کلمه جو
صفحه اصلی

رمضان

فارسی به انگلیسی

ramadan, masculine proper name, [ninth arabic lunar month]

[ninth Arabic lunar month]


Ramadan


فرهنگ اسم ها

اسم: رمضان (پسر) (عربی) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: ramzan) (فارسی: رمضان) (انگلیسی: ramazan)
معنی: ماه نهم از ماه های قمری، ماه روزه، سنگ گرم و سوزان، نام ماه نهم از سال قمری

فرهنگ فارسی

ماه نهم ازسال قمری، ماه روزه، ماه صیام
( اسم ) ماه نهم از سال قمری ماه روزه
نام یکی از اصحاب دین مجوس بوده و باعتقاد او نور مختار است و ظلمت موجب

فرهنگ معین

(رَ مَ ) (اِ. ) ماه نهم از سال قمری .

لغت نامه دهخدا

رمضان . [ رَ م َ ] (اِخ ) (افندی ) ابن محمد الحنفی . او راست : شرحی بر شرح عقاید النسفی علامه تفتازانی . (از معجم المطبوعات ).


رمضان . [ رَ م َ ] (اِخ ) (شیخ ...) در زمان ایلدرم بایزید منصب قضا و وزارت داشت . (حبیب السیر چ خیام ص 511).


رمضان . [ رَ م َ ] (اِخ ) ابن عبدالمحسن ویزوی و معروف به بهشتی است . او راست : حاشیه ای بر حاشیه ٔ شرح عقاید النسفیة. (معجم المطبوعات ). رجوع به بهشتی و معجم المطبوعات و قاموس الاعلام ترکی ذیل بهشتی شود.


رمضان . [ رَ م َ ] (اِخ ) ابن محمدبن علی بن رستم بن هروز فخرالدین بن الساعاتی الخراسانی برادر بهاءالدین علی بن رستم بن الساعاتی شاعر مشهور است . وی طبیبی فاضل و ادیبی شاعر بود و به منطق و علوم حکمی معرفتی کامل داشت و خطی در غایت جودت می نوشت . طب را از رضی الدین ابی الحجاج و علوم ادبی را از تاج الدین زید الکندی فراگرفت . در علم موسیقی مهارت داشت و عود را نیکو مینواخت و بسال 618 هَ . ق . درگذشت . از آثار او حاشیه هایی است بر قانون ابن سینا و تکمله ای بر کتاب قولنج وی . از اشعار اوست :
یحسدنی قومی علی صنعتی
لاننی بینهم فارس
سهرت فی لیلی و استنعسوا
لن یستوی الدارس و الناعس .
(از معجم الادباء چ مصر جزء 4 ص 211).


رمضان. [ رَ م َ ] ( ع اِ ) ماه روزه. ( از منتهی الارب ). ماه نهم از ماههای قمری بین شعبان و شوال. ج ، رَمَضانات ، رَماضین ، اَرْمِضاء، اَرْمِضة. ( از اقرب الموارد ). ماه صیام. و رمضان سنگ گرم است و از سنگ گرم پای روندگان می سوزد و شاید که بوقت وضع این اسم ماه صیام در شدت گرما باشد و یا مأخوذ است از رمض که بمعنی سوختن است ، چون ماه صیام گناهان را می سوزد لهذا به این اسم مسمی گشت و یا آنکه مشتق از رمض است و معنی رمض سوخته شدن پای از گرمی زمین ، چون ماه صیام موجب سوختگی و تکلیف نفس است. ( از غیاث اللغات ). ماه نهم از سال هجری قمری بین شعبان و شوال و آن ماه روزه برای مسلمانان است و نام آن در لغت قدیم ناتِق است. ( از متن اللغة ). ماه مبارک. شهراﷲ. ( یادداشت مؤلف ) : شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن. ( قرآن 185/2 ).
ماه رمضان رفت و مرا رفتن او بِه
عید رمضان آمد، المنة لله.
منوچهری ( دیوان چ دبیرسیاقی ص 99 ).
ملحد گرسنه در خانه خالی بر خوان
عقل باور نکند کز رمضان اندیشد.
سعدی ( گلستان چ یوسفی ص 85 ).
کسان که در رمضان چنگ می شکستندی
نسیم گل بشنیدند و توبه بشکستند.
سعدی.
برگ تحویل می کند رمضان
بار تودیع بر دل اخوان.
سعدی ( کلیات چ مصفا ص 721 ).
ماه فرخنده روی برپیچید
و علیک السلام یا رمضان
سعدی ( کلیات چ مصفا ص 721 ).
زان باده که در میکده عشق فروشند
ما را دو سه ساغر بده و گو رمضان باش.
حافظ ( دیوان چ قزوینی ص 184 ).
روزه دارم من و افطارم از آن لعل لب است
آری افطار رطب در رمضان مستحب است.
شاطر عباس صبوحی.

رمضان. [ رَ م َ ] ( اِخ ) ابن عبدالمحسن ویزوی و معروف به بهشتی است. او راست : حاشیه ای بر حاشیه شرح عقاید النسفیة. ( معجم المطبوعات ). رجوع به بهشتی و معجم المطبوعات و قاموس الاعلام ترکی ذیل بهشتی شود.

رمضان. [ رَ م َ ] ( اِخ ) ( افندی ) ابن محمد الحنفی. او راست : شرحی بر شرح عقاید النسفی علامه تفتازانی. ( از معجم المطبوعات ).

رمضان. [ رَ م َ ] ( اِخ ) از مردم تیره و معروف به سعیی است. ( از قاموس الاعلام ترکی ). رجوع به سعیی و قاموس الاعلام ترکی ذیل سعیی شود.

رمضان. [ رَ م َ ] ( اِخ ) ابن محمدبن علی بن رستم بن هروز فخرالدین بن الساعاتی الخراسانی برادر بهاءالدین علی بن رستم بن الساعاتی شاعر مشهور است. وی طبیبی فاضل و ادیبی شاعر بود و به منطق و علوم حکمی معرفتی کامل داشت و خطی در غایت جودت می نوشت. طب را از رضی الدین ابی الحجاج و علوم ادبی را از تاج الدین زید الکندی فراگرفت. در علم موسیقی مهارت داشت و عود را نیکو مینواخت و بسال 618 هَ. ق. درگذشت. از آثار او حاشیه هایی است بر قانون ابن سینا و تکمله ای بر کتاب قولنج وی. از اشعار اوست :

رمضان . [ رَ م َ ] (اِخ ) از مردم تیره و معروف به سعیی است . (از قاموس الاعلام ترکی ). رجوع به سعیی و قاموس الاعلام ترکی ذیل سعیی شود.


رمضان . [ رَ م َ ] (ع اِ) ماه روزه . (از منتهی الارب ). ماه نهم از ماههای قمری بین شعبان و شوال . ج ، رَمَضانات ، رَماضین ، اَرْمِضاء، اَرْمِضة. (از اقرب الموارد). ماه صیام . و رمضان سنگ گرم است و از سنگ گرم پای روندگان می سوزد و شاید که بوقت وضع این اسم ماه صیام در شدت گرما باشد و یا مأخوذ است از رمض که بمعنی سوختن است ، چون ماه صیام گناهان را می سوزد لهذا به این اسم مسمی گشت و یا آنکه مشتق از رمض است و معنی رمض سوخته شدن پای از گرمی زمین ، چون ماه صیام موجب سوختگی و تکلیف نفس است . (از غیاث اللغات ). ماه نهم از سال هجری قمری بین شعبان و شوال و آن ماه روزه برای مسلمانان است و نام آن در لغت قدیم ناتِق است . (از متن اللغة). ماه مبارک . شهراﷲ. (یادداشت مؤلف ) : شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن . (قرآن 185/2).
ماه رمضان رفت و مرا رفتن او بِه
عید رمضان آمد، المنة لله .

منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی ص 99).


ملحد گرسنه در خانه ٔ خالی بر خوان
عقل باور نکند کز رمضان اندیشد.

سعدی (گلستان چ یوسفی ص 85).


کسان که در رمضان چنگ می شکستندی
نسیم گل بشنیدند و توبه بشکستند.

سعدی .


برگ تحویل می کند رمضان
بار تودیع بر دل اخوان .

سعدی (کلیات چ مصفا ص 721).


ماه فرخنده روی برپیچید
و علیک السلام یا رمضان

سعدی (کلیات چ مصفا ص 721).


زان باده که در میکده ٔ عشق فروشند
ما را دو سه ساغر بده و گو رمضان باش .

حافظ (دیوان چ قزوینی ص 184).


روزه دارم من و افطارم از آن لعل لب است
آری افطار رطب در رمضان مستحب است .

شاطر عباس صبوحی .



فرهنگ عمید

ماه نهم سال قمری، ماه روزه، ماه صیام، رمضان المبارک، ماه مبارک.

دانشنامه عمومی

رمضان یک مناسبت مذهبی است که در طول نهمین ماه قمری، ماه رمضان، رخ می دهد. مسلمانان معتقدند قرآن در این ماه بر پیامبر اسلام نازل شده است. در قرآن، مستقیماً به کسانی که ایمان آورده اند دستور داده شده که در این ماه روزه بگیرند.
بهتر از هزار ماه در سال
ثواب بیشتر اعمال نیک
ماه نزول قرآن
رمضان مشتق از «رَمَض» به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ، بر اثر شدّت حرارت خورشید آمده است. همچنین گفته شده که از «حرّ» گرفته شده که به معنای برگشت از بادیه به شهر می باشد. بنابر این وقتی گفته می شود، ارْتِمَاضاً من الحزن؛ یعنی باطن آن مرد از غم و اندوه سوخت، یا وقتی گفته می شود، ارْتِمَاضاً لِفُلان؛ یعنی برای فلانی اندوهگین شد، و همچنین وقتی گفته می شود، ارْتِمَاضاً
این ماه به عنوان خجسته ترین و بهترین ماه در اسلام شناخته می شود. از این ماه به عنوان ماه میهمانی خدا نیز نامبرده می شود.
شب قدر شبی از شبهای ماه رمضان که از نظر مسلمانان مبارکترین شب سال می باشد، یکی از سوره های قرآن بنام سوره قدر به توصیف این شب پرداخته است ولی در قرآن به طور صریح به شماره شب آن در ماه رمضان اشاره نشده است.

دانشنامه آزاد فارسی

(به معنای ریگ و سنگ گرم از لغت رمض به معنی سوختن) نهمین ماه سال در تقویم هجری قمری و تنها ماهی است که نامش در قرآن (بقره، ۱۸۵) آمده است. این ماه از چند لحاظ اهمیت دارد: ۱. ماه نزول قرآن؛ ۲. ماه روزه داری مسلمانان؛ ۳. به شهادت رسیدن حضرت علی (ع)؛ ۴. لیلةالقدر؛ ۵. میلاد امام حسن مجتبی (ع)؛ ۶. معراج حضرت محمد (ص) در شب بیست ویکم. روز نوزدهم، موسوم به روز ضربت، و روز بیست ویکم، روز شهادت امام علی (ع) از روزهای مهم عزاداری شیعیان است. این ماه را ماه سازندگی روحی و معنوی دانسته اند، از این رو دعا، تلاوت آیات و ختم قرآن، احسان و نیکوکاری، شب زنده داری و استغفار در این ماه مورد تأکید قرار گرفته است.

نقل قول ها

رمضان نهمین ماه در تقویم هجری قمری است که از سوی مسلمانان سراسر جهان با توجه به باورهای آنان، ماهِ روزه گیری می باشد و نخستین روز وحیِ قرآن به محمد در آن گرامی داشته می شود.
• «تعهد مثل هر مفهوم دیگری، نه فقط برای من، می تواند کاملاً شخصی باشد. تعهد همان شیوهٔ زندگی است که هر فردی آگاهانه برای خود انتخاب می کند. وقتی بدیهی ترین کارهایی که انجام می دهی و شیوه ای که زندگی می کنی باعث می شود دیگران با تعجب نگاهت کنند، باید جایی سر شیوه هایت بایستی. مثلاً نماز، روزه، زیارت و دخیل بستن چرا باید عجیب باشد؟!»• «من با سوء تفاهم ها و نگاه های سیاسی به مذهب رابطه ای ندارم، ولی به یک سری چیزهایی که لذت شان را کشف کرده ام، متعهدم.» -> شیوا ارسطویی
• «ماه رمضان ایامی است که جامعهٔ اسلامی نگاهی به درون خود بیندازد، و زشتی ها را هم از درون فرد و هم جامعه بزداید، آلودگی ها را رفع و نیات خیر را تقویت کند، خود را در جهت اقدامات و خدمت به بندگان خدا و نوع بشر و جلوگیری از تجاوز به حقوق بشر آماده کند.»• «مهم ترین پیام ماه رمضان، نزدیکی بیشتر انسان با قرآن مجید و تعالیم آن است. بخشی از بنیاد تعلیم قرآن- آنچنان که مکرر تصریح شده و اساس بعثت پیامبران الهی و به ویژه شخص رسول اکرم (ص) بوده- اخلاق و ترویج آن است.»• «به روزه داران عزیز در این ماه مبارک توصیه می کنم که قرآن و تعالیم اخلاقی آن را جدی بگیرید؛ از گمان های بد بپرهیزید، در کار دیگران تجسس نکنید، دنبال فاش کردن اسرار دیگران نباشید و عیب آنها را بازگو نکنید که این کار عین خوردن گوشت مردار برادر است.»• «ماه رمضان، ایستگاه تقوا است؛ ایستگاه و مرکزی که در آن روزه داران، در این تابستان های بلند، لب از خوردن فرومی بندند و دست از کارهای زشت برمی دارند تا رضای خدا را از آن خود کنند. در چنین شرایطی است که کسی درمی یابد، همسایه اش، هم وطنش، فردی در قاره ای که او در آن زندگی می کند و چه بسا افرادی در کره زمین، گرسنه هستند.»• «ماه رمضان باید ما را بیدار کند، باید متوجهمان کند به اولویت ها و تعالیم قرآن مجید و اگر این اتفاق میمون رخ دهد، هر رمضان، بلوغ انسانی تازه ای در ما ایجاد می کند.» -> حسین انصاری راد
• «برای مسلمانان، ماه رمضان زمانی است برای تأمل و برای به یاد آوردن این نکته که انضباط و از خودگذشتگی خمیرمایهٔ اصلی یک زندگی دین دارانه است؛ و برای همهٔ ما، صرفنظر از دینی که داریم، ماه رمضان یادآور این حقیقت است که ما دارای چه مشترکات زیادی با یکدیگر هستیم. ارزش صلح و نیکوکاری، اهمیت خانواده و جامعه- اینها ارزش هایی جهانی هستند. توصیه به دوست داشتن یکدیگر، پاسداری از عدالت و مراقبت از فرودست ترین افراد در میان ما- این ها پیوندهای مشترک میان سنت های دینی ما هستند.»• «رمضان که ماهی است برای تأمل و از خود گذشتگی، همچنین فرصتی است که مسلمانان سراسر دنیا در آن تعهد خود را به کمک به آنان که استطاعت کمتری دارند، از جمله کسانی که به خاطر بدی اقتصاد یا نابرابری دچار مشکلند، تجدید می کنند.»• «رمضان همچنین مسوولیت مشترک ما را به ما یادآوری می کند، که با دیگران چنان رفتار کنیم که می خواهیم با ما رفتار شود و اصولی که افراد را از ادیان مختلف به هم متصل می کند: عطش برای صلح، عدالت و برابری. در زمانی که مردم بسیاری در سراسر دنیا همچنان از درگیری و خشونت بی معنی در رنجند، این زمان مقدس تعهد مشترک ما را به دنبال کردن عدالت و صلح و احترام به شان هر انسان، به ما یادآوری می کند.»• «ماه رمضان زمانی است که خانواده ها و جوامع در اجتماعات شادمانه ای که نشان گر سنت های غنی و متنوع جوامع و فرهنگ های اسلامی است، برای افطار و نیایش گرد هم می آیند.»• «این ماه همچنین زمانی به غایت روحانی برای تأمل و تجدید عهد برای افزایش شکرگزاری و هوشیاری نسبت به بخشندگی پروردگار است. مسلمانان هر روز ماه رمضان را با روزه گرفتن به عنوان روز طاقت صبورانه، و هر شب این ماه را با نیایش و قدردانی گرامی می دارند. این ماه زمانی برای تقویت ایمان، همدردی و گذشت، و پایداری به هنگام ناملایمات است. در این ماهِ بخشش، مسلمانان در سراسر جهان دست یاری به سوی کسانی که گرفتار جنگ، گرسنگی، فقر و بیماری هستند دراز می کنند.» -> باراک اوباما
• «ماه رمضان است و هنگام درمان دردهای دوری و مهجوری از طبیب دل ها، با سیر و سفر به دیار دوست و دل بستن به قبله و قُرب او با قطب نمای کتاب، تا ره گم نکنیم و روی دل از آن سمت و سوی نگردانیم، باشد تا توشه ای برای بقیه سال و ادامه راه برگیریم و برای مقصد و مقصود نهائی خود را آماده سازیم.»• «ماه رمضان است و هنگام جلب رضای خدا با رهائی از خود.» -> عبدالعلی بازرگان
• «طی این ماهِ روزه داری از سپیده تا غروب، بسیاری از مسلمانان در آمریکا و سراسر دنیا معنا و الهام را در اعمال خیرخواهانه و عبادت، که جوامع ما را مستحکم می کنند، می یابند.»• «روح رمضان، در ذاتش، تقویت کننده آگاهی ما از تعهد مشترک ماست به رد خشونت، در پی صلح رفتن و بخشیدن به آن نیازمندانی است که از فقر و یا بحران در رنج اند.» -> دونالد ترامپ
• «هدف آفرینش اخلاق گونه است. انسان سعی می کند خداگونه شود و تقوا راه خداگونگی است و رمضان کانون تقویت تقوا در جامعه. اگر تقوا بدین معنا در عرصه اجتماعی جا بیفتد، آنگاه مردمی خواهیم داشت، ساخته شده بر درگاه حق وجامعه ای مبتنی بر حاکمیت دانایی وعدالت که در آن صورت، هم فرد وهم جامعه به درجهٔ بالایی از برخورداری های مادی و معنوی می رسند و جان خود را با خداوند پیوند خواهند داد.»• «ماه رمضان، ماه خودسازی است و به تعبیر قرآن و عقل خودپرستی و هواپرستی مهمترین رنج ها و فلاکت هایی است که بشر در طول تاریخ با آن مواجه بوده است.».• «از ماه رمضان برای غلبه بر هوا و هوس بهره گیرید.»• «رمضان ماه روزه، ماه خودسازی، ماه انسان است. ماه خداست از آن جهت که انسانیت انسان در این ماه تقویت می شود.»• «خودسازی که باید در ماه رمضان صورت بگیرد یعنی چه!؟ در تعبیری عارفانه و شاعرانه، زمین جنبهٔ مادی حیات است و زمینی کسی است که «خود» مادی و خودی که متعلق به این طبیعت است برایش اصل است و آسمان نماد آن معنویت و بلندی و والایی است. آن کس که «خود» معنوی اش را تقویت می کند انسان آسمانی است.»• «ماه مبارک رمضان، ماه خودسازی است باید به آن توجه داشت و نیز متوجه بود که غرب در عین حال که دستاوردهای بزرگی دارد قبلهٔ آمال ما نیست و حتی خلاءهای بزرگی هم دارد.» -> خود برتر
• «لفظ در ذهن بسیاری از انسان ها در درجه اول تداعی کننده گرسنگی و تشنگی است و بعد هم بسیاری مبطلات دیگر که همه می دانند. از سوی دیگر از ماه مبارک رمضان به ماه میهمانی خداوند تعبیر شده است و سؤال اینجا است که خداوند باری تعالی با چه چیز از میهمانان خود میزبانی می فرماید؟ با گرسنگی؟! معمولاً وقتی صحبت از میهمانی می شود میزبان انواع خوردنی ها و نوشیدنی های مطلوب میهمان را فراهم می کند. آیا به راستی خداوند با گرسنگی و تشنگی از میهمان خود پذیرایی می کند؟ حقیقت چیست؟» -> روزه
• «آیا مراد اسلام از روزه پذیرایی از میهمانان این ضیافت با گرسنگی و تشنگی است یا هدف و منظور دیگری وجود داشته است؟»• «ماه رمضان ماه میهانی خداست و سفرهٔ گستردهٔ الهی روزه است و طعام و بهره انسان از این سفره «تقوی» است و مگر تقوی جوهر انسانیت انسان نیست؟»• «ما برای درک بهتر مسائل اعتقادی و احکام الهی باید ببینیم بینش ادیان الهی و به خصوص اسلام در مورد انسان چیست؟ ما اگر پاسخ این پرسش را در یابیم و بینش درستی در این مورد پیدا کنیم، زمینه ای برای کشف حقایق بسیار گستردهٔ عالم و ادیان الهی و پی بردن به معنای زندگی خواهیم یافت.» -> محمد خاتمی
• «ماه رمضان... همه باید خویشتن را برای استفاده از آن آماده کنیم. ماهی که ابواب رحمت الهی در آن گشوده می شود و طالبان معرفت بیش از هر زمان دیگر امید دارند تا با اجابت دعوت خداوند، به مطلوب خویش رهنمون شوند.» -> حسن خمینی
• «...رمضان، ماه عبادت و سازندگی، ماه تجدید قوای معنوی...»• «در این ماه مبارک خودتان را تقویت کنید به قوّت های روحانی.»• «ضیافت خدا در ماه رمضان یک شعبه اش روزه است، آن ضیافت خداست؛ یک شعبه اش روزه است و یک امر مهمش که مائده غیبی و آسمانی است قرآن است.• «شما در ماه رمضان مهمان خدا هستید. مهماندارِ شما، شما را وادار کرده است به اینکه روزه بگیرید. این راه هایی که به دنیا باز است و شهوات است، این ها را سدش کنید تا مهیا بشوید برای لیلة القدر. ماه شعبان مقدمه است برای ماه مبارک رمضان که مردم مهیا بشوند برای ورود در ماه مبارک رمضان و ورود در .» روح الله خمینی -> ضیافة الله
• «ماه رمضان این فرصت را برای بندگان مخلص و باایمان خداوند فراهم می آورد تا بیش از پیش برای اخلاقی زیستن تلاش کنند.»• «در این ماه مبارک، عمل به توصیه های اخلاقی، بسیار مهم تر از نخوردن و نیاشامیدن است چون اگر به ارزش های اخلاقی پایبند نباشیم، نخوردن و ننوشیدن هم عملاً بی فایده است و شرط عدم ابطال روزه، رعایت اخلاقیات است.»• «رمضان ماهی برای اخلاقی زیستن و تمرینی است برای اینکه پیش وجدان و در خلوت خود، خودمان قاضی خودمان باشیم و تلاش کنیم تا بسیاری از دلخوری هایی که در مواقع دیگر ممکن است رخ دهد، پیش نیاید.» -> فاطمه راکعی
• «انسان از محدودیت هایی که مخالف فطرت او باشد استقبال نمی کند ولی بعضی از محدودیت ها را با استقلال خود می پذیرد مثلاً در ماه رمضان ما از خوردن و آشامیدن محروم هستیم و این نوعی محدودیت است ولی ما این امر را به صورت اجبار نپذیرفته ایم ولی اگر ماه رمضان نبود و کسی ما را از خوردن و آشامیدن که حق مشروع و قانونی ما است منع می کرد دچار ناراحتی می شویم پس نتیجه می گیریم وقتی کسی نمی پسندند که دیگران حق آزادی و انتخاب او را سلب کنند حق ندارد آزادی و انتخاب دیگران را سلب کند و این عالی ترین اصل اخلاقی است که در جوامع بشری مشاهده می کنیم.» -> سعید رضوی فقیه
• «هنر در صورتی تجلی می یابد که فضا، فضای آزاد و اخلاقی باشد همان طور که همه دین ما با هنر توأم است و زیبایی ظاهری و معنوی را می توان در همهٔ آیات قرآن، مناسک دینی نظیر اذان، افطار، مناجات و در همهٔ ماه مبارک رمضان مشاهده کرد.»• «روزه تنها دست کشیدن از خوردن و آشامیدن نیست بلکه در ماه رمضان باید تمرینی برای پاکی زبان از دروغ، تهمت، افترا، بدگویی ها و تحقیر دیگران و اجتناب از دروغی که پیامبر اسلام (ص) آن را نامید، باشد.» -> ام المعاصی
• «ماه رمضان برای آن است که با مفهوم اجتماعی فقر و رنج جامعه بیشتر آشنا شویم؛ از خودخواهی به دیگربینی و دیگرخواهی برسیم و خود را جزئی از کل جامعه اسلامی بیابیم و ببینیم.»• «هر رمضانی نسبت به رمضان گذشته برای انجام و وظایف مان آماده تر و به هدف نهایی روزه که پایبندی به قوانین اسلام و تقوا است نزدیک تر شده باشیم.» -> حسن روحانی
• «روزه گرفتن به خودی خود عبادت است اما همچنان که هیچ کار انسان بدون تأمل و تفکر ارزش ندارد، عبادت کردن آدمی هم بدون درک روشن از عبادت بهایی ندارد.» -> عبدالکریم سروش
• «با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان احساسی ژرف برگرفته از خاطرات الهام بخش و عبرت های ارزشمند این ماه و آثار و دستاوردهای روزه ­داری، ما را فرا می ­گیرد و فضایی پاک و هدایت گر و آکنده از درس و عبرت برای فرد مؤمن پدیدمی آورد.»• «ماه رمضان زمانی است برای درنگ کردن. در این ماه مؤمن با قلبی سالم و عقلی روشن و بدنی پاک به گذشته­ اش می نگرد و از خود حساب رسی می­ کند و ارزیابی دوباره­ ای از کارنامهٔ خود صورت می دهد و، سپس، به آینده نگاه می کند تا برای آن برنام ه­ریزی کند و دوباره آن را بسازد و، بدین ترتیب، ماه رمضان ماهی سرنوشت­ ساز برای او خواهد بود.»• «تنها ، که در آموزه­ های اسلامی برتر از عبادت شمرده شده است، می تواند روح عبادت را به آن بازگرداند و آداب و رسوم را به انگیزه­ایی برای خدمت انسان تبدیل کند و در کالبد شعایر روح بدمد و، بدین ترتیب، در ماه رمضان شبِ قدری رقم زند که بهتر از هزار ماه است.» -> تأمل
• «دگر بار، رمضان مبارک فرا رسیده است؛ با شب های الهام بخش، روزهای آموزنده و فضای آکنده از شمیم خاطرات و عبرت هایش که مایهٔ جدیت و نظم است. دگر بار، روزه می ‏ گیریم، شب زنده داری می ‏کنیم، شعایر را دو چندان می کنیم و سرانجام عید را با شادمانی و خشنودی جشن می گیریم و پس از آن به زندگی عادی بازمی گردیم. بدین سان سال‏ ها تکرار و بر حجم خاطرات افزوده می شود.»• «اما بیم آن می ‏رود که روزه به عادتی بی ‏روح و شعایر آن به سنت هایی سرگرم کننده بدل و ماه رمضان از همهٔ معانی اصیلی اش تهی شده باشد. با نگاهی سریع در می ‏یابیم که این مشکل، یعنی مشکل و مسئلهٔ روزه و رمضان، مسئلهٔ همه عبادات و همهٔ مناسبت ‏هاست. این آفت به همهٔ عبادات و ایام راه یافته و اماکن مقدس و شعایر دینی و همهٔ آموزه های آسمانی را دربرگرفته است.»• «روزهٔ ماه رمضان و دیگر عبادات و شعایر دینی تنها فعالیتی جسمانی نیستند، بلکه حرکاتی سرچشمه گرفته از عقل و دل اند که به قالب حس در می آیند و با آن در می ‏آمیزند، از همین رو هرگاه به دور از دخالت عقل و دل انجام گیرند، اعمالی خشک، کم رنگ و تقلیدگونه اند که ما را به خود مشغول می کنند، ولی تأثیری نمی گذارند.»• «بر ماست تا در این تجربهٔ تازه و این ماه مبارک و در روزه اش، عقل و دل را در کنار جسم فعال کنیم. باید تفکر و تأمل کنیم، باید عشق بورزیم و حساس باشیم. باید این عشق و آن تأمل را در متن روزهٔ خود جاری سازیم.»• «این ماه به ما روی آورده است تا جسم ما را دربرگیرد و تغییری ژرف در آن پدیدآورد و نظمی جدید به آن بدهد که در آن تمایلات و خواسته ها به ارادهٔ الهی گردن می نهند و اعضا و ارکان بدن از خداوند فرمان می پذیرند.» -> موسی صدر
• «بسا روزه دار که از روزهٔ خود جز گرسنگی و تشنگی بهره نبرد، و بسا بر پا ایستاده به نماز که از ایستادن جز بیداری و رنج بری نخورد. خوشا خوابِ زیرکان و افطارشان!» نهج البلاغه، کلمات قصار، ۱۴۵ -> علی بن ابی طالب
• «برای اینکه گرسنگی و تشنگی را بشناسند و به فقر و ناداری (خود) در آخرت پی ببرند و برای اینکه روزه دار (به درگاه الهی) خاشع، فروتن و خوار شود و نیازمندی نشان دهد، پاداش برد، حسابگر بار آید، در برابر سختی ها که از گرسنگی و تشنگی به او می رسد صابر باشد تا مستحق ثواب شود. علاوه بر این، در روزه چیزهای دیگری هست از قبیل شکستن شهوت ها، کنترل هوای نفس، پیشگیری از طغیان آن و اینکه در دنیا موجب پند و عبرت آنان شود و مایهٔ ریاضت و سخت کوشی و تمرینی برای آماده کردن آنان بر انجام تکالیف باشد، دلیل و راهنمای آنان بر سختی و شدت جهان دیگر شود و در پرتو روزه شدت فشار و سختی گرسنگی و تشنگی را بر فقیران و بینوایان در دنیا احساس و درک کنند و بشناسند و آنچه را خداوند در اموالشان برای مساکین و تهی دستان واجب کرده ادا کنند.» در پاسخ به فضل بن شاذان دربارهٔ روزه گیری -> علی بن موسی الرضا
• «در ماه میهمانی خداوند وقتی پای سفرهٔ او نشسته ایم، باید حواسمان به دیگری هم باشد. باید عباداتمان نه تنها برای جلب رضای خداوند که برای رساندن منفعت به زندگی این دنیایی دیگر انسان ها هم باشد. این همان رحمتی است که وقتی می گوییم ماه رمضان، ماه رحمت است، مدنظر است.»• «انسان ها با دو عامل به یکدیگر وابسته و نزدیک می شوند؛ یکی ملیت و دومی دیانت. امروز مسلمانان جهان با ملیت های متفاوتی که دارند، از یکدیگر جدا و هریک شهروندی دولتی نامیده می شوند؛ اما عامل دیانت همچنان پابرجاست. این آیین و اعتقاد ماست که باید بین ما همدلی برقرار کند و ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای آن است.»• «شاید برای مسلمانان ایامی به زیبایی ماه رمضان در زندگی نباشد؛ ماهی که آدمیان را از زمین برکنده و به آسمان ها برمی کشاند و در صف معراجیان قرار می دهد.»• «دعاهایی که در این ماه برای ما آموزش داده اند فلسفه وجودی انسان را در ارتباط با خداوند و همنوع خود به زیبایی ترسیم می کند. جمال و جلال ماه مبارک رمضان در این است که اهداف و غایات آن در زندگی این جهانی محقق شود. تمام احکام اسلامی دارای هدف و غایتی این جهانی است.»• «یکی از اهداف بزرگ و بلند این ماه تحقق تقوای الهی در روح و روان آدمیان است. با وجود تقواست که هوی های نفسانی که اغلب گرفتار آنیم کنترل می شود. کینه ها از سینه ها فرومی نشیند، خودخواهی و خودپرستی رها می شود، منافع فردی در منافع جمع دیده می شود، اغراض شخصی سرنوشت نوعی را هدف نمی گیرد.»• «به ما آموخته اند روزه بگیریم تا به درد و رنج فقیران و محرومان پی ببریم. تفاوت طبقاتی و قطبی کردن جامعه به فقیر و غنی در اسلام محکوم است.• «پیشوایان ما در دعاها به ما آموخته اند که رمضان ماه رحمت و شفقت و گذشت است. اگر این اهداف ذکر شده در این جهان محقق نشود در جهان آخرت هم نتیجه ای از ماه رمضان نخواهیم داشت.»• «چه زیباست که هر مسلمانی فلسفه تشریع این ماه را بازخوانی کند.»• «ماه رمضان تنها ماه دهن فروبستن نیست، اگر دهانی فروبسته می شود، دهان های عشق و ایثار باید باز شود. ماه رمضان تنها ماه برخورد با روزه خواران در کوچه و خیابان نیست. ماه رمضان ماه برگشت به ادای حق خدا و حقوق آدمیان است.»• «اشتباه این است که به این ماه تنها نگاه معنوی و عرفانی دوخته شود و از بعد ایثار و انسانی آن غفلت به عمل آید.»• «حتی تقوایی که به عنوان مهم ترین فلسفه روزه در قرآن بیان شده است، مراد از این تقوا تنها خودسازی فردی نیست. مهم ترین شاخصه خودسازی این است که انسان در کاهش رنج و مشکلات همنوعان خود بکوشد.»• «بزرگ ترین شاخصه مسلمان بودن توجه به مشکلات مردمانی است که در رنج و عذاب دیگران گرفتارند؛ بنابراین مهم ترین فلسفه روزه ماه مبارک رمضان بعد از توجه به خداوند، توجه به انسان هاست؛ چه در مسئله فقر و غنا و چه در مسایل حقوق دیگر انسانی.» -> محمدتقی فاضل میبدی
• «روزه دار، اگر زبان و گوش و چشم و دیگر اعضایش را نگه ندارد، پس با روزه اش می خواهد چه کند؟» دعائم الإسلام: ج ۱ ص ۲۶۸، بحار الأنوار: ج ۹۶ ص ۲۹۵ ح ۲۵ -> فاطمه زهرا
• «ماه رمضان ماهی است که قرآن در آن نازل شده برای هدایت بشر و برای راهنمایی و امتیاز حق از باطل، پس هر که دریابد ماه رمضان را باید آن را روزه بدارد، و هر که ناخوش یا در سفر باشد (به شماره آنچه روزه خورده است) از ماهای دیگر روزه دارد، که خداوند برای شما حکم را آسان خواسته و تکلیف را مشکل نگرفته، و خواسته تا اینکه عدد روزه را تکمیل کرده و خدا را به عظمت یاد کنید که شما را هدایت فرمود، باشد که (از این نعمت بزرگ) سپاسگزار شوید.»• عربی: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًی لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَی وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَنْ کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلَا یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَی مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ.»، سورهٔ بقره، آیهٔ ۱۸۵ -> قرآن
• «ماه رمضان ماه خواب نیست، ماه نیایش است، شب های قدر شب های ویژهٔ عشق ورزی با خداوند است. عشق ورزی تمرین می خواهد و ادعیه ای چون دعای کمیل، دعای ابوحمزه ثمالی، صحیفه سجادیه و … مقدمات عشق ورزی ما هستند. این ها مترقی ترین بیاناتی هستند که با آن ها می توان به آسمان ها صعود کرد.» -> محسن کدیور
• «رمضان، ماه مقدس نمازگزاران، ماه روزه، ماه تفکر و کردارنیک اسلام یکی از مذاهب والای دنیا، منبع قدرتی ژرف و راهنمای میلیون ها آمریکایی مسلمان است.»• «هر سال، رمضان وعده تولدی دوباره و امیدهای تازه برای جهان به ارمغان می آورد. من دعا می کنم در حالی که ماه جدید طلوع می کند، ما شاهد شروع عصری تازه از تحمل در سراسر جهان باشیم. همانگونه که پیروان اسلام، وحی کلمات الهی به محمد را جشن می گیرند، ما نیز خود را در افتخار دعوت این پیامبر به صلح و همسازی شریک می دانیم.» -> بیل کلینتون
• «انسان همان گونه که دارای نفس ناطقه است و این نفس همیشه انسان را به طرف تعالی و کمال رهنمون می کند، بعد حیوانی نیز دارد که شامل خصلتهای قدرت طلبی، مال دوستی، کینه و حسدورزی است و فلسفهٔ روزه مبارزه با این نفس حیوانی است.»• «در حالی که انسان در روزهای دیگر به نفس حیوانی خود پاسخ مثبت می دهد و بندهٔ نفس است، در طول یک ماه از سال در ماه مبارک رمضان بر خوی حیوانی خود غلبه کرده و به رهایی نفس از قیود مادی می رسد و آن وقت است که انسان، تبدیل به یک انسان واقعی می شود.» -> محمد موسوی بجنوردی
• «ماه رمضان؛ ماه تقوا، پرهیزکاری، تزکیهٔ نفس و صفای باطن است. مستحبات را انجام ندادیم مهم نیست، به حرمت رمضان، خود را به گناه آلوده نکنیم. ‏» -> عبدالله نوری

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی رَمَضَانَ: ماه روزه - رمضان (در اصل یعنی شدت حرارت از پیامبر صلیاللهعلیهوآله روایت است: إنّما سُمِّیَ رَمَضانُ؛ لِأَ نَّهُ یُرمِضُ الذُّنوبَ؛ این ماه را رمضان نامیدهاند: چون گناهان را میسوزاند)
تکرار در قرآن: ۱(بار)

پیشنهاد کاربران

🐑 رمضان

در بیشتر جاها واژه رمضان را از ریشه رمض و به معنی �گرمای سوزان� دانسته اند، در صورتی که این معنی رمضان است و معنی در گذر زمان و پس از دگرگونی ها و صیقل خوردن ها پدید می آید ولی ریشه آن چیز دیگری است.

رمضان در اربی دگرگون شده واژه پارسی �رمگان� است به معنی هنگام چرای رمه و گوسفندان. در اقرب الموارد که یک واژه نامه اربی به اربی است معنی واژه �رمض� را اینگونه نوشته است:

�چریدن گوسفند در شدت گرما و زخم شدن جگر او�

پس همانگونه که در اینجا گفته شده، واژه رمضان ریشه در واژه پارسی �رمه� به معنی گله و گروهی از گوسفندان دارد که گرما یک معنی فرعی بود که بعدتر به آن افزوده شده.

بر پایه پژوهش های ریشه شناسی همه واژگان سه واجی که با حرف /م/ پایان می یابند، معنی �جم شدن� و �توده شدن� دارند، مانند جم، خم، چم، لم، کم، دم، رم، زم، زوم، تیم، تام و . . . ؛ از این رو واژه �رم� یا �رمه� به معنی جم شدن گروهی از چارپایان یا مردم است و در زبان پارسی پهلوی نیز �رم� به معنی های گروه، گله، جمعیت و مردم به کار رفته است.


کلمات دیگر: