة و باب السلام و بر هر یک از این سه در دو منار هر کدام به ارتفاع 92 متر و با قاعده ای به ابعاد 7*7 متر قرار دارد که بر تارک هر منار هلالی به ارتفاع 5/6 متر از برنز مطلاّ به زر خالص نهاده شده . و هفتمین منار بر باب الصفا قرار گرفته که در کنار آن سقفی است با قبه ای که قطر خارجی آن 35 متر است و بر این قبه نیز هلالی از برنز مطلاّ به زر خالص نهاده شده . و اینک با این توسعه ٔ جدید مسجدالحرام گنجایش 500هزار نمازگزار را دارد. (ازنشریه ٔ دولت عربستان سال 1398 هَ .ق .) :
گوئی کانبوه حافظان مناسک
گرد در مسجدالحرام برآمد.

خاقانی .


تا تقبیل حجرالاسود و تعظیم مسجدالحرام تقدیم کند. (سندبادنامه ص 212).

مسجدالحرام. [ م َ ج ِ دُل ْ ح َ ] ( اِخ ) ( الَ... ) کعبه. ( اقرب الموارد ). مسجدی که محیط بر کعبه است. مسجدی است که در مکه در گرداگرد کعبه واقع شده. مردم در اطراف کعبه ، خانه بنا می کردند تا اینکه به نزدیکی آن رسیدند و جای آن تنگ شد، عمر گفت ای مردم کعبه خانه خدا است خانه باید حیاطی داشته باشد، شما بکلی همه جا را گرفتید. در این هنگام مردم از این کار دست برداشتند، پس کسانی که مایل بودند قیمت گرفتند و آنان که راضی نبودند نفروختندو برای زمین ایشان قیمتی تعیین شد که بعدها بگیرند.دیوار مسجد را کمتر از یک قامت قرار دادند و چراغهارا روی آن می گذاردند. بعدها عثمان خانه های دیگری به قیمت گران خرید و هر کس راضی نبود خانه اش را بفروشدامر داد که آن را خراب کنند. مردم بنای داد و فریادگذاشتند، گفت حلم و ملایمت شما را به این کار وا می دارد و آنگاه دستور داد که اینان را به زندان ببرند. در این حال عبداﷲبن خالدبن سید آنان را از زندان رهایی داد. گویند عثمان اول کسی است که در وقت تجدید بنای مسجد رواقها قایل شد. ابن زبیر دیوارها بر وی افزود، اما به گشادگی و وسعت آن چیزی علاوه نکرد ولی درهای آن را زیاد کرد و ستونهای رخامی برپای نمود و زیبایی و شکوه آن را بیفزود. عبدالملک بن مروان دیوارهای آن را بلند کرد و حجاج به امر او کعبه را با پوشش دیباج بیاراست. ولیدبن عبدالملک به زیبایی و بهاء آن بیفزود و ناودان طلا و سقف طلایی برای آن ساخت و زر و سیم مائده سلیمان بن داود را برای این کار صرف نمود و این مائده را هنگام فتح اندلس از شهر طلیطله آورده بودند. سپس منصور عباسی و بعد از او پسرش مهدی بر شکوه و جلال مسجد و حسن منظره آن بیفزودند که به همان حال تاکنون ( تا زمان یاقوت ) باقی است. ( از معجم البلدان ). اخیراً از سال 1375 هَ.ق. دولت عربستان با هزینه ای در حدود 800 میلیون ریال سعودی به توسعه و تغییرات فراوانی در مسجدالحرام دست زده است که در نتیجه مساحت مسجدالحرام از 27 هزار متر مربع به 180هزارمتر مربع بالغ گشت و درهای قدیم مسجد با نامهای اولیه خود بر جای خویش باقی نهاده شد و چند در دیگر بدان افزوده گشت و اکنون این مسجد دارای 62 در بزرگ و کوچک است که سه تای آنها درهای اصلی و بزرگ هستند به نامهای باب الملک عبدالعزیز و باب العمرة و باب السلام و بر هر یک از این سه در دو منار هر کدام به ارتفاع 92 متر و با قاعده ای به ابعاد 7*7 متر قرار دارد که بر تارک هر منار هلالی به ارتفاع 5/6 متر از برنز مطلاّ به زر خالص نهاده شده. و هفتمین منار بر باب الصفا قرار گرفته که در کنار آن سقفی است با قبه ای که قطر خارجی آن 35 متر است و بر این قبه نیز هلالی از برنز مطلاّ به زر خالص نهاده شده. و اینک با این توسعه جدید مسجدالحرام گنجایش 500هزار نمازگزار را دارد. ( ازنشریه دولت عربستان سال 1398 هَ.ق. ) :

