ژان پیاژه

ژان پیاژه (تلفظ فرانسوی: ​؛ ۹ اوت ۱۸۹۶ – ۱۶ سپتامبر ۱۹۸۰) روان شناس، زیست شناس و شناخت شناس فرانسوی-زبانِ سوئیسی بود که به خاطر کارهایش در روان شناسی رشد و شناخت شناسی شهرت یافته است، از جمله نظریه رشد مرحله ای پیاژه.
شناخت شناسی ساخت گرا
روان شناسی رشد
اکتساب زبان
پیاژه جایگاه ویژه ای برای آموزش کودکان قایل بود. او در سال ۱۹۳۴ در کسوت رئیس دفتر بین المللی آموزش سازمان ملل متحد اعلام کرد «تنها آموزش است که می تواند جوامع ما را در مقابل فروپاشی تدریجی یا خشونت بار حفظ کند.»
پیاژه در سال ۱۹۵۵، مرکز بین المللی شناخت شناسیِ ژنتیک را راه اندازی کرد و از همان سال تا پایان عمر ریاست آن را بر عهده داشت. به بیان ارنست فون گلاسرزفلد، پیاژه پیش گام گران قدر نظریهٔ ساخت و ساز گرایانهٔ معرفت است.
از کارهای اولیهٔ خود در زمینهٔ زیست شناسی، پیاژه به این باور رسید، که اعمال زیست شناسانه عبارتند از گام هایی که در مسیر سازش یابی با محیط فیزیکی اطراف، و به منظور کمک به سازمان یافتگی آن برداشته می شود.

[ویکی فقه] ژان پیاژه (۱۹۸۰-۱۸۹۶ ,Jean Piaget) روان شناس و زیست شناس مشهور سوئیسی است. او بیشتر به خاطر تلاش هایش در زمینه روان شناسی رشد و شناخت شناسی شهرت دارد.در علم روان شناسی، معدود نظریه پردازی به بزرگی ژان پیاژه (۱۹۸۰-۱۸۹۶) وجود دارد. او به تنهایی جامع ترین و محکم ترین تئوری را درباره تحول شناختی (تحول هوش) ارائه داده است.
پیاژه در نوشاتل، یک شهر دانشگاهی کوچک واقع در سوئیس متولد شد، جایی که پدرش در دانشگاه آن، استاد تاریخ قرون وسطی بود. پیاژه پدرش را به عنوان یک متفکر منظم و دقیق توصیف می کرد. در مقابل، مادرش بسیار عاطفی بود و رفتارش موجب تنش هایی در خانواده می شد، به همین خاطر پیاژه برای فرار از تعارضات خانوادگی به پژوهش های انفرادی (پژوهش هایی که به تنهایی انجام می داد) پناه برد. از آغاز کودکی نشانه های یک دانشمند در پیاژه دیده می شد، به طوری که او در ۱۰ سالگی مقاله ای درباره یک چلچله سفید که در پارک دیده بود منتشر کرد. پژوهش او راجع به نرم تنان موقعی که هنوز در دبیرستان تحصیل می کرد، دعوت هایی را برای ملاقات با همکاران خارجی فراهم آورد و شغل مدیریت یک موزه نیز به او پیشنهاد گردید، اما تمام این پیشنهادها را به دلیل کم بودن سنش قبول نکرد. پیاژه در ۱۵ سالگی وقتی که فهمید اعتقادات مذهبی و فلسفی او فاقد یک بنیان علمی است، دچار بحران فکری شد. بنابراین سعی کرد راه ارتباط فلسفه با علم پیدا کند. او مطالعات زیادی انجام داد و افکار جدیدی را در نوشته های خود بیان کرد. و بالاخره در سن ۲۱ سالگی درجه دکتری علوم پزشکی را اخذ کرد.
شریفی، پرویز، در دفاع از پیاژه، تهران، نشر سپاهان، ۱۳۸۵، چاپ اول، ص۵۵.
پیاژه در سال ۱۹۲۰ هنگامی که در آزمایشگاه "بینه" در پاریس کار می کرد تصمیم گرفت درباره کودکان به مطالعه بپردازد و هدف او ساختن یک آزمون هوش برای کودکان بود.پیاژه این کار را در ابتدا بسیار کسل کننده دید و تمایل کمی برای نمره دادن به پاسخ های درست و غلط کودکان آن طور که در آزمون های هوش لازم است، داشت. اما طولی نکشید که او به پاسخ های کودکان خردسال بویژه پاسخ های اشتباه آن ها علاقه مند شد و متوجه شد خطاهای کودکان دارای طرح و الگوی ثابتی است که نشان می دهد نوع فکر کردن آنان با دیگران فرق داشته است. پیاژه تصور می کرد که شاید کودکان خردسال بی زبانتر از کودکان بزرگ تر نباشند، ولی امکان دارد بکلی به نحو دیگری بیندیشند. وی در تشریح نظریه خود با دقت و موشکافی خاصی به توصیف و تکامل رشد زبان، اندیشه، استدلال، داوری و سنجش اخلاقی کودکان می پرداخت.
پارسا، محمد، روان شناسی کودک ونوجوان، تهران، نشر بعثت، ۱۳۷۵، چاپ یازدهم، ص۱۰۲.
پژوهش های پیاژه موجب واکنش های متفاوتی از طرف روان شناسان در زمان های مختلف شده است. در دهه ۱۹۶۰ علاقه و توجه قابل ملاحظه ای به کارهای او دیده شد و پژوهش های اولیه او توجه روان شناسان را در بسیاری از مناطق جهان به خود جلب کرد، اما بعد از این ابراز احساسات اولیه به علت تفاوت روش و جهت گیری پیاژه، تمایل و اشتیاق به کارهای وی به ویژه در ایالات متحده کاهش یافت. البته روان شناسان به این نکته پی بردند که نظریه پیاژه هر قدر هم مشکل و بطور تصادفی مستند شده باشد، اما دارای ارزش زیادی است و امروزه، کمتر پژوهشی درباره تفکر کودکان وجود دارد که به پیاژه و نقش او اشاره نکرده باشد. به هر حال اگر چه نزدیک به سه دهه است که از فوت پیاژه می گذرد اما محققین و مولفین راه او را ادامه می دهند.
شریفی، پرویز، در دفاع از پیاژه، تهران، نشر سپاهان، ۱۳۸۵، چاپ اول، ص۵۵.
...