[ویکی فقه] مسلمانان، بر این عقیده اتفاق و اجماع دارند که پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) آخرین و برترین پیامبر الهی، و شریعت اسلام، آخرین و کامل ترین شریعت آسمانی است. این عقیده از ضروریات دین اسلام به شمار می رود و هر کس آن را انکار کند، در حقیقت، نبوت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) را انکار کرده است. قرآن کریم و احادیث معتبر اسلامی به روشنی بر خاتمیت دلالت می کنند، و اعتقاد مسلمانان در باب خاتمیت از این دو منبع دینی سرچشمه می گیرد.
آیاتی که بر خاتمیت دین به واسطة شریعت اسلام و نبوت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) دلالت می کنند، دو دسته اند:۱. آیاتی که با مدلول مطابقی و با صراحت بر خاتمیت دلالت می کنند؛۲. آیاتی که با مدلول التزامی بر خاتمیت دلالت دارند.
آیات با مدلول مطابقی
یکی از آیاتی که به روشنی بر خاتمیت دلالت می کند، این آیة شریفه است که می فرماید:«ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ»؛ «محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) پدر هیچ یک از مردان شما نیست؛ بلکه فرستادة خدا و پایان بخش پیامبران است».
← بخش اول
دسته دوم آیاتی است که جهانی بودن پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) را بیان می کنند و در ضمن بر خاتمیت نبوت آن حضرت نیز دلالت دارند؛ زیرا الفاظی که در این آیات به کار رفته است، هم از نظر مکانی عمومیت و اطلاق دارد، و هم از نظر زمانی. عمومیت و اطلاق زمانی آن ها نیز، علنا بیانگر خاتمیت می باشد. اینک نمونه هایی از این آیات را یادآور می شویم: ـ «وَ أُوحِیَ إِلَیَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَکُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ»؛ «این قرآن بر من نازل شده است، تا به واسطة آن شما و هر کس را که قرآن به او برسد، انذار کنم».ـ «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ کَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیراً وَ نَذِیراً»؛ «و ما تو را نفرستادیم، مگر این که برای همه مردم بشارت دهنده و بیم دهنده باشی».ـ «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ»؛ «ما تو را نفرستادیم، مگر این که مایة رحمت برای جهانیان باشی».ـ «تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلی عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً»؛ «زوال ناپذیر و صاحب خیرات و نعمت های بسیار است خداوندی که فرقان (قرآن) را بر بندة خود فرو فرستاد تا مایة انذار جهانیان باشد».ـ «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدیً لِلنَّاسِ»؛ «رمضان ماهی است که قرآن در آن نازل شده است تا هدایتگر بشر باشد». و آیات دیگر از این قبیل که بر جهانی بودن رسالت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) و شریعت اسلام، و در نتیجه خاتمیت بودن آن دلالت می کنند.
خاتمیت در احادیث اسلامی
...
آیاتی که بر خاتمیت دین به واسطة شریعت اسلام و نبوت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) دلالت می کنند، دو دسته اند:۱. آیاتی که با مدلول مطابقی و با صراحت بر خاتمیت دلالت می کنند؛۲. آیاتی که با مدلول التزامی بر خاتمیت دلالت دارند.
آیات با مدلول مطابقی
یکی از آیاتی که به روشنی بر خاتمیت دلالت می کند، این آیة شریفه است که می فرماید:«ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ»؛ «محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) پدر هیچ یک از مردان شما نیست؛ بلکه فرستادة خدا و پایان بخش پیامبران است».
← بخش اول
دسته دوم آیاتی است که جهانی بودن پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) را بیان می کنند و در ضمن بر خاتمیت نبوت آن حضرت نیز دلالت دارند؛ زیرا الفاظی که در این آیات به کار رفته است، هم از نظر مکانی عمومیت و اطلاق دارد، و هم از نظر زمانی. عمومیت و اطلاق زمانی آن ها نیز، علنا بیانگر خاتمیت می باشد. اینک نمونه هایی از این آیات را یادآور می شویم: ـ «وَ أُوحِیَ إِلَیَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَکُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ»؛ «این قرآن بر من نازل شده است، تا به واسطة آن شما و هر کس را که قرآن به او برسد، انذار کنم».ـ «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ کَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیراً وَ نَذِیراً»؛ «و ما تو را نفرستادیم، مگر این که برای همه مردم بشارت دهنده و بیم دهنده باشی».ـ «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ»؛ «ما تو را نفرستادیم، مگر این که مایة رحمت برای جهانیان باشی».ـ «تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلی عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً»؛ «زوال ناپذیر و صاحب خیرات و نعمت های بسیار است خداوندی که فرقان (قرآن) را بر بندة خود فرو فرستاد تا مایة انذار جهانیان باشد».ـ «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدیً لِلنَّاسِ»؛ «رمضان ماهی است که قرآن در آن نازل شده است تا هدایتگر بشر باشد». و آیات دیگر از این قبیل که بر جهانی بودن رسالت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) و شریعت اسلام، و در نتیجه خاتمیت بودن آن دلالت می کنند.
خاتمیت در احادیث اسلامی
...
wikifeqh: کمال_دین_اسلام