دانشنامه عمومی

مختصات: ۲۱°۲۵′۲۱٫۰۵″ شمالی ۳۹°۴۹′۳۴٫۳۴″ شرقی / ۲۱٫۴۲۲۵۱۳۹°شمالی ۳۹٫۸۲۶۲۰۵۶°شرقی / 21.4225139; 39.8262056
کعبه
مسجدالحرام یا مسجد اعظم، بزرگ ترین مسجد جهان اسلام و قبله گاه مسلمانان است. مسجدالحرام در شهر مکه در کشور عربستان سعودی قرار دارد. بنابر آموزه های اسلام هر انسان و موجود زنده ای که وارد آن شود ایمن است و نباید به او آسیب رسانده شود.
در صدر اسلام، مسجدالحرام بسیار کوچک بود. نخستین بار، عمر بن خطاب دستور داد خانه هایی بخرند و بر مساحت مسجد بیفزایند. تا آن زمان، به دور مسجد دیوار نبود. عمر دستور داد دور مسجد دیواری نیز بکشند. عثمان برای مسجد رواق ساخت و بدین گونه قسمت هایی از مسجد سر پوشیده شد. پس از آن ولید مسجد را به زیبایی بازسازی کرد و ناودان کعبه را با طلا ساخت. از آن زمان تاکنون بارها مسجدالحرام گسترش یافته است.
به کعبه، خانه خدا، بیت الله الحرام، بیت العتیق و بیت الحرام نیز می گویند. دلیل نام گذاری کعبه به بیت الحرام این است که خداوند ورود مشرکان را به این مکان مقدس حرام و ممنوع فرموده است. بیت الله الحرام در شهر مکه قرار دارد و در تاریخ، مورد احترام همگان بوده است. بنابر آیاتی از قرآن و روایات امامان شیعه، خانه کعبه نخستین و مقدس ترین بنا و اولین مسجدی است که بر روی زمین ساخته شده است.

دانشنامه آزاد فارسی

مسجدُالحَرام
نمای داخلی مسجد الحرام
نمای داخلی مسجد الحرام
نام مسجد بزرگ مکه، دربردارندۀ کعبه، چاه زمزم و مقام ابراهیم و مطاف و مقام و مصلای جداگانه برای هریک از چهار مذهب فقهی اهل سنّت. در قرآن کلمۀ مسجدالحرام پانزده بار به کار رفته است (بقره، ۱۱۴، ۱۴۴، ۱۴۹، ۱۵۰، ۱۸۷؛ مائده، ۲، ۹۷) و بیشتر مراد از آن مکه و کعبه است. در زمان پیامبر اسلام (ص) این مسجد دیوار نداشت و در سال ۸ق به دستور ایشان به صورت مسجد درآمد. در زمان عمر و عثمان خانه های اطراف آن را ضمیمۀ مسجد کردند و دور آن حصار کشیدند. پس از آن چندین بار نوسازی شد و توسعه یافت. ابن زبیر برای این مسجد سقف ساخت. این بنا به شکل فعلی خود در زمان سلطان سلیم دوم عثمانی ساخته شده و در این اواخر توسعۀ بیشتری یافته است. چندین در بزرگ و هفت مناره دارد. امروزه این مسجد گنجایش بیش از ۵۰۰ هزار نمازگزار را دارد. مسجدالحرام از آغاز ظهور اسلام مرکز علمی اسلامی بوده و در خود مسجد و اطراف آن رواق هایی برای تحصیل علوم دینی ساخته اند.

نقل قول ها

مسجدالحرام در شهر مکه، بزرگترین و کهن ترین مسجد جهان، یکی از مقدّس ترین جای ها در اسلام، کعبه را دربرگرفته. مسلمانان رو به سوی کعبه (قبله) نماز می گذارند
• «پاک و منزّه است خدایی که بنده اش را در یک شب، از مسجد الحرام به مسجد الاقصی -که گرداگردش را پربرکت ساخته ایم- برد، تا برخی از آیات خود را به او نشان دهیم؛ چرا که او شنوا و بیناست. (۱)»، سورهٔ اسراء -> قرآن

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] مسجدالحرام، (عربی: المسجدالحرام) مشهورترین و مقدس ترین مسجد در اسلام، واقع در شهر مکه در کشور عربستان سعودی که کعبه، قبله مسلمانان، در آن است. اشیا، بناها و اماکن مقدسی همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل در این مسجد جای گرفته اند. مسجدالحرام در فقه اسلامی، افزون بر احکام عمومی مسجد، احکامی ویژه نیز دارد. در شریعت اسلام بر هر مسلمانی واجب است در صورت استطاعت، یک بار در عمر خود به مکه سفر کند (سفر حج) و مناسکی را که برخی از آنها در این مسجد انجام می گیرد، انجام دهد.
مسجد الحرام، رویدادها، تغییرات، بازسازی ها و توسعه های متعددی داشته که در منابع تاریخی و روایی ثبت شده اندو مهمترین آنها عبارتند از:

پیشنهاد کاربران

مسجدالحرام یعنی مسجد گناه و من تحقیق کردم چرا به قبله مسلمین می گویند مسجد گناه و فردی عرب زبان گفت چون حتی کشتن یک پشه یا حیوان در آن گناه است ولی خیلی قانع نشدم.

مسجدالحرام یکی از باشکوه ترین و آرام بخش ترین مساجد دنیاست که در گرداگرد مکه مکرمه واقع شده است و ارزش معنوی بسیار زیادی دارد.

مسجدالحرام ( عربی: المسجدالحرام ) مشهورترین و مقدس ترین مسجد در جهان اسلام، واقع در شهر مکه است که کعبه، قبله مسلمانان، در آن قرار دارد. اشیا، بناها و اماکن مقدسی همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل در این مسجد جای گرفته اند. مسجدالحرام در فقه اسلامی، افزون بر احکام عمومی مسجد، احکامی ویژه نیز دارد. در شریعت اسلام بر هر مسلمانی واجب است در صورت استطاعت، یک بار در عمر خود به مکه سفر کند ( سفر حج ) و مناسکی را که برخی از آنها در این مسجد انجام می گیرد، انجام دهد.


کلمات دیگر: