کلمه جو
صفحه اصلی

مقام ابراهیم

فرهنگ فارسی

سنگی است که نشان پای حضرت ابراهیم بر آنجاست .

لغت نامه دهخدا

مقام ابراهیم.[ م َ م ِ اِ ] ( اِخ ) سنگی است که نشان پای حضرت ابراهیم بر آنجاست. ( مهذب الاسماء ). سنگی است نشان قدم ابراهیم علیه السلام بر وی. ( ترجمان القرآن ). گویند سنگی است در کعبه که نشان پای ابراهیم بر آن است. ( از اقرب الموارد ) : مقام ابراهیم علیه السلام از خانه سوی مشرق است و آن سنگی است که نشان دو قدم ابراهیم علیه السلام بر آنجاست و آن را در سنگی دیگر نهاده است و غلاف چهارسو کرده که به بالای مردی باشد از چوب ،به عمل هرچه نیکوتر و طبلهای نقره بر او زده... و میان مقام و خانه سی ارش است. ( سفرنامه ناصرخسرو ).
گفت نی گفتمش چو گشتی تو
مطلع بر مقام ابراهیم.
ناصرخسرو.
حجرالاسود را به بیرون خانه کعبه در رکن عراقی نشاند بر بلندی کم ازقامتی تا دست در آن توان مالید و آن رکن مایل شرقی است و مقام ابراهیم و زمزم نزدیک اوست. ( نزهةالقلوب چ لیدن ج 3 ص 5 ). و رجوع به ترکیب «مقام ابراهیم » ذیل مقام شود.

دانشنامه عمومی

مقام ابراهیم محل ایستادن ابراهیم را می گویند و سنگی است به طول و عرض ۴۰ سانتی متر و بلندی تقریبی ۵۰ سانتی متر که جای پای ابراهیم روی آن است و مقابل درب کعبه قرار دارد. رنگ آن میان زرد و قرمز متمایل به سفید است. طبق اعتقادات مسلمانان این مکان مربوط به زمانی است که ابراهیم دیوارهای کعبه را بالا می برد؛ آنگاه که دیوار بالا رفت، به اندازه ای که دست بدان نمی رسید، سنگی آوردند و ابراهیم بر روی آن ایستاد و سنگ ها را از دست اسماعیل گرفت و دیوار کعبه را بالا برد.
بر روی این سنگ، اثر پای ابراهیم مشخص است اما اثری از انگشتان او نیست. از زمان مهدی عباسی بدین سو، این سنگ با طلا پوشانده شد و در محفظه ای قرار گرفت تا آسیب نبیند. حج گزاران پس از طواف واجب، باید در پشت مقام ابراهیم، ۲ رکعت نماز طواف به جای آورند.نماز طواف نساء نیز پشت مقام ابراهیم خوانده می شود.
طبق آیه ای از قرآن این مقام یکی از عبادتگاه ها و محل نمازگزاری مسلمانان است: «وَ اتَّخِذُوا مِن مَقامِ إِبراهِیمَ مُصَلَّی» (بقره/۱۲۵)
براساس عقاید مسلمانان و متن قرآن یکی از بناکنندگان کعبه ابراهیم بوده که به کمک پسرش اسماعیل این کار را انجام داده است.

دانشنامه آزاد فارسی

سنگی که ابراهیم (ع) هنگام ساختن کعبه، بر آن قدم نهاده است و مقام معروفی در مسجدالحرام. در قرآن دوبار (بقره، ۱۲۵؛ آل عمران، ۹۷) از آن نام برده شده است. روی این سنگ سخت جای پای انسان که گفته می شود همان جای پای ابراهیم (ع) است، نقش بسته است. این سنگ هم اکنون در قبه ای کوچک روبه روی دیوار شمال غربی کعبه نگهداری می شود و روایات فراوان حاکی از آن است که سنگ اصلی که ابراهیم (ع) بر روی آن می ایستاده تا دیوار کعبه را بالا ببرد، در همین مکانی که فعلاً مقام خوانده می شود، دفن شده است. فقهای شیعه دو رکعت نماز طواف را در هنگام به جای آوردن حج در مقام ابراهیم واجب دانسته اند. برخی سمت شرقی کعبه را مقام ابراهیم دانسته اند و برخی دیگر همۀ حرم یا همۀ مسجد را مقام ابراهیم گویند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] از نقاط مقدس مسجد الحرام، مقام ابراهیم است.
این مقام، یکی از شعائر الهی خوانده می شود و خداوند درباره آن فرموده است: «وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهِیمَ مُصَلًّی» .

تاریخچه مقام ابراهیم
این مکان مربوط به زمانی است که حضرت ابراهیم(علیه السلام) دیوارهای کعبه را بالا می برد؛ آن گاه که دیوار بالا رفت، به حدی که دست بدان نمی رسید، سنگی آوردند و ابراهیم(علیه السلام) بر روی آن ایستاد و سنگ ها را از دست حضرت اسماعیل(علیه السلام) گرفت و دیوار کعبه را بالا برد.
در روایات دیگری آمده است که ابراهیم(علیه السلام) بر روی این سنگ ایستاد و مردم را به حج فرا خواند. بر روی این سنگ، اثر پای ابراهیم(علیه السلام) مشخص است امااثری ازانگشتان آن حضرت نیست.

خصوصیات مقام ابراهیم
این سنگ به شکل تقریبیِ مربع با طول و عرض چهل سانتی متر و ارتفاع تقریبی پنجاه سانتی متر است. رنگ آن، رنگی میانه زرد و قرمزی متمایل به سفید است. از زمان مهدی عباسی بدین سو، این سنگ با طلا پوشانده شد و در محفظه ای قرار گرفت تا صدمه ای نبیند.
در گذشته، بر روی این محل، بنایی بزرگ از آجر و سنگ و چوب بنا شده بود که اطراف آن را با آیات قرآن مزیّن کرده بودند. از آن جا که این قبّه قسمتی از مسجد را به خود اختصاص داده و از فضای مطاف کاسته بود، به تدریج از انتقال آن به محلی دیگر در مسجد الحرام سخن به میان آمد.

محل مقام ابراهیم
...


کلمات دیگر: